iskelet kası enerji sistemleri

EGZERSİZ
FİZYOLOJİSİ
Kaslarımızı kullanmanın
derin yararları
bu derste;
 egzersizde
iskelet kasları
 iskelet kasındaki enerji sistemleri
 egzersiz bitiminde kas metabolik
 sistemlerinin geri dönüşü


tüm rakamsal veriler 70kg ağırlığında yaklaşık
30kg kas kitlesi olan genç erişkin erkek birey için
geçerlidir.
tanım
 egzersiz;
kalp atışlarınızı hızlandıran,
Derin ve hızlı nefes aldıran
Kol ve bacaklarımız gibi ana kas gruplarında
yorgunluğa
neden
olan
iskelet
kası
hareketleri....egzersiz
egzersiz fizyolojisi;
insan vücudunun iskelet kası aktivitesine verdiği
yanıtları
egzersiz boyunca ve bitiminden sonra nasıl
organize olduğunu
uzun süreli egzersizde ortaya çıkan yapısal
değişiklik ve adaptasyonları inceler
Egzersiz
vücut organizasyonunun
karşılaştığı büyük bir stres
stres
bazal metabolizma artışı (%2000)
ventilasyon artışı (150 lt/dk)
İstirahat hali ventilasyonu (5-6 lt/dk)
iskelet kası ve egzersiz
egzersizde iskelet kaslarının;

ne kadar kuvvet ve güç üretebileceği
kontraksiyon aktivitesini ne kadar süre,
kaç defa tekrarlayabileceği
iskelet kası ve egzersiz

kuvvet (strength)



güç (power)


Kasın bir dirence karşı koyabileceği maksimum
kontraksiyon
Fiziksel bir büyüklük (3-4kg/cm2)
Kasın birim zamanda ortaya koyabildiği kuvvet
miktarı
dayanıklılık (endurance)


Kasın kasılmasını tekrar edebilme yeteneği
Yorulma süresinin uzunluğu
Enerji kaynağımız
Enerjinin biyolojik karakter
kazanması
iskelet kası ve enerji



enerji kaynakları;
karbohidrat, yağ ve
protein
kimyasal enerjinin
aracısı; Adenozin
Trifosfat (ATP)
yapılan iş; dirence karşı
kontraksiyon
Temel besin maddelerinin Krebs
siklusuna girişleri
Krebs siklusu ve mitokondri
iskelet kası ve enerji
ATP
 temel
enerji kaynağı; ATP
 ATP depo yeteneği; 4-6 M/g
 maksimal kas gücü; 2-3 sn
ATP depolarının yenilenmesi
 anaerobik
sistemler
alaktik
dönem (kreatin fosfat)
laktik dönem (glikojen-laktik asit)
 aerobik
sistemler
anaerobik sistemler
 alaktik
dönem (fosfajen sistem);
 Enerji
kaynağı; kreatin fosfat (CP)

 laktik
dönem (glikojen-laktik asit sistemi);
 Enerji
kaynağı; glikojen
alaktik dönem (ATP-CP)
anaerobik sistemler
 fosfajen sistem-acil enerji kaynağı
 maksimal egzersizde; 8-10 sn
 ATP; 7300 kalori
 CP ; 10500 kalori
 ATP deposunu 2-4 kez yenileyebilir
Laktik Dönem (glikojen-laktik asit)
anaerobik sistemler

4 ATP
 (glikozun

pirüvik aside yıkımından)
pirüvik asit;
 mitokondri
(yeterli oksijen varlığında)
 laktik asit (oksijen yetersiz ise)
glikojen-laktik asit sistemi
• özellikleri
egzersizin ilk 1.5-2.0 dakikası
oksijene gereksinim yok
ATP üretimi;
fosfajen sisteme göre yarı yarıya yavaş
mitokondrideki oksidatif sisteme göre
 2.5 kat daha hızlı
aerobik sistem

hücre
mitokondrilerinde;
 yeterli
oksijen ve
besin maddeleri
varlığında
 enerji üretim
kapasitesi sınırsız
 organizmanın temel
enerji kaynağı
iskelet kası enerji sistemleri
Enerjisistemi Enerji kaynağı Oksijen Enerji
ihtiyacı üretim
süresi
ATP
üretim
hızı
M ATP/dk Maksimal
kapasite
(total M ATP)
Fosfajen
sistem
Fosfokreatin
ATP
Yok
8-10 sn
Çok
yüksek
3.6
0.7
Glikojenlaktik asit
sistemi
Glikojen
(glikoz)
Yok
1.5-2.0 dk
Yüksek
1.6
1.2
Aerobik
sistem
Glikojen, yağ
asitleri,amino
asitler
Var
Sınırsız
Düşük
1.0
90.0
Enerji sistemlerinin zamana bağlı katkıları
Enerji sistemlerinin zamana bağlı artan ve
azalan kapasiteleri
bazı spor dallarındaki temel
enerji sistemleri

fosfajen sistem
 100m

fosfajen ve glikojen - laktik asit sistemi
 200m

koşu, tenis, 100m yüzme
glikojen - laktik asit ve aerobik sistem
 800

koşu, basketbol, voleybol
glikojen - laktik asit sistemi
 400m

koşu, halter, depar koşuları
- 1500m koşu, 200 - 400m yüzme, boks
aerobik sistem
 maraton
(42.2 km), futbol, kayak
egzersiz bitiminde kas metabolizma
sistemlerinin geri dönüşü
(recovery-toparlanma)
 Amaç;
egzersiz
bitiminde,
iskelet kasları ve organizmanın
 istirahat durumuna döndürülmesi

egzersiz bittiğinde;
 iskelet
kasının enerji gereksinimi
 oksijen tüketimi
 derin, hızlı solunum ve taşikardi
 bu dönemin uzunluğu egzersizin
yoğunluğu ve süresi ile doğru orantılı
anaerobik sistemler
toparlanma
boşalan ATP-CP depoları
 glikojen-laktik asit sisteminin eski haline
dönüşü;
 laktik asit  pirüvik asit
 laktik asit  glikoz

Laktik asitin uzaklaştırılması
Ter ve idrarla atılabilir
 Glikoza geri çevrilir
 Proteine dönüşebilir
 Krebs siklusuna girer;

Kalp kası
 İskelet kasları
 Beyin
 Karaciğer
 Böbrek

oksijen borcu

egzersiz bitiminde
oksijen
 fosfajen sistemin
yerine konması
 laktik asitin
uzaklaştırılması
aerobik sistemlermaksimal
toparlanma
egzersizde;
kas glikojen deposu
boşalır
doldurulması en az
48 saat
Yağdan
zengin
diyet kötü
Proteinden zengin
diyet kötü
Karbonhidrattan
zengin diyet iyi...
Sadece
karbonhidrat çok
daha iyi