Makroekonomik İstikrar ve Kur İkâmesi Zor Zamanlarda İktisat II H.Ü. İ.İ.B.F. 12-13 Mayıs 2011 Ankara Giriş Para ikâmesi (dolarizasyon) Ters para ikâmesi (de-dolarizasyon) Nedenler Ölçüm Türkiye Latin Amerika Nedenler Ekonomik krizler Yüksek enflasyon Histerisis Makro ihtiyatlı (prudential) politikalar Sermaye piyasalarının derinleşmesi Yerel para biriminin değer kazanması Ölçüm İstikrar göstergesi Dolaşımdaki para Mevduatlar FX/M2Y Borçlar Toplam dış borç / GSMH Kamunun döviz borcu / Toplam borç Türkiye .6 .5 .4 .3 .2 .1 88 90 92 94 96 98 00 02 (Döviz Tevdiat (TL))/M2Y 04 06 08 Türkiye Türkiye Türkiye .08 .06 .04 .02 .00 -.02 -.04 88 90 92 94 96 98 00 02 04 06 Döviz Tevdiat (TL) 1 yillik hareketli ortalama Döviz Tevdiat (USD) 1 yillik hareketli ortalama 08 Türkiye Türkiye .9 .8 .7 .6 .5 .4 .3 .2 92 94 96 98 00 FXM2Y 02 04 FXEM2YE 06 08 10 Latin Amerika 1.0 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 1996 1998 2000 2002 BOLIVIA PERU 2004 2006 PARAGUAY URUGUAY 2008 2010 Latin Amerika 1.4 1.2 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 1996 1998 2000 2002 DPERU 2004 2006 PIPERU 2008 2010 Latin Amerika 3.6 1.00 3.4 0.96 3.2 0.92 3.0 0.88 2.8 0.84 2.6 0.80 2.4 0.76 2.2 0.72 2.0 0.68 1996 1998 2000 2002 DURUGUAY 2004 2006 2008 PIURUGUAY 2010 Latin Amerika 9.0 .60 8.8 .56 8.6 .52 8.4 .48 8.2 .44 8.0 .40 7.8 .36 7.6 .32 1996 1998 2000 2002 DPARAGUAY 2004 2006 2008 PIPARAGUAY 2010 Sonuç 1 Makro ihtiyatlı (prudential) politikalar Sermaye piyasalarının derinleşmesi Yerel para biriminin değer kazanması Makroekonomik istikrar (?) Diğer ortak özellikler Türkiye Sonuç 2 Portföy kararları Finansal varlık Enflasyondan korunak