İçindekiler Kısım I: Giriş ve Kavramsal Konular 1 Bölüm 1: Giriş 3 Çevre Tüm Toplumların Sorunu Hâline Gelmektedir Çocukların Hakları ve Sorumlulukları Çocukların Çevre Bilgisinin, İlgisinin ve Eyleminin Gelişimi 3 10 17 Bölüm 2: Katılım İçin Çocukların Gelişen Kapasiteleri 27 Kimlik Gelişimi Toplumsal Gelişim Erkek Çocuklar Kadar Kız Çocuklarının da Katılımını Desteklemek Bireysel Farklılıkları ve Özel Gereksinimleri Göz Önünde Bulundurmak 28 30 36 38 Bölüm 3: Örgütleme İlkeleri 40 Maskotluk ve Zorlamadan Kaçınma Gerçek Katılım Modelleri Yetişkinler Tarafından Başlatılan, Çocuklar ile Paylaşılan Kararlar Çocukların Katılımı İçin Alternatif Yapılar Demokratik Sürecin Bazı Basit İlkeleri Toplantı Düzenleme Yarışmalar Haber Medyasıyla İlgilenmek İzleme Projeleri 40 42 43 45 49 50 53 53 55 Bölüm 4: Çocukları İçeren Yeni Modeller ve Kurumsal Yeni Ortaklıklar 56 Evle İlgili Çevre Yönetimi Toplum Okulları Toplum Kalkınması Örgütleri Çocuk ve Gençlik Örgütleri Sokakta Yaşayan/Çalışan Çocuklar ve Yoksulluk İçinde Yaşayan Çocuklar İçin Kurulan Örgütler 56 57 63 63 65 Çocukların Çevre Kulüpleri Çocukların Başlattığı Kulüpler, İletişim Ağları ve Projeler Çevreyle İlgili Sivil Toplum Kuruluşları Kalkınmayla İlgili Sivil Toplum Kuruluşları Yerel Hükümet Çocuk Konseyleri Yerel Hükümet Çevre Kuruluşları Yetişkin Çevre Uzmanlarının “Gölgesi Olmak” Okullar ve Toplumlarla İş Ortaklığı Toplum Çevre Merkezleri Toplum Örgütleyicileri, Kolaylaştırıcılar ve Öğretmenler İçin Çevre Destek Merkezleri Yetişkinler İçin Yeni Roller: Animatörler, Kolaylaştırıcılar ve Destekleyiciler 68 69 70 71 72 74 78 78 79 79 79 Kısım II: Çocukların Uygulamada Katılımı 87 Giriş 89 Bölüm 5: Çocuklarla Eylem Araştırması 91 Problemi Tanımlama Çalışma Alanını ya da Temasını İnceleme Verileri Çözümleme ve Yorumlama Çevresel Eylemler Planlama Eylemler Değerlendirme ve Eylem Araştırmasının Döngüsünü Yineleme 92 95 96 97 97 107 Bölüm 6: Çocuklar Tarafından Gerçekleştirilen Çevresel Planlama, Tasarım ve Yapılandırma 108 Çocukların Kendi Çevrelerini Planlaması, Tasarlaması ve İnşası Okul Bahçelerinin Tasarlanması ve İnşası Toplum Temelli Planlamada Yetişkinlerle Birlikte Katılımcı Olarak Çocuklar Çocukların Doğal Kaynakların Korunması Projelerine Katılımı Yetişkin “Müşteriler” İçin Çocuklar Tarafından Planlama ve Tasarım 108 108 111 111 113 Bölüm 7: Çevre Yönetimi 119 Ev Çevresi Yönetimi: Brezilya Amazonu’nda Sağlık ve Mutluluk Gezici Sirki Çocuktan Çocuğa Programı Okul Bahçelerinin Yönetimi Toplum Kaynaklarının Çocuklarca Yönetilmesi 119 121 123 126 Bölüm 8: Çevresel İzleme 133 Kalkınma ve Çevresel Niteliğin Göstergelerinin Tanımlanması ve Kullanımında Çocuklara Yer Verme 133 Okul Bahçelerini İzleme Filipinler’de Topluma Dayalı İzleme Çevre Örgütleriyle Ulusal Alan Araştırmaları 133 135 138 Bölüm 9: Halk Bilinci ve Çocukların Politik Eylemleri 141 Kampanyalar Halk Gösterileri Konferanslar Çocuk Oturumları Politikacılarla ve Devlet Görevlileriyle Karşılaşmalar Halk Sunumları 141 142 142 146 148 149 Bölüm 10: Bağlantı ve İletişim Ağı Aracılığıyla Yerelden Küresele 151 Değiş-Tokuş ya da Bağlantı Projeleri Çevresel İletişim Ağları 151 154 Kısım III: Yöntemler 159 Giriş 161 Bölüm 11: Çizimler ve Kolajlar 162 Kişisel Çizimler Çizgi Romanlar Ortak Çizimler Kolaj Yapma Slaytlarda Çizimler 162 162 163 163 164 Bölüm 12: Haritalama ve Modelleme 165 Çocuk Yapımı Haritalar Kişisel Dünyaların Haritalanması Toplum Haritası Yapma Küçük Ölçekli Haritalama Bire Bir Simulasyonlar 165 167 168 169 170 Bölüm 13: Görüşme Yapma ve Alan Araştırmaları 172 Görüşmeler Alan Araştırmaları Patikalar ya da “Planlı” Geziler 172 174 177 Bölüm 14: Medya ve İletişim 182 Dergi Gazeteciliği ve Yayın 182 Fotoğrafçılık Video ve Televizyon Radyo Yapımları Gösteriler Dini ve Özel Olaylar: Festivaller, Geçit Törenleri ve Ağaç Dikme 184 185 186 189 190 Bölüm 15: Tartışma: 21. Yüzyılda Sürdürülebilir Kalkınma İçin Toplumlar 192 Kaynakça 195 Dizin 205