BİTKİ TANIMA III 6. familya Campanulaceae (çançiçeğigiller) özellikleri • Genelde otsu, çalı veya ağaç formundadır • Birçoğunda süt boruları bulunur • Yapraklar almaçlı veya karşılıklı dizilişlidir • Çiçekler tek veya salkım veya başak durumundadır • Tepecik değişik görünümlüdür • Meyveler kapsül veya üzümsüdür Genus: Campanula (çan çiçekleri) • Akdeniz bölgesinde 317, türkiyede 95 türü doğal yayılış gösterir • Kalınlaşmış rizom veya kökleri vardır • Çiçek kurulu çok çiçeklidir • 5 loblu taç silindir, hunu veya çan şekillidir • Çiçekler mavi, menekşe yada leylak renklidir Campanula medium • Beyaz, pembe ve mavi renkli çiçek taşır • Çiçekler çan şekillidir ve aşağıya dönüktür • Bitki piramit görünümlüdür • Çiçekli kalma süresi azdır. • Boşluk doldurmada kullanılır • 30-40 cm boylanabilir Campanula latifolia Campanula carpatica C. portenschlagiana C. glomerata C. cochlerifolia C. garganica C. persicifolia 7. Familya Caryophyllaceae • Bir yada çok yıllı otsu bitki veya çalılardır. • 55 cins ve yaklaşık 1300 türü bulunur. • Önemli 2 cinsi Dianthus ve Silene’dir. Genus: Dianthus (Karanfiller) • Karanfiller tek yada çok yıllıktır. • Genelde otsu, ender olarak çalımsıdır. • Akdeniz ülkeleri, Türkiye, Güney Avrupa, Doğu Asya ve Afrika’da yetişir. • Subtropik iklimlerde yetişir. • Düşük nem, sıcak ve kurak bölgede yetişir. • Türkiye’den ihraç edilir. • 3 önemli türü bulunur. • Güneşli yerlerden hoşlanır. • Kireçli ve zengin topraklarda iyi gelişir. • Hafif killi, kumlu ve ahır gübresi içeren topraklarda yetişir. • Taze hayvan gübresinde yanarlar. • Gelişmiş karanfillerde uzun aralıklarla bol su verilmelidir. • Toprak kurumadan sulanmamalıdır. Dianthus barbatus (Hüsnüyusuf) • • • • • • • • • • Vatanı Güney Avrupa’dır. Yıllık üretilirler. 25-50 cm boylanabilir. Çiçekler gövde veya dal ucunda bulunur. Çiçekler bir arada ve güzel kokuludur. Çiçekler tek renkli yada harelidir. Taç yapraklar çizgili olabilir. Park ve bahçelerde kullanılabilir. Kesme çiçek olarak kullanılabilir. Nisan sonunda çiçek açar. Temmuza kadar dayanır. Dianthus caryophyllus (Bahçe karanfili) • Akdeniz sahillerinde doğal olarak yetişir. • Avrupada yetiştirilen karanfilin kökenini oluşturur. • Çiçekler beyaz, pembe, koyu kırmızı olabilir. • 30-60 cm boylanabilen formları vardır. • Şiddetli güneş ışığından etkilenirler. • Şubat, martta ekilince haziranda çiçeklenir. Dianthus chinensis (Çin karanfili) • • • • • • • Anavatanı Çin’dir. Çiçekler yada ikisi bir arada bulunur. Çiçekler kokusuzdur. Pembe, beyaz, siyah, kırmızı renktedir. 15-40 cm boylanabilir. Değişik kültivarları üretilmiştir. Güneşli, gölge ve yarı gölge yerlerde yetişebilir. Genus: Silene (Nakil çiçekleri) • Dünyanın pek çok yerinde yetişen 400 kadar tür bulundurur. • Türkiye’de doğal olarak yetişen türleri vardır. • Tek, iki yada çok yıllı türleri vardır. • Çiçek parterlerinde yada parter kenarlarında kullanılabilir. • Bodur ve sarkık formları geniş çanak ve saksıda güzel gözükür. • Güneşli, gübrelenmiş ve kireçli topraklarda iyi yetişir. Silene coelirosa • Vatanı akdeniz bölgesidir. • Çiçekler pembe, kırmızı, ender olarak eflatun yada beyazdır. • Çiçekler sürgün ucunda tek tek bulunur. • 30-80 cm boylanabilirler. Silene pendula • • • • • • • Vatanı akdenizdir. Çiçekler pembedir. Çiçekler salkım halinde bulunur. Bitki hafif tüylüdür. Sarkıcı ve yayılıcı yapıdadır. 15-20 cm boylanır. Çok değişik renklerde çiçeklenen kültür formları ve varyeteleri vardır. 8. Familya Compositae • 800 cinste 20000 kadar tür içerir. • En çok bahçe çiçeği içeren familyadır • Yapraklar almaçlı, ender olarak çapraz karşılıklı ve stipülsüzdür. • Çiçekleri kapitulum şeklindedir. • Çanak yaprak 3 adettir ve birleşmiştir. • Meyve aken şeklindedir. Önemli Genuslar • • • • • • • • • • Ageratum Bellis Calendula Callistephus Centaurea Chrysanthemum Coreopsis Cosmos Dimorphotheca Zinnia •Gaillardia •Gazania •Helianthus •Helichrysum •Matricaria •Rudbeckia •Sanvitalia •Tagetes •Venidium •Ursinia Genus: Ageratum (Vapur dumanı) • Amerika’da doğal olarak yetişir. • Otsu ve odunsu türler bulunur. • Tek türü bahçe çiçeği olarak kullanılır. Ageratum houstonıanum • Çiçekler açık mavi, gri, beyaz yada pembedir. • Çiçeklerin çoğu başçık şeklinde bir arada bulunur. • Çok çiçeklidir. • Yaprakları tüylüdür. • 10-15 cm kadar boylanır. • Bir çok kültür formu vardır. • Tagetes veya salvia çiçekleriyle birlikte parter oluşturulabilir. • Teras ve balkonlarda saksı içinde yetiştirilebilir. • Küçük bahçelerde küçük parterler oluşturmak daha doğru olur. • Geniş parterlerde diğer çiçeklerle birlikte kullanılmalıdır. • Güneşli yerleri sever. • Besince zengi ve hafif kireçli topraklarda iyi gelişir. • Solan çiçek koparılırsa bitki uzun süre çiçekli kalır. • Mayıs-haziran arasında çiçekli kalabilir. Genus: Bellis (Çayır güzelleri – istanbul papatyaları) • Genellikle gövdesiz 10-15 cm boylanan otsu bitkilerdir. • Yapraklar spatüle veya ters mızrak şeklinde olup bitkinin tabanında yer alır. • Işınsal (dilsi) çiçekler beyaz yada pembe renklidir. • Disk çiçekler sarı renklidir. • Saf parterler oluşturulabilir. • Menekşe gibi bitkilerle grup oluşturulabilir. • Killi topraklarda ve güneşli yerlerde iyi yetişir. • Çiçek açmış bitkiler dahi bahçeye ekilebilir. • Ekim-Kasım içerisinde ekim yapılır. Bellis Perennis (Koyun gözü papatya) • Eski zamandan beri kültüre alınmış süs bitkisidir. • Yabani olarak yetişenleri ilk bahar papatyası olarak bilinir. • Çok sayıda kültür formu vardır. Genus: Calendula (Portakal Nergisleri) • Tek yada çok yıllı otsu, bazen odunsu bitkilerdir. • Yaprakları almaçlı, genellikle bezeli ve aromatiktir. • Yaprakları tam veya kenarları dişli ve sapsızdır. • Çiçekler genellikle sürgün ucunda bulunur. • Çiçekler genellikle turuncu renktedir. • Akdeniz bölgesinde ve Türkiye’de yayılış yaparlar. Calendula Officinalis • • • • • • • • Doğal yayılış alanı Türkiye’dir. Gövde ve dallar köşelidir. 30-50 cm boylanır. Çiçekler sürgün ucunda tek tek bulunur. Kültür formları genelde katmerlidir. Parter oluşturmaya elverişlidir. Her ortamda yetişebilirler. Kesme çiçek olarakta kullanılabilir. • • • • Uzun süre çiçekli kalabilir. Çiçekler gece kapanır. Güneşli yerleri sever. Hafif killi ve kumlu, besince zengin olmayan topraklarda da yetişebilir. • Solan çiçekler uzaklaştırılırsa uzun süre çiçekli kalır. • Ekim-Kasım’da olabilir. Kasımda ekim yapılmışsa marttan hazirana kadar çiçekli kalırlar.