2011 Yılı Mart Ayı Ödemeler Dengesi

www.tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
Gözden Geçirme Notları
2011 Yılı Mart Ayı Ödemeler Dengesi Göstergeleri
Merkez Bankası tarafından 11/05/2011 tarihinde açıklanan, 2011 yılı Mart ayı “Ödemeler
Dengesi” bültenine göre;
 2010 yılı Mart ayında 4.281 milyon ABD Doları açık veren cari işlemler hesabı,
2011 yılının aynı ayında %128,1 oranında artışla 9.766 milyon ABD Doları açık
vermiştir.
 2010 yılının Ocak-Mart döneminde 10.029 milyon ABD Doları açık veren cari
işlemler hesabı, bu yılın aynı döneminde 12.089 milyon ABD Doları artarak
22.118 milyon ABD Doları açık vermiştir (Bkz, Grafik 1) .
 2011 yılı ilk üç aylık dönemindeki cari işlemler açığında gözlemlenen bu gelişme
geçen yılın aynı dönemine göre %133,6 oranında artış gösteren dış ticaret
dengesi açığında en önemli etken olmuştur.
 2011 yılının ilk üç ayında yatırım gelir dengesi kaleminde yer alan doğrudan
yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda toplam
2.939 milyon dolar net çıkış olmuştur.
 2010 yılının Ocak-Mart döneminde 2.556 milyon ABD Doları giriş olan portföy
yatırımlarında bu yılın aynı döneminde 9.435 milyon ABD Doları net giriş
gerçekleşmiştir.
 Geçen yılın Ocak-Mart dönemine göre turizm gelirleri %28,5 oranında artarak
3.100 milyon ABD doları; turizm giderleri de %20,8 oranında artışla 1.196
milyon ABD Dolarına yükselmiştir.
Sayfa 1
İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: E.18.3/10
11.05..2011
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 20 00- 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
5.000
2.500
0
-2.500
-5.000
-7.500
-10.000
-12.500
-15.000
-17.500
-20.000
-22.500
-25.000
-27.500
-30.000
-32.500
-35.000
-37.500
-40.000
www.tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
(Milyon Dolar)
-6.061 -6.128
-10.029
-8.833
-6.291 -6.160
-9.766
-8.347
-20.635
-22.118
2010 Ocak-Mart
2011 Ocak
CARİ AÇIK
2011 Şubat
2011 Mart
2011 Ocak-Mart
DIŞ TİCARET DENGESİ
Kaynak: TCMB.
Grafik 1. 2011 ve 2010 Yılı Ocak-Mart Dönemi için Cari İşlemler Hesabı ve Dış Ticaret Dengesi
2011 yılı Mart ayında cari işlemler hesabı 2010 yılının aynı ayına göre %128,1 oranında artışla
açık vererek 9.766 milyon ABD Dolarına ulaşmıştır. Cari işlemler açığındaki yüksek oranlı
artışta dış ticaret açığındaki artış etkili olmaya devam etmiştir (Bkz, Tablo 1) .
Dış ticaret dengesi 2010 yılı Ocak-Mart döneminde 8.833 milyon ABD Doları açık verirken,
2011 yılı Ocak-Mart döneminde %133,6 oranında artarak 20.635 milyon ABD Doları açık
vermiştir. Böylece 2010 yılının Ocak-Mart döneminde 10.029 milyon ABD Doları açık veren
cari işlemler hesabı, bu yılın aynı döneminde 12.089 milyon ABD Doları artarak 22.118 milyon
ABD Doları açık vermiştir. Cari açıkta beklentilerinde üzerindeki yüksek oranlı açık, ekonomide
önemli bir risk oluşturmaktadır.
Hizmetler Dengesi kalemi altında turizm gelirleri, bir önceki yılın aynı dönemine göre % 28,5
oranında, turizm giderleri de % 20,8 oranında artmıştır.
Sayfa 2
İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: E.18.3/10
11.05..2011
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 20 00- 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
www.tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen toplam net
çıkış 2.939 milyon ABD Doları olmuştur. Bu çıkışta, kar transferlerini içeren doğrudan
yatırım/gider kaleminde Mart ayında gerçekleşen 1.367 milyon ABD dolarlık rakam etkili
olmuştur (Bkz, Grafik 2).
Tablo 1. Ödemeler Dengesi
2010
Ocak-Mart
CARİ İŞLEMLER HESABI
İhracat f.o.b.
İthalat f.o.b.
Mal Dengesi
Hizmetler Dengesi: Gelir
Hizmetler Dengesi: Gider
Mal ve Hizmet Dengesi
Gelir Dengesi: Gelir
Gelir Dengesi: Gider
Mal, Hizmet ve Gelir Dengesi
Cari Transferler
SERMAYE HESABI
FİNANS HESABI
Yurtdışında Doğrudan Yatırım
Yurtiçinde Doğrudan Yatırım
Portföy Hesabı-Varlıklar
Portföy Hesabı-Yükümlülükler
Hisse Senetleri
Borç Senetleri
Diğer Yatırımlar-Varlıklar
Merkez Bankası
Genel Hükumet
Bankalar
Diğer Sektörler
Diğer Yatırımlar-Yükümlülükler
Merkez Bankası
Genel Hükumet
Bankalar
Diğer Sektörler
Cari,Sermaye ve Finansal Hesaplar
NET HATA VE NOKSAN
GENEL DENGE
REZERV VARLIKLAR
Resmi Rezervler
Uluslararası Para Fonu Kredileri
-10.029
27.884
-36.717
-8.833
4.929
-4.070
-7.974
1.320
-3.639
-10.293
264
-9
9.436
-449
1.554
-1.024
3.580
578
3.002
3.415
0
0
2.822
593
2.360
-36
423
4.729
-2.756
-602
1.493
891
-891
-891
0
2011
Ocak
-6.061
10.039
-16.167
-6.128
1.802
-1.406
-5.732
353
-932
-6.311
250
0
5.367
-672
470
218
2.021
-630
2.651
2.846
0
0
476
2.370
484
-68
35
234
283
-694
1.557
863
-863
-863
0
Şubat
-6.291
10.618
-16.778
-6.160
1.813
-1.511
-5.858
323
-838
-6.373
82
0
4.839
-125
691
226
1.777
-554
2.331
4.921
0
0
-1.335
6.256
-2.651
-53
141
-2.394
-345
-1.452
1.801
349
-349
41
-390
2011
Mart
-9.766
12.424
-20.771
-8.347
2.223
-1.865
-7.989
377
-2.261
-9.873
107
0
12.064
-145
2.792
404
4.789
-97
4.886
706
1
0
-696
1.401
3.518
-94
-7
1.365
2.254
2.298
949
3.247
-3.247
-3.100
-147
Ocak-Mart
-22.118
33.081
-53.716
-20.635
5.838
-4.782
-19.579
1.053
-4.031
-22.557
439
0
22.270
-942
3.953
848
8.587
-1.281
9.868
8.473
1
0
-1.555
10.027
1.351
-215
169
-795
2.192
152
4.307
4.459
-4.459
-3.922
-537
Kaynak: TCMB.
Sayfa 3
İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: E.18.3/10
11.05..2011
2011 yılı Ocak-Mart döneminde yatırım gelir dengesi başlığı altında yer alan doğrudan
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 20 00- 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
www.tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
önceki yılın aynı dönemine göre 2.399 milyon ABD Doları artarak 3.953 milyon ABD Dolarına
yükselmiştir. Bu dönemde yurt dışı yerleşiklerin yurt içinde gerçekleştirdiği net gayrimenkul
yatırımları 461 milyon ABD Dolarına ulaşmıştır.
(Milyon Dolar)
5.000
2.500
859
0
-2.500
-2.319
-5.000
-7.500
-10.000
-8.833
-12.500
-15.000
-17.500
-20.000
-22.500
-25.000
-27.500
-30.000
-32.500
-35.000
-37.500
-40.000
2010 Ocak-Mart
396
354
302
-515
-579
-6.128
1.056
-1.884
-2.978
-6.160
-8.347
-20.635
2011 Ocak
Mal Dengesi
2011 Şubat
Hizmetler Dengesi
2011 Mart
2011 Ocak-Mart
Gelir Dengesi
Kaynak: TCMB.
Grafik 2. Mal, Hizmet ve Gelir Dengesi
Yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlar, 2011 yılının ilk üç aylık
döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %109,8 oranında artışla net 942 milyon ABD
Doları tutarında gerçekleşmiştir.
Bankaların yurt dışında sahip oldukları yabancı para ve TL cinsinden efektif ve döviz
mevcutları, bu yılın ilk üç ayında 1.300 milyon ABD Doları tutarında artış göstermiştir. Bu
artışın 744 milyon ABD dolarlık kısmı TL’den, 556 milyon ABD Doları da yabancı paradan
kaynaklanmıştır. Öte yandan diğer sektörlerin yurt dışındaki mevduat varlıkları bu yılın ilk
çeyreğinde 10.228 milyon ABD Doları tutarında azalma göstermiştir.
Yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında ilk üç ayda 1.281 milyon ABD Doları
tutarında net satım gerçekleştirmiştir.
Sayfa 4
İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: E.18.3/10
11.05..2011
Yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, 2011 yılı ilk çeyreğinde bir
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 20 00- 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
www.tobb.org.tr
Yurt dışında gerçekleştirilen tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, Genel Hükümet Mart ayında 2.275
milyon ABD Doları tutarında ihraç gerçekleştirerek, ilk üç aylık dönemde 2.271 ABD Doları
tutarında net borçlanmada bulunmuştur. Bunun yanı sıra, Mart ayında yapılan 500 milyon
ABD Doları tutarındaki tahvil ihracıyla birlikte bankacılık sektörü, bu yılın ilk üç ayında toplam
1 milyar ABD Doları tutarında yurt dışında tahvil ihracı gerçekleştirmiştir.
Yurt içinde gerçekleştirilen menkul kıymet ihraçlarıyla ilgili olarak yurt dışı yerleşikler, net
6.648 milyon ABD Doları tutarında devlet iç borçlanma senetleri alımı gerçekleştirmişken,
bankacılık sektörünün yurt içi tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak 50 milyon ABD Doları tutarındaki
net satım yapmıştır.
2011 yılı Ocak-Mart döneminde yurt dışında yerleşik kişilere net olarak 254 milyon ABD
Doları tutarında nakit kredi açılmışken, yurt dışı yerleşiklerden sağlanan nakit kredi tutarı
7.084 milyon ABD Doları olmuştur.
Bankacılık sektörünün kısa vadeli kredi kullanımı, 2011 yılı Ocak-Mart döneminde bir önceki
yılın aynı döneminde 198 milyon ABD Doları iken, bu yılın aynı döneminde 3.539 milyon ABD
Dolarına yükselmiştir. Bunun sonucunda bankacılık sektörünün net kredi kullanımı toplamda
4.766 milyon ABD Doları olarak gerçekleşmiştir.
Diğer sektörler ise, bir önceki yılın aynı döneminde 2.849 milyon ABD Doları net uzun vadeli
kredi ödeyicisi konumunda iken, bu yılın aynı döneminde 2.220 milyon ABD Doları tutarında
net uzun vadeli kredi kullanıcısı olmuştur.
Yurt dışı bankaların yurt içinde sahip oldukları yabancı para mevduatları söz konusu
dönemde 1.110 milyon ABD Doları azalmışken, TL mevduatları da 4.756 milyon ABD Doları
azalış kaydetmiştir.
Bu konuyla ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlama tarihini www.tobb.org.tr adresinde YAYINLAR başlığı altında,
Takvimden görebilirsiniz.
Sayfa 5
İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: E.18.3/10
11.05..2011
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 20 00- 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: irim@tobb.org.tr