Dış ticaret dengesi Kasım ayında 7.2 milyar $ açık verirken 12 aylık ticaret açığı 97 milyar $’a geriledi. Dış ticaret açığı Kasım ayında 2012 yılının aynı ayına göre %1 azalarak 7.15 milyar $ olurken (piyasa beklentisi:7.7 milyar $) 12 aylık dış ticaret açığı 97 milyar $’a geriledi (Ekim 2013: 97.1 milyar $). Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Kasım 2013 Kasım ayında ihracat yıllık bazda %3.6 artarak 14.3 milyar $, ithalat ise %2.2’lik artışla 21.4 milyar $ olarak gerçekleşti. 2012 Kasım ayında %65.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2013 Kasım ayında ihracattaki artışın ithalattaki artışın üzerinde gerçekleşmesiyle %66.6 seviyesine yükseldi. Ocak-Kasım döneminde ihracat yıllık bazda %0.8 azalışla 138.7 milyar $’a gerilerken ithalat %5.4’lik artışla 228.5 milyar $’a ulaştı. Böylece yılın ilk 11 ayında dış ticaret açığı %16.8’lik artışla 89.8 milyar $ seviyesine yükseldi. Geniş ekonomik grup sınıflamalarına baktığımızda; ithalat tarafında toplam ithalat içinde %13.1’lik paya sahip tüketim mallarında %9.8’lik artış olması iç talebin güçlü seyrini koruduğunu gösteriyor. Yılın ilk 11 ayında tüketim tarafında artış, geçen yılın aynı dönemine göre %13.5 olurken bu dönemde gerçekleşen 13.7 milyon $’lık artışta altın ithalatının etkili olduğu görülüyor. Nisan ayında düşüşe geçen altın ithalatı, Ekim ayı ile birlikte yeniden yükselişe geçerken Kasım ayında 0.9 milyar $ olan altın ithalatı ile bu trendin devam ettiği görülüyor. Ekim ayında 13.6 milyar $ olan 12 aylık altın ithalatının ise Kasım ayında 14.0 milyar $’a yükseldiği görülüyor. Diğer taraftan yılın ilk 11 ayında toplam ithalat içinde %73.2 paya sahip olan ara malı ithalatı bir önceki yıla göre %4.0 artış gösterirken %14.4 paya sahip olan yatırım malı ithalatı, %7.8 artış gösterdi. Yatırım mallarının Kasım ayında %2.1’lik artarak yılın ilk 11 aylık ortalamasının (%7.8) altında seyretmesi, yatırımlardaki artışın devam etse de bir miktar hız kestiğine işaret ediyor. Ara malı ithalatı, petrol fiyatlarındaki gerilemeye rağmen Kasım ayında bir önceki yılın ayına göre %1 artış göstererek ara malı talebinin güçlü olduğunu gösterdi. İhracat tarafında ise Kasım ayında %3.6 artış görülse de yılın ilk 11 ayına bakıldığında geçen yılın aynı dönemine göre ihracatta %0.8 sınırlı bir düşüşün olduğu dikkat çekiyor. Euro Bölgesi ülkelerinde toparlanma emarelerine paralel Ocak-Kasım döneminde ihracatta AB’nin payı %41.7 seviyesine yükseldiği gözleniyor (2012 Ocak- Kasım:%38.9). Buna karşılık altın ihracatıyla artmış olan Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinin payının ise altın ihracatının düşüşe geçmesine bağlı olarak ilk 11 ayda %29.9 seviyesine gerilediğini görüyoruz (2012 Ocak-Kasım:%34.2). Mevsimsel etkilerden arındırılmış olarak bakıldığında aylık bazda ihracat %4 ile son 6 ayın en yüksek artışını kaydederken ithalatın da 2 ay aradan sonra yeniden düşüşe geçmesi dış ticaret dengesindeki iyileşme trendinin Kasım ayında yeniden güç kazandığını gösteriyor. Kasım ayı dış ticaret verileri, dış ticaret dengesi açısından olumlu bir görünüm ortaya koyuyor. Nitekim 12 aylık dış ticaret açığı 7 ay aradan sonra düşüşe geçerken altın hariç bakıldığında düşüş trendinin çok daha belirgin olduğu görülüyor. Önümüzdeki dönemde kurdaki göreceli yüksek seviyelerin yurtiçi talep üzerindeki sınırlayıcı etkisi ve ihracat tarafında rekabeti destekleyici etkisiyle birlikte dış ticaret dengesindeki iyileşme trendinin devam etmesini bekliyoruz. Diğer taraftan Avrupa Birliği ülkelerindeki toparlanma emareleri ve İran’la BM arasında yapılan anlaşma dış ticaret dengesine olumlu yansıyabilir. 1 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) 95 İthalat ve İhracat Gelişimi (milyar $) 300 -20 275 90 85 80 125 65 66,6 100 -90 Toplam İhracat 12 Aylık 50 Ağu.06 Oca.09 Haz.11 Kas.13 May.04 12 Aylık Altın Hariç Dış Ticaret Verileri (Milyar $) İhracat (altın hariç) İthalat (altın hariç) Dış Ticaret Açığı (altın hariç) Şub.09 Haz.11 -120 Kas.13 Altın Ticareti (milyar $) 3 234,3 Eki.06 -100 -110 Dış Ticaret Dengesi 12 Aylık (sağ) 0 Mar.04 -97 Toplam İthalat 12 Aylık 25 50 -70 -80 75 55 Altın İhracatı 2,5 Altın İthalatı 2 150 1,5 147,4 0,9 1 100 86,9 0,5 0,1 50 0 0 Mar.05 Ara.06 Eyl.08 Haz.10 Şub.12 Kas.13 Ocak 12 Şubat 12 Mart 12 Nisan 12 Mayıs 12 Haziran 12 Temmuz 12 Ağustos 12 Eylül 12 Ekim 12 Kasım 12 Aralık 12 Ocak 13 Şubat 13 Mart 13 Nisan 13 Mayıs 13 Haziran 13 Temmuz 13 Ağustos 13 Eylül 13 Ekim 13 Kasım 13 Thousands 151,3 150 60 Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Kasım 2013 -60 175 68,9 200 -50 200 70 -30 -40 225 75 250 248,3 250 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) Altın Hariç Karşılama Oranı (%) Dış Ticaret Dengesi (milyon USD) Ocak - Ocak- 12-aylık toplam 12-aylık toplam Kas.13 Kas.12 Kas.13 Kas.12 Kas.13 Eki.13 Dış Ticaret Açığı Enerji Enerji Dışı Toplam İhracat 12-aylık, % Enerji Enerji Dışı Toplam İthalat 12-aylık, % Enerji 12-aylık, % Enerji Dışı 12-aylık, % 7.151 4.217 2.934 14.252 3,6 559 13.693 21.403 2,2 4.776 -10,4 16.627 6,5 7.195 4.654 2.541 13.753 24,1 676 13.077 20.948 12,3 5.331 9,3 15.617 13,4 89.800 44.615 45.185 138.710 -0,8 6.079 132.631 228.511 5,4 50.694 -7,8 177.817 9,9 76.861 47.803 29.058 139.856 14,2 7.169 132.687 216.718 -1,6 54.973 12,0 161.745 -5,5 97.022 49.219 47.803 151.316 -0,7 6.618 144.698 248.338 4,6 55.837 -6,9 192.501 8,6 97.066 49.656 47.410 150.817 0,8 6.736 144.082 247.883 5,5 56.392 -5,3 191.491 9,1 Altın Altın İhracatı Altın İthalatı Altın Ticareti (net) 118 879 -761 834 387 447 3.311 13.747 -10.436 12.774 7.347 5.427 3.882 14.042 -10.160 4.598 13.550 -8.951 2 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94 Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Kasım 2013 UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. 3 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94