Etkili İletişim Becerileri

ETKİLİ İLETİŞİM BECERİLERİ
VE
BEDEN DİLİ KULLANIMI
EĞİTİM NOTLARI
Şubat 2006, İzmir
gazi bulvarı gazi iş hanı no:66 kat:7/702 çankaya/ İzmir
tel:(232) 482 34 80 faks :(232) 489 67 16
www.turev.com.tr
ANA KONU BAŞLIKLARI
1.
İLETİŞİM NEDİR?
2.
İLETİŞİM YÖNETİMİ
3.
ETKİLİ BİR İLETİŞİM YÖNETİMİNİN AŞAMALARI
4.
İLETİŞİM YÖNETİMİNDE KARŞILAŞILAN TUZAKLAR
İnsanın İletişim Kapasitesi
Hafızada Kalma Oranları
İletişim Ortamı
Duyma
Tat,Koku
Dokunma
Gözle İzleme
Bilinçli İzleme
İnteraktif İletişim
Geçici Hafızaya Kayıt Kalıcı Hafızaya
Hızı
Kayıt Hızı
640.000 b/s
Veri Yok
13.000.000 b/s
1.000.000.000 b/s
7.000.000.000 b/s
880.000.000.000 b/s
2 b/s
Veri Yok
40 b/s
3.125 b/s
21.843 b/s
2.750.000 b/s
Hafızada Kalma Oranları
Her 100 birim bilgi, hangi yöntemde ne kadar akılda kalıyor,
hatırlanabiliyor?
METOD
% METOD
Okuma
10 Film izleme
Dinleme
20 Sergiyi izleme
Resme Bakma
30 Gösteriyi izleme
Tartışmaya Katılım
Konuşma Yapma
Dramatik sunum yapma
Gerçek bir deneyi canlandırma
İnteraktif multimedya
Bir projeyi gerçekleştirme
%
50
50
50
70
70
90
90
90
90
1. İLETİŞİM KAVRAMI
 İletişim Kavramı; bilgi ve anlayışın bir
bireyden diğerine geçirilmesi sürecidir
ve temel olarak insanlar arasında bir
anlam köprüsüdür. Diğer bir ifadeyle
anlaşılabilir mesajların alınması ve
yollanması sanatıdır.
 İletişim; bir bireyin veya bir grubun
davranışlarını etkilemek amacıyla
uyarıcı bir öğenin karşı tarafa
ulaştırılmasını sağlayan bir süreçtir.
I. İLETİŞİM SÜRECİ
 Gürültü(Engel)
 GÖNDERİCİ
Fikir+ Kodlama+Mesaj
 Mesajın İletilmesi KANAL
 ALICI
 Alma+ Kod Çözümü+ Anlama
 Geri Bildirim
A ) GÖNDERİCİ:
Bir fikrini,düşüncesini, gereksinimlerini iletmek
isteyen kişi, kurum, kurumlar veya kişilerdir.
Simge; kararlaştırılmış belli bir anlamı olan
resim, harf gibi işaretlerdir.
a ) Dil: Bir grup insan tarafından anlamları genel
kabul görmüş kelimeler kullanıldığında bu
grupta ortak bir dil oluşmaktadır.
b ) Resimler: Sözlü iletişimde yardımcı olmak ve
onu açıklamak için kullanılır.
c ) Eylem ( Sözsüz İletişim):Yapılan hareketlerin
karşındakiler tarafından yorumlanması
sonucunda oluşan iletişimdir.
B ) KANAL : gönderici ile alıcı arasındaki
bağdır. Beş duyu organı gibi fiziksel, telefon,
telsiz gibi mekanik kanallardan oluşur.
C ) ALICI:Gönderilen mesajı kullanabilir hale
getiren kişi, kurum veya kişilerdir.
D ) GERİ BİLDİRİM: Alıcı mesajın kodlarını
çözdükten sonra veya yorumladıktan sonra bir
gönderici durumuna dönüşür. Geri bildirim,
göndericinin kendi mesajının alınıp alınmadığını
ve doğru bir şekilde yorumlanıp
yorumlanmadığını öğrenmesini sağlar. Olumlu
veya olumsuz olabilir.
E ) GÜRÜLTÜ: Tüm iletişim sürecini saran ve
mesajın doğruluğunu ve güvenilirliğini azaltan
her şey iletişimde gürültü veya engel olarak
anılır.
II . İLETİŞİM YÖNETİMİ
 İLETİŞİM;duygu düşünce ve bilgilerin
akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına
aktarılmasıdır. Bu sürecin amacı
'anlaşılmaktır' Doğru bir şekilde anlaşılmak
istiyorsanız ....;
1. Başlangıç çok önemlidir. İlk karşılaşılan
kişilerle iletişimlerin
ilk dakikasına büyük önem verilmelidir. İlk
izlenim tekrarlanamaz. Değişmesi zor izler
bırakır. Tanıdığımız kişilerle kurduğumuz
ilişkilerde atılan ilk adım, alınan tavır çok
önemlidir.
2. İletişim bir bilgi alışverişi değildir.
Verilen duygu ve davranışın oluşturduğu
farklı bir bütündür. İletişimin duygu
boyutu çok önem taşır.
3. İletişim kişiye değil kişiyle yapılır.
Paylaşım ve karşılıklı iletişimi gerektirir.
4. İletişim sözlü ve sözsüz olarak iletişim
işaretleriyle bir bütündür. İletişim sözel
olmayan öğeleri beden dili ve ses tonudur.
Beden dili ve ses tonu kişinin tarzını,
tavrını ve söylenenin algılanış biçimini
belirler.
İletişimin amacına ulaşabilmek için
kendimize şu soruyu sormalıyız.
 Ne söylemek istiyorum?
 Ne zaman söylersem karşımdakinin
iletişim kanalları açık olur.
 Nerede hangi ortamda iletişimi
başlatsam yerinde olur.
“ Yaşlandıkça insanların söylediklerine daha
az önem veriyorum, sadece yaptıklarını
izliyorum.”
Andrew Camegie
İletişimin Analizi
 Yapılan araştırmalara göre duygu ve
davranışlarımızı yönlendiren kişiliğimiz
üç bölümden oluşmaktadır.
1 . İçimizdeki Çocuk
2. Anne ve Baba
3. Yetişkin Benlik
III. ETKİLİ BİR İLETİŞİM YÖNETİMİNİN
AŞAMALARI
Daha İyi Bir İletişim Kurmak İçin;

Çevremizdeki insanların hangi benliği
kullandığını bulmayı denemeliyiz
 Paralel iletişimler kurmaya çalışmalı,
karşımızdaki kişi ile aynı benlik
düzeyinde konuşmalıyız.
 Çapraz iletişimlerin farkında olmalıyız.
Zaman zaman kişi beklediğiniz
tepkinin dışında bir tepki verebilir.
İletişim benlik düzeyleri farklılaşabilir.
Siz bunun farkında olursanız kendinizi
değişen duruma göre ayarlayabilirsiniz.
 Örtülü iletişim ile veya aynı anda
birden çok benlik halini içeren bir
mesaj ile karşılaştığınızda, uygun benlik
düzeyini kullanabilmek için beden
dilinden yaralanabilirsiniz.
TRANSAKSİYONEL İLETİŞİM

Transaksiyonel iletişim analizine
göre, kişi kendisi ve çevresinin
psikolojik durumunu, geçmişte
yaşananların etkisiyle dört farklı tutum
içersinde değerlendirir ve bu
değerlendirmeyi davranışlara yansıtır.
Bunlar ;
1. İyi değilim – İyisin
Çocukluk yaşantılarımızdan
bugüne taşıdığımız başkalarına
bağımlı, pasif, yönlendirilen
yapımızın günlük yaşantımıza
yansımasıdır. Bu kişiler
kendilerini önemsiz, güçsüz ve
dışlanmış hissederler.
2. İyi Değilim _ İyi Değilsin
Bu kişiler çevresindeki herkesi
kendileri gibi görürler.
Ümitsizdirler, hayat enerjilerini
kaybetmişlerdir.
3. İyiyim – İyi Değilsin
Bu kişiler daha önceki kötü
yaşantılarının etkisi altında
davranışlar geliştirirler,
çevrelerindeki bütün insanları
kötü olarak değerlendirirler ve
genellikle onları suçlar, eleştirir
ve aşağılarlar.
4. İyiyim – İyisin
İlk üç tutum geçmişten gelen
alışkanlıklarla bilinçsizce
sergilenir ve duygulardan oluşur.
“İyiyim – iyisin” tutumunu ise
düşünce ve inançlar yönlendirir.
İlk üç tutumu benimseyen kişiler
“ Neden ?”
diye sorarlarken bu tutumu
benimsemeyenler,
“ Neden olmasın?”
yaklaşımını sergilerler.
Sorun Kimde ?
(Durumdan memnun olmayan kim?)
 Sorun onda Yöntem : etkin dinleme ve empati
 Sorun yok
Yöntem: İlişki geliştirme alanı
 Sorun bende Yöntem: Ben mesajı
 Yaşantımızın en kıymetli
zamanını ‘ Sorun yok “
alanında geçiririz. Sorunun
bizde yada karşımızdaki
kişide olduğu durumlarda
ise ilişkimizi geliştirebilme
şansımız sadece etkin
iletişim becerisi ile
mümkündür.
 Yaşanan durumda sorunu
olan, problemi yaşayan,
durumun değişmesini
isteyen kimdir?
 Bu sorunun cevabının
bulunması, iletişim
becerisinin kazanılmasında
birinci adımdır.
 Durumun değişmesini
isteyen karşımdaki kişi ise;
etkin dinleyici olmak

Durumun değişmesini
isteyen ben isem ;etkin
konuşmak ve ben
mesajlarını vermek gerekir.
ETKİN DİNLEME
 1. Dinlerim
 2. Pasif olmayı kabul ederim.
 3. Karşımdakine yardım etmek isterim.
 4.Danışman rolünü benimserim.
 5. Karşımdakinin duygularını ifade etmesini
sağlayarak rahatlatmak isterim.
 6. Karşımdakinin kendi çözümünü bulmasına
yardımcı olmak isterim.
 7. Öncelikle karşımdakinin ihtiyaçlarıyla
ilgilenirim.
ETKİN DİNLEYİCİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
 Söylenenlere ilgi gösterir.
 Gerçek sorunun ne olduğunu duyana kadar yargıda
bulunmaz.
 Konuştuğu kişi ile göz teması kurar.
 Söylenenleri anlayıp anlamadığını kontrol eder.
 Sırasını bekler, anladığını düşündüğünün hemen üstüne
atılmaz.
Etkin Dinlemede
1. Sözlü olarak yapılması gerekenler.
 Karşımızdakinin söylediğinden ne
anladığımızı bir cümleyle tekrarlamak
 Yakaladığımızdan emin olursak,
karşımızdakinin şikayeti ,
huzursuzluğu veya içinde bulunduğu
durumla ilgili duygusunu dile
getirmek.
Etkin Dinlemede
1. Sözsüz olarak yapılması gerekenler:
 Karşınızdaki kişiyle doğrudan göz
teması kurmak ve dinlerken sadece
karşımızdaki kişinin yüzüne
bakmak.
 Uygun aralıklarla “ anlıyorum “ “evet”
anlamında baş sallamak.
 Karşımızdakinin sözünü
kesmeyecek biçimde
“Evet , anlıyorum” demek.
Etkin Dinleme İle Kazanılanlar:
 Kişiler yargılanmadıkları için başlangıçta
söylemeyi düşündüklerinden daha
fazlasını söylerler.
 Kendileri ile ilgili temelde yatan esas
sorunun farkına varabilirler.
 Yaşanmış ve bitmiş bir olay ile ilgili
çözümsüzlüğü kabullenirler.
 “Anlaşıldım “ duygusunu yaşar,
karşılarındaki kişiye olumlu duygular
beslerler.
 Amaçlarını aşan bir şey söylediklerinde,
bunu fark edip kendilerini
düzenleyebilirler.
 Karşılarındaki kişiyi dinlemeye ve
anlamaya hazır hale getirirler.
YANLIŞ DİNLEME TÜRLERİ

Görünüşte dinleme

Seçerek dinleme

Saplantılı dinleme

Savunucu dinleme

Tuzak kurucu dinleme

Yüzeysel dinleme
İYİ BİR DİNLEYİCİ OLMAK İÇİN TEMEL
İLKELER
 Susun
 Konuşanı rahatlatın
 Dinlemek istediğinizi gösterin
 Dikkat dağıtıcı öğeleri uzaklaştırın
 Karşınızdaki kişiye empati gösterin
 Zaman tanıyın
 Öfke ve olumsuz duygularınızı kontrol edin
 Soru sorun
 Yargılayıcı olmayın
Sorun BEN' de ise uygulanacak yöntem

Ben mesajı

1. Konuşurum

2. Aktif olurum

3. Karşımdakini etkilemek isterim

4. Kendi duygumu ifade ederek
kendimi rahatlatmak isterim

5. Kendime çözüm yolu ararım

6. Çözümümden memnun olmak
isterim