Uzm. Dr. Haldun Akoğlu KEAH Acil Tıp Kliniği Sorumlu Uzmanı Haldun Akoğlu 1977. Üsküdar Orta-Lise Sakarya Anadolu Lisesi 95-01 Hacettepe İngilizce Tıp 02-03 Sapanca Serbest Hekim 03-08 Marmara Ünv Acil Tıp Uzmanlığı TTB, TATD, ATUDER, EUSEM üyesi FIA, BSK, IFSAK... İLAÇLAR VE UYGULANMA YÖNTEMLERI Adrenalin Adrenalin Bir ampul (1 ml) Kullanıldığı yerler Adrenalin kristalize 1 mg Sodyum klorür 8 mg HCl(%10) Kardiyak arrest VF/VT Asistoli 0.0018 ml Anaflaktik şok Sodyum metabisülfit 1 mg Bronkospazm Enjeksiyonluk su 1 ml Formları 1 mg 0.5 mg 0.25 mg ETKİSİ: • Düz kaslar üzerine etkili • Sempatomimetik etkili • Vazokonstrüksiyon • Kalp hızını artırır. (+ kronotropik etki) • Kalbin kasılma gücünü artırır. (+ İnotrop) • Bronkodilatasyon yapar. • Serebral ve myokardiyal dolaşımı artırır. Adrenalin DOZ: • IV, SC ve endotrakeal tüp içine • 1 ml = 1 cc = 1 mgr demektir. • 1 cc ampulde 1 mg adrenalin : 1: 1000 lik adrenalindir. • 1 ml 0,25 mgr lik amp.de : 1: 1000/4 var demektir. • 1 ml 0,50 mgr lik amp.de : 1: 1000/2 var demektir. • 1: 10 000 adrenalin 1 mg /ml ise 1 cc adrenalin + 9 cc sf = 10 cc karışım = 1: 10000 demektir. • Bebeklerde ve anafilakside ADRENALİN AMP. -2 YAN ETKİSİ: • Pulmoner ödem • Baş dönmesi • Anksiyete • Ventriküler irritabilite DOZ: • IV, SC ve endotrakeal tüp içine 1ml=1 cc=1mgr demektir. • 1cc ampulde 1 mg adrenalin : 1: 1000 lik adrenalindir. • 1 ml 0,25 mgr lik amp.de : 1: 1000/4 var demektir. • 1 ml 0,50 mgr lik amp.de : 1: 1000/2 var demektir. • 1: 10 000 adrenalin 1 mg /ml ise 1 cc adrenalin + 9 cc sf = 10 cc krm = 1: 10000 demektir. Bebeklerde bu şekilde kullanılır. Atropin Sülfat ATROPİN SÜLFAT AMP. Atropin Formları Kullanıldığı yerler 1 mg 0.5 mg 0.25 mg ETKİSİ: Parasempatomimetik etkili Kalp hızını artırır. (+ kronotropik etki) Atrioventriküler iletiyi artırır. Kalp ileti hızını artırır. (+ dronotropik etki) Sinüs bradikardisi Atrioventriküler bloklarda Asistoli DOZ: • Bradikardilerde: IV olarak 0.5-1 mgr • Her 3-5 dk. da tekrarlanabilir. • Arrestte: ıv olarak 1 mgr her 3-5 dk.da tekrarlanabilir. • Toplam doz 0.04 mgr/kgr.dır. çünkü bir insanda vagal uyarı yapacak 3-4 mgr’dir.) • Endotrakeal tüpden IV yol yoksa IV yolun 2-2.5 katı 10 cc serum fizyolojik ile sulandırılarak ET verilebilir. Aritmal/Lidokain/Jetokain Aritmal/Lidokain/Jetokain Formları %2’lik %10’luk Kullanıldığı yerler MI VT/VF DOZ: • % 2 lik (100 mgr) BOLUS olarak • 1-1.5 mgr/kg • % 10 luk (500 mgr ) infüzyon olarak kullanılır. • 500 cc SF içine 1000 mgr • (2 amp %10 ya da 10 amp %2) • Buna göre infüzyon hızı: • 1 mg/dk .... 3o cc/dk • 2 mg/dk …. 60 cc/dk • 4 mg/dk …. 120 cc/dk Aritmilerde ETKİSİ: Kardiyak membranı stabilize ederek ventrikülün elektriksel uyarı eşiği artırır. Ventriküler ektopik atımları önler. Aritmal/Lidokain/Jetokain DİKKAT EDİLECEK NOKTA: TA, Nabız, ve Ritim yönünden monitörizasyon ile hasta kontrol edilmelidir. Konjektif kalp yetmezliği, şok, 70 yaş, karaciğer yetmezliği gibi durumlarda toksisite gelişmesi açısından bolüs dozu değişmez. İnfüzyon hızı yarıya düşürülür. AÇT takibi yapılır. AMIODARONE AMP (CORDARONE AMP.) AMİODARONE AMP.(CORDARONE AMP.)-1 1 amp = 3 cc = 150 mgr KULLANILDIĞI YERLER: Atriyal fibrilasyon Subraventriküler aritmi Dirençli VF Dirençli VT ETKİSİ Miyokardin kontraktilitesini azaltır. YAN ETKİSİ: Hipotansiyon Bradikardi Tiroid fonksiyon bozukluğu Gastrointestinal hassasiyet Tremor, kas zayıflığı AMİODARONE AMP.(CORDARONE AMP.)-1 IV infüzyon %5 Dextroz ile yapılmalı Yükleme dozu: 1 amp (150 mgr) cordorone % 5 dex 100 cc içine konularak 10 dk’da infüzyon şeklinde pompa akış hızı 600 cc/h olmalı. İdame dozu: % 5 dex 500 cc içine 900 mgr (6 amp) konulup, ilk 6 saatte 1 mg/dk. İnfüzyon pompa akış hızı 34 cc/h olacak şekilde ayarlanmalı, bunu izleyen 18 saatte 0.5 mgr/dk. İnfüzyon pompa hızı 17 cc/h olacak şekilde verilmelidir. Kısacası: 360 mgr’ 6 saatte= 33,3 cc/h=34 cc/h 540 mgr’ı 18 saatte= 17 cc/h 24 saat Monitörizasyon Monitörize hastanın monitör sesi açık olmalı Monitör hata verir ve uyarı sesi çıkarırsa sessiz tuşuna basılmamalı, alarmın sebebi giderilmeli Yapışmayan elektrodlar gerekirse izofix ile sabitlenmeli, kılların olmadığı yerlere yapıştırılmalı Alternatif elektrot yapıştırma yerleri neler? GÖZÜNÜZ YOLDA (HASTADA), KULAĞINIZ BENDE (MONİTORDE) OLSUN SEVGİLİ ŞOFÖR (………) KARDEŞLERİM. AMİODARONE AMP.(CORDARONE AMP.)-2 HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİNDE DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR • İnfüzyon sadece % 5 dextroz ile yapılmalıdır. • Cordarone amp. İnfüzyon yapılan damar yolundan hiçbir ilaç ve ilaç infüzyonu yapılmamalıdır. • Mutlaka infüzyon pompası uygulanmalıdır. • İnfüzyon mümkünse daha önce hiç kullanılmamış bir damaryolundan başlatılmalıdır. • İnfüzyon esnasında damaryolunda kızarıklık olup olmadığı kontrol edilmeli varsa değiştirilmelidir. • Mutlaka monitörize edilmeli ve EKG kaydı alınmalı • Hasta yan etkiler tarafından gözlenmeli ve hastaya eğitim verilmelidir. DOPAMİNE AMP. DOPAMİNE AMP. -1 • • • • 1 amp. = 200 mgr = 5 cc dır. 1cc =40 mgr dir. KULLANILDIĞI YERLER: • MI • Kalp yetmezliği • Şok • Hipotansiyon • Böbrek yetmezliği ETKİSİ: • Semptomimetik etkilidir. • Kalp hızını artırır. • Kalbin kasılma gücünü artırır. • Arter ve venlerde bulunan alfa reseptörlerini etkileyerek vazokontrüksiyon yapar. • Kardiyak out putu düzenleyerek kan basıncının düzenler. • Böbrek damarlarını dilate ederek kan akımını artırır. • Düşük dozda renal arterlerde dilatasyon yapar ve idrar miktarını artırır. DOPAMİNE AMP. -2 YAN ETKİSİ: Taşikardi Hipertansiyon Bulantı kusma DOZ: 1=1 ( 100 mgr/100 cc) DİKKAT EDİLECEK NOKTA: AÇT takibi yapılmalıdır. Doz hesaplanırken hasta kilosu bilinmelidir. D O P A M İ N ( 1 0 0 c c i z o t o n i k i ç i n e 1 a m p ( 2 0 0 m g ) D o p a m i n) DOZ KG 20 2,5 5 7,5 10 1,5 3 4,5 6 30 2,2 4,5 6,8 9 40 3 6 9 12 50 3,8 7,5 11,3 15 60 4,5 9 13,5 18 70 5,3 10,5 15,8 21 80 6 12 18 24 90 6,8 13,5 20,3 27 100 7,5 15 22,5 30 110 8,2 16,5 24,8 33 120 9 18 27 36 Renal doz Arest dozu DOBUTAMİNE DOBUTAMİNE-1 1 flk= 250 mgr. KULLANILDIĞI YERLER: Kardiyojenik şok ETKİSİ: semptomimetik etkilidir. Beta reseptörleri etkileyerek miyokardın kasılma gücünü etkiler. Vazodilatasyon yapar. YAN ETKİSİ: Taşikardi Bulantı Dispne Başağrısı Damar dışına kaçarsa nekroz DOBUTAMİNE-2 Dikkat edilecek nokta: Ta ve nabız kontrolü monitörizasyonu yapılmalıdır. Hazırlanan her solüsyon 24 saatte değiştirilmelidir. Sodyum bikarbonatla birlikte verilmemelidir. Tedavi yavaş yavaş kesilmelidir. Saatlik idrar takibi yapılmalıdır. Dopamin (renal doz) + dobutrex (normal doz) birlikte kullanıldığında kalp hızını arttırmaksızın + inotropik etkiyi artırır. YANETKİSİ Taşikardi,başağrısı, damar dışına kaçarsa nekroz D O B U T R E X 100 cc izotonik içine 1 flk (250 mg) DOZ 2,5 5 7,5 10 1,2 2 2,4 3 3,6 4,2 4,8 5,4 6 6,6 7,2 2,4 4 4,8 6 7,2 8,4 9,6 10,8 12 13,2 14,4 3,6 6 7,2 9 10,8 12,6 14,4 16,2 18 19,8 21,6 4,8 8 9,6 12 14,4 16,8 19,2 21,6 24 26,2 28,8 KG 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 BELOC AMP. 5 MGR / 5 cc amp KULLANILDIĞI YERLER: • İskemik kalp hastalığı (Anginopectoris, AMI) • Hipertansiyon • Taşikardiler (SVT,VT) • Aritmilerde ETKİSİ: • Myokardın kasılma gücünü azaltır • Kalp atım sayısını azaltır. • İleti hızını azaltır. YAN ETKİSİ: • Hipotansiyon • Bradikardi • Bronkospazm • Bulantı,kusma, epigastrik sıkıntı DOZ: • 5 mgr her 3-5 dk’da bir IV yavaş puşe DİLTİZEM AMP. DİLTİZEM AMP. -1 • 25 mgr / amp. KULLANILDIĞI YERLER: • SVT • AF • Angino pektoris YAN ETKİSİ • Hipotansiyon • Bradikardi • Bulantı,kusma • Başağrısı,yorgunluk • Konstipasyon DOZ: • Yükleme dozu: • 20 mgr 2 dk.da IV puşe verilir. • 15 dk. sonra 25 mgr eklenebilir • İnfüzyon: • 1=1 hazırlanabilir. • % 5 Dektroz/SF 100 cc içine 4 amp. (100 mgr) koyularak yapılır. • 10-15-20-25 mg hızında pompa ile gönderilir DİLTİZEM AMP. -2 DİKKAT EDİLECEK NOKTA: Hasta monitörize edilmeli ve acil arabası başında olmalı ANT takibi yapılmalıdır. Yan etkileri açısından hasta dikkatle gözlenmelidir. NİTROGLİSERİN (PERLİNGANİT AMP.) NİTROGLİSERİN (PERLİNGANİT AMP.)-1 1 amp.= 10 cc = 10 mgr KULLANILDIĞI YERLER: • Akut angino pektoris • MI • Konjektif kalp yetmezliği • Hipertansiyon YAN ETKİSİ • Başağrısı • Taşikardi • Hipotansiyon ETKİSİ: • Vasküler düz kasları gevşetir. • Yüksek dozda sistemik arterler üzerine etkili, • Düşük dozda koroner arterler ve sistemik venler üzerine etkilidir • Kalbin oksijen tüketimini azaltmak. NİTROGLİSERİN (PERLİNGANİT AMP.)-2 DOZ: İnfüzyonu şeklinde hazırlanır 4 şekilde : % 5 dex 500 cc içine 200 mgr (20 amp) % 5 dex 500 cc içine 100 mgr (10 amp) % 5 dex 500 cc içine 50 mgr (5 amp) % 5 dex 100 cc içine 10 mgr (1 amp) inf 24 saatte bir değiştirilmelidir. 48 saatten sonra inf kesilir ( tolerans geliştiğinden) BREVİLOC BREVİLOC 10 mgr=1 flk 10 mgr= 250 cc Hızlı etki başlangıcı ve etki süresi kısadır (9 dk) Kullanıldığı yerler: SVT Sinüs bradikardisi AF Hipertansiyon krizi Atropin intoksikasyonu Yan Etkileri Bradikardi Hipotansiyon Bronkospazm Av-blok VÜCUT AĞIRLIĞI KG 40 50 60 70 80 90 100 110 120 YÜKLEME DOZU 500mcg/kg/dak ml/dak 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5 6 İDAME DOZU 500mcg/kg/dak ml/saat 12 15 18 21 24 27 30 33 36 100mcg/kg/dak ml/saat 24 30 36 42 48 54 60 66 72 150mcg/kg/dak ml/saat 36 45 54 63 72 81 90 99 108 200mcg/kg/dak ml/saat 48 60 72 84 96 108 120 132 144 İNSÜLİN İNFÜZYONU 1=1 1 CC KRİSTALİZE 100 cc = 100 iü kristalize insülin = 2,5 cc Kİ 1=2 100 cc = 50 iü k.i. 1,25 cc Kİ SF MEDİFLEKS İÇİNE KONUR. İNSÜLİN 40 ÜNİTEDİR. Order ünite/saat olarak alınır Ünite miktarı cc’ye eşittir Mutlaka pompa ile gönderilir En az saatlik KŞ takibi yapılır MİDAZOLAM (DORMİCUM-DEMİZOLAM) AMP. MİDAZOLAM (DORMİCUM-DEMİZOLAM) AMP.-1 1 amp: 5 cc. 5 mgr 1 amp: 3 cc. 15 mgr KULLANILDIĞI YERLER: Sedatif olarak Anksiyolitik Konvilziyonlar Entübasyon öncesi sedasyon ETKİSİ: Uyuma isteği Sedasyon (kısa süreli) Hafif kas gevşemesi YAN ETKİSİ: solunum depresyonu hipotansiyon amnezi MİDAZOLAM (DORMİCUM-DEMİZOLAM) AMP.-2 DOZ: Sedasyon için 0,05-0,1 mg/kg İnfüzyon için: 100 cc sf içine 10 amp 15 mgr lıktan dormicum koyulup, üzerine 20 cc sf koyularak sıvı 150 cc içinde 150 mgr olur. MORFİN AMP. MORFİN AMP. • 1 amp = 1 cc = 10 mg KULLANILDIĞI YERLER: • Güçlü ağrı durumlarında • Akciğer ödemi • Anesteziye giriş ve sürdürülmesi ETKİSİ: • Merkezi analjezi • Sedasyon • Pulmoner dolaşımda basınç düşmesi YAN ETKİSİ • Solunum baskılanması • Bulantı • Hipotansiyon DOZ: 1 cc amp (10 mg) 9 cc SF ile sulandırılmalıdır. 1= 1 olur. Yavaş yapılmalıdır. PROPOFOL AMP. PROPOFOL AMP. 1 amp = 20 cc = 200 mg 1 cc = 10 mg KULLANILDIĞI YERLER: güçlü sedatif hipnotiktir. Sedasyon için Suda zor çözünür Soya yağında çözünmüştür. Bu yüzden bekletilmeden kullanılmalıdır. YAN ETKİSİ: Hipotansiyon Bradikardi Geçici apne Pulmoner ödem DOZ 1-2,5 mg/kg (70 kg için 70-175 mg) ETOMİDATE AMP. ETOMİDATE AMP. • 1 amp = 10 cc = 20 mg • 1 cc = 2 mgr • 0,3-0,4 mg/kg • 70 kg hasta için 21-28 mg KULLANILDIĞI YERLER: • sedasyon, anksiyolizis ve amnezi • hipotansiyon yapmayarak sedasyon sağlar. • Intrakranıal basıncı azalttığından kafa travmalı hastalarda kullanılabilir. • hemodinamisi bozuk olan ya da ciddi koroner arter hastalığı hikayesi olan hastalarda kullanılır. • Hızlı etki başlangıcı-kısa etki süresi YAN ETKİSİ: • Solunum depresyonu • İnfüzyon için uygun bir ilaç değildir. • Bulantı kusma • Öksürük • Hıçkırık Yalnızca entübasyona kullanılmalıdır. FENTANYL AMP. FENTANYL AMP. Fentanyl 10 cc/20 cc flk ETKİSİ: = 1 cc = 500 mikrog = 0,5 mg Hızlı etki başlangıcı (30 sn) YAN ETKİSİ: Fentanyl 2 cc/10 cc amp. = 1 cc = 50 mikrog = 0,05 mg Solunum depresyonu Hipotansiyon Bradikardi KULLANILDIĞI YERLER: bronkokonstriksiyon Güçlü sedasyon yapar Analjeziktir. DİAZEPAM (DİAZEM) AMP. DİAZEPAM (DİAZEM) AMP. • 1 AMP. = 10 MGR KULLANILDIĞI YERLER: • Anksiyolitik, • amnestik, • sedatif, • hipnotik, • kas gevşetici • Antikonvülzan • Analjezik etkisi yoktur. ETKİSİ: • Sedasyon • Uyku • Konvülsiyonun durması • Çizgili kas gevşemesi YAN ETKİSİ • Solunum baskılanması • Hipotansiyon NALOKSAN AMP. NALOKSAN AMP. 1 amp.= 0.4 mgr KULLANILDIĞI YERLER: Opoidlerin etkisini geri döndürmek için kullanılan antagonisttir. Morfin antagonisttidir. Solunum depresyonunda ve aşırı ilaç kullanımında kullanılır. 2-3 dk içinde 10 mgr geçmeyecek şekilde kullanılır LYSTHENON AMP. LYSTHENON AMP. 1 AMP.= 5 CC= 100 MGR KULLANILDIĞI YERLER: Kısa süreli kas gevşetici ETKİSİ Etki başlangıcı 30-45 sn.de- etki süresi 5-10 dk. YAN ETKİSİ Kalp ritim bozuklukları Hiperpotasemi Kas seyirmeleri ANEXATE AMP. ANEXATE AMP. 1 AMP.= 5 CC= 0.5 MGR 1 AMP.= 10 CC= 1 MGR KULLANILDIĞI YERLER Benzodiazepinlerin merkezi baskılayıcı etkisini kaldırmak. ETKİSİ: Hiptonik etki kalkar hasta uyanır. YAN ETKİSİ: Bulantı-kusma Kan basıncında oynamalar Bazen yoksunluk sendromu CONTRAMAL AMP. CONTRAMAL AMP. 1 AMP.= 1 CC= 50 MGR 1 AMP.= 2 CC= 100 MGR KULLANILDIĞI YERLER ANALJEZİK ETKİ YAN ETKİSİ: Bulantı-kusma Terleme Baş dönmesi Solunum ve dolaşım baskılanması •Doğru dozda, •Doğru ilaç, •Doğru hastaya, •Doğru yoldan, •Doğru zaman •Doğru kayıt •Doğru yanıt •Doğru ilaç şekli içinde verilmelidir. Hasta Haklıdır!!! Göğüs ağrısı ile acile başvuran her hasta kendi belirtilerine göre kendi triajını yapmış ve bir şekilde acile başvurmaya karar vermiş hastadır Mutlaka EKG + FM + Hikaye ile değerlendirilmelidir Aksi kabul edilemez!!! Triyaj Hastaneler kalabalık Triyaj bekleme süreleri uzun Hastaya triyaj hemşiresinin ayırabileceği süre az AKS hastalarının diğer hastalardan ayırt edilebilmesi için AS hemşire ve triaj memurlarınca kullanılacak kılavuzlar geliştirilmiş: Kayıt memurları Aşağıdaki şikayeti olanları hemen triyaj hemşiresine yönlendir: Göğüs ağrısı, baskısı, gerginliği, ya da ağırlığı; boyun, çene, omuzlar, sırt ya da kollara yayılan ağrı Hazımsızlık ya da «mide yanması»; göğüste sıkıntı ile beraber bulantı/kusma Sürekli nefes darlığı Halsizlik, başdönmesi, göz kararması, bilinç kaybı Triyaj Hemşiresi Aşağıdaki belirti veya bulguları olanlar için AKS protokolüne başlanmalıdır: Göğüs ağrısı ya da ağır epigastrik ağrı, nontravmatik olmalı ve miyokard iskemisi ya da MI için tipik aşağıdaki bulgular da mevcut olmalı: Santral/substernal basıya da büzücü göğüs ağrısı Basınç, gerilme, ağırlık, kramp, yanma, ağrı duyumsaması Açıklanamayan hazımsızlık, geğirme, epigastrik ağrı Boyna, çeneye, omuzlara, sırta ve kollara yayılım Eşlik eden nefes darlığı Eşlik eden bulantı ve/veya kusma Eşlik eden soğuk terleme Eğer bu belirtiler mevcut ise EKG ÇEK Hikaye Triyaj hemşiresi kısa, hedefe yönelik bir hikaye almalıdır. Şunları sormalıdır: Şu anda ya da geçmişte Koroner by-pass, anjiyo, balon, stent yapıldı mı, koroner arter hastalığı (kalp), eforla gelen anjina, kalp krizi hikayesi var mı Göğüs sıkıntısı için dil altı verilmiş edilmiş mi (NTG) Sigara, HL, HT, DM, ailede KAH hikayesi, kokain veya Met kullanımı var mı Düzenli olarak veya yakın zamanda ilaç kullanmış mı Bu hikaye AKS protokolüne girişi geciktirmemelidir Özel durumlar Kadınlar erkeklerden daha sık atipik göğüs ağrısı ve şikayetleriyle başvururlar Diyabetik hastalar otonom disfonksiyon nedeniyle atipik prezente olabilirler Yaşlılar genel halsizlik, inme, bayılma ya da bilinç durum değişikliği gibi aitipi semptomlarla başvurabilirler Nabız Oksimetresi Oksijenizasyon Nabız oksimetresi ile arter kanındaki oksijen miktarına bakarak Ventilasyon Kapnograf ile venöz kandaki CO2 miktarına bakarak anlaşılır Nabız Oksimetresi Hastayı tedavi et sayıları değil!!! Oksijenize hemoglobin infrared ışığı absorbe eder Redükte (nonoksijenize Hb) kırmızı ışığı absorbe eder Nabız oksimetresi pulsatil doku yatağından kırmızı ve infrared ışıklar geçirir, bir ışık dedektörü de absorbe edilmemiş ışık miktarını ölçer Sonra verilen ve absorbe edilemeyen ışık oranlarından oksijen ile satüre Hb oranı hesaplanır = %SpO2 vs %SaO2 Anormal hgb’ler yoksa (karboksi-, met-) ve SO2>70 ise AKG’nda bakılan SO2 ile Nabız oksimetresi arasındaki fark %3’ü geçmez %SpO2 nabız oksimetresi ile bakılan %SaO2 AKG’nda bakılan Nabız Oksimetresi Arest esnasında kuvvetli göğüs basısı ile SO2 okuması yapılabilse de güvenilir değildir Arteryal oksijen içeriği = Hgb miktarı ve SO2 bağlıdır Normal SO2 Yeterli sistemik oksijen sunumu yapıldığını ispatlamaz Çünkü toplam oksijen içeriğini hesaplamamaktadır Kalp debisini hesaba katmamaktadır Nabız Oksimetresi Hatalı okuma sebepleri Parmak kalınlığı Hgb düzeyi Koyu deri rengi, oje, kına, tırnakta fungal enfeksiyonlar Periferik ateş, hipotermi Hareket artefektı Düşük perfüzyon, vazokonstrüksiyon SpO2 <%70 olduğunda da cihaz hatalı yüksek okuma yapar Nazal Kanül Basit, Konforlu, Ucuz Düşük akımlı oksijen uygulanması için Her 1 L/dk artan Oksijen akım hızı, solunan havadaki O2 konsantrasyonunu %4 arttırır Normal oda havası %21 O2 konsantrasyonuna sahiptir Maksiumum 6 L/dk oksijen akım hızına ulaşabilir, 4 L/dk üzerinde lokal iritasyon ve müköz membranlarda kuruma/kanama yapar Bu sebeple maksimum 4 L/dk’dan %35 hava verilmesini sağlayabilir Yüz maskesi Yüksek akım ve konsantrasyonda oksijen sunumu sağlar 6 L/dk hızın altında ekshale edilen CO2’in tekrar solunmasını sağlayacağından kullanılmamalı 6-10 L/dk hızında oksijen ile, %35- %60 arasında oksejeb verilebilir Asıl alınan oksijen miktarı maskenin ne kadar iyi oturduğuna bağlıdır Havayolunun Sağlanması Orofarenjial Havayolları Cevapsız Öksürük ve gag refleksi olmayan hastalarda Usulüne uygun şekilde (dili arkaya itip hipofarinksi tıkamayacak) takılmalıdır Tek Elle Maske Tutma Aşama Hareket 1 Hasta başının arkasına yer alın 2 3 4 Maskeyi hastanın yüzüne yerleştirin, doğru yerleştirme için burun köprüsünü mihenk noktası olarak alın. •E ve C kilitleme tekniği ile maskeyi tam oturtun •Çeneyi kaldırarak havayolunu açık hale getirin: Head-tilt manevrası yapın. •1 elin başparmak ve işaret parmağı ile C yapın ve maskenin kenarlarını yüze bastırın •Diğer parmaklarla çenenin köşelerini havaya kaldırın (3 parmak E harfi şeklinde) ve havayolunu açın. Ambuyu sıkarak soluk verin (her biri 1 saniye 1) göğsün kalktığını görün. İki Elle Maske Tutma Aşama Hareket 1 Hasta başının arkasına yer alın 2 3 4 Maskeyi hastanın yüzüne yerleştirin, doğru yerleştirme için burun köprüsünü mihenk noktası olarak alın. İki teknikten birini kullanın • Hastanın başını kaldırıp, her elin başparmak ve işaret parmaklarıyla C-E şeklinde tutarak maskeyi yüze tam oturtun • Maskeyi başparmak ve tenar bölge ile oturtup 4 parmakla çeneyi kavrayın Ambuyu sıkarak soluk verin (her biri 1 saniye 1) göğsün kalktığını görün. İki Elle Maske Tutma Video Ateş Aksiller ölçüm çok zorlu Koltukaltını mutlaka kurulamak lazım 5 dakika süre vermek lazım Timpanik ölçüm için her iki kulaktan ölçüm yapmak lazım. Yüksek olanı doğru kabul etmek lazım Ateş sınırı kaçtır? Oral, rektal, kulaktan? Body Site Core * Oral Rectal Ear Type of Thermometer Electronic Mercury-glass, electronic Mercury-glass, electronic Infrared emission Normal Range (°C) Fever (°C) 36.4–37.9 38.0 35.5–37.7 37.8 36.6–37.9 38.0 35.7–37.5 37.6 Nabız Nabız monitör ekranından bakılarak ölçülmez Düzensiz atımlarda 1 dakika, düzenli atımlarda 15 saniye saymak ve dört ile çarpmak yeterli Nabız şok tanısında tansiyondan daha önemli ve önce bozulan değer Her hastada mutlaka bakılmalı Vital bulgular Kırmızı ve sarı alana giren TÜM hastalara istisnasız Ateş, Nabız ve TA bakılmalıdır Sarı alana giren her hastaya rutin ANT bakılıp dosyasına yazılır, bunun için doktor istemi beklenmemelidir Vital bulguların alınması ve kaydı hemşirelerin sorumluluğundadır Müşahade alanına alınan TÜM hastalar burada görevli hemşire arkadaşlarım tarafından devralınır. TEKRAR vitalleri alınarak dosyasına işlenmelidir. Dosyasındaki orderlar kontrol edilir, yapılmamış olanlar gerçekleştirilir Asılı serumu varsa kontrol edilir, üzerinde yazı yoksa o serum verilmez, çıkarılır ve uygun order hazırlanır 4 saatten daha fazla müşahadede kalan hastalar için vitaller doktor orderı olmaksızın kontrol edilmelidir Nabız oksimetresi (nabız ve SO2 için 3 sn’de), otomatik TA aleti (nabız ve TA 12 sn’de) ve kulak termometresi (4 sn’de) alım aşamasındayız Serum kayıtları ve doğru serum Her hemşirenin serum kalemi olmalıdır Hazırlanan her ilaçlı ya da ilaçsız serumun üzerine içeriği olan ilaç ve konulan miktar yazılması kanuni bir zorunluluktur Boş, avil 1 amp, dramamine 2 amp, dopamin 200 mg gibi Tüm önemli infüzyonlar (dopamin, nitrogliserin, insülin, dobutamin, adrenalin, diltiazem, fenitoin) pompa ile gönderilmelidir Orderlar Orderlar yazılı olarak alınır, uygulayan orderin uyguladığını belirten bir işaret koyar (+, yuavarlak ya da check), uygulama saatini ve kendi adını, ya da ad soyad baş harflerini ya da kaşesini basar Yoğunluğa göre orderlar sonradan tamamlanabilir, tamamlanmazsa eksik bırakan ve bırakma sebebi sorumlu hemşireye iletilir Özellikle farklı formları olan ilaçlarda orderlar mg olarak alınır, mg olarak uygulanır, ampul hesabı yapılmaz, yazılmaz Dosyalar Hastalar taburcu olurken ya da çıkarken hastaların ellerindeki dosyaları alınarak önce kayıt memuruna verilmeli, malzeme, ilaç ve girişimler kaydedildikten sonra kayıt memuru tarafından arşiv kutusuna alınmalıdır Sarı alana yeşil alana enjeksiyon için gelen hastalar tekrar yeşil alana kontrole çağırılmamışlarsa dosyaları hemşire tarafından alıkonulur, kayıt memurunca kaydı sağlandıktan sonra arşiv kutusuna bırakılır Toplantılar Aylık toplantılarla bir araya gelmeye çalışacağız Her ay ortak bir konu belirleyerek bu konuda eğitim yapacağız Uygulamaları denetleyecek, eksiklerimizi tamamlamaya çalışırken, kendimizi de düzelteceğiz, hatasız bir ekip haline gelmeye çalışacağız, birbirimizi uyararak eksiklerimizi gidereceğiz Acil servis içerisinde verimliliği ve hasta bakım kalitesini arttıracak projeler üreten arkadaşlarım bunları sunup uygulanmasını sağladıklarında ödüllendirileceklerdir Sorularınız-Katkılarınız… Katkılarınız ve desteğiniz çok önemli Acil servis ekibimizin belkemiği sizlersiniz Her türlü yapıcı ve ilerlememize yardımcı katkılarınız için söz sizde…. Eleştirilerimizi, dertlerimizi ve sıkıntılarımızı ilerleyen toplantılara bırakırsak sevinirim
