Тurkic Weekly 2017 17 (68) (24-30 Nisan) Т KAZAKİSTAN HALKI ASAMBLESİ’NİN 25. OTURUMU SONUÇLARI 26 Nisan tarihinde Astana'daki Barış ve Uzlaşma Sarayı'nda "İstikrar, Birlik ve Uyum Modernleşmenin Temeli" konulu Kazakistan Halkı Asamblesi toplantısı düzenlendi. Oturum, Kazakistan Devlet Başkanı Sayın Nursultan Nazarbayev'in başkanlığında gerçekleştirildi. Oturuma, ülkenin her bölgesinden Kazakistan Halkı Asamblesi üyeleri ve devlet adamları, ülke çapındaki ve bölgesel etnik-kültürel kurumların başkanları, Parlamento milletvekilleri, merkezi icra organları başkanları, siyasi partiler, dini birlikler, STK'lar ve üniversite rektörleri katıldı. Akorda basın servisine göre, oturumda aynı zamanda, tüm bölgeleri temsil eden Asamble üyeleri ve savaş gazileri, diplomatik misyon temsilcileri, bilim adamları, aydınlar, sanat ve medya mensupları da yer aldı. Etkinliğin katılımcılarına seslenen Nursultan Nazarbayev, 2017 yılının bağımsız Kazakistan tarihinde benzersiz ve özel bir yıl olduğunu vurguladı. "Bu sene sistemli modernizasyon konusu tüm çalışmalarımızın ön planına çıktı. Birincisi, ekonominin modernizasyonunu başlattık, ikincisi, siyasi alanda modernleşmeye, üçüncüsü kamu bilincini modernize etmeye başladık. Nursultan Nazarbayev, “Bildiğiniz gibi, "Geleceğe Bakış: Halk Bilincini Modernleştirmenin Yolları" başlıklı makalemizde bu konular değerlendirildi”, dedi. Kazakistan Devlet Başkanı, Kazakistan Halkı Asamblesi’nin halkın bilinçlendirilmesinde aktif bir rol oynayacağına olan güvenini dile getirdi ve Asamble üyelerinin potansiyellerini gerçekleştirebilecek bir dizi projeyi açıkladı. Kazakistan Devlet Başkanı alınan tedbirlerin doğruluğuna ve zamanlamasına dikkat çekerek, Kazakistan Halkı Asamblesi ve devlet organlarına yeni talimatlar verdi. 25. oturum sonunda Asamble, kamu bilinci modernleştirilmesinin Kazakistan'ın kalkınma stratejisine bütünlük sağlayacak doğal ve objektif bir süreç olduğuna dikkat çeken bir bildiri kabul etti. Etkinliğin bitmesinden sonra, Devlet Başkanı gala konsere katıldı. Kazakistan Halkı Asamblesi, Cumhurbaşkanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren bir danışma organıdır. Asamble, Kazakistan'da yaşayan yaklaşık 130 ulus ve etnik grupları bir araya getirmektedir. Asamble’nin kurulması fikri 1992 yılında N. Nazarbayev tarafından ileri sürülmüştür. 1 ÇAVUŞOĞLU’NUN ÖZBEKİSTAN ZİYARETİ Geçtiğimiz hafta, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Taşkent’e yaptığı ziyaret kapsamında Özbekistan'ın en üst düzey liderleriyle görüştü. Özbek medyasında çıkan haberlere göre, Çavuşoğlu ziyaret çerçevesinde Özbekistan Devlet Başkanı Şavkat Mirziyayev tarafından kabul edildi. Görüşmeler sırasında taraflar, karşılıklı ticaret, ekonomi ve yatırım alanlarındaki verimli işbirliğini genişletmek, turizm altyapısını modernize etmek için önde gelen Türk şirketlerinin katılımıyla projelerin pratikte uygulanması, tekstil, deri, kimya ve ilaç, inşaat malzemeleri, tarımsal işlemeler sektörlerinde çağdaş yüksek teknoloji endüstrilerinin oluşturulması konularına ve "Urgut"serbest ekonomik bölgesi dâhil olmak üzere diğer alanlara ayrıca önem verdi. Bunun yanısıra M.Çavuşoğlu Özbekistan Dış İşleri Bakanı Abdulaziz Kamilov ile görüşmede bulundu. Bakanlar, ikili ilişkilerin mevcut durumunu, ayrıca siyasi, ticari-ekonomik, yatırım, askeri-teknik, kültürel-insani ve diğer alanlardaki gelişimi konularını görüştüler. Anılan görüşme, Dışişleri Bakanlıkları arasında 8. defa yapılan ikili siyasi istişareler çerçevesinde gerçekleşti. Aynı zamanda, Dışişleri Bakanları, Özbekistan ve Türkiye Devlet Başkanlarının 17-18 Kasım 2016 tarihlerinde Samarkand'da vardıkları anlaşmalara atıfta bulundular. Özbekistan Dışişleri Bakanlığı’nın basın açıklamasında "Görüşmeler esnasında birçok konularda fikir teatisinin yapılması, Özbek-Türk diyalogunun tüm alanlarda derinleştirilmesine yönelik ortak potansiyel ve karşılıklı menfaatlerin olduğunu göstermektedir. Masaya yatırılan konuların tümüne ilişkin taraflar yakın veya aynı pozisyonlar sergilemiştir”, denmiştir. Görüşme sırasında taraflar güncel uluslararası meseleleri de değerlendirdiler. Görüşmeler sonrasında Bakanlar 2017-2018 yılları için Dışişleri Bakanlıkları arasındaki İşbirliği programını imzaladılar. Görüşmede ayrıca Türk tarafı, bu yılın sonuna kadar Özbekistan ve Türkiye Devlet Başkanları Şavkat Mirziyayev ve Recep Tayyip Erdoğan'ın ikili ilişkilere yeni bir ivme kazandıracak bir görüşme yapmayı planladıklarını bildirdi. 2 BAKÜ’DE ULUSLARARASI SOCAR FORUMU GERÇEKLEŞTİ 25-27 Nisan tarihlerinde Bakü'de "Hazar ve Orta Asya: Ticaret, Lojistik, Petrol İşletmesi" konulu 2. Uluslararası SOCAR Forumu’nu düzenledi. Azerbaycan basınına göre, anılan Forum, Bakü Yüksek Petrol Okulu tarafından SOCAR'ın desteğiyle İngiltere’nin Confidence Capital şirketi ile ortaklaşa Azerbaycan’ın ulusal lideri Haydar Aliyev'in 94. Yıldoğumune ithafen organize edilmiştir. Forum’a SOCAR’a bağlı alt kurumların başkanları, Azerbaycan Milli Meclisi milletvekilleri, Kazakistan, Kırgızistan, İran, Rusya, Türkmenistan, Türkiye, Ukrayna, Gürcistan ve diğer ülkelerin ilgili temsilcilerinin yanısıra uluslararası petrol ve gaz şirketlerinin temsilcileri de katıldı. Aynı zamanda, etkinliğe üretim, işletme, petrol ve gaz lojistiği, uzmanlar, analistler, bankacılık yapılarının temsilcilerinin yanısıra uluslararası şirketlerin yöneticileri ve vekilleri de dahil olmak üzere 150'den fazla katılımcı iştirak etti. Organizatörlere göre, uluslararası forumun amacı Hazar ve Orta Asya bölgelerindeki hidrokarbon kaynakları ticaretindeki son eğilimleri ve kalkınma perspektiflerini analiz etmektir. Forum sırasında esas ihracat pazarları, ticari akışlar, petrol limanları, boru hatları ve diğer maddi ve teknik altyapı konularında sunumlar ve müzakereler yapıldı. Forumun açılış konuşmasını yapan Bakü Petrol Yüksek Okulu Rektörü Elmar Gasimov, bu etkinliğin ülke için büyük önem taşıdığını, farklı ülkelerin uzmanları arasında ticari ilişkilerin kurulmasına yardımcı olacağını ve İlham Aliyev önderliğinde yürütülen petrol stratejisinin etkili bir tanıtımı olduğunu söyledi. Azerbaycan Enerji Bakanı Natig Aliyev yaptığı konuşmasında lojistik, petrol rafinerileri ve petrokimya alanlarında gerçekleştirilen büyük projelerin uygulanması ve perspektiflerine de değindi. Milletvekili Valeh Aleskerov, "Azerbaycan Hazar petrolü ve doğalgazını dünya pazarlarına çıkarmayı başardı. Azerbaycan petrolü Bakü-Novorossisk, Bakü-Supsa, Bakü-Ceyhan boruları vasıtasıyla ihraç edilmektedir. BaküTiflis-Erzurum doğal gaz boru hattı vasıtasıyla doğal gazımız Gürcistan'a ve Türkiye'ye ihraç edilmektedir. Şu aşamada TANAP ve TAP projeleri uygulanmakta olup, ileride Azerbaycan gazı Avrupa'ya tedarik edilecektir"dedi. Forum'da ayrıca, SOCAR Başkanı Birinci Yardımcısı Hoşbaht Yusifzade, "AzeriKimya" Üretim Birliği Denetleme Kurulu Başkanı Muhtar Babayev, Baku Uluslararası Ticari Deniz Limanı Anonim Şirketi Genel Müdürü Taleh Ziyadov, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politika Bölüm Başkan Yardımcısı Magerram Ahmedov, Azerbaycan Bakanlar Kurulu Petrol ve Kimya Bölüm Başkanı Asker Aslanov, SOCAR Stratejik Kalkınma Başkan Yardımcısı Tofig Gahramanov ve diğer katılımcılar birer konuşma yaptılar. 3 SOCAR uluslararası forumunun amacı, Hazar bölgesi ve Orta Asya'da hidrokarbonlar ticareti ve ihracatı konularında işbirliğinin geliştirilmesi için en son eğilimleri ve olası senaryoların analiz edilmesidir. Forum çerçevesinde, stratejik kararlar almak ve günlük operasyonlar için gerekli ve petrol ile gaz endüstrisinin esas alanlarına ilişkin pratik bilgiler verilmiştir. 4 RUSYA VE JAPONYA GÜNCEL KONULARI DEĞERLENDİRDİ Geçtiğimiz dönemde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı Shinzo Abe Moskova'da bir araya geldi. İki ülke arasında stratejik sorunların devam etmesine rağmen, Moskova ile Tokyo arasındaki ticaret ve ekonomik ilişkiler hızla gelişmektedir. Moskova'daki iki taraflı görüşmelerin sonuçları bunun kanıtıdır. Rusya basınına göre, Vladimir Putin ile Japonya Başbakanı Shinzo Abe arasındaki Moskova görüşmeleri sonucunda 30'dan fazla anlaşma imzalanmıştır. İki ülke liderlerinin işbirliğini yoğunlaştırmaya karar verdikleri Nagato görüşmesinin ardından, anılan ziyaret için ekonomik ve insani alanlarda onlarca projeyi kapsayan ortak bir plan hazırlanmıştır. Rusya yayınları, bu ziyaret sırasında Abe'ye büyük bir heyetin eşlik ettiğini açıkladı. Taraflar, Uzakdoğu'nun kalkınması, gaz alanlarının geliştirilmesi ve enerji sektöründeki etkileşim gibi çeşitli alanlarda öncelik arz eden 80 projeyi görüşmek istediklerini belirttiler. Aynı zamanda taraflar uluslararası gündemi de görüştüler. Abe'ye göre, Rusya'nın katılımı olmaksızın terörizmi yenmek imkansızdır. Japonya Başbakanı, Moskova ve Tokyo’nun Kuzey Kore’deki durumu çözmek için ortak çabalar sarf etmesi gerektiğine dikkat çekti. Rusya Devlet Başkanı V.Putin kendi konuşmasında: "Birlikte değerlendirdiğimiz Kore Yarım Adası'ndaki durum, Başbakan'ın da değindiği gibi, ne yazık ki, ciddi şekilde kötüleşmiştir. Bu bölgesel mesele ile ilişkisi olan tüm devletleri, askeri retorikten kaçınmaya ve sakin, yapıcı bir diyalog için gayret göstermeye çağırıyoruz. Altı taraflı görüşmelerin yeniden başlatılmasının ortak bir görev olduğunu düşünüyoruz ", diye açıkladı. Moskova görüşmeleri, geçen yılın Mayıs ayından bu yana yapılan beşinci görüşmedir. İhtilaflı adalarla ilgili sorunların olmasına rağmen, Rusya ve Japonya sürekli diyalog içinde bulunarak, tüm mevcut sorunları ve fırsatları değerlendirmeye istekli olduğunu göstermektedir. 5 FRANSA’DAKİ CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ Geçtiğimiz hafta Fransa'daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk oylamasında elde edilen sonuçlar açıklandı. Cumhurbaşkanlığı için 11 aday yarışmaktadır. Önceden tahmin edildiği gibi, esas mücadele “Yürüyüş” Hareketini temsil eden Emmanuel Macron, “Cumhuriyetçiler” Partisi’nden François Fillon, “Başkaldıran Fransa” Hareketi’nden Jean-Luc Melanchon ve “Ulusal Cephe” Partisi lideri Marine Le Pen arasında yer aldı. İlk turun sonuçlarına göre iki aday belirlendi. Fransız medyasına göre, "Yürüyüş" hareketinin kurucusu Emmanuel Macron oyların %24.01'ini kazandı. Macron’un önde gelen rakibi "Ulusal Cephe" Partisi lideri Marin Le Pen seçmenlerin %21,3'ünün desteğini aldı. "Cumhuriyetçiler" partisinden aday Francois Fillon’a seçmenlerin %20.01'i oy verdi. Diğer adaylar tüm verilen oyların %20'sinden azını aldı. Uzmanlara göre, E.Macron’un ikinci turu kazanma ve Fransa Cumhurbaşkanı olma şansı yüksektir. Bunun için birkaç etkileyici faktör bulunmaktadır. İlk oylama sonuçlarının açıklanmasının hemen ardından, Fillon vatandaşları ikinci turda Macron'a oy vermeye çağırdı. Fillon’a göre Le Pen, iktidara gelmesi durumunda "Fransa iflas edebilecektir". Ülke lideri Francois Hollande'nin eski Ekonomi Bakanı'na oy vereceğini de itiraf etmesi dikkati çekicidir. Emmanuel Macron yaptığı konuşmasında "Fransa'nın tüm vatandaşları için, milliyetçi tehditlerle mücadele eden tüm vatanseverler için cumhurbaşkanı olacağım. Ülkeyi savunacak ve değiştirecek cumhurbaşkanı olacağım, insanlara çalışmaya ve yaratmaya imkan sağlayacak başkan olacağım", diye açıkladı. Fransa'daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu 7 Mayıs tarihinde yapılacaktır. 6 @intturkicacadem https://www.facebook.com/Intturkicacadem/