Maxwell Geoservices - Türkiye Esin ŞİŞMAN Maxwell Geoservices Veritabanı Yöneticisi esisman@maxwellgeoservices.com Bu bir reklamdır Maxwell’in misyonu müşterilerine veri tabanı yönetimi konusunda pratik çözümler üretmektir 22 M adencilik sektöründe hızla öne çıkan çalışmalardan birisi de verilerin en doğru şekilde bir araya getirilip, bunların yönetilmesini ve kullanılmasını etkin kılacak sistemler kurmaktır. Bu bağlamda 1998 yılında Avustralya’da kurulan Maxwell Geoservices, maden şirketlerine jeolojik veri tabanı yönetimi servisi sağlamakta ve aynı zamanda veri tabanı yönetimi konusunda danışmanlık yapmaktadır. Maxwell’in misyonu müşterilerine veri tabanı yönetimi konusunda pratik çözümler üretmektir. Bunu sağlamanın en önemli yollarından birisi ise işi iyi anlamaktan, maden şirketlerinin isteklerini ve ihtiyaçlarını detaylı bir şekilde belirlemekten geçer. Bunlar göz önünde bulundurularak tüm tasarımlar ve düzenlemeler deneyimli jeologlar tarafından, kurulum ise deneyimli yazılımcılar tarafından yapılmaktadır. Maxwell, veri tabanı yönetimi uzmanları ile birlikte veri tabanı tasarımı ve uygulaması, maden arama şirketlerine özel çözümler, jeolojik veri tabanı sistemlerine ilişkin denetleme konularında yazılımlar geliştirmiştir. Maxwell, 2005 yılında denizaşırı ülkelerde de ofisler açarak çalışmalarını genişletmiştir. Şirket, çok uluslu maden şirketleri ile farklı cevher türleri üzerinde (altın, nikel, elmas, vs.), farklı veri tabanları ile çalışmalarını sürdürmektedir. Halen Avustralya (Fremantle ve Brisbane), Kanada(Vancouver), Güney Afrika(Johannesburg) ve Avrupa (İngiltere ve Türkiye)’daki ofislerinde 45 çalışanı ile hizmet vermektedir. Türkiye’de de 2010 yılı itibari ile çalışmalarına başlamış ve şu anda TÜPRAG ve Koza Altın Madencilik şirketleri ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Peki Maxwell Geoservice neler sağlamakta ve neler yapmaktadır? Veri Tabanı Yönetim Hizmetleri ve Danışmanlığı Veri toplama, veriyi gözden geçirme, veri yönetimi ve veri denetimi başlıca çalışma konularımızı içermektedir. Veri yönetimi hizmetlerimizin en önemli ve ilk çalışmasını “veri ilk önce gelir (dataFIRST)” ilkesiyle yola çıktığımız, veriyi gözden geçirme aşaması oluşturur. Böylelikle maden şirketlerinin kendi veri sistemleri çözümlenerek onlara uygun planlamalar yapılır ve en iyi veri tabanı çözümü sağlanır. Çünkü her şirketin farklı hedef ve amaçları vardır. Bu amaçlar doğrultusunda da her şirketin sistemi farklılık göstermektedir. Bu farklılıklar içerisinde de en önemli noktalardan birisi verilerin toplanması işlemidir. Her veri türü (Jeolojik veri, jeofizik veri, analiz sonuçları, eski dönemlere ait litolojik veri, lisans sahalarına yönelik veri, vs.) incelenerek uygun veri modeli oluşturulur. Bundan sonra gelen en kritik nokta ise veri yönetimidir. Bugün birçok şirket belli bir veri yapısı oluşturmadığından, verileri parça parça saklamakta ve yanlış sonuçlar elde ederek hatalar yapmaktadır. Bu hataların ortadan kaldırılması için Maxwell, maden arama şirketleri için en uygun veri tabanı programlarını geliştirmekte, şirketlerin isteğine yönelik veri tabanı sistemini hazırlamakta ve araştırılan cevher türüne göre en yetkili çalışanını danışman olarak atamaktadır. Yazılımlar DataShed, maden arama, maden işletmeciliği ve çevre verileri için geliştirilmiş bir veri yönetimi programıdır. Sistem, sektörün tüm ihtiyaçlarını bilen jeologlar tarafından tasarlanmıştır. Oluşturulan model sayesinde kullanımı kolay bir program ortaya çıkarılmıştır. DataShed sayesinde verilerinizi kolaylıkla yönetebilir, daha önce kullanmış olduğunuz formattaki (excel, access, csv, vs.) verilerinizi programa aktarabilir ve istediğiniz verilerinizi filtreleyerek istediğiniz formata dönüştürebilirsiniz. Ayrıca DataShed, CBS programları ile de uyumlu bir şekilde çalışmaktadır. Verilerinizi MapInfo, ArcGIS, GeoSoft gibi programlara kolaylıkla aktarabilirsiniz. Her türlü sondaj bilgileri ve arazi çalışmaları, yine bu programda sizin isteğinize göre ayarlanır, verilerin düzenli ve güvenilir bir şekilde tutulması sağlanabilir. Programın en önemli özelliklerinden birisi analiz sonuçlarını en doğru şekilde aktararak, analiz kontrollerinin hızlı ve güvenilir bir şekilde değerlendirilmesini sağlamasıdır. Resim 1: Kuyu bilgileri formu Logchief, jeolojik verilerinizin toplanmasında ve rahatlıkla arazide de kullanabileceğiniz bir programdır. Özellikleri: »» Jeolojik verilerinizin loglanması (sondaj ya da yüzey numuneleri) »» Çevrimiçi ya da çevrimdışı kullanım özelliği »» Loglama bilgilerinin grafiksel olarak gösterimi »» Raporlama özelliği Resim 2: Kuyu fotoğrafları QAQCReporter, analizlerin izlenmesini, gelen sonuçların güvenirliğini ve kontrollerini sağlayan bir programdır. Bu açıdan, Maxwell bugün tüm dünyada analiz yönetimi konusunda ilk sırada yer almaktadır. QAQCReporter’ın işlevi konusunda kısaca şunları sıralayabiliriz: »» Kontrol grafikleri: Şirket ve laboratuvar tarafından oluşturulan standartların kontrol grafikleri, istatistik değerlerinin görüntülenmesi, »» Karşılaştırmalı sonuçlar (Tekrarlananlar): Scatter çizim, QQ çizimleri, Box plots, Thomson-Howarth çizimleri, %MAPD çizimleri, »» Laboratuvarın dönüş süresi çizimleri, »» QC Raporlaması, »» Veri kullanımı: Program direkt olarak analiz veri tabanından verilerinize ulaşmaktadır. Resim 3: Tek bir grafikte çoklu standart gösterimi Nomad, maden arama ve maden işletmesi şartlarında kolay, doğru ve hızlı veri girişini sağlamaktadır. Nomad, çevrimdışı kullanılabilir ve daha sonra ana veri tabanınızla senkronize edilerek verilerinizin doğrudan yüklenmesine yardımcı olur. GPS özelliği sayesinde de numunenizin koordinat bilgilerine ulaşabilir. Bunun için ayrıca bir GPS kullanmanıza gerek kalmaz. Resim 4: Kontrol numunelerini görüntüleme monitörü 23