MENOPOZ

advertisement
MENOPOZ
Hayatınızı kabusa çeviren, unutkanlık, uykusuzluk, depresyon,
sinirlilik, halsizlik şikayetlerinin en büyük sebeplerinden
biri menopozdur. İleri dönemde idrar kaçırma, kemik erimesi,
hipertansiyona yol açar. Menopoz laboratuvar testleriyle
kolayca teşhis edilen ve tedavisi olan bir hastalıktır.
Menopoz nedir?
Menopoz kadınlarda menses döneminin sona ermesidir. Menopoz
hastalık değil fizyolojik bir olaydır. Ancak menopozda oluşan
değişiklikler hayatı öyle derinden ve olumsuz etkiler ki bu
durum pek çok şikayete ve yaşam kalitesinin bozulmasına neden
olur. Bu yüzden menopoz olumsuz etkileri önlenmeye ve tedavi
edilmeye çalışılan bir hastalık gibi kabul edilmektedir. 6
aydan daha fazla adet gecikmeleri mutlaka araştırılmalıdır.
Menopoza geçiş döneminde ,gebelik ve düzensiz kanamaya neden
olan kötü huylu hastalıklar ayırt edilmelidir. Basit kan
testleriyle (LH, FSH, E2) menopoz tanısı kolayca konur ve
tedavide hemen başlanabilir. Menopoz kadın hayatının
üçtebirlik dönemini oluşturur ve ortalama 45- 55 yaş civarında
başlar. 40 yaştan önce menopoza girmek “erken menopoz ” olarak
tanımlanır. Beslenme bozukluğu olan, sigara içen, vejeteryan,
zayıf kişilerde erken menopoz sık görülür. Ameliyatla rahim ve
overlerin alınmasıyla da yapay menopoz oluşur. Östrojen in;
beyinde, iskelet sisteminde, kalp damar sisteminde ve kadınlık
organları üzerinde uyarıcı ve koruyucu etkisi vardır.
Menopozla birlikte östrojen azalınca
Damar sertliği (ateroskleroz), hipertansiyon, kalp
damar hastalıkları,
Uykusuzluk, sinirlilik, depresyon (ruhsal çöküntü),
Unutkanlık, halsizlik, çabuk sinirlenme,
Kemik erimesi (osteoporoz),
Ateş basması,terleme,çarpıntı
Cinsel istekte (libido) azalma,
İdrar kaçırmaya kadar varan idrar yollarında zayıflama,
Cinsel organlarda çekilme (atrofi), kuruluk, ağrılı
ilişki, ortaya çıkmaktadır.
Tedavi
ile
menopoza
ait
hastalıklar kolaylıkla
indirilebilmektedir .
tüm
olumsuz
değişiklikler
önlenebilmekte
veya
en
ve
aza
Menopoz tanı ve tedavisi nasıl olmalıdır?
Menopozda erken tanı ve erken tedavi birçok şikayetin ve
hastalık riskinin önlenmesinde ilk adımdır. Menopoz tanısı
basit kan testleriyle kolayca yapılır. Menopozda en çok tercih
edilen tedavi yöntemi hormon tedavisidir. Hormon tedavisinin
faydalı tarafı menopoza bağlı hemen tüm şikayetleri
engellemesi, zararlı tarafı ise riskli kişilerde uzun süre
kullanıldığında meme kanseri riskini arttırması ve kalp damar
hastalıkları riskini azaltmaması dır.
MENOPOZ BİR HASTALIK DEĞİLDİR.
KADIN HAYATININ ÜÇTE BİRLİK DÖNEMİ MENOPOZDA GEÇER,
MENOPOZ DÖNEMİ BİRÇOK ŞİKAYETİ DE BERABERİNDE GETİRİR,
BASİT KAN TESTLERİYLE ERKEN TEŞHİS VE TEDAVİ BİRÇOK
ŞİKAYETİ VE RİSKİ ENGELLER,
MENOPOZ ŞİKAYETLERİ VE RİSKLER HORMON VEYA DİĞER
İLAÇLARLA ÖNLENEBİLİR,
HORMON TEDAVİSİ UYGUN KİŞİLERE KONTROL ALTINDA UZUN
SÜRE VERİLEBİLİR
MENOPOZ TEDAVİSİ HER KİŞİYE ÖZELDİR
ESTRADİOL
Estradiol testi; E2; Estradiol, Östradiol,
Kanda
bulunan
estradiol
miktarını
gösteren
laboratuvar
testidir.
Estradiol ( ÖSTRADİOL ) en aktif kadınlık hormonlarından
biridir. Kadınlık özelliklerini sağlayan ana hormondur, dişi
cinsel organlarının gelişimi ve cinsel olgunluğa erişmesini
sağlar. Beyinden gelen uyarıcı hormonlar (LH- FSH) sayesinde
over ler den yani yumurtalıklardan, böbrek üstü bezlerinden ve
gebelik sırasında plasentadan salgılanır. Gebelikte estradiol
uterusun ve bebeğin gelişiminde önemli rol oynar. Kadınlarda
progesteron hormonuyla birlikte yumurtlama ve adetleri
düzenler, uterus, overler, meme dokusu ve dış genital
organların gelişmesini sağlar. Erkekte testislerden az
miktarda salgılanır ve prostat ile meme dokusunun gelişmesinde
rol alır. Estradiol yağ dokusunun kadın tipi gelişmesini
sağlayan hormondur. Kadın tipi yağlanmayı estradiol sağlar.
Estrojen terapisi, estrojen içeren ilaçlar ve doğum kontrol
ilaçları estrojen seviyesini değiştirir laboratuvar testi
sonucu nu etkilerler.
Estrojen miktarına neden bakılır?
Gebelik sırasında plasentanın durumunu görmek için,
Over ler, böbrek üstü bezleri ve beyin arasındaki
hormonsal döngünün nasıl çalıştığını görmek amacıyla,
Over tümörlerinin teşhisinde,
Kadın ve erkekte beklenen vücut karakterlerinin
olgunlaşmadığı durumlarda,
Adet kesilmesinin sebebini araştırmakta,
Menopoz – pre menopoz tespitinde,
Tüp bebek uygulamalarının takibinde,
Kısırlık araştırmasında estradiol miktarına bakılır.
Estradiol normal değeri nedir ?
Kadınlarda adet süresince estradiol miktarı değişir.
Erkek: <62 pg/ml
Kadın:
Folüküler Faz: 1-147 pgr/ml
Ovülasyon: 93-404 pg/ml
Luteal Faz: 29-318 pg/ml
Menopoz: <58 pg/ml
Estradiol miktarını yükselten sebepler:
Beklenenden yüksek estradiol over tümörünün belirtisi
olabilir,
Follikül kistleri,
Endometriyozis sırasında estradiol artar.
Estradiol miktarını düşüren sebepler:
Menopoz, Over yetmezliği,
Genetik, kalıtsal hastalıklar, Turner sendromu,
Beyin, hipofiz, hipotalamus hastalıkları
Kronik böbrek hastalıkları,
Tiroid hastalıkları,
Şeker hastalığı.
Hızlı kilo kaybı yada aşırı zayıf kişilerde esrojen
seviyesi beklenenden düşük bulunur.
Referanslar:
Webster RA. Reproductive function and pregnancy. In: McPherson
RA, Pincus MR, eds. Henry’s Clinical Diagnosis and Management
by Laboratory Methods. 21st ed. Philadelphia, Pa: Saunders
Elsevier; 2006:chap 25.
Ferri FF. Laboratory tests and interpretation of results. In:
Ferri FF, ed. Ferri’s Clinical Advisor 2012. 1st ed.
Philadelphia, Pa: Mosby Elsevier; 2011:section IV.
Download