HEYKEL‹ ER‹T‹LMEYEN ‹MPARATOR

Marcus Aurelius, Roma ‹mparatorlu¤u’na parlak bir
dönem yaflatan befl iyi imparatorun sonuncusu ve
içlerinde filozof olan›yd›. Asil bir ailenin iyi e¤itim alm›fl
çocu¤u olarak, dönemin geçerli kurallar›n›n tersine, epik
ak›lc›l›¤› övmüfl ve erdemli bir yaflama yönelmiflti.
YAZAN: O⁄UZ ATABEK
önetmen Ridley Scott
taraf›ndan 2000 y›l›nda
beyazperdeye aktar›lan
“Gladiator-Maximus” filminde, ‹mparator Marcus Aurelius rolünü Richard Harris oynam›fl, Maximus’u Russel
Crowe canland›rm›flt›.
Köleli¤in
geçerli oldu¤u
Roma’da Maximus’un kurulu
düzene, despot yönetime
meydan okuyuflunu ve kiflisel özgürlü¤ü için verdi¤i
savafl›m› anlatan Oscar Ödüllü filmde, ‹.S. 180
y›l›nda, 59 yafl›nda ölen Roma
‹mparatoru Marcus Aurelius’un
son günleri anlat›l›yordu.
Aurelius, Roma ‹mparatorlu¤u’na parlak bir dönem yaflatan
befl iyi imparatorun sonuncusu ve
içlerinde filozof olan›yd›.
Y
146
Asil bir ailenin iyi e¤itim alm›fl çocu¤u olarak, dönemin geçerli kurallar›n›n tersine, epik
ak›lc›l›¤› övmüfl ve erdemli bir
yaflama yönelmiflti.
Gladyatör
e¤lencelerinde kör k›l›çlar kullan›lmas›n› emretmifl ve kanl› oyunlara
çok fazla yüz
vermemiflti.
Böylesi
özelliklerine
karfl›n, baflar›l›
bir asker ve
sayg› uyand›ran bir lider
olan
imparator, Roma’da
çok sevilmiflti. Muzaffer komutan›n an›s›na
yap›lan at üzerindeki heykeli,
bugün Roma’da H›ristiyanl›k öncesi dönemden kalan tek
orijinal imparator heykeli olarak, Piazza del Campidoglio’da
sergilenmektedir.
Bu bronz heykel, benzerle147
BD N‹SAN 2008
dur’daki Sagalassos Antik Kenti’nde yap›lan kaz›larda, dev
heykelin bafl bölümü ve kimi
parçalar›na ulafl›ld›.
Belçikal› ve Türk arkeologlar
taraf›ndan 12 y›ld›r yürütülen kaz›larda Marcus Aurelius’un heykeli, kentteki Roma hamam›n›n
en büyük odas›nda yap›lan kaz›larda ç›kar›ld›.
arkus Aurelius’un
4,5 metre oldu¤u
san›lan heykeli, antik kentteki hamam›n 1,250 metrekarelik en büyük odas›nda bulunmufltu.
Heykelin bir metre yükseklikteki bafl bölümünde, imparatorun karakteristik özelliklerinden büyükçe gözleri ve sakal› belirgin bir biçimde tasvir
edilmiflti. Heykelin bir baflka
parças› ise, 1,5 metre uzunlu¤undaki koluydu.
Roma hamam›n›n 540 ve 620
y›llar›nda yaflanan iki depremde
zarar gördü¤ü san›l›yor.
Ayn› Roma hamam›nda geçen y›l da, befl iyi imparatorun
üçüncüsü say›lan ve ‹.S. 117 ile
138 aras›nda Roma’y› yöneten
‹mparator Hadrianus’un da bir
heykeli bulunmufltu.
Burdur’un A¤lasun ilçesindeki Sagalassos kenti, bir zamanlar bölgenin önemli bir
merkeziydi.
Heykelin bulunmas›, dünyada
da büyük yank› uyand›rm›flt›.•
M
ri gibi ilk H›ristiyanlar taraf›ndan eritilmemiflti.
Marcus Aurelius “Kendime
Düflünceler” (Ta eis Eauton) adl›
yap›t›n› ‹.S. 170-180 y›llar› aras›nda, askeri harekâtlar› esnas›nda ka¤›da dökmüfltü.
Bas›lmak amac›yla de¤il, ilke
ve düflüncelerini kendince not etmek için yaz›yor, 12 kitaptan oluflan bu yap›t›nda, yaflam hakk›ndaki düflüncelerini aktar›yordu.
2002 y›l›nda ‹talya’da bas›lan
madeni Euro’lar›n üzerine heykelinin bas›lmas› da, Marcus Aurelius’un ayr›cal›¤›n› vurguluyordu.
‹flte bu imparatorun bir dev
heykeli, ülkemizde yap›lan arkeolojik kaz›da bulundu. Bur148
xxx