ODYOLOJİ NEDİR?

ODYOLOJİ NEDİR?
Odyoloji
İşitme bilimi
1927’de ABD’de işitme konuşma ile ilgili meslek sahipleri «American Academy of Speech
Correction» adı altında örgütlenmişlerdir
Aynı kuruluş 1947 yılında «American Speech and Hearing Association» adını almıştır.
Bu kuruluş, odyolog, eğitim odyoloğu ve konuşma-dil terapistlerinden oluşan 45000’den fazla
üyeye sahip
Odyoloji terimi ilk olarak 1940 yılında ABD’de hükümet kararı ile profesyonel kullanıma girmiştir,
mesleki görev ve yetkileri tanımlanmıştır
Odyolog
«Odyolog, diagnostik inceleme, habilitatif ve rehabilitatif yaklaşım ve işitme ile ilgili araştırmada
ihtisaslaşmış kişidir»
Gerek görülen durumlarda işitme kayıplı hastaya işitme aleti ve diğer amplifikasyon modelleri
içerisinde en uygununu seçer
Cihazın hastaya adaptasyonundan birinci sorumlu kişi
Odyometrik neticeleri eğitim, medikal, sosyal ve davranım bilgisi gibi diğer tanısal testlerle
koordine eder
Hastanın tüm davranım şeklini inceleyerek geliştirilmiş özel testler kullanarak organik ve organik
olmayan bozukluklar arasında ayrım yapar
Odyolog
Danışma, rehberlik, işitsel eğitim, dudaktan okuma ve konuşmanın korunmasını içeren habilitatif
ve rehabilitatif programları planlar, yönetir, yürütür ve yer alır
İşitme sisteminin fizyolojisi, patolojisi, biyofiziği ve psikofiziği ile ilgili araştırmalar yapabilir
Klinik veya araştırma yöntemleri ve aletleri düzenleyebilir veya geliştirebilir
Eğitim, tıp veya diğer meslek gruplarına konsültan olarak katılabilir
Odyoloji bilimini ve sanatını öğretebilir ve bilimsel projeleri yönetir
Endüstriyel odyoloji, geriatrik odyoloji, pediatrik odyoloji ve araştırma odyolojisi alanlarında
uzmanlaşabilir
Bilimsel yayınlarda «odyoloji» ve «odyolog» kavramlarının kullanımı ilk 1946 yılına dayanır
Odyometre
İlk odyometrelerin kullanımı 1920 yılında, ilk modern odyometre 1937 yılında, ilk otomatik
odyometre 1947 yılında kullanıma başlamıştır
İşitme hassasiyetini ölçmek için tasarlanan odyometreler, normal işiten bireyler üzerinde yapılan
çalışmalara dayalı olarak ulusal ve uluslararası standartlara göre düzenlenmiştir (ASA, ISO, ANSI)
İşitmenin değerlendirilmesinde işitme eşiklerinin ölçümünün yanında konuşma testleri de
kullanılmaktadır.
İlk konuşma odyometresi, 1929 yılında geliştirilmiştir
İşitme kayıplarının tanısı ve diğer patolojilerden ayırt edilebilmesi için objektif ve sübjektif
testlere ihtiyaç vardır
Elektroakustik İmpedansmetre ilk 1946’da orta kulak patolojilerinde kullanılan, 1970’li yıllardan
sonra daha gelişmiş olarak kullanılan objektif değerlendirme yöntemlerinden
1969 yılında İşitsel Uyarılmış Cevap Odyometresi…
Otoakustik Emisyon koklea tarafından üretilen seslerin kulak kanalından ayırt edilebilmesini
sağlar
İşitme kaybının erken tanısı özellikle bebek ve küçük çocuklarda konuşma ve dil gelişimi
bakımından oldukça önemlidir
Günümüzde, işitme kayıpları işitme taraması programları ile erken dönemde tanılanabilmektedir
1999’da, Amerikan Pediatri Akademisi ulusal tarama testinin üç aydan önce, müdahalenin ise 6
aydan önce yapılmasını önermiştir
Medikal ve cerrahi girişimle tedavi edilemeyen işitme kayıplı bireylerde işitme kazancının
arttırılmasında işitme cihazları kullanılmaktadır
İşitme cihazından yarar görmeyen bilateral ileri-çok ileri derecede işitme kaybı olan bebek, çocuk
ve yetişkinlerde cerrahi girişimle uygulanan koklear implantlar son on yılda öne çıkmıştır
Türkiye’de Odyoloji
Ülkemizde odyoloji eğitimi ilk 1968 yılında, Hacettepe Üniversitesinde Mezuniyet Sonrası Eğitimi
Fakültesine bağlı olarak Kulak Burun Boğaz Kliniği Koordinatörlüğünde başlamıştır
Lisansüstü eğitim programları
2010 yılından itibaren lisans düzeyinde Odyoloji bölümleri açılmaya başlanmış
22 Mayıs 2014 tarihinde Odyologların görev tanımları Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan
“Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Gruplarının İş ve Görev
Tanımlarına Dair Yönetmelik” kapsamında Resmi Gazete’de yayınlanmıştır
Odyolog
İşitme ve denge ile ilgili hastalıkların tanısında uzman hekimin yönlendirmesiyle tanısal testlerin
gerçekleştirilmesi ve rehabilitasyonu ile işitme rehabilitasyonu için kullanılacak cihazların belirlenmesi,
seçimi ve programlanmasını yapar
İşitme sağlığının korunması ve işitme kaybının önlenmesine yönelik çalışmalar yapar
İşitme tarama programlarında görev alırve bu programdaki testleri yapar
Gürültü ölçümlerini yaparak işitmenin korunması hakkında gerekli önerilerde bulunur
Cerrahi işlemler sırasında cerrahın gerekli görmesi durumunda işitme ve denge ile ilgili sinir
monitörizasyonu yapar
Kulağa implante edilen cihazlarda ameliyat sırasında ve sonrasında cihaz ayarlamalarını yapar
İşitsel algı değerlendirmesi ve rehabilitasyonu yapar
İşitme ile ilgili eğitim programlarının hazırlanmasında görev alır
Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları
Uzmanlarının Çalışma Alanları
Odyolojik değerlendirmeler
Elektrofizyolojik ölçüm ve değerlendirmeler
İşitme cihazı ve koklear implant uygulaması, adaptasyonu ve oryantasyonu
Tinnutus tanı ve tedavisi
Konuşma ve ses bozukluklarında tanı, değerlendirme ve terapi uygulamaları
Vestibüler sistem değerlendirme ve terapi programı
Eğitim Odyologları
İşitme ve konuşma engelli çocukların değerlendirme ve özel eğitimlerini gerçekleştirmek için özel
bir meslek grubu ihtiyacı ortaya çıkmıştır
Bu nitelikte uzmanları yetiştirmek için “Eğitim Odyolojisi” yüksek lisans ve doktora programları
açılmıştır
Bu programların temel amacı işitme ve konuşma bozukluğu olan, bebek, çocuk ve yetişkin hasta
grubunun iletişim becerilerinin değerlendirilmesi, uygun rehabilitasyon programlarının
belirlenerek uygulanmasıdır
Eğitim Odyologlarının Çalışma Alanları
İşitme kayıpları
İşitsel işlemleme bozukluğu
İşitsel nöropati
Konuşma gecikmesi
Çocuklarda gelişimsel/kazanılmış dil ve konuşma bozuklukları