KIRIK Kırık : Kırık; kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Kırıklar, darbe sonucu ya da kendiliğinden oluşur. Kırık belirtileri: 1) Bölgenin hareket edilmesi ile artan yoğun ağrı, 2) Şekil bozukluğu ( Diğer sağlam organ ile karşılaştırılır ), 3) Bölgede şişlik ve kanama sonucu morarma 4) İşlev kaybı, 5) Hareketlerde kısıtlanma, İLK YARDIM I. Yaşamı tehdit eden başka yaralanma varsa ona öncelik verilir. II. Hasta ya da yaralı hareket ettirilmez. III. Ani hareketlerden kaçınılır, kırık kemik düzeltilmeye çalışılmaz. IV. Kırık kolda ise; şişlik oluşacağından yüzük, saat vb. takılar ya da eşyalar çıkartılır V. Kırık bölge hareket ettirilmez. VI. Açık kırık varsa; tespitten önce yara üzeri temiz bir bezle kapatılır. VII. Kırık olan bölge, bir üst ve bir alt eklemi de içine alacak şekilde karton, tahta vb. sert cisimle tespit edilir(sağlık ekiplerinin ulaşamayacakları ve taşıma yapılması gereken durumlarda). VIII. Tespit edilen bölge yukarıda tutularak dinlenmeye alınır. IX. Kırık bölgede sık aralıklarla (3-5 dk.) nabız, derinin rengi kontrol edilir. X. Hasta sıcak tutulur. XI. Tıbbi yardım istenir ( 112 ). ÇIKIK ÇIKIK : Eklemi oluşturan kemiklerden birinin yerinden ayrılmasıdır. Ligament ve kapsül yaralanması gibi ciddi sorunlar ortaya çıkabilir. Eklem yüzeyleri birbirinden tamamen ayrılmış kemik uçları değişik pozisyonlarda kilitlenmiş olabilir. Herhangi bir hareket hem çok güçtür hem de ağrılıdır. Belirti ve bulgular : 1) Şekil bozukluğu, 2) Hareketle artan ağrı, 3) Morarma, şişlik, 4) Hareket kısıtlanması veya kaybı İLK YARDIM 1-Çıkık olan eklemi yerine koymaya çalışmayınız. 2-Kırıkta olduğu gibi çıkık eklemi bir şekilde tespit ediniz. 3-Çıkıktan şüphelendiğiniz zaman eklemde ve onun yanındaki kemiklerde kırığın, eklem bağında yırtığın da olabileceğini unutmayınız. 4-Çıkık eklem üzerinde yarım saat havluya sarılı buz torbası koyunuz. 5-Kalp seviyesinin üzerinde tutunuz. 6-En yakın sağlık merkezine götürünüz BURKULMA o Eklemlerin aşırı zorlanmasına bağlı olarak eklemi bağlarının ve yüzeylerinin zedelenmesine BURKULMA denir. Bağların bir kısmı gerilmiş veya yırtılmıştır. Kemik uçları birbirinden ayrılmamıştır. Hareketli eklemlerde meydana gelir. Belirtileri: 1.Hassasiyet 2.şişlik ve morluk 3.ağrı 4.harekette kısıtlanma İlk Yardım 1) Burkulmuş eklemi hareket ettirmeyiniz. 2) O eklem üzerine yarım saat havluya sarılı buz torbası koyunuz. 3) Burkulmuş ayağınızın üzerine basmayınız. Koltuk değneği kullanınız. 4) Burkulmuş ayağınızın altına 4 - 5 yastık koyarak kalp seviyesinin üzerine kaldırınız 5) 6) 7) 8) Burkulmuş yerinizi sarkıtmayınız. Şişlik, kanama ve ağrı olabilir. Burkulma kolunuzda ise kolunuz kalp seviyesi üzerinde olacak şekilde tülbentle kolunuzu boynunuza asınız. Kesinlikle sıcak havlu ya da termofor uygulamayınız. Şişliğin artmasına yol açarsınız. Ovuşturmayınız. O ekleminizi dinlendiriniz. 9) Elastik sargı ile sıkmayacak şekilde sarınız. 10) Parmaklarınızı oynatarak kaslarınızı çalıştırınız. Böylece kasların pompalayıcı etkisi ile şişliğin azalmasına çalışınız. 11) Her burkulmanın altından bir kırık ya da eklem bağı yırtığı çıkabileceğini unutmayınız. 12) En yakın sağlık merkezine götürünüz.