Word Belgesi - Din Kültürü Platformu

Din Kültürü ve Ahlak B.
10. Sınıf
EKİM
31.10.2016
6.11.2016
5
1
 4.4. Peygamberlere İman
Konu
 4.5. Kadere İman
Süre
40'
 9. İslam’ın temel inanç esaslarını sıralar.
Kazanımlar
 9. İslam’ın temel inanç esaslarını sıralar.
Ders
Sınıf
Ay
Başlangıç
Bitiş
Hafta
Saat
Açıklama
 [!] 9. kazanım işlenirken Allah’a iman konusunda, Allah’ın zatî ve subuti sıfatlarına,
peygamberlere iman konusunda nübüvvet ve mucize kavramlarına da değinilecektir.
 [!] Bu ünitede Allah’ın yaratıcı, yaşatıcı, gözetici olduğu ve onunla iletişimin
aracısız olarak dua, ibadet, tövbe ve Kur’an okuma ile gerçekleştirilebileceği
vurgulanır.
 [!] Öncelikle verilecek değerler; güven, saygı, sevgidir.
 [!] Öncelikle verilecek beceriler; araştırma, Kur’an-ı Kerim mealini kullanabilme,
problem çözmedir.
 (1 Bu ünitede; açık uçlu, çoktan seçmeli, boşluk doldurmalı sorular sorularak,
tartışma yaptırılarak, proje değerlendirme ölçeği, öz değerlendirme formu, gözlem
formu, yazılı raporlar kullanılarak değerlendirme yapılabilir.
Etkinlik
Adı
 Her Şey Onu Anlatıyor: Allah’ın varlığını ve birliğini evrenden örneklerle
delillendiren bir çalışma yapılır. Yapılan bu çalışmalar sınıfta sunulur (1. kazanım).
 Allah Vardır ve Birdir: Konuyla ilgili En’am suresi 74-81. ayetlerin meali yansıtılır
ve yorumlanır (1. kazanım).
 O ki, Her Şeyin Yaratıcısıdır: Yaratılış ve âlemdeki düzenle ilgili belgesellerden
birisi izletilir. İzlenen belgeselden konu ile ilgili çıkarılan mesaj/mesajlar belirlenir (2.
kazanım).
 Doğrudan İletişim: Allah’la iletişim kurma biçimlerini gösteren görsel materyaller
araştırılarak sınıfa getirilir. Bu gereçler üzerinde konuşulur (6, 7 ve 8. kazanımlar).
 İman Esaslarının Hayatımızdaki Rolü: İman esaslarının her biriyle ilgili kavram
haritaları oluşturulur. Bu kavramların birbirleriyle ilişkileri, günlük hayattaki
yansımaları da göz önünde bulundurularak konu üzerinde tartışılır ve öğrencilerin
düşünceleri listelenir. (9 ve 10. kazanımlar).
Hazırlık:
a) Bu Konuyu Öğrenmek Bize Neler Kazandıracak?
Peygamber, resul ve nebi kavramlarını açıklayacaksınız.
b) Bu Konuda Hangi Kelime ve Kavramları Öğreneceğiz?
•Peygamber
•Nebi
•Resul
•Vahiy
c) İlahi Kitaplar
•Kitap
•suhuf
d) İlahi Kitaplar ve Kitap Gönderilen Peygamberler
•Hz. Musa
•Hz. Davut
•Hz. İsa
•Hz. Muhammed
İşleniş:
1, Peygamberlere İman
Peygamber ne demektir?
Peygamber Farsçadan dilimize geçen bir sözcük olup, “haber veren ve haber getiren, anlamına
gelir. Terim olarak peygamber, “Allah tarafından gönderilen, onun emirlerini, öğütlerini ve
vereceği her türlü bilgiyi insanlara ulaştırmakla ve açıklamakla görevlendirilen kimselere” denir.
Nebi ve resul ne demektir?
Kuranıkerim’de peygamber sözcüğünün yerine “nebi” ve “resul” kelimeleri kullanılmıştır.
Arapçada nebi “haber veren”, resul ise “elçi, mesaj taşıyan kimse” anlamındadır. Terim olarak
Nebi: Allah’tan vahiy almış, ancak kendisinse ayrıca ilahi bir kitap verilmemiş olan
peygamberlerdir. Nebiler kendisinden önce gelmiş olan resullerin kitaplarını tebliğ etmişler ve
açıklamışladır. Örneğin Hz. Nuh, Salih, Yunus peygamberler nebidir.
Resul: Allah tarafından kendisine vahiylerden oluşan bir kitap gönderilen peygamberdir. Resullere
nebi de denir. Ancak her nebiye resul denmez. Örneğin, Hz. Musa, Hz. Muhammed hem nebi, hem
de resuldür.
Peygamberlere niçin inanmalıyız?
Peygamberlere iman, İslam’ın inanç esaslarından biridir. Peygamberlere inanmak Allah’a
inanmanın bir gereğidir. Çünkü peygamber Allah’ın elçileridir. Peygamberlere iman demek, bütün
peygamberlerin Allah tarafından gönderildiklerine, bu kimselerin Allah’tan getirdiği bütün
bilgilerin gerçek ve doğru olduğuna inanmak demektir.
Peygamberler arasında herhangi bir ayırım yapmak İslam inancı açısından doğru değildir. Bu
nedenle bir Müslüman, Allah’ın gönderdiği bütün peygamberlere inanmakla yükümlüdür. Konu ile
ilgili olarak Yüce Allah Kur’an’da şöyle buyurmaktadır: “Deyin ki: Biz Allah’a, bize
indirilene(Kur’an’a), İbrahim, İsmail, İshak, Yakub ve Yakuboğullarına indirilene, Musa ve İsa’ya
verilen (Tevrat ve İncil) ile bütün diğer peygamberlere Rab’lerinden verilene iman ettik. Onlardan
hiçbirini diğerinden ayırt etmeyiz ve biz ona teslim olmuş kimseleriz” (Bakara suresi, ayet 136)
Peygamberlerin görevleri nedir?
Allah mesajlarını vahiyle peygamberler aracılığı ile göndermiştir. Vahiy Allah ile peygamberi
arasında, niteliğini ancak Allah’ın ve onun elçisinin bildiği bir haberleşme şeklidir.
Peygamberlerin görevi, Allah’ın emirlerini, öğütlerini ve vereceği her türlü bilgiyi insanlara
bildirmek ve açıklamaktır. Bu anlamda Allah’ın gönderdiği bu elçiler insanlara hem ilahi
buyrukları bildirmişler, hem de dini anlamalarında, uygulamalarında yardımcı ve örnek
olmuşlardır.
Peygamberler nasıl seçilir?
Peygamberler, insanlar arasından Yüce Allah tarafından seçilir. Bu nedenle peygamberlik çalışmak
veya ibadet yolu ile elde edilebilecek bir görev değildir. Allah, mesajını iletmek için insanların
içinden bazılarını seçip görevlendirmiştir. Bu özel kişiler, diğer insanlara Allah’ın buyruklarını
bildirmişlerdir. Bunun için peygamber olabilmek için Allah tarafından seçilmiş olmak en temel
koşuldur.
İnsanların peygamberlere niçin ihtiyacı vardır?
İnsan, akıl ve düşünce yeteneğine sahip bir varlıktır. Bu özelliği sayesinde, düşünerek, araştırarak
pek çok konuyu öğrenebilir. Bize ve evreni yaratan Allah’ın varlığını kavrayabiliri. Fakat Allah’ın
niteliklerini, onun hoşnutluğunu kazanmak için yapılacak ibadetlerin neler olduğunu, nasıl
yapılacağını bilemez. Bu dünyadaki davranışlarının kendisine ne gibi sorumluluklar getireceğini
tam olarak kavrayamaz.
Peygambere inanmanın insan için önem nedir?
Allah’ın gönderdiği bu elçiler, insanlara hem ilahi emirleri bildirmişler, hem de hayatta nasıl
yaşanacağını, kendileri bizzat örnek hayatlarıyla göstermişlerdir. İnsanlara en doğru şekilde Allah’ı
tanıtmış, ona nasıl ve ne şekilde kulluk edileceğini öğretmişlerdir. İyi, güzel ve doğru işlerin neler
olduğunu açıklamışlardır. Çünkü Peygamberler en büyük ahlak kahramanlarıdır. Onlar bir yandan
yenilikler getirerek, diğer taraftan düzenli, disiplinli ve erdemli toplumlar oluşturarak uygarlığın
gelişmesine katkıda bulunmuşlardır.
2. İlahî Kitap ve İlahî Kitaplara İman
İlahi kitap ne demektir?
Allah, insanlara doğru yolu göstermek için peygamberleri aracılığıyla değişik zamanlarda vahiy
indirmiştir. Bu vahiylerden bir kısmı kayıt altına alınmazken, bir kısmı kayıt altına alınarak kitap
haline getirilmiştir. Allah'ın buyruklarını içeren bu kitaplara ilahi kitap denir. Bu kitaplara
mukaddes, kutsal ve semavi gibi isimler de verilir.
İlahi kitaplar; Yüce Allah'ın peygamberlerine gönderdiği vahyin yazılmasıyla meydana gelmiştir.
Allah katından peygamberler aracılığı ile insanlara gönderildiği için bu isim verilmiştir.
İlahi kitap kitaplar niçin kutsaldır?
Kutsal kitaplar, insanlar tarafından yazılan kitaplara benzemez. Kaynağı Allah olan ilâhi kitaplarda,
peygamber dâhil insanın hiçbir katkısı yoktur. Bunlar tamamen söz ve anlam olarak Allah'ın
eseridir. Bu nedenle de kutsaldır.
İlahi kitaplara iman ne anlama gelir.
Tarihte birçok peygambere, küçük veya büyük kitaplar gelmiştir. İslâm dininin iman esaslarından
biri de Allah'ın doğru bilgiler içeren kitaplar gönderdiğine inanmaktır.
İlahi kitaplara iman, Allah tarafından bazı peygamberlere kitaplar indirildiğine ve bu kitapların
içeriğinin bütünüyle doğru ve gerçek olduğuna inanmak anlamına gelir.
İslam dini yalnız Kur'an'a değil, daha önce gönderilen ilahi kitapların hepsine iman etmeyi
emretmektedir. Konu ile ilgili olarak Yüce Allah Kur'an'da: (Ey Muhammed!) Onlar
(Müslümanlar) sana indirilen kitaba da, senden önce indirilenlere de inanırlar… (Bakara ayet 4)
İlahi kitaplara iman ile Allah'a ve peygambere iman arasında yakın bir ilişki vardır. Çünkü Allah
vahyini peygamberler aracığı ile göndermiştir. Bunlar aynı zamanda Allah'ın insanlara bildirdiği
bilgi, emir ve yasakları içerir. İlahi kitaplar, peygamberlerin içinde yaşadıkları toplumların dili ile
gönderilmiştir.
Bir şeyi en iyi yapan bilir. Bunun için satın aldığımız buzdolabı, çamaşır makinesi, televizyon ile
birlikte kullanma kılavuzu verilir. Satın aldığımız bu mal bu kılavuza uyularak kullanılırsa daha
uzun ömürlü olur. İnsanı en iyi yaratıcısı olan Allah bildiğine göre, onun iyi bir kullanma
kılavuzuna ihtiyacı vardır. Bu kılavuz da Allah'ın peygamberler aracılığı ile gönderdiği ilahi
kitaplardır. Bu açıdan ilahi kitapların her biri insanlara doğru yolu gösteren birer kılavuzdur.
Onların temel amacı insanın dünya ve ahiret hayatında mutlu olmasını sağlamaktır.
Değerlendirme:
KONUYU ANLADIK MI?
1. Peygamber ne demektir?
2. Resul ve nebi arasındaki farkı açıklayınız.
3. Peygamberlere niçin inanmalıyız?
4. İnsanların peygamberlere niçin ihtiyacı vardır?
5. İlahi kitap ne demektir?
6. İlahi kitaplar neden kutsaldır?
7. İlahi kitaplara iman ne anlama gelmektedir?
Konu Özeti:
Peygamberler Allah'ın mesajlarını insanlara iletmekle görevli elçilerdir. Allahü Teala ilk
peygamber Hz. Adem'den son peygamber Hz. Muhammed'e kadar bir çok peygamber göndermiş
ve her millete, her topluma bir peygamber göndermiştir. Allah'ın gönderdiği bütün peygamberlere
inanmak, temel inanç esaslarındandır.
Peygamber: Allahü Teala'nın emirlerini, yasaklarını, mesajlarını insanlara açıklayıp öğretmek
amacıyla insanlar arasından seçip görevlendirdiği mübarek kişilerdir.
Resul: Allah'ın kendilerine ilahi kitap gönderdiği peygamberler.
Nebi: Allah'ın kendilerine ilahi kitap göndermediği, kendinden önce gönderilen kitabın hükümlerini
devam ettiren peygamberler.
Vahiy: Allah'ın peygamberlere mesaj göndermesi.
Yüce Allah, ilk insan topluluklarından başlayarak son peygamber Hz. Muhammed'e (s.a.v.) kadar
her topluma peygamber veya peygamberler görevlendirmiştir. Andolsun ki biz, ... her millete bir
peygamber gönderdik... (Nahl suresi, 36. ayet)
Peygamberlere inanmak,İslam Dininin İnanç Esasları'ndan birisidir.
Kur'an-ı Kerim'de adı geçen peygamberler:
Hz. Adem Hz. İshak Hz. Eyyub
Hz. İdris Hz. Yakup Hz. Zülkifl
Hz. Nuh Hz. Yusuf Hz. Yunus
Hz. Hud Hz. Şuayb Hz. İlyas
Hz. Salih Hz. Musa Hz. Elyesa
Hz. Lut Hz. Harun Hz. Zekeriya
Hz. İbrahim Hz. Davud Hz. Yahya
Hz. İsmail Hz. Süleyman Hz. İsa
Hz. Muhammed (s.a.v.)
Kur'an'da Lokman, Zülkarneyn ve Üzeyr isminde üç mübarek kişiden bahsedilir. Ancak bunların
peygamber olup olmadıkları açıkça belirtilmemiştir.
Allah insanlara peygamber göndermeseydi ne olurdu?
Yüce Rabbimiz eğer insanlara peygamber göndermeseydi, insanlar akılları vasıtasıyla Allah'ın
varlığını kavrasalar bile O'nu yeterince tanıyamaz, O'nun mesajlarını, emirlerini ve O'na nasıl
ibadet edileceğini bilemezlerdi.
Peygamberlerin insanlardan seçilmesinin nedenleri:
Allahü Teala'nın emirleri, yasakları, mesajları insanlara yöneliktir. Diğer bir ifade ile vahyin
muhatabı insanlardır. Bu mesajları insanlara en iyi yine bir insan açıklayabilir. Bir insan, başka bir
insanı anlayabilir, sevincini üzüntüsünü paylaşabilir, onunla kolay iletişim kurup derdini
paylaşabilir, yaşamıyla ona örnek olabilir. Bu yüzden peygamberler insanlardan seçilmişlerdir.
Eğer peygamberler meleklerden seçilseydi, melekler sadece anlatır, örnek olamazlardı. İnsanların
duygularını bilemez, onları ruhsal yönden anlayamazlardı. İnsanlar da bir meleği örnek
alamazlardı.
Peygamberlerin nitelikleri (sıfatları):
Sıdk: Doğru olmak demektir. Peygamberler sözlerinde ve işlerinde doğru insanlardır. Asla yalan
söylememiş, hile ve haksızlık yapmamışlardır.
Emanet: Güvenilir olmak demektir. Bütün peygamberler güvenilir insanlardır. Onlar yaşadıkları
toplumda sözleriyle ve davranışlarıyla insanların güvenini kazanmışlardır.
Fetanet: Akıllı ve zeki olmak demektir. Peygamberler akıllı ve zeki kişilerdir. Yüce Allah'ın
kendilerine verdiği bu sorumluluğu, ağır görevi yerine getirebilmeleri için çok akıllı ve zeki
olmaları gerekir.
İsmet: Günah işlemekten kaçınmak demektir. Peygamberler gizli ve açık her türlü kötülükten ve
günahtan kaçınmışlardır.
Tebliğ: Açıklamak, bildirmek demektir. Peygamberler Allah'tan aldıkları mesajları olduğu gibi, hiç
değiştirmeden insanlara açıklayıp öğretmişlerdir.
Mucize: Allah'ın izniyle sadece Peygamberlerin yapabildiği olağanüstü işler, hareketler.
Peygamberler insanların iman etmelerine yardımcı olmak ve onları ikna etmek amacıyla mucize
göstermişlerdir.
Peygamberlere gelen mesajların ortak amacı:
- İnsanların Allah'a ve diğer inanç esaslarına inanmalarını (iman etmelerini) sağlamak
- İnsanların dünyada ve ahirette mutlu olmalarını sağlamak
- İnsanlara ibadetin nasıl olacağını öğretmek
- İnsanları güzel davranışlar sergilemeye yöneltmek
- İnsanların kötü davranışlardan kaçınmalarını sağlamak
- İnsanların aralarında çıkacak anlaşmazlıkları gidermek
Hazırlık:
İşleniş:
Değerlendirme:
Konu Özeti:
Allah'ın insanlara doğru yolu göstermek amacıyla Peygamberler aracılığıyla gönderdiği mesajları
içeren kitaplara ilahi kitaplar denir. Kutsal kitapların hepsine Allah'ın gönderdiği şekliyle inanmak,
temel inanç esaslarındandır. Ancak bu kitapların bazıları kaybolmuş, bazıları ise değiştirilmiştir. Şu
anda hükmü geçerli olan kitap ise Kur'an-ı Kerim'dir.
İlahi Kitap ve İlahi Kitaplara İman
İlahi kitap: Yüce Allah'ın Peygamberler aracılığıyla insanlara gönderdiği ve içinde Allah'ın
emirlerinin, yasaklarının, mesajlarının yer aldığı kitaba ilahi kitap denir.
Suhuf: Sayfalar halinde gönderilen ilahi kitaplara suhuf denir.
Vahiy: Allah'ın Peygamberlere gönderdiği mesajlara vahiy denir.
Allah niçin vahiy göndermiştir:
- İnsanların Allah'ı bilip tanımaları için
- İnsanların dünyada ve ahirette kurtuluşa ermeleri için
- İnsanların yanlış inançlara yönelmemeleri için
- İnsanların barış içinde, huzurlu, mutlu yaşamaları için
- İnsanların güzel ahlakı öğrenerek doğru davranışlar sergilemeleri için
- İnsanların Allah'a nasıl ibadet edeceklerini öğrenmeleri için
İlahi kitaplar:
Dört ilahi kitap
Tevrat: Allah'ın Hz. Musa Peygambere ve O'nun aracılığıyla Yahudilere gönderdiği kutsal kitaptır.
Tevratın dili İbranicedir. Tevratta Hz. Musa'nın ve geçmiş Peygamberlerin hayatı hakkında bilgiler,
İsrailoğullarının başından geçenler ve çeşitli öğütler yer alır.
Zebur: Allah'ın Hz. Davud Peygambere gönderdiği kutsal kitaptır. Dili İbranicedir. İçinde daha çok
dualar, ilahiler, hikmetli sözler vardır.
İncil: Allah'ın Hz. İsa Peygambere gönderdiği kutsal kitaptır. İncil'de Hz. İsa'nın hayatı hakkında
bilgiler, ahlaki öğütler yer alır. Günümüz İncil'i Matta, Markos, Luka, Yuhanna olmak üzere dört
bölümdür.
Kur'an-ı Kerim: Allah'ın son peygamber Hz. Muhammed'e (s.a.v.) ve O'nun aracılığıyla tüm
insanlara gönderdiği son kutsal kitaptır. Kur'an evrenseldir ve dili Arapça'dır. 610 yılı Ramazan
ayında indirilmeye başlanmıştır. 114 sure ve 6666 ayetten oluşur.
Kur'an'da iman, ibadet, ahlak, geçmiş peygamberlere ve toplumlara ait bilgiler, sosyal hayata ilişkin
hükümler, insan, evren ve diğer varlıklar hakkında bilgiler yer alır.
Kur'an Hz. Ebu Bekir zamanında kitap haline geçirilmiştir. Bu ilk Kur'an kitabına mushaf denir.
Suhuflar
Hz. Adem (a.s.) 10 sayfa
Hz. Şît (a.s.) 50 sayfa
Hz. İdris (a.s.) 30 sayfa
Hz. İbrahim (a.s.) 10 sayfa