Kaynaklar Herpes Zoster in Children and Adolescents

78
Letter to the Editor
dolaşım enfeksiyonunda artış olduğu belirtilmektedir
(2-5). Bununla birlikte sayısal olarak bakıldığında sadece laboratuvar kanıtlı kan dolaşım enfeksiyonu ve umblikal kateter ilişkili kan dolaşım enfeksiyonu olan birer olgu
eklenmiştir. Çalışmanın Prematüre Kliniğinde yürütülmüş
olması, bu hastalarda kan alımında yaşanılan zorluklar
ve bakterinin kan kültüründe üremesi için yeterli miktarda kan alınamaması gibi nedenlerle bakterinin üretilebilme olasılığı daha büyük çocuklara ve erişkin hastalara
göre çok daha düşüktür. Bu nedenle özellikle Yenidoğan
ve Prematüre kliniklerinde klinik sepsis önemli bir sağlık
hizmeti-ilişkili enfeksiyon grubunu oluşturmaktadır ancak
yeni kriterler ile sağlık hizmeti ile ilişkili enfeksiyon tanımı
dışında kalmıştır. CDC kriterlerinde yaş gruplarına göre
ayrı tanımlamalar bulunmamakta sadece 1 yaş altı
çocuklar için klinik sepsis tanımı yapılmıştır. Bu nedenle
çalışmanın sadece Prematüre Servisinde değil eş
zamanlı olarak yenidoğan dışı servislerde ve özellikle
sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonların uzun dönem yatış,
immunsupresyon ve invazif girişimler nedeniyle daha sık
olduğu yoğun bakım ve hematoloji servislerinde de
yapılmasının faydalı olacağı kanaatindeyiz.
Çalışmada diğer bir dikkat çekici unsur, eski kriterlere
göre kantitatif olarak bakteri sayısının kateterde 3 kat fazla
olması ve kültür üreme zamanları arasında en az 2 saat
fark olması gerekliliğidir (5). Yöntem kısmında, yazarların
mikrobiyolojik kültür yöntemleri belirtilmemekle birlikte kantitatif çalışıldığı düşünülmüştür. Tartışma kısmında bu konulara değinilmesi, kan kültürü alımı ve mikrobiyolojik kültür
yöntemlerinin belirtilmesinin gerektiğini düşünmekteyiz.
Sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar halen morbititenin ve
mortalitenin önemli bir nedenidir. İzolasyon yöntemlerinin
uygulanması, sağlık personellerinin bu konuda eğitim düzeylerinin arttırılması ve antibiyotik koruma programlarının arttırılması dirençli enfeksiyonların ve sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonların azaltılmasında önemlidir. Bir hastanede sürveyans
sisteminin düzenli ve iyi bir şekilde çalışması ve her hastanenin kendi verilerinin belirlemesi olası enfeksiyon etkenlerini öngörmede önemli olup bu şekilde empirik tedavide seçilecek antibiyotikler açısından yol gösterici olmaktadır.
Sonuç olarak, sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar hastanede yatış süresinde uzama ve buna bağlı olarak hem maliyet hem de morbitite ve mortalitenin artmasına neden olmaktadır. Tanımlamalar değişmekle birlikte önemli olan azami
hijyen koşulları, izolasyon yöntemleri, doktor ve doktor dışı
tıp personelinin hastane enfeksiyonları açısından eğitilmesi
ile enfeksiyon hızının azaltılması ve Enfeksiyon Kontrol
Komitesinin tüm üyelerinin işbirliği içinde çalışarak her hastanede önlem ve korunma yöntemlerinin uygulanmasıdır.
Dr. Zümrüt Şahbudak Bal
Dr. Fadıl Vardar
Ege Universitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Enfeksiyon
Hastalıkları Bilim Dalı, İzmir, Türkiye
E-posta: z.sahbudak@gmail.com
DOI: 10.5152/ced.2016.20
J Pediatr Inf 2016; 10: 76-80
Kaynaklar
1. Oruç Y, Yaşar N, Kara A, Düzgöl M, Çalkavur Ş, Bayram N,
Ayhan Y, gülfidan G. Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde
CDC 2014 Sağlık Hizmeti ile İlişkili Enfeksiyon Tanı Kriterleri
ile 2010 yılı Türkiye Hastane Enfeksiyonları Sürveyans
Rehberindeki Tanı Kriterlerinin Karşılaştırılması. J Pediatr
Inf 2016; 10: 6-9.
2. T.C Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi
Başkanlığı, Türkiye Hastane Enfeksiyonları Sürvayans
Rehberi, Ankara, 2010. Available from: URL: http://gmkdh.
saglik.gov.tr/cep_kitabi.pdf (erişim tarihi: 06.06.2016)
3. Central Line-Associated Bloodstream Infection (CLABSI)
Event, January 2014. Available from: URL: http://www.cdc.
gov/nhsn/PDFs/ pscManual/4PSC_CLABScurrent.pdf (erişim tarihi: 05.06.2016)
4. CDC/NHSN Surveillance Definition of Healthcare-Associated
Infection and Criteria for Specific Types of Infections in the
Acute Care Setting, January 2013. Available from: http://www.
cdc.gov/nhsn/PDFs/pscManual/17pscNosInfDef_current.pdf
(erişim tarihi:05.06.2016)
5. Mermel LA, Allon M, Bouza E, et al. Clinical Practice
Guidelines for the Diagnosis and Management of
Intravascular CatheterRelated Infection: 2009 Update by
the Infectious Diseases Society of America. Clinical
Infectious Diseases 2009; 49: 1-45. [CrossRef]
Herpes Zoster in Children and
Adolescents: Is It a Problem?
Çocukluk ve Adolesan Dönemde Herpes
Zoster: Bir Sorun mu?
Sayın Editör,
Kazancı ve ark. (1) tarafından yazılmış olan, “Çocukluk
ve Adolesan Dönemde Herpes Zoster: Bir Sorun mu?”
başlıklı yazıyı ilgi ile okudum. Ancak yazının amacı ile ilgili
bir kaç noktanın da tartışılması gerektiğini düşünmekteyim.
Herpes zoster (HZ), duyu gangliyonundaki endojen
latent varisella-zoster virusun (VZV) reaktivasyonu sonucu gelişen, VZV’nin ikincil klinik formudur. HZ, çocuklarda
ender görülmektedir. Yapılmış çalışmalarda HZ’nin daha
çok hücresel immün yetersizliği olan çocuklarda görüldüğü belirtilmiştir. Ancak, immün sistemi normal olan, sağlıklı çocuklarda da görülebilmektedir.
Primer enfeksiyon (Suçiçeği) sonrasında herhangi bir
zaman diliminde HZ görülebilse de, genellikle insidans oranları yaş ile artmaktadır. Bu artışta en önemli faktör, yaş artışı
ile spesifik VZV hücre aracılıklı immünitenin azalmadıdır (2,
3). Yapılmış birçok çalışma göstermiştir ki, HZ gelişiminde en
önemli faktör primer VZV enfeksiyonunun zamanıdır. Primer
VZV enfeksiyonunun yaşamın erken dönemlerinde geçirilmesi, HZ gelişimi riskini arttırır. Gerek humoral, gerekse
hücresel immünitenin immatür olduğu yaşamın ilk yılında
J Pediatr Inf 2016; 10: 76-80
primer VZV enfeksiyonu geçirilmesinin, HZ gelişimi için
önemli bir risk faktörü olarak görülmektedir (3). Dahası,
gebelik sürecindeki intrauterin VZV enfeksiyonlarının da HZ
gelişimi için riski arttırabileceğini savunan olgu sunumları
vardır. Bu nedenle, HZ gelişen özellikle sağlıklı çocuklarda,
primer enfeksiyon zamanlarının irdelenmesi ve primer enfeksiyona ait öyküsü olmayan çocukların ise intrauterin enfeksiyon açısından değerlendirilmesi önemlidir.
Bulaştırıcılık hızı oldukça yüksek olan VZV enfeksiyonlarından korunmanın en etkin yolu aşılamadır. Aşılama
ile gerek primer VZV enfeksiyonu ve bağlantılı olarak HZ
insidansı da azalacaktır. Yapılmış bir çalışmada, suçiçeği
aşılaması yapılan çocuklarda, yapılmayanlara göre HZ
insidansı belirgin olarak düşük saptanmıştır (4). Suçiçeği
aşısının uygulandığı ülkelerde suçiçeği insidansında dramatik düşüş gözlenirken, VZV bulaşında dikkatler HZ
üzerinde yoğunlaşmaya başlamıştır. Bu nedenle ulusal
bağışıklama programları, gelecekteki HZ insidans oranları
üzerinde en önemli belirleyicidir. Ülkemizde, suçiçeği aşılaması 2013 yılında Çocukluk Çağı Ulusal Bağışıklama
Programı’na dahil edilmiştir.
Herpes zoster tedavisinde asiklovir yapılmış birçok
çalışmada, immünsupressif ve sağlıklı çocuklarda etkili
bulunmuştur. Ancak, VZV reaktivasyonunun ilk 72 saati
içerisinde başlanması tedavi etkinliğini belirleyen en
önemli noktadır. Ayrıca, HZ tedavisinde lokal antiviral
uygulamaları etkisiz bulunmuştur ve önerilmemektedir (5).
Dr. Dilek Yılmaz Çiftdoğan
İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk Enfeksiyon
Hastalıkları Kliniği, İzmir, Türkiye
E-posta: drdilekyilmaz@hotmail.com
DOI: 10.5152/ced.2016.21
Kaynaklar
1. Çocukluk ve Adolesan Dönemde Herpes Zoster: Bir Sorun
mu? Kazancı SY, Hatipoğlu N, Şevketoğlu E, Hatipoğlu S. J
Pediatr Inf 2016; 10: 1-5.
2. Arvin AM. Varicella zoster virus. In: Long SS, Pickering LK,
Prober CG, editors. Principles and practice of Pediatric
Infectious Diseases. 3rd ed. Philadelphia: Churchill
Livingstone-Elsevier; 2008. p. 1021-9. [CrossRef]
3. Rodríguez-Fanjul X, Noguera A, Vicente A, et al. Herpes
zoster in healthy infants and toddlers after perinatal exposure to varicella-zoster virus: a case series and review of the
literature. Pediatr Infect Dis J 2010; 29: 574-6. [CrossRef]
4. Weinmann S, Chun C, Schmid DS, et al. Incidence and clinical
characteristics of herpes zoster among children in the varicella
vaccine era, 2005-2009. J Infect Dis 2013; 208: 1859-68.
[CrossRef]
5. Dworkin RH, Johnson RW, Breuer J, et al. Recommendations
for the management of herpes zoster. Clin Infect Dis 2007;
44: 1-26.
Letter to the Editor
79
Serum Sodium Levels in Children with
Lung Infections
Akciğer Enfeksiyonu Olan Çocuklarda
Serum Sodyum Seviyesi
Sayın Editör,
Hiponatremi pnömonilerin de içinde olduğu çeşitli hastalıkların seyri sırasında sık karşılaşılan bir durumdur.
Ancak ucuz ve kolay değerlendirilebilecek bir durum olmasına rağmen akciğer hastalıklarında klinik seyir ve prognoz
belirteci olarak yer bulamamıştır. Bu nedenle derginizin
2016 yılı, 10. cilt, 1. sayısında, 10 ile 13. sayfalar arasında
yayınlanan “Akciğer Enfeksiyonu Olan Çocuklarda Serum
Sodyum Seviyesi” başlıklı Yılmaz ve ark. (1) yazdığı araştırma makalesinin hiponatreminin önemini vurgulamak
açısından dikkat çekici bir yazı olduğunu düşünüyorum.
Hastaneye yatırılan hastalarda en fazla görülen elektrolit bozukluğu olan hiponatreminin patogenezinde ADH’ın
non-ozmotik salgılanmasının temel mekanizma olduğu
gösterilmiştir (2-4). Normalde ADH kan ozmolaritesinin
yükseldiği veya hipovoleminin olduğu zamanlarda salgılanır. Ancak akciğer hastalıkları, MSS hastalıkları, tümörler
gibi normal dışı durumlarda efektif volüm normal olduğu
halde ADH’nin non-ozmolar veya baroreseptörlerle ilgili
olmayan mekanizma ile uygunsuz uyarılması söz konusu
olur. İnfeksiyonlar ve MSS hastalıklarında hiponatreminin
bir diğer mekanizması serebral tuz kaybıdır (2). Bazı hastalıkların seyri sırasında hiponatremi aynı hastada birkaç
değişik mekanizma ile de karşımıza çıkabilir. Bu nedenle
basit bir elektrolit bozukluğu gibi görülen ancak fizyopatolojisi karmaşık olan hiponatreminin Yılmaz ve ark. (1)
çalışmasında akciğer enfeksiyonlu hastalarda geniş
ölçekli bir çalışma grubu ele alınarak tartışılması literatüre
katkı sağlamıştır.
Makalenin en önemli eksikliği geriye dönük olarak
incelenen hastaların idrar sodyumu ya da ozmolaritesinin
çalışılamamış olmasıdır. Ayırıcı tanıyı kolaylaştırmak için,
hiponatremi değerlendirilmesinde ilk adım plazma ozmolalite ölçümü iken daha sonraki işlemler idrar ozmolalitesinin ve sodyum düzeylerinin belirlenmesidir. Özellikle idrar
sodyum yoğunluğunun ölçülmesi ayırıcı tanıda oldukça
anlamlı bilgiler verir. Dehidratasyona bağlı hiponatremide
idrar sodyumu düşük bulunur iken (<15-20 mEq/L) idrar
sodyumunun 20 mEq/L’den büyük ve hastanın normovolemik olduğu durumda ise uygunsuz antidiuretik hormon
salınımı düşünülmelidir (2).
Makale ile ikinci bir önemli nokta da akciğer hastalıklarının heterojen tek bir grup olarak ele alınarak pnömoni,
bronşit ve bronşiolit olarak ayrı gruplar halinde sodyum