MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ Yatırımcılar gelişen ülkelerden kaçıyor PRABHA NATARAJAN, NICOLE HONG VE SUDEEP REDDY Bloomberg News Yatırımcıların kaçışı gelişen ülkelerin para birimlerini dip seviyelere çekti ve bu ülkelerin büyümeleri ile ilgili yeni endişeler ortaya çıkardı. Arjantin Merkez Bankası'nın para birimini koruma konusunda geri çekilmesi ardından peso dolar karşısında yüzde 15'ten fazla değer kaybetti. Türk lirasının dolar karşısındaki düşüşü ise dokuzuncu gününe girdi. Rus rublesi ve Güney Afrika randı son birkaç ayın en düşük seviyelerinde. ABD borsaların da düşüş hakim. Dow Jones sanayi endeksi yüzde 1,1 düşüşle 16 bin 197 puana gerileyerek 19 Aralık'tan bu yanaki en düşük seviyesini gördü. Asya borsaları da haftanın son gününde değer kaybetti. Japon borsası yüzde 1,5, Güney Kore ise yüzde 0,7 geriledi. info@evrim.com | www.evrim.com MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ Gelişen piyasalardaki düşüş dış ülkelerdeki gelişmelerin yarattığı endişeleri de yansıtıyor—örneğin ABD para politikasındaki değişim ve Çin'in ekonomisinin yönünü değiştirme çabaları—Bu dış kaynaklı endişelerin yerel siyasi ve ekonomik tansiyon ile bir araya gelmesi durumu daha da şiddetlendiriyor. Örneğin Türkiye yolsuzluk soruşturmaları nedeniyle ortaya çıkan derin bir siyasi kriz ile sarsılıyor. Güney Afrika'nın lider kadrosu ise vatandaşlarını son 20 yıldır fakirlikten kurtaramadığı için sert eleştiriler ile karşı karşıya. Arjantin'in 2002 yılındaki kur krizinden bu yana rotasını düzeltme çabaları enflasyonu artırırken uluslararası güvenilirliğini de zayıflattı. Perşembe günü HSBC HSBA.LN -1.46% Çin öncü imalat PMI verisi son altı ayın en düşük seviyesine geriledi. Çin yaşanacak bir yavaşlama ülkenin Güney Afrika ve Brezilya gibi ticari ortaklarını daha da zor duruma sokabilir. Yatırımcılar geçen yıl gelişen ülkelerden 58,7 milyar dolar çekti. Fed'in gelecek hafta tahvil alım miktarını azaltmaya devam edeceği yönündeki beklentiler de endişeleri artırıyor. Birçok yatırımcı Fed politikasındaki bu değişimin gelişen ülkelerin varlıklarına olan talebe darbe indireceğini düşünüyor. Fed'in tahvil alım indirimleri ABD faiz artışının bir öncüsü olarak görülüyor ki bu ülkede yaşanacak faiz artışı dünya etrafından yatırımcıların paralarını daha yüksek getiri için buraya çekebilir. Bazı yatırımcıların gözünde en kırılgan ülkeler: Sattıklarından daha çok ürün ve hizmet ithal eden ülkeler. Cornell Üniversitesi'nde ekonomi profesörü olan Eswar Prasad, "Türkiye'nin cari işlemler açığı büyük ve bu ülkede sorunlar başladığı an yatırımcılar dikkatini benzer ülkelerdeki duruma çevirecek" dedi. Yatırımcılar tarafından kırılgan olarak görülen benzer cari açığı olan ülkeler Brezilya, Güney Afrika, Hindistan ve Endonezya. Ancak gelişen piyasalarda yaşanan kargaşa havası henüz piyasa genelinde "yayılmaya" neden olmadı. Endonezya rupiahı ve Hindistan rupisi dolar karşısında değer kazanıyor. Türkiye Merkez Bankası kayda değer miktarda döviz satışı yapsa da lira dolar karşısında 2,3045 düşük seviyesine kadar geriledi. info@evrim.com | www.evrim.com MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ Bu hafta başında faiz oranlarını yükseltmediği için yatırımcılar arasında hayal kırıklığı yaratan banka bununda sonrası için müdahale aracına başvurmak zorunda kalıyor. Newedge USA aracı kurumu piyasa stratejisi müdürü Robbert van Batenburg kendileri ile çalışan banka ve diğer büyük kurumların Perşembe günü gelişen ülke borsalarında elden çıkarıma gittiklerini söyledi. Batenburg, müşterilerinin en son bu varlıkların sattığı zamanın Fed Başkanı Ben Bernanke'nin ilk kez parasal çıkış sinyali verdiği Mayıs ayı olduğu söyledi. Gelişen piyasalar global ekonomik kriz ardından dünyanın en parlak yatırım bölgelerine dönüşmüştü. Performansları ABD, Avrupa ve Japonya'daki iyileşmeyi kolayca gölgede bırakabiliyordu. Bazı gelişen ülkelerin liderlerin açıkça dengesizlikten şikayet etti. Gelen sıcak para, para birimlerinin değerini artırıyor ve bu durum ihracat sektörünü zor duruma sokuyordu. Finansal krizin üzerinden beş yıl geçerken beklentiler sonunda gelişmiş ülkeler için iyi hale geldi. Bunun da kısmi nedeni bu ülkelerin merkez bankalarının agresif adımları idi. Dünya Bankası ve IMF bu ay global ekonomi beklentileri için görünümlerini yükseltti. Ancak her iki kurum zayıf durumdaki gelişen ülkelerin ABD faizlerini artışı ile baş etmekte zorlanabileceği uyarısında bulunmuştu. Böylesi bir değişim gelişen ülkelerden sermaye çıkışına neden olacaktır. Şu anki durum gelişen ülkelerin merkez bankalarını zor bir duruma sokuyor. Eğer para birimlerindeki kayıplara ve enflasyona karşı faiz oranlarını yükseltirlerse bu kredi musluğunu sıkılaştıracak ve yerel ekonomik büyümeyi yavaşlatacak. Ancak zamanı gelmesine rağmen faiz oranlarını yükseltmezlerse bu bankaların güvenilirliğine zarar verecek. Gelişen ülkelerin varlıklarına güven duymaları için yatırımcılar muhtemelen bu ülkelerde uygulanacak yapısal reformlara dikkat edecek. Konuyla ilgili yorumda bulunan Commerzbank CBK.XE -1.87% 'tan kur stratejisti Peter Kinsella, "Eğer bu merkez bankaları en kısa sürede birlikte hareket etmezler ise ayarlama döneminden kriz dönemine geçebiliriz" dedi. Güney Afrika'da on binlerce maden işçisinin greve gitmesi rand üzerindeki baskıyı daha da artırdı. Ülke halihazırda zayıf büyüme, azalan üretim ve düşen emtia fiyatları nedeniyle zarar görüyor. info@evrim.com | www.evrim.com MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ Türkiye piyasası da yerel siyasi tansiyon nedeniyle darbe alıyor. 17 Aralık'ta başlayan ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın destekçilerini hedef alan yolsuzluk soruşturması liradaki elden çıkarı artırdı, borçlanma maliyetlerini yükseltti. Meksika'da geçen yıl petrol ve telekom sektörü ile ilgili reformlar yapılmıştı. Ancak yatırımcılar düşen emtia fiyatları ve yavaşlayan global talebin Meksika ekonomisine zarar vereceğini düşündüğünden bu ülkenin varlıklarını alma konusunda tereddüt yaşıyor. Meksika para birimi son olarak dolar karşısında yüzde 0,7 değer kaybetti ancak bu durum bazı alıcılar için kapıyı da aralamış olabilir. J.P. Morgan JPM -1.94% Varlık Yönetimi'nden portföy yöneticisi Emil Babayev konuyla ilgili yorumunda, "Şu anki seviyeleri cazip gördüğümüzden peso risklerimizi artırmayı düşünüyoruz" dedi. Saygılarımızla,Best Regards Evrim Haberleri; Gümrük mevzuatı, Dış Ticaret, Lojistik, muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü profesyonel anlamda yayınlanan Kanun,Yönetmelik,Tebliğ,Genelge,Tasarruflu yazı, mevzuat taslakları en hızlı şekilde yayınlanmakta ve bilgileri sunulmaktadır. Yayınlanan Gümrük ,Dış Ticaret, Haberler ile ilgili bilgiler belli bir konunun veya konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi verme amacını taşımaktadır. Yayınlanan Bilgileri konusuna hakim profesyonel bir Gümrük Müşavirine, Mevzuat Danışmanına, başvurmanız tavsiye edilir. Bilgiler, oldukları şekliyle sunulmaktadır. EVRİM YAZILIM VE DANIŞMANLIK info@evrim.com | www.evrim.com