Dış Ticaret Eylül 2017

Dış Ticaret
Ülke bazında incelendiğinde, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) yapılan ihracatın
artış hızındaki yavaşlamaya bağlı olarak BAE en fazla ihracat yapılan ülke
sıralamasında sekizinciliğe geriledi. Kuzey Irak’ta artan gerilim nedeniyle Irak ise
ikinci ülke konumundan dördüncülüğe geriledi. Almanya 1,2 milyar $ ile en fazla
ihracat yapılan ülke olma konumunu sürdürdü. Almanya’yı 766 milyon $ ile İngiltere
ve 678 milyon $ ile ABD izledi. İthalatta ise ilk sıradaki yerini 2,1 milyar $ ile Çin
korurken bu ülkeyi Almanya (1,9 milyar $) ve Rusya (1,8 milyar $) takip etti.
Altın ithalatında ve enerji maliyetindeki artış eğiliminin sürmesine bağlı olarak 12
aylık dış ticaret açığı 67,8 milyar $ ile 23 ayın zirvesine çıktı. Önümüzdeki dönemde
güçlü büyümenin ve mevcut petrol fiyatlarının ithalat üzerinde yukarı yönlü baskı
oluşturmaya devam edeceğini düşünüyoruz. Ayrıca Eylül ayında jeopolitik
gelişmelere bağlı olarak ivme kaybeden Irak ile ticaretin Ekim ayında da bozulmaya
devam edeceğini ancak Kasım ayı itibariyle tekrardan normale döneceğini
bekliyoruz. Diğer taraftan Avrupa ekonomisindeki toparlanma ise ihracat tarafına
olumlu yansıyabilir. Sonuç olarak petrol fiyatlarının OVP tahmininin (52 $/varil)
üzerinde seyretmesinden dolayı dış ticaret açığındaki genişleme eğiliminin devam
edeceğini ve dış ticaret açığının yılı 65,5 milyar $ olan OVP tahmininin bir miktar
üzerinde kapatacağını öngörüyoruz.
Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü
4,4
53,8
42,1
67,8
64,1
Enerji
2,9
1,9
23,2
17,3
29,9
28,9
Enerji Dışı
5,3
2,5
30,6
24,8
37,9
35,2
11,8
10,9
115,1
104,2
153,5
152,5
Toplam İhracat
Enerji
0,3
0,2
3,3
2,3
4,3
4,2
Enerji Dışı
11,5
10,7
111,8
101,9
149,2
148,4
Toplam İthalat
216,6
20,0
15,3
169,0
146,3
221,3
Enerji
3,2
2,1
26,6
19,5
34,2
33,1
Enerji Dışı
16,8
13,2
142,4
126,7
187,1
183,5
Altın İhracatı
0,4
0,3
5,8
6,6
7,5
7,4
Altın İthalatı
1,4
0,5
13,2
3,5
16,2
15,3
Altın Ticareti (net)
-1,0
-0,2
-7,4
3,1
-8,7
-7,9
Altın
Enerji Açığı 12
(12 Aylık
Aylık, Enerji
Milyar Açığı
USD)
milyar $
60
50
40
29,9
30
Mart 17
Eylül 17
Mart 16
Eylül 16
Mart 15
Eylül 15
Mart 14
Eylül 14
Mart 13
Eylül 13
20
Mart 12
Avrupa Birliği’ne (AB) yapılan ihracat yıllık bazda %7,9 artarak 5,9 milyar $
düzeyinde gerçekleşse de Bölge’ye yapılan ihracatın toplam ihracat içindeki payı
%49,8’e geriledi (2016 Eylül: %50,2). AB’ye yapılan ihracat euro bazında ise,
paritedeki yükselmeyle uyumlu olarak yalnızca %1,7 yükseldi.
Eyl.16
8,1
Eylül 12
Net altın ticaretinin ticaret dengesi üzerindeki baskısı Eylül ayında da devam etti.
Eylül’deki 1 milyar $ negatif etkiyle birlikte 12 aylık birikimli altın ticaret açığı 7,9
milyar $’dan 8,7 milyar $ düzeyine yükseldi. Öte yandan 12 aylık birikimli enerji açığı
995 milyon $’lık artışla 29,9 milyar $’a yükselerek artış eğilimini sürdürdü. Birikimli
enerji açığının yükselişini 9. aya taşımasında petrol fiyatlarının geçen yıl
ortalamasının üzerinde (%+18) seyretmesine ek olarak miktar bazında daha fazla
petrol tüketilmesi (%+23,3) etkili oldu.
Eyl.17
Mart 11
İhracat tarafında ise toplam ihracatımız içinde yaklaşık %15 ile en fazla paya sahip
olan motorlu kara taşıtları ihracatı, istikrarını koruyarak %10’un üzerinde artış
gösterdi. Motorlu kara taşıtları ihracatı yıllık bazda %11,8 artışla 1,8 milyar $ oldu.
Bununla birlikte kazanlar, makinalar ihracatı da %10 artarak 1,1 milyar $ ile kara
taşıtlarının ardından ikinci konumu korudu.
12-aylık
toplam
Ağu.17
(Milyar USD)
Eylül 11
Eylül ayında dış ticaret açığının genişlemesinde yılbaşından bu yana olduğu gibi
altın ve enerji ithalatındaki artış belirleyici oldu. Ayrıca emtia fiyatlarındaki artışa
bağlı olarak demir çelik ithalatı yıllık %63 artışla ticaret açığını 600 milyon $’ın
üzerinde genişletti. Çoğu diğer ithalat kalemlerinde de sert artışlar gözlenirken
geçen aya paralel şekilde gemiler ve suda yüzen taşıtlar ithalatının 200 milyon $’ın
üzerinde genişlemesi dikkat çekti.
12-aylık
toplam
Eyl.17
Dış Ticaret Açığı
Mart 10
İhracat Eylül ayında yıllık bazda %8,7 artışla 11,8 milyar $, ithalat ise %30,6’lık
artışla 20,0 milyar $ düzeyinde gerçekleşti. Böylece ihracatın ithalatı karşılama oranı
%59,3 düzeyine (2016 Eylül: %71,3) geriledi.
OcakEyl.16
Ocak Eyl.17
Eylül 10
12 aylık birikimli dış ticaret açığı ise Eylül ayında 67,8 milyar $
düzeyine yükseldi (Ağustos 2017: 64,1 milyar $).
Dış Ticaret İstatistikleri (Milyar USD)
Dış Ticaret Görünümü
(Milyar
Dış Ticaret Açığı
(12USD)
aylık)
milyar $
110
100
90
80
70
67,8
60
59,1
50
12 Aylık Dış Ticaret Açığı
40
Altın Hariç Dış Ticaret Açığı
30
Eylül 10
Ocak 11
Mayıs 11
Eylül 11
Ocak 12
Mayıs 12
Eylül 12
Ocak 13
Mayıs 13
Eylül 13
Ocak 14
Mayıs 14
Eylül 14
Ocak 15
Mayıs 15
Eylül 15
Ocak 16
Mayıs 16
Eylül 16
Ocak 17
Mayıs 17
Eylül 17
Dış ticaret açığı Eylül ayında 2016 yılının aynı ayına göre %85 artarak
8,1 milyar $ oldu.
Eylül 2017
http://www.halkbank.com.tr/reports/reports.asp
1
1
Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü
arastirma@halkbank.com.tr
Mustafa Can BASMACI
0216 503 5348
Muharrem BAYKARA
0216 503 5394
Cihangir DİNÇER
0216 503 5826
UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunulan bu yayının hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat
gösterilmesine rağmen oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz.
Burada yer alan yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak
kabul edilemez. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize de uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere
dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim
şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.
Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü
http://www.halkbank.com.tr/reports/reports.asp
2