Tedaviye Bağlı Gelişen Onkolojik Acil Durumlar

advertisement
Tedaviye Bağlı Gelişen
Onkolojik Acil Durumlar
Dr.Ali Arıcan
Onkolojik aciller:
• Tümörün doğrudan etkisine bağlı,
• Metabolik ve
• Tedaviye bağlı acillerdir.
Tedaviye bağlı onkolojik aciller:
•
•
•
•
•
•
•
•
Tümör lizis sendromu,
Febril nötropeni,
Hemolitik üremik sendrom,
Hemorajik sistit,
Anafilaktik reaksiyonlar
İnsan antikoru infüzyon reaksiyonu
Kardiak aciller
Nötropenik enterokolit…
Tümör Lizis Sendromu
Etyoloji:
•
•
•
•
Sık nedenler:
Akut lösemiler
Yüksek dereceli
(Burkitt) lenfomalar
Germ hücreli tümörler
Küçük hücreli
kanserler
Az sıklıktaki nedenler:
• Kronik lösemiler (KLL)
• Solid tümörler
(KHOAK, meme ve
over kanseri)
• Malign tümörün
spontan nekrozu
Hangi tedavilerden sonra görülür?
•
•
•
•
•
Kemoterapi
Steroid kullanımı
İmmünoterapi
Radyoterapi
Spontan
Ne zaman ve neden olur?
Ne zaman olur?
• Tedaviden sonraki ilk 1-5 gün içerisinde.
Neden olur?
• Tümör parçalanma ürünleri ve hücre
içeriğinin kan dolaşımına geçmesi.
Figure 1 Metabolic imbalances due to TLS
Rampello E et al. (2006) The management of tumor lysis syndrome
Nat Clin Pract Oncol 3: 438–447 doi:10.1038/ncponc0581
Belirti ve bulgular:
•
•
•
•
•
•
•
Hiperfosfatemi
Hiperpotasemi
Hiperürisemi
Azotemi
Hipokalsemi
Metabolik asidoz
LDH ↑
•
•
•
•
•
Bulantı-kusma
Halsizlik-yorgunluk
Artralji
Bulanık idrar, oligüri
Kas güçsüzlüğü,
tetani
• Aritmi
• Hipotansiyon-şok
Table 1 Clinical consequence of metabolic disturbances
Rampello E et al. (2006) The management of tumor lysis syndrome
Nat Clin Pract Oncol 3: 438–447 doi:10.1038/ncponc0581
Ölüm nedeni:
• Aritmi
– Hiperpotasemi
• Böbrek yetmezliği
– Hiperürisemi
– Hiperfosfatemi
Riski artıran faktörler:
• Tümörün tipi (Burkitt)
• Tümörün tedaviye iyi
yanıtı
• Tümörün hızlı
proliferasyonu
• Tümör yükü (LDH
1500 U/L↑ ve
hiperürisemi)
• Tedaviden hemen
sonra ABY gelişmesi
• Önceki renal
hastalıklar
• Hidrasyona hiç yanıt
alınamaması
Tanı:
• Yeni tedavi uygulanan hastalarda
– Hiperürisemi
– Hiperfosfatemi
– Hiperpotasemi
– Hipofosfatemi
– Böbrek yetmezliği
Riskli hastalarda önlemler:
24-48 saat öncesinden:
• %0.9’luk NaCl ile 3 L/m2/gün (idrar çıkışı 100
mL/h, furosemid kullanılabilir) olacak şekilde
hidrasyon,
• Allopürinol (ksantin oksidaz inh.ü) kullanımı:
100-600 mg/gün
• İdrar alkalizasyonu (0.5 L %0.9’luk NaCl’e 1
ampul NaHCO3)
– Ürik asit ve fosforun solübl halde kalmasını sağlar.
• Tedaviden sonraki 3 gün boyunca 12 saatte bir
elektrolit, ürik asit, P, Ca, BFT ve LDH ile izlem.
Tedavi:
•
•
•
•
Hidrasyon ve diüretik
Allopürinol (100-900 mg/gün)
İdrar alkalizasyonu
Hiperpotasemi için nötralize insülin-glikoz
tedavisi
• Oral kalsiyum (asetat/karbonat): Fosfat
abs.u ↓
Tedavi:
• Rekombinant ürat oksidaz (rasburikaz ve
ürikozim)
– Ürik asit → Allantoin
– 0.2 mg/kg/gün (5-7 gün, i.v.)
– Yan etkiler: Ateş, bulantı-kusma, methemoglobinemi
• Dializ tedavisi
– Semptomatik hipokalsemi, hiperfosfatemi > 3.3
mmol/L (10 mg/dl), volüm fazlalığı, inatçı azotemi,
diüretik tedavisine rağmen oligoanüri, inatçı
hiperpotasemi, refrakter asidoz.
Febril Nötropeni
Nötropeni ve ateş:
• Nötropeni: 500
hücre/mm3
• Ciddi nötropeni: 100
hücre/mm3
• 38.3oC (101oF)
• 38oC (100.4oF)-1 saat
süreyle
• Ateş yüksekliği yok
– Takikardi
– KB’ı ↓
– Takipne
• Nötropeni + Ateş:
%80 enfeksiyon
Enfeksiyona yol açan faktörler:
• Nötropeni
• Hücresel immünitede ↓
• Humoral immünite eksikliği (S.pnömoni ve
H.influenza)
• Dalağın yokluğu veya fonksiyon kaybı (kapsüllü
mikroorganizmalar)
• Nörojenik fonksiyon bozuklukları
• Hastanede yatış
• Trakeobronşiyal sekresyonların
temizlenmesindeki eksiklik
• Deri ve mukoza direncindeki azalma
Sitotoksik kemoterapi ve nötropeni
• Opsonizasyon (Ab+Ag+C3b) ve fagositoz ↓
– Bakteri erime ve aglutinasyonunu bozarak
– Bakteri toksinlerinin nötralizasyonunu
• Kemotaktik uyarıya yeterli nötrofil yanıtı
olmaz.
– Adezyon ve diapedez gerçekleşmez.
Sonuç: Bakteriyel ve fungal enfeksiyonlar
Kemoterapi nötrofil sayısını azaltırken,
nötrofil fonksiyonlarını da bozar.
• Glukokortikoidler, fagositoz ve nötrofil
migrasyonunu , viral ve fungal inf 
• Prednizon + vinkristin + L-asparaginaz
veya 6-merkaptopürin + metotreksat
fagositoz ve bakteri öldürme
yeteneğini 
Lenfositler üzerine etkili
monoklonal antikorlar
• Rituximab (MABTHERA): Anti CD 20
• Ibritumomab (ZEVALİN)
• Alemtuzumab: Anti CD 52
Normal lenfositler üzerine de etkilidirler
(lenfopeni).
Sonuç: Viral, paraziter(P.karini, T.gondi),
fungal(kriptokok, kokkidiodis…) enfeksiyonlar ile
nokardia, lejyonella ve listeria enfeksiyonları.
Risk faktörleri:
•
•
•
•
•
Nötropeninin derinliği
Nötropeninin süresi > 7 gün
Nötrofil sayısındaki düşme hızı
Malignitenin tipi (lösemiler)
Diğer komorbiditeler
Enfeksiyona Neden Olan
Mikroorganizmalar
• Gram (-): E.coli, klebsiella, enterobakter
• Gram (+): Koagülaz (-) staf., S.viridans,
S.aureus, streptokoklar, enterokoklar
• Anaeroblar: Bakteriodes
• Fungal enf.: Kandida, aspergillus,
kriptokoküs
• Paraziter enf.lar: P.karini
• Viral enf.lar: HSV, VZV, CMV
Enfeksiyona neden olan
mikroorganizmalar
• Gram (+) enfeksiyonlar
– Enf.ların %50-55 nedeni Gram (+) m.o.
– Septisemilerin %65-75’i Gram (+) m.o. (Tüm enf.ların
%15-25’i)
– Koagülaz (-) staf., S.viridans, Staf.aureus, streptokok
ve enterokoklar
– Gram (+) etkinliği düşük antimikrobiyal tedavi
– Kalıcı i.v. Kateterler
– Kinolon profilaksisi
– Ülkemizde Gram (+)’lerin görülme oranı %52
Enfeksiyona neden olan
mikroorganizmalar
• Gram (-) enfeksiyonlar
– E.coli, klebsiella ve enterobakter daha sık
– Diğer bölge (solunum, üriner, Gİ sistem ve cilt enf.lerı)
• Solid tümör bakteriyel enf.larının %31’i ve
hematolojik malignitelerin de %23’ü
polimikrobiyal enf.lardır.
• Anaeroblar enfeksiyonlar
– %5’den az
– Etken bakteriodes grubu ve C.difficile enfeksiyonu
– Nekrotizan gingivit ve perianal selülit
Enfeksiyona neden olan
mikroorganizmalar
• Fungal enfeksiyonlar
– Uzamış nötropeni ve geniş spektrumlu
antibiyotik tedavisi sonrası kandida
– İnşaatı süren hastanelerde aspergillus
• Paraziter enfeksiyonlar
– P.carinii, T.gondii
• Viral enfeksiyonlar
– Herpes virüs, CMV, VZV
Nötropenik ve nonnötropenik kanser hastalarında
akciğer enfeksiyonları:
Polimikrobiyal özellik gösterir.
Lokalize Enfeksiyonlar:
• Bakteriyel etken: Str.
pneumoniae,
Hemophilus ve
M.tuberculosis .
• Viral enfeksiyonlar (RSV
veya adenoviruslarla)
• Mantar enfeksiyonları
(Kriptokoklar ve
histoplazma ile)
• Nekrotizan pnomoniler
(Stafilokoklar, Klebsiella
ve Aspergillus)
Yaygın Enfeksiyonlar:
• pneumocystis carinii
pnömonisi (Tedavide yüksek doz
trimetoprim-sülfometoksazol)
•
Tx sonrası ilk 3 ay içinde
interstisyel pnomoni CMV
pnomonisi (Tedavisinde gansiklovir ve
intravenöz CMV immünglobulini)
• Aspergillus ve candida
pnomonileri ile mycobacteria,
legionella, chlamydia,
nocardia ve mycoplasma
enfeksiyonları da
düşünülmeli
Gastrointestinal Enfeksiyonlar
• Orofaringeal ve özefagal kandidiyazis
• Mukokütanöz herpes
• Clostridium difficile enteriti
(pseudomembranöz enterokolit)
• Perirektal sellülit (anal apse)
Diğer infeksiyon lokalizasyonları
• Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları
– Aspergillus ve diğer fungal enf.lar, H.influenza ve
S.pneumonia)
• Genitoüriner Enfeksiyonlar
• Cilt Enfeksiyonları
– HSV ve VZV
• Santral Sinir Sistemi Enfeksiyonları
– Kriptokok, listeria, herpes virüs (Gram – menenjit
ender)
• Bakteriyemi: İnsidans %5-35
– En sık sepsis kaynağı akc ve GIS
– Kalıcı i.v. kateter
Yıllar içerisinde bakteremi etkenleri
25
Gram(-)
Gram(+)
20
15
10
%
Bakteremi
5
0
1973-78
78-80
80-83
83-86
EORTC Çalışmaları
86-88
88-90
Sepsis nedeni olarak fungal infeksiyonlar
Martin GS, et al. N Engl J Med, 2003
Hastanın değerlendirilmesi:
• Nötropenik hastada konakçının
enflamatuvar yanıtı yeterli olmadığından
enfeksiyon belirti-bulguları çok hafiftir.
– Pnömoni-%8 pürülan balgam
– Üriner enfeksiyon-%11 piyüri
Hastanın değerlendirilmesi:
•
•
•
•
•
•
Oral mukoza ve orofarenks
Akciğerler
Cilt ve anal bölge
Kateter bölgeleri
KBB ve ürolojik değerlendirme
Tam kan sayımı, rutin biyokimya ve
akciğer grafisi
Hastanın değerlendirilmesi:
• Kan kültürü:
– Periferik kan ve santral venöz katater
– 20 cc
– Mantar ve mikobakteri için izolator kültürler
• İdrar kültürü
• Gaita kültürü
• Mukoza ve cilt lezyonlarının kültürü
kan kültürü alınması
Hastanın değerlendirilmesi:
• Gereksiz kültürlerden kaçınılmalı: Kolonizasyon
tedaviyi yönlendirmez, yanıltıcı olabilir.
– E.coli ile kolonizasyon sık. P.aeruginosa ile
kolonizasyon az, ancak %50 enf. riski var.
• En iyi değerlendirme ile en çok %40 hastada
enfeksiyon odağı saptanır. Diğer %40 hastada
tedavi sırasında enfeksiyon odağı saptanır veya
odak bulunamadan ateş düşer.
Düşük Riskli Febril Nötropeni
(IDSA 2002 Guidelines)
Nötrofil  100/mm3
Monosit  100/mm3
Akciğer grafisi normal
KCFT ve BFT normal
Nötropeni süresi < 7 gün
Nötropeninin 10 günden
önce düzeleceği
beklentisi
• İv kateter infeksiyonu yok
• Kemik iliği erken
düzelecek
•
•
•
•
•
•
• Kanseri remisyonda
• En yüksek ateş < 39oC
• Nörolojik veya mental
anormallik yok
• Hastalık bulgusu yok
• Karın ağrısı yok
• Eşlik eden sorun yok
(şok, hipoksi, pnomoni
veya ciddi inf, kusma
veya diare)
Febril nötropenik hastalarda
“MASCC” değerlendirmesi
Klinik özellikler
Verilen
not
aHastanın
5
genel durumu : az belirti var veya hiç belirti yok
aHastanın genel durumu : orta derecede semptom var
Hipotansiyon yok
Kronik obstruktif akciğer hastalığı yok
Solid tümörlü hasta veya fungal infeksiyon (önceden veya
3
5
4
4
aktif) olmayan hematolojik malgniteli hasta
Dehidratasyon yok
3
Hastane dışından gelen hasta
bYaş  60
3
2
MASCC (Multinational Associaction for
Supportive Care in Cancer)
Febril Nötropenik hastalar
• MASCC skoru  21: Düşük riskli
• MASCC skoru < 21: Yüksek riskli
KlasterskyJ......Talcott JA. J Clin Oncol 2000
Tedavi: Ampirik tedavi seçimi
• Enfeksiyonun %85-90 nedeni bakteriler
• Ampirik tedavi hemen başlanmalı. Ab.ler;
–
–
–
–
–
–
–
Geniş spektrumlu olmalı,
Yüksek bakterisidal etkiye sahip olmalı,
Antipsödomonal etkisi olmalı,
Nontoksik olmalı,
Kolay uygulanabilmeli,
Parenteral olmalı ve
Hastanenin florası ve m.o.ların direnç durumları
bilinerek seçilmelidir.
Febril nötropenik hasta gelince;
• Düşük riskli hasta
genellikle oral
antibiyotik
(amoksisilin
klavulonat ve
siprofloksasin)
•
Düşük riskli hastaya parenteral
antipsödomonal tek ilaç veya
kombinasyon da verilebilir.
• Yüksek riskli hasta
genellikle hastaneye
yatırılarak kombine
intravenöz
antipseudomonal
antibiyotik
Febril nötropenik hastalarda enfeksiyonlar %8590 bakteriyel olduğu için ampirik antibiyotik
tedavisi mutlaka bir saat içinde başlanmalıdır.
1. İlaç
Sefepim
Seftazidim
Sefoperazon/sulbaktam
Tazobaktam/piperasilin
Tikarsilin/klavulonat
Karbapenemler (tek ilaç
olarak da verilebilir)
İmipenem / silastatin
Meropenem
2. İlaç (Aminoglikozid)
Amikasin
Netilmisin
Antibiyotikleri ne zaman keselim?
Ateş düştü
Nötrofil >500/µl
Nötropenik
Toplam 7 günden
sonra ab’leri kes
Klinik iyi
7 ateşsiz günden
sonra ab’leri kes
IDSA. J Infect Dis 1990;161:381
Klinik kötü
Nötropeni düzelene
kadar devam et
Antistafilokok ilaçlar olan vankomisin veya
teikoplanin ampirik olarak başlangıçta her
hastada kullanılmamalıdır.
• Hastanın kültürlerinde stafilokok saptanırsa veya
klinik olarak stafilokok infeksiyonu
düşünülüyorsa mutlaka kullanılmalıdır.
ı
• Yüksek riskli febril nötropeni gelişen bir hastada,
önemli mukozit ya da kalıcı intravenöz kateter
mevcutsa, ampirik olarak kullanılabilir.
• Başlangıçta hipotansiyon veya septik şoktaki
hasta
Hughes WT, et al. Clin Infect Dis 2002;34:730
Antifungal Tedavi:
Amfoterisin B vs flukonazol
• Hastada orofaringeal kandidiyazis görülürse,
antibiyotik tedavisine ek olarak antifungal
(flukonazol) kullanılır.
• Eğer invaziv kandida enfeksiyonu saptanırsa
(akciğer veya hepatik kandidiyazis gibi) veya
aspergillozis düşünülürse amfoterisin-B
seçilmelidir.
• Amfoterisin B kan beyin bariyerini geçemez,
ancak flukonazol geçebilir.
• Amfoterisin B’ye dirençli aspergilloziste ve
kandidiazisde vorikonazol ve kaspofungin
etkili olabilir.
TOKSİSİTE: En önemli sorun
• Amfoterisin-B:
– Nefrotoksik
– Hipopotasemi
– Ciddi infüzyon sorunları
– Lipid formlarında bu daha az
– Azollerde toksisite daha çok KC enzimleri yükselmesi
şeklinde ayrıca geçici görme sorunları (Vorikonazol)
– Ekinokandinlerde (kaspofungin) sınırlı toksisite var
Diğer tedaviler:
• Büyüme faktörleri: Tartışmalı
– Sepsis + derin nötropeni
– Nötropeni süresini 2-4 gün kısaltır.
• İmmunglobulinler
Yorum
• “Yüksek risk” hastalar uygun kombine
rejimler ve/veya modifikasyonlarla
hastanede dikkatli bir bakım ile tedavi
edilmelidir
• “Düşük riskli” hastalar monoterapi ile sık
modifikasyon yapmadan tedavi edilebilir.
Enfeksiyondan korunma
• Hijyen
• Yiyeceklerin (çiğ sebze ve meyvaların)
pişirilmesi
• Pozitif hava akımlı odalar
– Kök hücre nakli olanlarda
• Profilaksi
– Kök hücre nakli yapılanlarda
• HSV’ye karşı asiklovir
• P.carinii’ye karşı TMP+SMX
Hemolitik Üremik Sendrom
(Trombotik Trombositopenik Purpura)
Özellikleri:
• Arteriol ve
kapillerlerde hyalen
benzeri madde ve
trombüs birikimleri
• Endotel hasarı,
bozulmuş prostasiklin
yapımı ve azalmış
fibrinolitik aktivite
• İskemik organ hasarı
• Mikroanjiopatik
hemolitik anemi
• Trombositopeni
• Böbrek yetmezliği
Neden:
• Kemoterapötikler
– Mitomisin-C
• HUS’un % 90 nedeni
• Kümülatif doz 60 mg’ı geçerse
HUS sıklığı %10
–
–
–
–
–
Sisplatin
Bleomisin
Gemsitabin
ARA-C
TMX
• KİT
• Adenokanserler
– Mide
– Kolorektal
– Meme
• KHAK
• Yassı hücreli
kanserler
• Lenfomalar
Semptom ve bulgular
•
•
•
•
•
Dispne
Halsizlik
Oligüri
Purpura
Sistemik HT
• Pulmoner ödem
– Nonkardiyojenik
– %65 sıklıkta
•
•
•
•
Aritmi
Perikardiyal efüzyon
Ateş
Nörolojik bulgular
Ne zaman olur?
• Son KT’den 4-8 hafta sonra (sıklıkla)
• 2-9 aylık süre içerisinde
• Kanser remisyonda (1/3 sıklıkta) olabilir.
Tanı:
Laboratuvar bulguları
• Anemi (eritrosit
parçalanması) +
şiştosit
• Retikülositoz
• Azalmış plazma
haptoglobulin
• LDH ↑
• Coombs (-)
• Trombositopeni
(<100.000/μL)
• Genellikle normal
koagülasyon profili
(trombin zamanı
uzayabilir ve FDP
artabilir)
• Üre ve kreatinin ↑
• Hematüri
• Proteinüri
• Granüler ve hyalen
silindirler
Ayırıcı tanı ve prognoz:
• DIC ile karışabilir.
• Mortalite olasılığı yüksek,
• Birkaç ay içinde hastalar kaybedilir.
Tedavi:
• Presipite eden ajanın ortadan kadırılması,
• TDP ile plazma değişimi (40-80 ml/kg):
Hematolojik bozukluklar düzelebilir, böbrek
yetmezliği düzelmez.
• Dolaşımdaki IgG komplekslerinin stafilokoksik A
proteinleri ile ekstrakorporeal
immünoabsobrsiyon: %50 olguda TSP ve
aneminin düzlemesi, böbrek yetmezliğinin
stabilleşmesini sağlar.
Hemorajik Sistit
Neden
• İfosfamid ve siklofosfamid → Akrolein
– İdrarla atılır. Üroepitelyal toksisiteye (kimyasal
irritan) sahiptir.
– Sıklık: İfosfamid ile %8 ve Yüksek doz
siklofosfamid ile %20.
• Yüksek doz KT (sıklık %2):
– Busulfan ve etoposid
• İntravezikal doksorubusin, mitomisin-C ve
BCG.
Tedavi
• Önlem almak;
– Yeterli hidrasyon,
– Üroprotektif ajan (Mesna):
• İfosfamid dozunun %60-100’ü ve YD siklofosfamid
dozunun %60-160 oranında bölünmüş dozda veya
infüzyonla verilir.
• Uygulama ifos/CYC’den önce, eşzamanlı, 4 ve 8
saat sonra yapılır.
Tedavi
•
•
•
•
Konservatif tedavi etkin değilse;
0.37-0.74 formalin solüsyonu ile 10
dakikalık irrigasyon veya
N-asetil sistein ile irrigasyon veya
Prostaglandin (karboprost trometamin)
veya
Hipogastrik arter ligasyonu.
Anafilaktik Reaksiyonlar
Neden
•
•
•
•
•
•
L-Asparajinaz
Taksanlar
Etoposid ve teniposid
Prokarbazin
Platinler
Antrasiklinler
•
•
•
•
•
•
Siklofosfamid
İfosfamid
Melfalan
Klorambusil
Metotreksat
ARA-C
Belirti ve bulgular:
•
•
•
•
Ürtiker ve anjioödem (%90)
Dispne ve göğüste sıkışma hissi
Karın ağrısı
Hipotansiyon
Anafilaktik reaksiyonu etkileyen faktörler:
•
•
•
•
•
•
İlaçların uygulanım yolu
Uygulanan ilaç
İlacın dozu
İnfüzyon hızı
Dozlar arasındaki süre
Dozların uygulanım sayısı
Özellikleri
• Genellikle tip 1 hipersensitivite (Daha az
olarak da tip 2 ve 3 hipersensitivite)
reaksiyonu görülür.
• Ölüm nedeni:
– Larenjial ödem
– Hipotansiyon
Tedavi
• Erken tanı
• Hava yolu desteği
• Hemodinamik destek
•
•
•
•
•
•
•
•
İlacın kesilmesi
Airway
Epinefrin (sc, im)
iv kristaloid sıvı
Glukokortikoid (iv)
Antihistaminik
Dopamin
Glukagon (iv), terbütalin
(sc), isoproterenol (iv)
İnsan Antikoru İnfüzyon
Reaksiyonu
Neden
• Monoklonal antikorların ilk uygulanımları;
– Ritüksimab---Hümanize AntiCD 20 MoAb’u
– Trastuzumab---Hümanize rekombinan HER2/neu
MoAb’u
– Campath-1H (Alemtuzumab)---Hümanize AntiCD52
IgG1 MoAb’u
– Gemtuzumab ozogamisin---Hümanize AntiCD33 +
Calicheamisin
• Denilökin diftitoks---IL-2 + difteri toksini füzyon
proteini
Belirti ve bulgular: İnfüzyon ile
ilişkili semptomlar kompleksi
•
•
•
•
•
Halsizlik
Titreme
Ateş
Başağrısı
Bulantı
•
•
•
•
•
Döküntü
Hipotansiyon
Aritmi
Bronkospazm
Anjioödem
• Diyare
• Kusma
• Göğüs ve sırt ağrıları
Tedavi
• Asetaminofen ve difenhidramin (bazen
kortikosteroid) ile profilaksi.
• İnfüzyonu durdurmak,
• Antihistaminik, kortikosteroid ve gerekirse
epinefrin uygulamak,
• Bir sonraki infüzyonda infüzyon hızını
azaltmak.
Kardiak Aciller
Kardiak komplikasyonlar:
•
•
•
•
•
•
Anjina
Myokard infarktüsü
KKY
Aritmi
Hipotansiyon
Ani ölüm
Kardiotoksik İlaçlar
•
•
•
•
•
Myokardial depresyon
Antrasiklinler
Siklofosfamid
İfosfamid
Trastuzumab
İnterferon-alfa
•
•
•
•
İskemi ile ilişkili ajanlar
5-fluorourasil
Kapesitabin
Vinblastin
Sisplatin
Kardiotoksik İlaçlar
Diğerleri
• Paklitaksel-bradikardi, hipotansiyon, aritmi
• Arsenik trioksid--uzamış QT
• IL-2--hipotansiyon
• α-interferon--EF’da ↓
• Serotonin antogonisti antiemetikler
– PR ve QT uzaması
– Taşikardi ve aritmiler
Mekanizma ve Tedavi
Antrasiklin
• Erken miyokard toksisitesinin nedeni?
– Akut miyosit hasarı (miyokardit)
• Aritmi (%30) ve KPA (%1)*
• Daha az kardiotoksik antrasiklin veya
lipozomal formun seçimi
• Deksrazoksan kullanımı
*Bristow MR. Cancer Treat Rep (62) 1991;873-9.
Mekanizma ve Tedavi
YD Siklofosfamid
• 4.5gr/m2 ve ↑
• Hemorajik myokardit
• Adriamisin
toksisisitesini ↑
• Ventriküler aritmi
• Perikardiyal efüzyon
• Kardiak arrest
5-Fluorourasil
• Akut koroner
vazospazm—Anjina–
Miyokard infarktüsü
• Devamlı infüzyonda
ve sisplatin ile
toksisite daha fazla
• Kalsiyum kanal
blokeri
Mekanizma ve Tedavi
•
•
•
•
Trastuzumab
Erb-B2 sinyal yolağının trastuzumab ile
engellenmesi myositlerin ölümüne ve
KKY’ne neden olabilir (in vivo).
Tip II kardiak disfonksiyon
Antrasiklinle beraber %28 kardiak disfonk.
(%18 NYHA Class III ve IV disfonk.)
Paklitakselle beraber %11
(%4 NYHA Class III ve IV disfonk.)
Aritmi nedenleri:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Sisplatin
İfosfamid
CYC
Antrasiklinler
5-FU
Gemsitabin
İrinotekan
Taksanlar
Vinka alkoloidleri
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Amsakrin
Asparajinaz
İnterferon
Pentostatin
Arsenik trioksid
Flukonazol
Pentamidin
Kinolonlar
Makrolid antibiyotikler
Belirti ve bulgular:
•
•
•
•
•
•
Baş dönmesi
Senkop
Çarpıntı
Göğüs ağrısı
Tromboemboli
Dispne
Antiaritmikler
•
•
•
•
•
•
•
Adenozin
Amiodaron
Atropin
Digoksin
Diltiazem
Esmolol
İbutilid
•
•
•
•
•
•
•
İsoproterenol
Lidokain
Metoprolol
Prokainamid
Propranolol
Kinidin
Verapamil
Nötropenik Enterokolit
Özellikleri
•
•
•
•
Çekum ve komşu kolonun nekrozu,
A.lösemi tedavisini komplike eder,
Etyoloji?
Klinik:
–
–
–
–
–
Ateş
Abdominal distansiyon
Karın ağrısı
Sulu bazen kanlı diyare görülür.
Apandisit ile karşır.
• Tanı
– BT: Kalın barsak (çekum) duvarında ödem ve kalınlaşma
Tedavi
• Nazogastrik sonda
• Geniş spektrumlu antibiyotik
• Cerrahi girişim
– Antibiyotiğe yanıt alınamazsa,
– Barsak nekrozu şüphesi ve
– Perforasyon varsa.
Teşekkür ederim.
Download