MEME KANSERİ KANSER ERKEN TEŞHİŞ,TARAMA VE EĞİTİM MERKEZİ (KETEM) KANSER NEDiR? Kanser bir hastalık değil hastalıklar grubudur. Vücudumuzdaki hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıdır. MEME KANSERİ NEDİR? Meme; süt bezleri ve burada üretilen sütü meme başına taşıyan kanallardan oluşur. Bu süt bezleri ve kanalları döşeyen hücrelerin, kontrol dışı olarak çoğalmalarına MEME KANSERİ denir. MEME KANSERİNİN MEME DOKUSUNDAKİ DAĞILIMI Meme Kanseri Görülme Sıklığı Nedir? Kadınlar arasında en sık görülen kanserdir. Günümüzde ABD'de, yedi kadından birisi meme kanserine yakalanmaktadır. Bu oran Avrupa ülkelerinde de on kadında birdir. Her 11 dakikada 1 kadın, meme kanseri nedeni ile hayatını kaybetmektedir. Her 3 dakikada 1 kadına, yeni meme kanseri tanısı konmaktadır. MEME KANSERİNDE RİSK ETKENLERİ Ailesel yatkınlık – Eğer bir kadının birinci dereceden bir akrabasında meme kanseri varsa riski 2 KAT artar. – Toplumdaki her 10 meme kanseri olgusundan ancak bir tanesi ailevidir. Hormonal etkiler İlk adet yaşının 11’den küçük olması Menopoz yaşının 55’den büyük olması İlk doğumun 40 yaş üstünde yapılması Emzirme süresi 2 yıldan az olanlar. Obesite, yağlı beslenme Yaş (50 yaş üzerinde risk artar) Yüksek dozda radyasyona maruz kalma 8-10 yıldan fazla süreli hormon tedavisi Geçirilmiş selim meme hastalıkları Alkol ve sigara kullanımı KORUYUCU FAKTÖRLER 1- Emzirme (Bebeklerinizi emzirin, emzirmek kadını meme kanserinden korur) 2- İlk doğumun 30 yaş öncesinde olması, 3- Haftada 3 kez egzersiz yapmak riski % 35-40 azaltır. MEME KANSERİNİN BELİRTİLERİ Meme veya koltukaltında ele gelen kitle (şişlik) Meme başı değişiklikleri ( çöküntü-içe gömülme) Meme başından akıntı gelmesi (bulanık yada kanlı) Meme başında veya meme derisi üzerinde çekilme MEME KANSERİNİN BELİRTİLERİ (Devam) Meme cildinde portakal kabuğu görüntüsü Memede şekil ve simetri bozukluğu Göğüs uçlarının farklı yöne bakması Memede şişme ve kızarıklık Meme başında iyileşmeyen yara Ağrı. MEME KANSERİNİN UYARICI BELİRTİLERİ - 1 MEME KANSERİNİN UYARICI BELİRTİLERİ - 2 Meme Başı Akıntısı MEME KANSERİNİN UYARICI BELİRTİLERİ - 3 MEME KANSERİNİN UYARICI BELİRTİLERİ - 4 MEME KANSERİNDE TANI; Meme kanserinde ölüm oranını düşürmek ve kaliteli yaşam elde etmenin en iyi yolu; Erken Tanı ve Erken Tedavidir. ERKEN TANI YÖNTEMLERİ Kadının yaşına göre; A- Kendi Kendine Meme (KKMM) Muayenesi B- Klinik Meme Muayenesi (KMM) C- Mamografi UYGULANIR. KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ (KKMM) KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ AMAÇ; Kadının kendi meme dokusunu daha iyi tanımasıdır ve değişiklikleri fark edebilmesidir. Çünkü; KKMM ile ortaya çıkan kitlelerin %50’sinde kitle 2 cm den daha küçüktür. Öğretilmesi kolay, zararsız ve ücretsizdir. KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ (KKMM) NE ZAMAN YAPILMALIDIR? 20 yaşından itibaren her kadın, her ay düzenli olarak KKMM yapmalıdır. Menstrüasyon (adet) gören; 20 yaş üzeri kadınlarda aylık olarak adetin başlangıcından sonraki 5. ve 7. GÜNDE yapılması, Adet görmeyen kadınlarda; (gebelik, laktasyon , menopoz) her ayın belirli bir günü (her ayın ilk günü vb.) yapılması önerilir. KKMM’nin iki aşaması vardır: 1.GÖZLE DEĞERLENDİRME 2.ELLE MUAYENE A-AYAKTA B-YATARAK GÖZLE DEĞERLENDİRME Belden yukarısı çıplak şekilde ayna karşısına geçilir. kollar iki yana sarkık, eller belde, kollar başın üzerine doğru kaldırılmış, kollar yanda, gövde öne eğik veya eller belde öne arkaya eğilme şeklinde vücuda pozisyon verilerek her iki meme için gözlem yapılır. Ayna karşısında ki pozisyonlarda her iki meme için gözlem yapılır. Gözlem sırasında; Memenizi inceleyin: Belli bir bölgedeki şişlik veya bir memedeki ileri derecedeki şişlik anormal durumdur. Meme derisini gözlemleyin: Meme derisinde görülen kızarıklık, buruşma, portakal kabuğu görüntüsü, gamzeleşme anormallik işaretidir. Memelerinizin şekil ve boyutunu gözlemleyin: İki meme arasında küçük farklılıklar normalde olabilir. Ancak memenin birinde görülen büyüme, memelerin birinin diğerinden sarkık olması anormaldir. Meme uçlarının yönünü ve meme başı akıntısını kontrol edin: Sıkınca gelen açık sarı renkte veya süt kıvamlı akıntı normal iken, tek memeden ve kendiliğinden gelen kanlı, berrak veya cerahatli akıntı olması, meme uçlarının farklı yöne bakması veya meme başında çöküklük, çukurlaşma ve renginde değişiklik olması anormal durumdur. Ayrıca koltuk altına da bakın: Koltuk altında beze ve üst kolda anormal şişlik önemlidir. 2- MEMENİN ELLE MUAYENESİ Elle muayenede elin üç parmağının iç yüzeyleri kullanılarak tarama yapılır. Meme dokusunun tümüyle taranması; Köprücük kemiği SÜTYEN ÇİZGİSİ G Ö Ğ Ü S K E M İ Ğ İ Memenin koltukaltından göğüs kemiğine, köprücük kemiğinden memenin alt sınırına kadar tüm alanları dikkatlice hissedilerek taranmalıdır. A- AYAKTA, ELLE MUAYENESİ Muayenenin ayakta olan bölümünün banyo sırasında sabunlu iken yapılması önerilir. B- YATARAK ELLE MUAYENE Sırtüstü yatılır. Sol meme muayenesi; Sol omzun altına bir yastık veya katlanmış bir havlu yerleştirilir. Sol el başın altına konur. Sağ el parmak iç yüzeyleri ile meme tümüyle taranır. Sağ meme muayenesi; Sağ omzun altına bir yastık veya katlanmış bir havlu yerleştirilir. Sağ el başın altına konur. Sol el parmak iç yüzeyleri ile meme tümüyle taranır. ELLE MUAYENE ŞEKİLLERİ Bu muayene şekillerinden hangisi kolay geliyor ise onu seçin. paralel dairesel ışınsal HER AY DÜZENLİ OLARAK; Her bir meme en az 5 dakika muayene edilmelidir. Eğer kitle bulursanız, paniklemeyin. Bu kitlelerin %90’ı kanser değildir. KANSER ERKEN TEŞHİS, TARAMA VE EĞİTİM MERKEZİ veya Bir Sağlık Kuruluşuna başvurun. MEMENİN KLİNİK MUAYENESİ Her kadın; 20 yaşından sonra yılda bir kere klinik meme muayenesi yaptırmalı, 50 yaşından sonra 2 yılda bir mamografi çektirmelidir. MAMOGRAFİ Mamografi; Ele gelmeyen kitleleri saptar. Biyopsi alanını belirler. Tarama amacıyla yapıldığında çok erken evrede kanserli kitleyi saptar. Tedavide başarı sağlamada en önemli etken, hastalığın erken evrede yakalanmasıdır. Ailede meme kanseri varsa, hastalığın ortaya çıktığı yaştan 10 yıl önce mamografi çekimine başlanmalıdır. Tanıda En değerli yöntem MAMOGRAFİ’dir. MEME KANSERİNİN ERKEN TANISI İÇİN KANSER ERKEN TEŞHİS, TARAMA VE EĞİTİM MERKEZİ (KETEM) veya Bir Sağlık Kuruluşuna başvurun. TEŞEKKÜRLER