Proses Planlama ve Tasarlama

ÜRETİM YÖNETİMİ
PROF. DR. ORHAN TORKUL
ARŞ. GÖR. M. RAŞİT CESUR
NORMAN GAITHER,GREG FRAZIER, OPERATIONS MANAGEMENT
Slides prepared by John Loucks
 2002 South-Western/Thomson Learning TM
Bölüm 4:Ürün,Süreç ve Hizmet
Tasarımı
İçerik

Ürün ve Hizmet Tasarımı ve Gelişimi

Proses Planlama ve Tasarlama

Proses Tasarlama Kararlarını Etkileyen Önemli Faktörler

Proses Tasarım Çeşitleri

Ürün Tasarımı, Proses Tasarımı ve Envanter Planı Arasındaki İlişkiler

Hizmette Proses Tasarımı

Proses Alternatifleri Arasında Karar Verme

Özet: Önde gelen firmaların yaptıkları
Ürün/Hizmet Tasarımı
Bir ürün/ hizmet tasarlanırken:

Ürün/hizmetin ayrıntılı karakteristikleri tanıtılır.

Ürün/hizmetin karakteristikleri ürün/hizmetin nasıl üretilip
dağıtılacağını doğrudan etkiler.

Ürün/hizmetin nasıl üretilip dağıtılacağı üretim sisteminin tasarımını
belirler.
Ürün/Hizmet Tasarımı
Ürün/Hizmet tasarımı doğrudan şunları etkiler:

Ürün/hizmet kalitesi

Üretim/dağıtım maliyeti

Müşteri memnuniyeti
Ürün/Hizmet Tasarım ve Gelişimi

Ürün yeniliğinin kaynakları

Yeni Ürün/Hizmet Geliştirme

Pazara Hızlı ulaştırma

Güncel Ürün/Hizmetleri Geliştirme

Üretim Kolaylığı için tasarım

Kalite için Tasarım

Yeni Hizmetler Tasarlama ve Geliştirme
Ürün/Hizmet Yeniliğinin Kaynakları

Müşteriler

Yöneticiler

Pazarlama

Operasyonlar

Mühendislik

Araştırma ve Geliştirme

Temel araştırma

Uygulamalı araştırma
Yeni Ürün Geliştirme Adımları
1. Teknik ve ekonomik fizibilite çalışmaları
2. Prototip tasarımı
3. Prototipin performans testi
4. Prototipin piyasa değerlendirmesi ve ekonomik değerlendirmesi
5. Üretim modelinin tasarımı
6. Pazar/performans/proses testi ve üretim modelinin ekonomik değerlendirmesi
7. Üretim modelinin sürekli değişikliği
Yeni Ürün Geliştirme Adımları
1. Teknik ve ekonomik fizibilite çalışmaları

Ürün geliştirmek için proje kurulmasının uygunluğu belirlenir.

Eğer başlangıç fizibilite çalışmaları olumlu ise mühendisler başlangıç
prototip tasarımı hazırlarlar.
Yeni Ürün Geliştirme Adımları
2. Prototip tasarımı

Tasarım temel formu,uygunluğu ve son ürünün fonksiyonlarını sergilemeli.

Üretim modeline özdeş olması gerekli değildir.
Yeni Ürün Geliştirme Adımları
3. Prototipin performans testi

Prototipin performans testi ve tekrar dizaynı, bu tasarım-test-tekrar
tasarım süreci tatmin edici bir prototip yapana kadar devam eder.
Yeni Ürün Geliştirme Adımları
4. Prototipin piyasa değerlendirmesi ve ekonomik değerlendirmesi

Potansiyel müşteriler, piyasa testi ve piyasa araştırmaları için kullanım
gösterimi ile başarıya ulaşır.

Eğer prototipe cevap olumlu ise prototipin ekonomik değerlendirmesi,
üretim hacmi,maliyeti ve kazançların hesaplanmasını gerçekleştirir.

Eğer ekonomik değerlendirme olumlu ise,proje üretim tasarım
aşamasına girer.
Yeni Ürün Geliştirme Adımları
5. Üretim modelinin tasarımı

Üretim modelinin başlangıç dizaynı son tasarım olmayacaktır, model
geliştirilecektir.
Yeni Ürün Geliştirme Adımları
6. Pazar/performans/proses testi ve üretim modelinin ekonomik
değerlendirmesi

Üretim modeli şunları sergilemeli:

düşük maliyet

Güvenilir kalite

Üstün performans

Tasarlanan teçhizatta arzu edilen miktarda üretilebilme kabiliyetine sahip
Yeni Ürün Geliştirme Adımları
7. Üretim modelinin sürekli değişikliği

Üretim tasarımı sürekli olarak şunlar için değiştirilir:

Değişen piyasa koşullarına uyum sağlamak

Değişen üretim teknolojisine uyum sağlamak

İmalat gelişmelerini kabul etmek
Ürün Geliştirme Projeleri Yönetimi

Bütün yeni ürün fikirlerinin yaklaşık yüzde 5’i üretime devam
etmektedir ve bunların sadece yaklaşık yüzde 10’u başarılıdır.

Ümitsiz yeni ürün/hizmet geliştirme projelerinin erkenden iptal
edilmesi en iyisidir.

İşçiler sık sık heyecanla bu projelerde yer alırlar ve
büyük ölçüde iyimser olurlar.
Yansız bir yönetim inceleme kurulu, bu projelerin ilerlemesinin
periyodik olarak incelenmesini gerektirir.
Hızlı Piyasa için Yeni Ürünler Elde
Etme

Hız rekabet avantajı yaratır.

Hız para kurtarır.

Hız geliştirmek için araçlar:

Bağımsız tasarım ve gelişen takımlar

Bilgisayar destekli tasarım ve bilgisayar destekli imalat(CAD/CAM)

Eşzamanlı mühendislik
Piyasa İçin Hız Geliştirme Araçları

Bağımsız Tasarım ve Gelişen Takımlar

Takımlara karar verme sorumluluğu verilmiştir ve yeni ürün/hizmet
tanıtmakta daha özgürlerdir.

Pazar zamanı dramatik olarak kesilmiştir.

Paranın büyük toplamı korunmuştur.

Takımlar bürokrasi ile uğraşmak zorunda değillerdir.Genellikle onay elde
etmeye gerek duyarlar.
Piyasa İçin Hız Geliştirme Araçları

Bilgisayar destekli tasarım ve bilgisayar destekli imalat(CAD/CAM)

Mühendisler CAD/CAM kullanarak parçaların birçok görünümünü elde
edebilir, şekilleri döndürebilir,görünümleri büyültebilir ve parçalar
arasındaki karışımı kontrol edebilirler.

Parça tasarımları diğer ürünler için kullanılmak üzere bir veritabanında
saklanabilir.

İmalat başladığında ürün tasarımı yeniden ele alınır,üretim makinelerinin
anlayacağı bir dile dönüştürülür ve sonra üretim sistemleri otomatik
olarak kurulabilir.
Piyasa İçin Hız Geliştirme Araçları
Eşzamanlı
Mühendislik

Ürün/ Hizmet
Fikirleri
Sürekli Etkileşim
Ekonomik ve Teknik
Fizibilite Çalışmaları
Ürün/Hizmet Tasarımı
Üretim Proses Tasarımı
Ürün ve Pazar
Yeni ürün/hizmet
Mevcut Ürün/Hizmetin tasarımını
Geliştirme

Odaklama performans, kalite ve maliyet geliştirir.

Amaç olgunlaşan ürün/hizmetin pazar payını korur ve geliştirir.

Küçük değişiklikler önemli olabilir.

Küçük, kararlı (sürekli) gelişmeler, uzun dönemli, büyük gelişmeleri
oluşturabilir.

Değer analizi, tasarım özelliklerinin maliyet/kalite sürecinde
incelenmesi anlamında kullanılır.
Üretimin Kolaylaştırılması İçin Tasarım

Üretim Kolaylığı (Üretilebilirlik)

Spesikifasyonlar – Ürün karakteristikleri hakkında kesin bilgi

Toleranslar – Fonksiyon parçalarının tasarlandığı gibi kabul edilen bir doğrultuda
maksimum ve minimum limitleri

Standardizasyon – Bir grup ürün ve parça arasında çeşitliliği azaltma

Basitleştirme –Bir parçanın veya ürünün karışıklığını azaltma veya çıkartma
Kalite İçin Tasarım

Ürün tasarımının çok önemli elementi, onun kalite üzerindeki etkisidir.

Kalite, müşterinin ürün/hizmet karakteristiklerinin mükemmellik
derecesini algılayışıyla belirlenir.

7.bölüm kalite için ürün/hizmet tasarlama
ilkelerini kapsamaktadır.
Yeni Hizmetler Tasarlama ve
Geliştirme
Hizmet tasarımının üç genel boyutu:

Hizmetin standardizasyon derecesi


Servis dağıtımında müşteri ilişkileri derecesi


Özel müşteriler için müşteri öncelikli mi veya bütün müşteriler için aynı mı?
Yüksek seviyede temas(giyim butik) veya düşük seviyede temas( fast-food
restoranları)
Fiziksel eşya ve fiziksel varlığı olmayan hizmetlerin karışımı

Karışıma fiziksel eşya (terzi dükkanı) mı veya fiziksel varlığı olmayan hizmetler
(üniversite) mi baskın?
Yeni Hizmetler Tasarlama ve
Geliştirme

Yeni Hizmet ve Yeni Ürün Geliştirme Arasındaki Farklar

Hizmetler fiziksel eşyalarla baskın olmadıkça,geliştirme genellikle
mühendisliğe, testlere ve prototip oluşturmaya ihtiyaç duymamaktadır.

Çünkü birçok hizmet işi, fiziksel varlığı olmayan hizmetleri içermektedir,
piyasa sorumluluğu, piyasa testleri ve gösteriminden çok araştırmalara
eğilimlidir.
Proses Planlama ve Tasarım
Proses Planlama ve Sistem Tasarımı
Girdiler:
• Ürün/Hizmet Bilgisi
• Üretim Sistem Bilgisi
• İşlem satratejileri
Proses Planlama ve Tasarlama:
• Proses ve Çeşit Seçimi
• Dikey Entegrasyon Çalışmaları
• Proses/Ürün Çalışmaları
• Malzeme Çalışmaları
• Üretim Prosedür Çalışmaları
• Elverişlilik Çalışmaları
Çıktılar:
• Proses Teknolojisi
• Olanaklar
• Personel Belirleme
Proses Tasarımını Etkileyen Ana
Faktörler

Ürün/hizmet talebinin özelliği

Dikey entegrasyon derecesi

Üretim esnekliği

Otomasyon derecesi

Üretim/Servis kalitesi
Ürün/hizmet talebinin özelliği




Üretim prosesleri, müşterilerin ihtiyacı olan ürün/hizmet hacmini
üretecek kapasiteye uygun olmalıdır.
Tedarikler, talep hızına göre kapasiteyi genişletmek veya küçültmek
için hazırlanabilir olmalıdır.
Bazı proses çeşitlerini genişletmek ve küçültmek diğerlerine göre
daha kolaydır.
Ürün/Hizmet fiyatları talepleri etkilemektedir bu nedenle
fiyatlandırma kararları ve proseslerin seçimi senkronize olmalıdır.
Dikey entegrasyon derecesi




Dikey entegrasyon bir şirketin mülkiyeti altında olan üretim ve
dağıtım zinciri miktarıdır.
Bu kaç tane üretim prosesinin planlanma ve tasarlanmasının
gerektiğini belirler.
Entegrasyon kararı maliyet, mevcut sermaye, kalite, teknolojik
yetenek ve daha fazlasına dayanır.
Stratejik dışkaynak (düşük dereceli entegrasyon) müşteri
ihtiyaçlarındaki değişikliklere, rakiplerin hareketlerine ve teknolojiye
hızlı tepki vermek amacıyla yapılan dışkaynaktır.
Üretim esnekliği
 Ürün
esnekliği –üretim sisteminin bir ürünün üretiminden diğer
bir ürünün üretimine hızlıca geçebilme kabiliyetidir.

Hacim esnekliği – ürün üretim hacmini hızlıca artırma veya azaltma
kabiliyetidir.
Otomasyon derecesi


Otomasyonun avantajları

Ürün kalitesini artırır.

Ürün esnekliğini geliştirir.

İş ve ilgili maliyeti düşürür.
Otomasyonun dezavantajları

Malzemeler çok pahalı olabilir.

Mevcut operasyonların entegrasyonu zor olabilir.
Üretim/Servis kalitesi

Eski görüş açılarına göre yüksek kalitede ürünler uzman kişi
tarafından küçük miktarlarda üretilmelidir.

Yeni görüş açılarına göre yüksek kalitede ürünler otomatik makineler
kullanılarak kitle halinde üretilebilir.

Otomatik makineler ürünleri inanılmaz düzgün üretebilmektedir.

Üretim proseslerinin seçimi yüksek kalite ihtiyacından
etkilenmektedir.
Bölüm 4 Sonu