2011 Yılı Nisan Ayı Ödemeler Dengesi

www.tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
Gözden Geçirme Notları
2011 Yılı Nisan Ayı Ödemeler Dengesi Göstergeleri
Merkez Bankası tarafından 13.06.2011 tarihinde yayımlanan 2011 yılı Nisan ayına ilişkin
“Ödemeler Dengesi” bültenine göre;
 2010 yılı Nisan ayında 4.339 milyon ABD Doları açık veren cari işlemler hesabı,
2011 yılının aynı ayında %76,9 oranında artışla 7.680 milyon ABD Doları açık
vermiştir.
 2010 yılının Ocak-Nisan döneminde 13.863 milyon ABD Doları açık veren cari
işlemler hesabı, bu yılın aynı döneminde 15.779 milyon ABD Doları (%113,8)
artarak 29.642 milyon ABD Dolar açık vermiştir (Bkz, Grafik 1).
 2011 yılı ilk dört aylık dönemindeki cari işlemler açığında gözlemlenen bu
gelişme de geçen yılın aynı dönemine göre %119,0 oranında artış gösteren dış
ticaret dengesi açığı en önemli etken olmaya devam etmiştir.
 2011 yılının ilk dört ayında yatırım geliri dengesi kaleminde yer alan doğrudan
yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda toplam
3.401 milyon ABD Doları net çıkış olmuştur.
 2010 yılının Ocak-Nisan döneminde portföy yatırımlarında net çıkış 328 milyon
ABD Doları’ndan, bu yılın aynı döneminde 585 milyon ABD Dolarına
yükselmiştir.
 Geçen yılın Ocak-Nisan dönemine göre turizm gelirleri %26,0 oranında artarak
4.357 milyon ABD Doları; turizm giderleri de %20,0 oranında artışla 1.609
milyon ABD Dolarına yükselmiştir.
Sayfa 1
İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: E.18.4/11
13.06.2011
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 20 00- 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
5.000
2.500
0
-2.500
-5.000
-7.500
-10.000
-12.500
-15.000
-17.500
-20.000
-22.500
-25.000
-27.500
-30.000
-32.500
-35.000
-37.500
-40.000
www.tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
(Milyon Dolar)
-6.079 -6.133
-6.138 -6.170
-9.745
-13.863
-8.323
-7.680 -7.687
-12.926
-28.313
-29.642
2010 Ocak-Nisan
2011 Ocak
2011 Şubat
CARİ AÇIK
2011 Mart
2011 Nisan
2011 Ocak-Nisan
DIŞ TİCARET DENGESİ
Kaynak: TCMB.
Grafik 1. 2011 ve 2010 Yılı Ocak-Nisan Dönemi için Cari İşlemler Hesabı ve Dış Ticaret Dengesi
2011 yılı Nisan ayında cari işlemler hesabı 2010 yılının aynı ayına göre %76,9 oranında artışla
açık vererek 7.680 milyon ABD Dolarına ulaşmıştır. Cari işlemler açığındaki yüksek oranlı
artışta, dış ticaret açığındaki artış etkili olmaya devam etmiştir. Krizden çıkış sürecinde dış
talebin ılımlı seyrini sürdürmesiyle ihracat artışı sınırlı düzeyde kalırken, iç talepteki artışın
etkisiyle ithalat talebi ivmesini sürdürmektedir. Bu durum dış ticaret açığının ve ona paralel
olarak cari açığın genişlemesine neden olmaktadır (Bkz, Tablo 1).
Dış ticaret dengesi 2010 yılı Ocak-Nisan döneminde 12.926 milyon ABD Doları açık verirken,
2011 yılı Ocak-Nisan döneminde %119,0 oranında artarak 28.313 milyon ABD Doları açık
vermiştir. Böylece 2010 yılının Ocak-Nisan döneminde 13.863 milyon ABD Doları açık veren
cari işlemler hesabı, bu yılın aynı döneminde 15.779 milyon ABD Doları artarak 29.642 milyon
ABD Doları açık vermiştir. Cari hesaptaki yüksek oranlı açık, ekonomide önemli bir risk
oluşturmaya devam etmektedir.
Hizmetler Dengesi kalemi altında turizm gelirleri, bir önceki yılın aynı dönemine göre %26,0
oranında, turizm giderleri de %20,0 oranında artmıştır.
Sayfa 2
İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: E.18.4/11
13.06.2011
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 20 00- 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
www.tobb.org.tr
çıkış 3.401 milyon ABD Doları olmuştur (Bkz, Grafik 2).
Tablo 1. Ödemeler Dengesi
2010
CARİ İŞLEMLER HESABI
İhracat f.o.b.
İthalat f.o.b.
Mal Dengesi
Hizmetler Dengesi: Gelir
Hizmetler Dengesi: Gider
Mal ve Hizmet Dengesi
Gelir Dengesi: Gelir
Gelir Dengesi: Gider
Mal, Hizmet ve Gelir Dengesi
Cari Transferler
SERMAYE HESABI
FİNANS HESABI
Yurtdışında Doğrudan Yatırım
Yurtiçinde Doğrudan Yatırım
Portföy Hesabı-Varlıklar
Portföy Hesabı-Yükümlülükler
Hisse Senetleri
Borç Senetleri
Diğer Yatırımlar-Varlıklar
Merkez Bankası
Genel Hükumet
Bankalar
Diğer Sektörler
Diğer Yatırımlar-Yükümlülükler
Merkez Bankası
Genel Hükumet
Bankalar
Diğer Sektörler
Cari,Sermaye ve Finansal Hesaplar
NET HATA VE NOKSAN
GENEL DENGE
REZERV VARLIKLAR
Resmi Rezervler
Uluslararası Para Fonu Kredileri
-13.863
37.869
-50.795
-12.926
6.978
-5.852
-11.800
2.098
-4.500
-14.202
339
-9
20.492
-534
2.065
-1.486
8.681
715
7.966
7.276
2
0
7.340
-66
4.490
-63
1.431
6.002
-2.880
6.620
-1.293
5.327
-5.327
-5.092
-235
2011
Ocak
-6.079
10.036
-16.169
-6.133
1.796
-1.408
-5.745
353
-932
-6.324
245
0
5.384
-672
470
218
2.021
-630
2.651
2.848
0
0
476
2.372
499
-68
43
234
290
-695
1.558
863
-863
-863
0
Şubat
-6.138
10.608
-16.778
-6.170
1.832
-1.509
-5.847
466
-838
-6.219
81
0
4.849
-125
691
226
1.777
-554
2.331
4.941
0
0
-1.315
6.256
-2.661
-53
141
-2.389
-360
-1.289
1.638
349
-349
41
-390
2011
Mart
-9.745
12.447
-20.770
-8.323
2.217
-1.863
-7.969
377
-2.260
-9.852
107
0
12.141
-145
2.832
404
4.789
-97
4.886
718
1
0
-690
1.407
3.543
-94
-7
1.365
2.279
2.396
851
3.247
-3.247
-3.100
-147
Nisan
-7.680
12.533
-20.220
-7.687
2.321
-1.768
-7.134
287
-906
-7.753
73
0
9.224
-119
684
-185
5.618
825
4.793
2.104
0
0
2.225
-121
1.122
-88
-292
775
727
1.544
-78
1.466
-1.466
-1.214
-252
Ocak-Nisan
-29.642
45.624
-73.937
-28.313
8.166
-6.548
-26.695
1.483
-4.936
-30.148
506
0
31.598
-1.061
4.677
663
14.205
-456
14.661
10.611
1
0
696
9.914
2.503
-303
-115
-15
2.936
1.956
3.969
5.925
-5.925
-5.136
-789
Kaynak: TCMB.
Yurt dışında yerleşik kişilerin, yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, 2011 yılı ilk dört aylık
döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 2.612 milyon ABD Doları artarak 4.677
milyon ABD Dolarına yükselmiştir. Bu dönemde yurt dışı yerleşiklerin yurt içinde
gerçekleştirdiği net gayrimenkul yatırımları 2010 yılının aynı dönemine göre %1,2 oranında
azalışla 761 milyon ABD Doları olmuştur.
Sayfa 3
www.tobb.org.tr
yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen toplam net
Ocak-Nisan
İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: E.18.4/11
13.06.2011
2011 yılı Ocak-Nisan döneminde yatırım gelir dengesi başlığı altında yer alan doğrudan
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 20 00- 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
(Milyon Dolar)
5.000
1.126
2.500
0
-2.500
-2.402
-5.000
-7.500
-10.000
-12.500
-12.926
-15.000
-17.500
-20.000
-22.500
-25.000
-27.500
-30.000
-32.500
-35.000
-37.500
-40.000
2010 Ocak-Nisan
388
-372
-579
1.618
553
354
323
-619
-1.883
-3.970
-6.170
-6.133
-7.687
-8.323
-28.313
2011 Ocak
2011 Şubat
Mal Dengesi
2011 Mart
Hizmetler Dengesi
2011 Nisan
2011 Ocak-Nisan
Gelir Dengesi
Kaynak: TCMB.
Grafik 2. Mal, Hizmet ve Gelir Dengesi
Yurt içinde yerleşik kişilerin, yurt dışında yaptıkları net yatırımlar, 2011 yılının ilk dört aylık
döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %98,7 oranında artışla net 1.061 milyon ABD
Doları tutarında gerçekleşmiştir.
Bankaların yurt dışında sahip oldukları yabancı para ve TL cinsinden efektif ve döviz
mevcutları, bu yılın ilk dört ayında 1.205 milyon ABD Doları tutarında azalış göstermiştir. Bu
azalış TL’deki 861 milyon ABD dolarlık artışa rağmen, yabancı paradaki 2.066 milyon ABD
Doları azalıştan kaynaklanmıştır. Bunun yanında diğer sektörlerin yurt dışındaki mevduat
varlıkları bu yılın ilk dört ayında 10.736 milyon ABD Doları tutarında artış göstermiştir.
Yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında 2011 yılı Nisan ayında 825 milyon ABD
Doları alım gerçekleştirirken, ilk dört ayda 456 milyon ABD Doları tutarında net satım
gerçekleştirmiştir.
2011 yılı Nisan ayında yapılan 800 milyon ABD Doları tutarındaki tahvil ihracıyla birlikte
bankacılık sektörü, bu yılın ilk dört ayında toplam 1,8 milyar ABD Doları tutarında yurt
dışında tahvil ihracı gerçekleştirmiştir.
Sayfa 4
İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: E.18.4/11
13.06.2011
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 20 00- 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
www.tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
yılı Nisan ayında yaptıkları net 3.883 milyon ABD Doları tutarında devlet iç borçlanma
senetleri alımı ile tüm zamanların en yüksek alımını gerçekleştirmiştir. Dört aylık dönemde
toplam devlet iç borçlanma senetleri alımı 10.531 milyon ABD Doları olmuştur. Diğer
taraftan yurt dışı yerleşikler bankacılık sektörünün yurt içi tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak 60
milyon ABD Doları tutarındaki net alım yapmıştır.
Bankacılık sektörü 2010 yılı Ocak-Nisan döneminde 1.264 milyon ABD Doları net kredi
kullanırken, bu yılın aynı döneminde 3.898 milyon ABD Doları kredi kullanmıştır.
Diğer sektörler 2010 yılı ilk dört aylık döneminde 3.283 milyon ABD Doları net kredi ödeyicisi
konumunda iken, bu yılın aynı döneminde 2.756 milyon ABD Doları tutarında net kredi
kullanmıştır.
Yurt dışı bankaların yurt içinde sahip oldukları yabancı para mevduatları söz konusu
dönemde 1.074 milyon ABD Doları artarken TL mevduatları da 5.344 milyon ABD Doları
azalış kaydetmiştir.
Bu konuyla ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlama tarihini www.tobb.org.tr adresinde YAYINLAR başlığı altında,
Takvimden görebilirsiniz.
Sayfa 5
İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: E.18.4/11
13.06.2011
Yurt içinde gerçekleştirilen menkul kıymet ihraçlarıyla ilgili olarak yurt dışı yerleşikler, 2011
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 20 00- 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr