mmm

9. Ödev
1. AA, AB, BB genotiplerinden oluşan eşbaskın (codominant) allelli diploid bir populâsyon
göz önüne alalım. Hardy-Weinberg Dengesinde bulunan populâsyondan rasgele n birey
seçilip fenotipleri (bu durumda genotipleri) gözlensin. n birimlik örnek içinde AA fenotipli
birey sayısı Y1 , AB fenotipli birey sayısı Y2 , BB fenotipli birey sayısı Y3 olsun. Bu gözlemlere
dayalı olarak A geni için pA gen oranının en çok olabilirlik tahmin edicisini bulunuz. Bu
tahmin edicinin beklenen değeri ile varyansını hesaplayınız. Sadece Y1 gözlemini kullanarak
( Y2 ile Y3 gözlemlerini göz ardı ederek) A geni için pA gen oranının en çok olabilirlik
tahmin edicisini bulunuz. Bu tahmin edicinin beklenen değeri ile varyansını hesaplayınız.
2. Diploid bir populâsyonda belli bir özellik ile ilgili birbirine göre eşbaskın (codominant)
olan A,B,C genleri (alel’leri) söz konusudur. Bu populâsyondan rasgele seçilen 500 bireyin
fenotipleri aşağıdaki gibi gözlenmiştir.
Fenotip
Genotip
Frekans
A
AA
100
B
BB
75
C
CC
50
AB
AB
125
AC
AC
100
BC
BC
50
Populâsyonun (kitlenin) Hardy-Weinberg Dengesinde olması hipotezini, değiline karşı
%5 anlam düzeyinde test ediniz.
3. Aşağıdaki yazılar ile ilgili çok kısa bir yorum yazınız.
Dinazor'un DNA'sını araştıran bilim adamları, ilginç bir tabloyla karşılaştı. Meğer
dinazorların atası tavuklarmış. Tyrannosaurus rex olarak da bilinen dinazorlardan alınan
proteinin içinde sadece tavuğun DNA'sında görülen genlere rastlandı. Harvard
Üniversitesi'nden Chris Organ, yaptıkları incelemeler sonucunda, dinazor genlerine ait 89
aminoasitin bu benzerliği ortaya koyduğunu açıkladı.
27.04.2008 Yeni Şafak
Türk bilimadamları dünyada az üretilebilen büyüme hormonu üretti
Ankara Üniversitesi (AÜ) araştırmacıları, yaklaşık dört yıl süren araştırmaları sonunda dünyada üretimi çok az,
birim fiyatı çok yüksek olan insan büyüme hormonunu tamamen yerli kaynaklarla üretti. AA muhabirine bilgi
veren AÜ Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Öğretim üyesi Prof. Dr. Tunçer H. Özdamar, büyüme
hormonunun dünyada yılda yaklaşık 20 kilogram üretildiğini ve sadece ilaç formunda satılmasına rağmen
kilogram fiyatının yaklaşık 2-3 milyon dolar olduğunu söyledi. Özdamar, büyüme hormonunun ABD'deki üretim
teknolojisi hücre içi üretime dayandığından maliyetin çok yüksek olduğunu dile getirdi. Dünyada yaklaşık 7
firmanın bu hormonun üretimini ve ticaretini yaptığını belirten Özdamar, Türkiye'nin de bu hormonu satın alan
ülkeler arasında bulunduğunu kaydetti.
Beynin ön-lobundaki hipofiz bezinde doğal olarak her sağlıklı insanda yaşam süresince üretilen büyüme
hormonunun derin uyku sırasında sentezlenip salgılandığını anlatan Özdamar, sağlıklı bir insanda bu hormonun
her zaman üretilmesi ve kanda belli bir erişimde bulunması gerektiğini vurguladı.
Bu hormonun eksikliği durumunda cücelik, kemik kırılmaları ve bozulmaları, hızlı yaşlanma ve sağlık
sorunlarının ortaya çıktığını dile getiren Özdamar, hormonun fazla salgılanması durumunda ise kemiklerde
kontrolsüz bozulmaların görüldüğünü söyledi.
...
İnsan büyüme hormonunun üretimi için ''sentezlenen genin'' insan DNA'sındaki gen ile aynı dizinde olduğunu,
bu nedenle bu hormonun üretiminde insan hücresinden DNA alınmasına gerek olmadığını belirten Özdamar,
''İnsan Genom Projesi'' sayesinde gen dizinlerinin bilindiğini ve genetik mühendisliği teknikleriyle
sentezlenebileceğini kaydetti.
Projelerinde metabolik mühendislik tasarımlarıyla insanda doğal olarak üretilen biyo-moleküllerin
mikroorganizmalarda biyoteknolojik süreçlerle üretilebileceğini bildiren Özdamar, büyüme hormonu üretim
sürecini şöyle anlattı: “Endüstriyel enzimlerin üretimini, hücre içinde sentezini yapıp hücre dışına aktaran
Bacillus grubu mikroorganizmalarda gerçekleştirdik. İnsan büyüme hormonu üretiminde ise bu doğal sistemi
uyguladık. İnsan DNA'sındaki insan büyüme hormonu gen dizinini, hücre dışı enzim sentezini gerçekleştiren
sinyal dizinin arkasına kimyasal bağlarla klonlayarak metabolik tasarım oluşturduk. Bunu DNA benzeri bir
makromolekül olan bir plasmite klonladık ve orijinal rekombinant plasmidi elde ettik. Böylece insan büyüme
hormonu üretim sistemini içeren rekombinant plasmidi hücre dışı enzim sentezleme potansiyeli olan
mikroorganizmaya aktardık. Bu mikroorganizmaların biyoreaktörlerdeki endüstriyel ölçekte üretim yapacakları
koşulları da araştırdık ve belirledik.”
...
Prof. Dr. Özdamar, bu yılın sonunda üretimle ilgili tüm koşulları tamamlayacaklarını ve bu konuda endüstriyel
üretime geçmek için gereken teorik ve pratik altyapılarının hazır olacağını bildirdi.
28.4.2008 Zaman