frigler

Sizce Anadolu’ya
Uygarlıklar Beşiği
denilmesinin sebebi nedir ?
Dünya’daki en eski uygarlıklar
Anadolu’da kurulmuştur. Anadolu’nun
göç ve ticaret yolları üzerinde olması,
Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlaması
ve topraklarının verimli, ikliminin
uygun olması sebebiyle Anadolu’ya
böyle denmiştir.
Şimdi de Uygarlıklarımızı bir bir
görelim.
UYGARLIKLAR
HİTİTLER
FRİGLER
URARTULAR
LİDYALILAR
İYONLAR
SÜMERLER
ASURLULAR
BABİLLER
HİTİTLER
Hititler, Anadolu’nun ilk devletidir. Başkenti
Hattuşaş’tır. Bu devlet krallıkla
yönetilmekteydi. Kraldan sonra en yetkili
kişi Tavananna’dır. Hititlerde Pankuş
denilen bir meclis vardı. Bu meclis
asillerden oluşmaktaydı.
Hititler, kendilerine inandıkları
kralların ve tanrıların resimlerini kaya
üzerine kabartma şeklinde
yapmışlardır.
Hititler, resimli yazı(Hiyeroglif) ve çivi
yazısı olarak iki tür yazı kullanmışlardır.
Yaptıkları kabartmalarda hiyeroglifi
kullanırken, çeşitli belgeler ve krallarının
hayatlarını anlattıkları Anal adlı yıllıklarda
ise çivi yazısını kullanmışlardır.
Hititlerin ekonomileri tarım ve
hayvancılığa dayanmaktadır. Başlıca
ürünleri buğday ve arpadır. Yaşadıkları
bölge maden bakımından zengin olduğu
için altın, gümüş gibi madenlerden çeşitli
eşyalar yapmışlardır.
Hititler oldukça gelişmiş bir orduya sahiptirler.
Günümüzdeki Suriye topraklarını almak için Mısır
ile yapılan savaş sonrasında Kadeş Antlaşması’nı
imzalamışlardır. Bu antlaşma tarihin bilinen ilk
antlaşmasıdır.
FRİGLER
Frigler, Sakarya Nehri çevresinde
kurulmuşlardır. Ülkenin başkenti
Gordion’dur. Friglerin efsanevi kralı
Midas’tır. Friglerin tamamen kendilerine
özgü yazı sistemi vardır.
Frigler, Sakarya Nehri etrafında
kurulduklarından dolayı tarım ve hayvancılıkla
uğraşmışlardır. Özellikle maden işçiliğinde çok
iyi gelişmişlerdir. Bronz tabaklar, kazanlar,
fibula denen çengelli iğneler ve tokalar
yapmışlardır.
Frigler, dokumacılıkta da ileri gitmişlerdir.
Tapates adını verdikleri halı ve kilimleri ile ön
plandadırlar. Çok tanrılı bir dine inanıyorlardı.
Ancak inançları içinde en tanınmışı Kibele’dir.
Frigler özellikle soylu kişileri ve kralları tepe
görünümündeki tümülüslere veya kaya
mezarlarına gömmüşlerdi.
URARTULAR
Urartular, Doğu Anadolu Bölgesi’nde, Van ve
çevresinde kurulmuş bir uygarlıktır. Başkentleri
Tuşpa’dır.
Çok tanrılı dinlere inanıyorlardı. Krak ülkeyi
Savaş Tanrısı Haidi adına yönetirdi. Urartular,
dağlık ve kayalık bir bölgede hüküm
sürmüşlerdir. Taş işçiliği ve taştan kale yapımında
ilerlemişlerdir.
Urartular, başlıca geçim kaynakları olan tarımı
geliştirmek için sulama amaçlı ilk göletleri
kurmuşlar ve suları gelişmiş kanallarla tarlalarına
taşımışlardır. Hayvancılık da önemli bir geçim
kaynağıydı.
Çevrelerinde bulunan madenleri çok iyi
işlemişler ve maden işçiliğinde çok ileri
gitmişlerdir. Friglerin tümülüslerinde birçok
madeni eşyaya rastlanmıştır.
Urartularda, yönetici kesim ve aileleri, büyük
kale ve merkezin yakınındaki çok odalı kaya
mezarlarına gömülür. Halk ise sosyal statülerine
göre toprak altına inşa edilen mezarlara
gömülürdü.
LİDYALILAR
Lidyalılar, Gediz ve Menderes ırmakları
arasındaki bölgede kurulmuştur. Başkentleri
Manisa’daki Sard’dır. Ticaret sayesinde
zenginleşmişlerdir. Kral Yolu’nun açılmasında bu
yüzden etkili olmuşlardır.
Lidyalıların tarihteki en önemli başarısı parayı ilk
bulan uygarlık olmalarıdır.
Lidyalılar kısa sürede yıkılmışlardır. Bunun sebebi
ordularında çeşitli kavimlerden toplanan ücretli
askerlerin bulunmasıdır. Çok tanrılı dine
inanmışlardır.
İYONLAR
İzmir körfezinden Güllük körfezine kadar olan bölgeye
İyonya denirdi. Şehir devletleri şeklinde yaşamışlardır
ve dış tehditlere karşı devlet yönetimini Tiran adı
verilen güçlü devlet adamlarına bırakmışlardır.
İyonlar, yaşamış oldukları bölgenin coğrafi
konumundan dolayı deniz ticaretinde çok
gelişmişlerdir.
İyonlar, bilim ve sanatta da oldukça gelişmiş bir
toplumdur. Bunun sebebi doğanın oluşumuna bilimsel bir
açıklama getirmeye çalışmalarıdır. Matematikte Tales ve
Pisagor, tarihte heredot, tıpta Hipokrat, felsefede Diyojen
önemli bilim adamlarıdır.
Günümüzden binlerce yıl
önce yaşamış uygarlıklardan
bize neler kalmış olabilir?
Bunun cevabına hep birlikte
bakalım.
SÜMERLER
Sümerler M.Ö 3500-2000 arasında Mezopotamya’da
kurulan ilk uygarlıktır. Sümerler site denilen şehir
devletleri kurmuşlardır. Bu şehir devletleri Patesi adı
verilen rahip krallar tarafından yönetiliyordu.
Sümerler, çok tanrılı bir dine inanıyorlardı. Tapınaklarına
Ziggurat denilmektedir. Bu tapınak 7 kattan ve 3
bölümden oluşmaktadır. İlk erzak deposu, ikinci katlar
okul ve tapınak, en son katlar ise rasathane yani
gözlemevi olarak kullanılıyordu.
Sümerler tarımda bilimsel yöntemleri kullanan ilk
uygarlıktır. Mevsimlere göre ekim yapmışlardır barajlar ve
su kanalları inşa etmişlerdir. Kötülüklerden korunmak için
sihir ve büyüye inanmışlardır. Yıldız ve gök cisimlerini
takip etmişler bu da astronomiyi ortaya çıkarmıştır.
Ay ve Güneş tutulmasını hesaplamışlardır. Dünya’da
bilinen ilk yazıyı bulmuşlardır. Çivi yazısını bulup
geliştirmişlerdir. Sümerlerden bize Tufan Menkıbesi ve
Gılgameş Destanı gibi eserler gelmiştir.
ASURLULAR
Dicle Nehri kıyısında kurulmuşlardır. Başkentleri
Ninova’dır. Anadolu’da ticaret kolonileri kurmuşlardır.
Böylece Mezopotamya ve Anadolu uygarlıkları
arasında kültürel etkileşimi sağlamışlardır.
Asurlular, ordularına çok önem vermişlerdir. Asurlular
tarihteki ilk kütüphaneyi Ninova’da kurmuşlardır.
Hititlerden öğrendikleri heykelciliği geliştirerek
tapınaklarının ve saraylarının kapılarını insan başlı aslan
ya da boğa heykelleri ile koruyorlardı.
ASURLULAR
Babiller Fırat Nehri kenarında kurulmuş bir
uygarlıktır. Merkezi krallıkla idare
ediliyorlardı. En ünlü kralları
Hammurabi’dir.
Hammurabi, Sümerler’in yasalarını geliştirerek kendi
adını verdiği Hammurabi Yasalarını oluşturmuştur. Çok
tanrılı bir dine inanırlardı ve onlar da Zigguratlar inşa
etmişlerdir.
Sümerlerin çivi yazısını kullanan Babiller, Gılgameş
Destanı’ndan etkilenerek Yaradılış Destanı’nı
yazmışlardır. Dünya’nın yedi harikasından sayılan Babil’in
Asma Bahçeleri’ni basamaklı piramit şeklinde
yapmışlardır. Bir tapınak olduğu düşünülen Babil Kulesi
en önemli eserleridir.
BENİ DİNLEDİĞİNİZ
İÇİN TEŞEKKÜR
EDERİM 
6.Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı
http://www.ensonhaber.com/sgkdan-cocuklara-ozel-cizgi-film-2012-05-05.html
http://nedirhakkindabilgiler.kadinlaricin.net/makaleler/soru-isareti.htm
http://eodev.com/gorev/1008111