DiYANET iSLERI BASKANLIGI DERGiSi

DiYANET iSLERI BASKANLIGI
DERGiSi
1
1
DİNİ, iLMi, EDEBi, MESLEKi AYLlK DERGi
Cilt : XIII
Sayı
: 2
MART- NİSAN
·.
,•
«IYI BiLiNiZ Ki, DÜNYA HAYATI
OYUN, EGLENCE, SÜSLEME, BiRBiRiNiZE
KARŞI ÖGÜNME VE MAL, ÇOLUK ÇOCUK ÇOGALTMAK HUSÜSUNDA BiRBiRiNiZLE YARIŞMADAN iBARETTiR. BÜTÜN
BUNLAR BiR YAGMUR GiBiDiR; BiTiR-.
DiGi OT KAFiRLERiN HOŞUNA GiTTiKTEN SONRA KURUR DA SEN ONU SARARMlŞ, DAHA SONRA BiR
SAMAN
GÖRÜRSÜN.
KIRINTISINA • DÖNMÜŞ
(DÜNYAYA ALDANANLAR iÇiN)
AHiREIDE ŞiDDETLi AZAB VARDlR. (AHiRE·
Ti iHTİY AR EDENLER HAKKINDA)
ALLAH'IN MAGFiRETi VE RIZASI VARDlR.
DÜNYA HAYATI iNSANI OYALAYAN BiR
METADAN iBARETTiR."
SÜRE : 57 (HADİD), AYET: 20
İmtiyaz Sahibi ve Yazı İşierini
Fiilen İdare Eden Sorumlu Müdür
M. SAİM YEPREM
Diyanet İşleri Başkanlığı
Derleme ve Yayın Müdürü
Emel
Matbaacılık
Sanayi Ltd.
Şti.
Ankara
·Kur'an~1
Kerim'de Gayb Bilgisi
-II-
Ethem LEVENT
3 - Geleceğe ait gayblar :
a - Rum ülkesinin fethedileceği­
nin haber verilmesi :
<<Elif, Lam, Miın. Rumlar (merkezi İstanbul olan doğu Romalılar)
mağlüp oldu. Yakın bir yerde (Romalıların Farslılara en yakın olanCezire'deki iki ordu burada karşılaş­
nuşlardı). Halbuki onlar bu yenilmelerinin ardından gı:Uib olacaklar·
dır. Bir kaç yıl içinde (21). Önün·
de de, sonunda da emir Allah'ındır.
O gün mürninler de ferahlayacak.>>
(22)
Olay şöyledir : Müşrik (putperest) İranlılar, elıl-i kitap olan Doğu Romalıları yenmişlerdi. Bu haberi alan Mekke müşrikleri sevinmisler ve müslümanlara «müsrik
'
'
İrarılıiar, nasıl ehl-i kitap Romalılan yendilerse biz de ehl-i kitap
olan sizleri yeneceğiz» demişlerdi.
Bunun üzerine bu ayetler nazil
olmuş ve Bizanslıların,
İranlıları
mutlaka yeneceğini haber vermiştir.
b. Peygamber «aleyhi's-seHl.m'ın
muhafaza edileceği :
Bütün peygamberler, hakk'ı tebliğ etmekle mükelleftirler.
Kavimleri dinlemeseler, onları yalanıasalar
da, duyurmakla sorumlu oldukları
şeriatı, topluma açıklarlar; mutlak
haklı ve haksızın belli olacağı
ve
21 -
3-9
dolayısıyla
adaletin tam tecelli edeAhiret gününden haber verirler. Onlar, bu kudsi görevlerini yaparlarken, çok eza ve cefaya uğra.
mışlardır. Peygamberlerini öldüren
topluluklar dahi, çıkmıştır. (23)
Peygamber Efendimize de çok ezi·
yet edildi. O'nu öldürmek için, gizli planlar hazırlandı. Fakat kafirler,
hiçbirinde muvaffak olamadılar.
Çünkü Allah Taala'nın vadi vardı :
ceği
«Ey Rasül(·İ zişamm)! Rabbinden sana indirileni tebliğ et. Eğer
yapmazsan (Allah Taala'nm) elçiliğini tebliğ· (ve ifa) etmiş olmazsın.
Allah seni insanlardan koruyacaktır. Şüphesiz ki Allah,
kafider güruhunu başanya ulaştırmaz. (24)
c. Peygamberimizin risaletine
ve Kur'an-ı Kerim'in ilahi kitap olduğuna inanmıyanların,
Kur'an-ı Mübin'e benzer bir
kitap, ya da onun bir suresine denk, bir süre getiremiyecekleri :
«Eğer kulunuz
(Muhamnıed)in
üzerine parça parça (süre süre,
ayet ayet) indirdiğİrniz (Kur'an'ın
Allalı katından
geldiğin)den şüphe
ediyorsanız,
haydi, onun benzerinden siz de (meydana) bir süre getirin. Allah'tan başka, şahidlerinizi
(taptığııuz putları ve bilginlerinizi)
yıl arasında.
gfılib oldukları gün, ınüs!ün1anlar da, Bedir'de muzaffer olmuşlardı. O
galebeyi Rasul-i Ekrem'e Cebriiii (a.s.v.) haber vermişti.
23 - Bak. el-Bakara : 61; Yahudiler, Yahya, Zekeriyya ve Şa'ya aleyhimü's-selam' gibi
Peygamberleri öldürınüşlerdi (Kur'an-ı Hakim ve Meal-i Kerim, I, 24).
24 - el·Mi'ıide : 67
22 -
100
Romalılar
ETHEM LEVENT
de
(yardıma)
çağırın, eğer
nızda) doğru lıısap.Iarsanız.,
(iddia(25)
Diğer bir ayet-i kerimede de
le buyrulur :
şöy­
«(Ey peygaınberim!) De ki, And
olsun insanlar ve cmler şu Kur'an'benzerini meydana getirebilnıele­
ri için, bir araya toplansa, yekdiğe­
rine yardımcı olsalar, yine onun
benzerini getiremezler» ( 26)
ın
«O (Allah), Rasülünü, hidayetle,
hak din ile (sırf) o dmi her dme
galip kılmak için- gönderendir. İs·
terse müşrikler hoş görmesin.» (28)
Diğer bir ayet..i celilede de
le huyurulur :
«Kur'an-ı
Kerlnl'i biz (Azimü'smdirdik. Onun koruyucuları
da şüphesiz ki biziz.» (29)
şan)
e. Müslümanlar, İslam· uğruna
herşeylerini
verecek yüksek .
islam şuuruna ermiş olurlarsa, yeryüzünde güçlü ve tesirIi olacaklan :
Kur'an-ı
. Kerim geleli, 15 asıra
yakın bir zaman geçmesine rağmen,
onun bir ayetine denk, yani, belagat ve fesahatı ile dil inceliklerini
kapsayan bir söz söylenememiştir.
d. İslihn Dini'nin kıyamete kadar korunacağı:
İslam nurunu
söndürmek için
kafirler ve münafıklar çok çalıştı­
lar. (27) Onun hayat balışeden
ışıklarını gölgelemek istediler.
Bu
yolda çalışanların başında Ebu Leheb ve Ebu Cehil'i anmak gerek.
Sonraları, bu azılı kil.firlere taş çı­
kartacak dinsiz ve imansızlar da
gelmemiş değildir.
Onlar, kin ve
düşmanlıklarının
gözlerine çektiği
perdeleri yırtarak, İslam'ın yüce hakikatlarını; fert ve topluma sunduğu huzur ve saadeti görememişler­
dir. Daima peşin fikir, geri düşünce
ve imha etme hissiyle hareket etmişler ve İslam'ın billur hakikatlar
manzumesinin, fertlerin gönüllerinde makes bulmasına bütün güçleriyle karşı koymuşlardır. Fakat buna
rağmen İslam, kıyamete dek, mutlak hakikat ve kurtuluş mesajını yayınlamaya devam edecek tUm insanlan kapsayan gerçek barış ve sevgiye çağıracaktır :
25 -
şöy­
Ayet-i kerimede :
<<Ey iman edenler, siz Allah(m
dinine, onun peygamberine) yarederseniz, O da ( düşmanlanm­
za karşı) bize yardım eder ve ayak.
larımzı sabit kılar.>> (30) buyuruldım
muştur.
ği
Bu konuda, şu ayetlerin belirttiölçülerse, izah istenıniyecek açık­
lıktadır:
«Allah Taala içinizden iman edip
de, güzel güzel amel {ve hareket)
de bulunanlara yemin ile va'd etti
ki, kendilerinden önce gelenleri (İs·
rail oğullarını), nasıl (kilfirlerm)
yerine getirdi (hakim kıldı) ise, onlan da, yeryüzünde muhakkak (müş­
riklerin) yerlerine geçir(ip, hükümian ede )cek, onlara kendileri içm
beğendiği dini (İslam'ı) her ha1de
payidar kılacak, onların korkularm
(ı, üzerlerinden kaidırdık) dan sonra, (hallerini) kat'i bir emmliğe çevirecektir. (Taki) onlar (bu güvenlik içinde) bana ibadet etsinler, bana hiçbir şeyi ortak tutmasınlar.
Kim bundan sonra nankörlük eder-
el-Bakara : 23
26 -- el-İsra : 88
27 - Bak. et-Tevbe : 32
28 - Aynı sure : 33; Bak. el-Feth : 28
29 - el-Hıcr : 9
30 - Muhammed (s.a.v.) suresi : 7
101
(
)
(
KUR'AN-I KERİM'DE GAYB BlLG!St
se artık onlar fasıkiann ta kendileridir.>> (31) Diğeriyse şöyledir:
«. . . (İslam dinine) yardım edenlere, elbette Allah da yardun eder.
Şüphesiz ki Allah kavidir,
yegane
galip tir.» ( 32)
g. Mescid-i Haram'ın müslümanlar tarafından fethedileceği :
«Andolsun ki Allah, Resülünün
gördüğü rüyanın hak olduğunu tasdik etmiştir. (Hepiniz) - emniyet
içinde (kiminiz) başlarınızı kazıta·
rak, (kiminiz) saçlitnm kısaltarak ·
korkusuzca Mescid-i Haram'a gireceksiniz. Fakat (Allah), sizin bilmediğinizi bildi de ( 33) ondan önce
yakın bir fetih yaptı.» (34)
Rasülüllah aleyhi's-selam, Hudeylıiye seferine çıkmadan önce rüyasında, kendisini de, Aslıahım da, emniyet içinde başlarını traş ederek
Mekke'ye girer görmi.iş, bunu Ashabına haber vermişti. Onlar da çok
sevinmişlerdi.
Müslümanların
muzaffer olup, kafirlerin hezimete uğra­
yacaklan:
Ayet-i kerimede «Yakında o küfür) cemiyet (i) bozulacak; onlar
arkalanın .dönüp
kaçacaklardır.»
(*) buyrulmuştur.
·
Kafirler, Bedir günü müthiş bir
hezimete uğramışlardı. Bu ayet-i
celile, peygamberlik delillerinden bi·
31
32
33
34
- en-Nur : 55
- el-Hacc : 40
- Sulhtaki salahınızı,
- el-Fetlı : 27
(*) el-Kaleınl: 45
(**) el-Kalem 44·45
102
kikatını anladım.
Peygamber efendimiz Bedir gi.inü
şöyle dua etmiştir : <<Allahım, bize
olan yardım va'dinin yerine gelmesini bekliyorum. Allahım, bu islam
topluluğunu helak edersen, yeryüzünde, artık ibadet edilmiyecek.»
EbU Bekr Sıddik (R.A.), Rasıll-i
Ekrem'in mübarek elinden tutup :
"Ya Rasi.ilallah! Sana Allah Taala
yeter.» dedi. Ve yukarıda anıldığı
gibi, Hazret-i Peygamber hemen zır­
hını giydi ve bu iki ayeti (**) okuyarak meydana çıktı.
la
Fakat kafirler, mi.isli.imanları
Hudeybiye'de geri döndüri.ince müsli.imanlar mi.iteessir oldular. Bazı
münafıklar ise, şi.ipheye
düşti.iler.
Çok geçmeden İslam ordusu Hay·
ber'i fethetti. Ve bi.itün gönüller ferahladı. Bundan
sonra da Mekke
fethedildi; mi.islümanların eline geçti.
ğ.
risidir. Çünki.i Mekke'de nazil olduğu halde, hicretten sonra ol~m Bedir savaşı'nda tahakkuk etmiştir.
Hazret-i Ömer (R.A.) diyor ki, «Bu
ayet-i kerime nazil olunca, hi.ikmi.i.
nün ne zaman, nerede yerine geleceğini bilmiyordum. Ne zaman ki,
Rasülüllah Bedir güni.i zırhını giyip
de, bu ayet-i okudu; o an bunun ha-
faydanızı
h. Bir müddet
:
semanın
duman·
kaplanacağı
Duhan sılresinde Cenab-ı Hak
buyurur:
<<Hayır, onlar tekrar dirilmekten
şüphe içindedirler; bununla eğlenir­
ler. O halde semamn apaçık bir duman getireceği günü gözetle .. (habibim). (Öyle bir duman ki, bütün)
insanlan saracaktır o. Bu pek yaman bir azap diyecekler. Ey Rabbimiz! Bizden bu azabı açıp kaldır;
çünkü biz iman edeceğiz. Onlar için
düşünüp ibret almak nerede. Kendilerine (hakikatlan) açıklayan bir
peygamber geldiği halde ... Yine on·
dan yüz çevirdiler. (O'na Muham·
med (A.S.)'e kimi) bir öğretilmiş,
(kimi) bir mecııun dediler. Biz bu
duman azabmı biraz açıp kaldıraca­
ğız. (Fakat) siz hiç şüphe yok ki,
şöyle
ve Mekke'yc
girişin telılriııdeki lıikıııctl.
ETHEM LEVENT
tekrar dönecek olanlarsmız. Çok
büyük bir şiddet ve satvetle (kendilerini) çarpacağımız gün (35) muhakkak ki, biz onlardan intikam ala·
cağız.>> ( 36)
Yukarıda ayet-i kerimelerle belirtilen duhan konusunda, iki ayn
görüş (ictihad) vardır:
1 -Abdullah ibn Mes'ud (r.a.)
şöyle rivayet etmiştir: Raslilüllah
aleyhi's-se1am, Kureyş'in şiddetli
isyanını görünce, «Ya Rab! Yusuf'un yedi yılı gibi, onlara da yedi yıl
kıtlık vermek suretiyle, bana yardım et» diye dua etmişti. (Bunun
üzerine) onları bir kıtlık yakaladı;
bir çokları açlıktan öldü. Ölü etleri
ve kemikleri yediler. Yerle gök arasını herkes duman şekli gibi görüyordu. Nihayet Ebu Süfyan huzur-ı
saadete gelerek dedi ki: <<Ya Muhammed, sen bize akraba ile bağ­
lantının
devamını
emrediyorsun.
Kavmin ise helak oldu. Allah'a dua
et (de onlardan bu belayı kaldırsın.
Rasül-i Ekrem aleyhi's-selam da,
dua etti; kıtlık ortadan kalktı)».
İbn Mes'ud hazretleri bu rivayetten
sonra bu ayetten ( ed-Dfthan : 10'
dan) 15'inci ayetin sonuna kadar
olan kısmı okudu. İbnu Mes'ud radıyallahü anh'e göre ( ed-Dfthan) 16
ncı ayette açıklanan intikam günü
de, Bedir günüdür.
Anılan hasis-i
şerif Buhari'de
ve bazı lafız farklılarıyla Müslim'de de vardır. (37)
2. Huzeyfe ibn Esidi'l-Gıfari
(r.a.)'dan rivayet olunan eşrat-ı saat
(kıyamet alametleri) hadis-i şerifine
ve müşarunileyh'in bu konuyla ilgili açıklamasına göre, Dfthan = Duman olayı, kıyamet gününden önce
tam hakikatıyla ortaya çıkacak;
bütün yeryüzünü kaplayacak; bu hal
kırk gün kırk gece sürecek; mürnin
nezleye tutulmuş gibi, kafir de sarhoş gibi olacaktır. (38)
i. Yahudiler üzerine, kıyamet
gününe kadar, kendilerlni çok kötü
durumda bırakacak kimselerin gönderileceği:
Bu konudaki ayet.i celileleri izleyelim:
«0 vakit Rabbin, kıyamet gününe kadar onların (İsrail oğullarının)
üzerine, kendilerini en kötü azaba
sürükleyecek kimseler göndereceği- ·
ni yeminle i'Iam (ve hükın)ettl.
Şüphe yok ki, Rabbin cezayı çabuk
verendir. Muhakkak O, çok gafftr
(günahlarınızı af eden) ve rahim
(size merhamet eden) dir de. (39)
Diğer bir ayette ise,
Yahudilerin
inanç ve davranışlan çok açık bir
biçimde belirlenmektedir :
<<Onların üzerine zorluk ve yok·
sulluk vuruldu. Allah'tan bir gaza.
ba da u~radılar. Bu, onların (Yahudilerin) Allah'ın ayetlerini inkar ettiklerinden; Peygamberlerini haksız
yere öldürdükterindendi. Ve de, isyan eylerliklerinden ve (itaatsızlık
ta) aşırı gittiklerindendi.» (40) Sonunda hükmü ih1hi şöyle olmuştur :
«Onlar (Yahudiler) nerede bu.
lunurlarsa bulunsunlar, üzerlerine
zillet (damgası) vurulmuştur (kurtulamazlar). Me~er ki, Allah'ın ipine ve insanların (müminlerln) ah·
dine (sığınmış) olsunlar. Onlar, döne dolaşa Alialı'ın hışmına ujtradı·
lar. 'Üzerlerine bir ıniskhılik wruldu. Bunun sebebi şudur : Çünkü ~n­
lar Alialı'ın ayetlerini inkar ile ki·
fir olmuşlar; Peygamberleri haksız
yere öldünnüşlerdi. (Bir de) şudur :
Çünkü onlar isyan etıniş ve aşırı
gitmişlerdi.» ( 41)
Kıyamet günü yahut Bedir günü.
ed-Duhan : 16
Hasan Basri Çantay, Kur'An-ı Hakım ve Meal-i Kerim, c. 3, s. 906, İstanbul 1959
Adı geçen eser, s. 906.
el-A'raf : 167
el-Bakara : 61
41 - AI-i İmran : 112
35 36 3738 39 40 -
103
KUR'AN-I KERİM'DE GAYB BİLGİSİ
_ Evet, .daha bir çok ayet-i celilede,. onların kötü sıfatlarından bahsedilir ki, insanlar böyle bir alçaklı~; düşmesinler ve Allah'ın düsturlannı tam olarak uygulasınlar. Bu
gyetlerde geçen yahudilerin .temel
sıfatl;;ınm şöyle sıralayabiliriz :
ı. Samiri'nin tanrı diye gösterdiğLbi:ızağıya tapmışlardı. ( 42)
2. Allah'ın buyruklarıyla eğlen~
ıliislerdi.
(43)
'· · :3; Nimetiere nankörlük .etmiş~
lereli: (44)
4. ·Hak Taala'nııı ayetlerini inkar ·etmişler; peygamberlerini öldürmüşler ve isyanda ileri gitmiş­
ferdi. (45)
· · 5. Dinietince mukaddes olan
cuınartesi gününün hürmetini ihlal
ıed.exek; s min aşinışlardı. (46)
,.:,·6.• Musa aleyhi's-selam'a karşı
gelmişlerdL ( 47)
·
.· ·
..· · 7. K~ndilerine söylenen va'zlan
unutmuşlardı. ( 48)
1ste bu sebeplerden ötürü, «Kı­
yaınit '· gününe kadar» (49) ilahi
azab zillet ve meskenete mahkum
oln1~şlardır. Bugün bir devlet çatısı
aitında toplanmış
görünseler de,
süi'ekli kuşkunun yürekleri yakan
ateşindeü, hiç
bir an kendilerini
kurtaramamişlardır.
Allah Taala, Süleyman alehi's-sesonra, Yahudilere Buht-ı: Nasr'ı musaHat etmiş; o,
lam'ın ·ölümünden
ını'ların yilrtlarını yıkmış, savaşçıla­
r'ıı:i.ı
tamamen öldürmüş; kadın ve
da esir alarak götür-dıüstür. · Geri kalaniarına ise, ağır
dzye (vergi)ler yüklemiştir. Bu zillet; Rasül-i' Ekrem'in gönderilişine
kadar devam etmiş; içlerinden İscocuklarını
.42
43
-~
44 -
45 46 47 -
48 49 -
so 51 -
l-D4
el-Bakara : 51, 54, 92
Süre : 58-59
Aynı Süre : 61; el-A'raf : 160
el-Bakarar : 61, 64; AI-i Imran : ll2
el-Bakara : 65; ei-A'raf : 163
el-Bakara : 67
ei-A'raf : 165
Aynı Süre : 167
AI·i İnıran : lll
ei-Bakara : 96
~ Aynı
lam'ı
kabul edenler; kurtuluşa ermiras kalan kötü
alışkanlıklarında devam edenlerse,
vukarıda anılan ayet-i kerimelerin
Iıükmüne mahkum olmuşlardır.
miş; atalarından
Bit ayet-i kerimede şöyle buyurulur:
«Onlar size ezadan başka, asla
bir zarar yapamazlar. Eğer sizinle
savasırlarsa size
arkalanın dönüp
kaça~lar; sonra kendilerine yardım
da edilmez.>> (50) Bu ve benzeriayetleri gözönünde bulundurarak çağı­
mızda yahudilerle araplar arasında
olan savaşların sonuçlarını değer­
lei1dirmekte, zorluk · çekmemeliyiz.
Cünkü . kudsi kelamda geçen siz'e
ı"&fzını~ muhatabı olabilmek için;
İslam'ı bütün müessese ve düsturlanyla fert ve toplum planında yüce tutmak; onu, kendi dışındaki görüş ve doktrinler karşısında aşağı~
laştırmayıp, yükseltmek
gerekir.
Bu nitelikleri haiz bir toplumun
ise, yahudiye asla yenilemeyeceği
çok açıktır.
j. Yahudilerin dünya hayatına
cok düşkün olduklarııun belirtilmesi: ·
«Andolsun, sen onları (Yahudileri) insanlardan, (hatta) ınüşrik olanlardan fazla hayata düşkün bulacaksın. Onlardan her . biri arzu eder
ki, (kendisine) bin yıl ömür verilsin. Halbuki onun çok yaşatılması
ketidisini azaptan uzaklaştıncı değildir. Allah, onlar ne işlerse, hakkıyla görüciidür.>> (51)
Bu durum,
mektedir.
açık açıkça
götün-
(Devam edecek)