KURTULUŞ SAVAŞI - 1 1. TBMM'nin ilk hedefi Türk topraklananı ele geçirmek isteyen emperyalistlerle sonuna kadar mücadele etmekti. Aşağıdakilerden hangisi bu yargıyı güçlendirici gelişmelerden biri değildir ? A) B) C) D) E) I. İnönü Savaşı Sakarya Savaşı Büyük Taarruz Çerkez Ethem Ayaklanması II. İnönü Savaşı 2. Kurtuluş Savaşı’nın değişik evrelerinde alınan aşağıdaki kararlardan hangisinin, ulusal egemenlikten ziyade ulusal bağımsızlığı gerçekleştirmeye yönelik olduğu söylenebilir? A) Ulusun geleceği, yine ulusun azın ve kararıyla gerçekleşecektir B) Ulusal sınırlar içersinde vatan bir bütündür, bölünemez C) Ulusal iradeyi egemen kılmak esastır. D) TBMM'nin üzerinde hiç bir siyasal güç yoktur. E) Yasama, yürütme ve yargı TBMM'ye aittir. Kurtuluş Savaşı'nın aşağıdaki özelliklerinden hangisi, bu yargıya varılmasını sağlayan etkendir? A) Savaşın, hem işgalcilere hem de saltanata karşı yapılması B) Ulusal mücadele sırasında bazı dış ittifaklar yapılması C) Halkın ulusal mücadeleye sahip çıkıp destek vermesi D) Osmanlı Mebusan Meclisi'nde Misak-ı MiIIi'nin ilan edilmesi E) Kurtuluş Savaşı'nın, I. Dünya Savaşı'nın ardından başlaması 6. Güney Anadolu'da ilk işgalleri yapan İngilizler silahlı bir direnişle karşılaşmamışlardır. Bu yerler Fransızlara devredilince silahlı direnme başlamıştır. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Türk - İngiliz dostluğunun sürmesi B) Fransızların, Ermenilerle işbirliği yapması C) Direniş hazırlıklarının uzun sürmesi D) Düzenli birliklerin yeni kurulmuş olması E) Silah ve cephane yetersizliği 3. Doğu Cephesindeki savaşlar 3 Aralık 1920'de TBMM Hükümeti ile Ermeniler arasında yapılan Gümrü Barış Antlaşması ile sona erdi. Bu antlaşma ile Ermeniler işgal ettikleri yerleri boşalttılar. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesi savılamaz? A) Diplomatik başarı kazanıldığının B) Doğu sınırlarında düzenlemeler yapıldığının C) TBMM otoritesinin arttığının D) Diğer cephelerin güçlenmesine ortam hazırlandığının E) Ermeni sorununun uluslararası sorun haline geldiğinin 4. Adana, Antep, Maraş ve Urfa'yı işgal eden Fransızlar Türk halkına karşı Ermenileri kışkırtmıştır. Bunun üzerine halkın oluşturduğu Kuvayı Milliye birlikleri direnişe geçerek Fransızları işgal ettikleri şehirlerden bir bir atmayı başarmıştır. Yalnızca bu bilgiye bakılarak; I. Kurtuluş Savaşı, düzenli ordu birlikleri ile kazanılmıştır. II. Fransızlar; Güney karşılaşmışlardır. cephesinde güçlü bir III. Fransızların, Ermenilerle işbirliği yapması direnişin başlamasına neden olmuştur. direnişle bölgedeki IV. Fransa’nın Anadolu'yu boşaltmasında Sakarya Savaşı etkili olmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve IV D) II ve III E) II ve IV 5. Türk Kurtuluş Savaşı; dünya tarihinde bağımsızlık ve ulusal egemenlik mücadelesinin bir arada yürütüldüğü tek örnektir. 7. Kuvva-i Milliye birlikleri bulundukları bölgelerin savunmasında yararlı olmuşlardır. Ancak bazıları daha sonraları liderleriyle birlikte zararlı olmaya başlamış, halkı ezmiş, yasa ve emir dinlemeden çevrelerine zarar vermişlerdir. Bu durum karşısında TBMM aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmiş olabilir? A) Düzenli ordunun kurulmasını B) İtilaf Devletlerinin barış önerilerini kabul etmeyi C) Yeni bir anayasa hazırlanmasını D) M. Kemal'e Başkomutanlık yetkisini vermeyi E) Tekalif-i Milliye Emirlerini yayınlamayı 8. Batı Anadolu'da Türkler ve Yunanlılar arasında yaşanan çatışmaları araştırmak için Amiral Bristol başkanlığında bir heyet oluşturulmuştur. Bu heyet hazırladığı raporda, Wilson İlkeleri’ne göre bölgenin Yunanlılara verilmesinin söz konusu olmayacağını belirtmiştir. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir? A) Yunan askeri gücünün zayıflığının B) Türklerin Yunan egemenliğini istemediğinin C) İtalyanların hoşnutsuzluğunun D) Bölgede Türk nüfusunun çoğunlukta olduğunun E) Savaşın uzayacağının 9. 1920 Londra Konferansı'nda Türkiye sorunu gündeme geldiğinde ilk konu olarak İstanbul ve Boğazlar ele alınmış, Padişah’ın İstanbul’da kalması ve Boğazların uluslararası denetimde bulundurulmasına karar verilmişti. Bu duruma bakılarak; I. İtilaf Devletlerinin Osmanlının devamlılığını istediği II. Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletlerine bağımlı hale geldiği III. İtilaf Devletlerinin Boğazlar üzerindeki çıkarlarının sona erdiği IV. Osmanlı toprak bütünlüğünün korunmaya çalışıldığı yargılanandan hangisine ya da hangilerine ulaşılır? A) I ve II D) II ve IV B) I ve IV C) II ve III E) III ve IV 10. Çerkez Ethem'in ayaklanmasından yararlanan Yunanlılar, Bursa’daki kuvvetleriyle saldırıya geçmişlerdir. Yunan saldırılarının asıl nedeni, Yunanistan'da kurulan Venizelos Hükümeti’nin genel siyasetini İtilaf Devletlerine göstermek ve bu vesileyle Türk kuvvetleri hakkında bilgi sahibi olmaktı. Bu durum. aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilemez? A) Milli kuvvetler arasında sorunlar yaşandığına B) Yunanistan Anadolu'da sınırlarını genişletmek istediğine C) İtilaf Devletleri İle Yunanistan ortak siyaset izlediklerine D) Milli kuvvetlerin Yunanlılara karşı güç birliği yaptıklarına E) Yunanlıların fırsatları değerlendirmek istediklerine 11. I. İnönü Zaferi, işgalci devletler arasındaki anlaşmazlıkları su yüzüne çıkardı. Fransızlar ve İtalyanlar, Anadolu direnişinin basit bir olay olmadığını anlamışlar, sorunu daha fazla zarara uğramadan barış yolu ile çözümlemek istiyorlardı. Onların bu tutumu karşısında İngilizlerle Yunanlılar Londra’da Türklerle masaya oturmaya razı oldular. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olamaz? A) Ulusal mücadelenin güçlendiğinin B) Batı cephesinde Türklerin taarruz durumuna geçtiğinin C) Askeri üstünlüğün diplomatik ilişkilere ortam hazırladığının D) İtilaf devletlerinin çıkarlarını korumak istediklerinin E) İtilaf devletleri arasında görüş ayrılıkları olduğunun 12. I. İnönü Savaşı düzenli ordunun Yunanlılara karşı kazandığı ilk askeri başarıdır. Aşağıdakilerden hangisi bu zaferin getirdiği sonuçlardan biri değildir? A) Fransızlarla Ankara Antlaşması'nın imzalanması B) Moskova Antlaşması'nın imzalanması C) TBMM'nin Londra Konferansı'na çağrılması D) Düzenli orduya duyulan güvenin artması E) Misak-ı Milli'nin Avrupa kamuoyuna duyurulması 13. Mustafa Kemal, Londra Konferaransı öncesinde Sadrazam Tevfik Paşa'ya gönderdiği yazıda; "Anlaşma Devletleri siyasetinde Türkiye'den yana meydana gelen son gelişme milletin azim ve fedakarlığının ürünüdür. TBMM'nin Sevr Antlaşması'nı hiçbir zaman kabul etmemesi üzerine meydana gelen bu durumdan milletin yararlarına en uygun sonuç elde edilmesi, Londra'ya gönderilecek delegelerin millet iradesini temsil eden Büyük Millet Meclisi tarafından seçilmiş olmasıyla mümkündür." demiştir. Mustafa Kemal'in bu tutumu, aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilemez? A) Ulusal egemenliğin esas alındığına B) TBMM'nin karar verme yetkisine sahip olduğuna C) İstanbul Hükümeti'nin tavırlarının onaylanmadığına D) Konferansa Ulusal Mücadelenin ortam hazırladığına E) işgalci güçlerin isteklerinden vazgeçtiğine 14. Sevr Antlaşması'ndan sonra Fransa Dışişleri Bakanı Millerand "İtilaf Devletleri Sevr Antlaşması'nda hiç bir değişikliğe razı olamaz." demesine rağmen İtlaf Devletleri I. İnönü Savaşı'ndan sonra Sevr Antlaşması'nı yeniden görüşmek üzere İstanbul ve Ankara Hükümetlerini Londra'ya çağırmışlardır. İtilaf Devletlerinin tutumlarını değiştirmeleri aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Amerika'nın Sevr Antlaşması'na karşı çıkmasıyla B) İtilaf Devletlerinin Anadolu'daki işgallerinden vazgeçmek istemeleriyle C) İtilaf Devletlerinin Anadolu'daki milli mücadelecilerin daha da güçlenmelerini istememeleriyle D) İstanbul Hükümeti’nin Sevr Antlaşması'na tepki göstermesiyle E) Avrupa'da emperyalist düşüncenin önemini kaybetmeye başlamasıyla 15. I. Dünya Savaşı'ndan sonra, İstanbul ve Boğazların İtilaf Devletlerinin denetimine geçmesi ve Anadolu'nun işgal altında olması Sovyet Rusya'yı tedirgin etmiştir. Bu durumun, Rusları aşağıdakilerden yönelttiği söylenebilir? A) Milli Mücadeleye destek vermeye B) Avrupalı devletlere karşı savaş açmaya C) Boğazlar üzerinde egemenlik kurmaya D) Osmanlı ile ittifak yapmaya E) Sosyalist yönetimi sona erdirmeye hangisine 16. Ulusal Kurtuluş Savaşı'nda Sovyet Rusya, TBMM ile olumlu ilişkiler kurmuş, silah yardımı yapmıştır. Rusların bu şekilde bir politika izlemesinde, I. Emperyalizme karşı olmaları, II. Sosyalist sistemi yaymak istemeleri III. Batılıların Boğazlara yerleşmelerine karşı olmaları IV. Saltanat ve hilafet makamından yararlanmak istemeleri İn durumlarından hangilerinin etkili olduğu avunulabilir? A) I ve III B) I ve IV C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV 17. Londra Konferansı'nda; Osmanlı baş delegesi Tevfik Paşa "Ben sözü Türk milletinin hakiki temsilcisi olan TBMM baş delegesine bırakıyorum.”, Osmanlı delegelerinden olan Mustafa Reşit Paşa ise "Anadolu heyeti bütün Türkiye adına söz söylüyor." demişlerdir, Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilebilir? A) İstanbul Hükümeti temsilcilerinin Anadolu hareketini tanımış olduğuna B) İstanbul Hükümeti ile itilaf Devletleri'nin birlikte hareket edeceğine C) İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı kabul ettiğine D) TBMM Hükümeti'nin padişah ve halifeye karşı olduğuna E) İtilaf bloğunun parçalanmaya başladığına Ordunun eksiklerini gidererek Yunanlıları Sakarya Savaşı'nda ağır bir yenilgiye uğratmıştır. Mustafa Kemal'in bu davranışı, I. ileri görüştü olması II. kendine güvenmesi III. liderlik tutkusu gibi özelliklerinden hangileriyle açıklanabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) II ve III C) I ve II 21. TBMM Hükümeti İtilaf Devletleri’nin, - Birinci İnönü Savaşı'nda Yunanlıların yenilgiye uğratılmasından sonra Sevr’i biraz değiştirerek kabul ettirmek, - Sakarya Savaşı'ndan sonra yaptıkları ateşkes önerilerindeki, Türk kuvvetlerini denetleme isteklerini kabul etmemiştir. . 18. TBMM, Sakarya Savaşı'ndan sonra; - Kafkas Cumhuriyetleri ile Kars Antlaşması’nı yaparak Doğu sınırlarını, - Fransa ile Ankara Antlaşması'nı yaparak Güney sınırlarını güvenceye alarak, kaydırmıştır. bütün güçlerini Batı cephesine Bu bilgilere dayanılarak, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) TBMM'nin bağımsızlıktan taviz vermediği B) İtilaf Devletleri'nin TBMM ile antlaşmaya çalıştığı C) Ulusal mücadelede tek rakibin Yunanlılar olduğu D) İtilaf Devletleri’nin Anadolu'daki gelişmelerle ilgilendiği E) Yunanlılarla Türklerin savaş halinde olduğu Bu bilgilere dayanılarak I. TBMM diplomasi alanındaki başarılarını arttırmıştır. II. Sakarya Meydan Savaşı'ndan zaferle çıkılmıştır. III. Sınırlarla ilgili son düzenlemeler yapılmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II C) I ve II E) II ve III 22. Ankara Antlaşması'yla Türk Hükümeti ile anlaşarak işgal ettiği yerlerden çekilen Fransa, Lozan Görüşmelerinde başta kapitülasyonlar olmak üzere birçok konuda İngilizlerin yanında yer almıştır. Bu duruma bakılarak Fransa'yla ilgili; I. Ankara Antlaşması şartlarına uymadığı II. Ulusal çıkarlarını koruyan bir politika izlediği III. Anadolu üzerindeki isteklerinin devam ettiği IV. Tarafsız davranmaya çalıştığı yargılarından hangisine ya da hangilerine ulaşılabilir? 19. Moskova'da imzalanan 1921 Türk-Afgan Dostluk Antlaşması siyasal ve simgesel bir önem taşıyordu. Antlaşma'ya göre; taraflardan biri emperyalist devletlerin saldırısına uğrarsa diğeri bunu kendisine yapılmış sayacak ve bütün olanaklarıyla saldırıya karşı koyacaktı. Türkiye'nin de sivil, askeri ve her alanda Afganistan'ın eğitimi için yardım göndereceği bildiriliyordu. Bu bilgilere bakılarak, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tarafların birbirlerini tanıdıklarına B) İki tarafın da ilişkileri geliştirmek istediklerine C) İki ülkeye de yönelik saldırılar olduğuna D) Her iki devletin de bağımsızlığa önem verdiklerine E) Rusların Yeni Türk Devleti’nin iç işlerine karışmaya çalıştıklarına 20. Mustafa Kemal, Kütahya-Eskişehir Savaşları’nda Türk ordusunun fazla kayıp vermesini engellemek amacıyla, Sakarya Irmağının doğusuna çekilmesini emretmiştir. A) I ve III B) I ve IV D) II ve IV C) II ve III E) III ve IV 23. Aşağıdakilerden hangisinin; - Gümrü - Lozan - Ankara antlaşmalarının ortak özelliği olduğu savunulabilir ? A) Sınırlarımızı belirlemeleri B) İtilaf devletleriyle yapılmaları C) I. TBMM döneminde imzalanmaları D) Kapitülasyonlarla ilgili hükümler taşımaları E) Batum ve Hatay'la ilgili hükümler taşımaları 24. Mudanya Ateşkes Antlaşması'nın, I. İstanbul Ankara Hükümeti'ne bırakılacak, II. Barış Antlaşması imzalanana kadar Antlaşma Devletleri’nin kuvvetleri İstanbul’da kalacak, III. Türk - Yunan sınırını Meriç Irmağı oluşturacaktı maddelerinden hangileri, Anlaşma Devletlerinin İstanbul Hükümetini yok saydıklarının doğrudan göstergeleridir ? A) Yalnız I B) I ve II D) II ve II C) I ve III E) I, II ve III İstanbul Hükümeti’ne yaptıkları davette, Osmanlı heyeti içerisinde TBMM yönetiminden tam yetkili bir temsilcisinin bulunmasını istemişlerdir. Buna bakılarak İtilaf Devletleri ile ilgili olarak; I. Kurtuluş Savaşı’nı Türk-Yunan savaşı olarak gördükleri II. Türklerin temsilcisi olarak Osmanlı Devleti’ni gördükleri III. TBMM Hükümeti’nin Sevr Antlaşması’nı kabul etmediği IV. Türkiye üzerindeki emellerinden vazgeçmek zorunda kaldıkları V. TBMM yönetimini ile anlaşmak istedikleri değerlendirmelerinden hangilerine ulaşılır ? A) I ve IV B) II ve III C) I, III ve IV 25. “Lozan Barış Antlaşması'ndaki hükümleri öbür barış önerileriyle karşılaştırmanın yersiz olduğu düşüncesindeyim. Bu antlaşma, Türk ulusuna yüzyıllardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması ile tamamlandığı sanılmış, büyük bir cinayetin yıkılışını bildirir bir belgedir." Atatürk'ün bu sözüne bakılarak, I. Lozan Antlaşması'nın Türk milletinin lehine olduğu II. Sevr Antlaşması'nın uygulanamadığı III. Türkler aleyhine olan çalışmaların çok önceden başladığı değerlendirmelerinden hangilerine ulaşılır? A) Yalnız I D) II ve lII B) Yalnız II C) I ve II E) I, II ve III 26. Güneybatı Anadolu’yu işgal eden İtalyanlara karşı silahlı direnişe girişilmemiştir. Buna rağmen II. İnönü Savaşı’ndan sonra Anadolu’dan çekilme kararı alan İtalyanlar, Sakarya Savaşı’ndan sonra Anadolu’yu tamamen boşaltmışlardır. Buna göre aşağıdakilerden hangisinin, İtalyanların Anadolu’dan çekilmesinin nedenlerinden biri olduğu söylenemez ? A) B) C) D) E) Ülkelerinde ekonomik bunalımların olması Paris Konferansında müttefikleriyle ters düşmesi İtalya’nın siyasi karışıklılar içine düşmesi Sakarya Savaşı’nın kazanılması Kuvayı Milliye birliklerinin çalışmaları D) II, IV ve V E) II, III ve V 29. Kurtuluş Savaşı’ndaki - Türk – Sovyet ilişkilerinin gelişmesi - İngilizlerin, İtalyan ve Fransızlarla ilişkilerinin gerginleşmesi - I. İnönü Savaşı’nda Yunanlıların yenilmesi İtilaf Devletlerini aşağıdakilerden gerçekleştirmeye yöneltmiştir? A) B) C) D) E) Misak-ı Milli sınırlarını tanımaya Anadolu’daki kuvvetlerini geri çekmeye Sevr Antlaşmasını imzalamaya Londra Konferansını yapmaya TBMM yönetimini Anadolu’nun tek siyasi gücü olarak kabul etmeye 30. Tanım: Bir devletin resmi temsilcisi, başka bir devlet veya siyasi gücün temsilcisi ile görüşürse onu hukuken tanımış olur. Durum: I. İnönü Savaşı’ndan sonra İtilaf Devletleri TBMM Hükümetini de Londra Konferansı görüşmelerine davet etmiştir. Tanım ve durum birlikte değerlendirildiğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılır? A) İtilaf Devletlerinin TBMM yönetimi ile işbirliği yapmaya çalıştıklarına B) Yeni Türk devletinin İtilaf Devletleri tarafından tanındığına C) İtilaf Devletlerinin Türkler arasındaki anlaşmazlıklardan yararlanmak istediğine D) TBMM Hükümeti’nin savaşı bitirmek istediğine E) İstanbul Hükümeti’nin de konferansa katıldığına CEVAP ANAHTARI 27. Kurtuluş Savaşı’nın başlangıcından itibaren TBMM yönetimi Sovyet Rusya ile bir antlaşma imzalamak istemiştir. Aşağıdakilerden hangisinin, bu çabanın temel nedeni olduğu söylenebilir ? A) Askeri malzeme alınabilecek tek ülkenin Rusya olması B) İki devletin sınır komşusu olması C) Rusların İtilaf Devletleri ile ilişkilerinin iyi olmaması D) Ermenilerin aldığı desteğin azaltılmak istenmesi E) İçerideki sorunların çözümlenmek istenmesi 28. İtilaf Devletleri; I. İnönü Savaşı’ndan sonra Sevr Antlaşması üzerinde düzenlemeler yapmak için Londra’da yeni bir konferans toplamayı kararlaştırdılar. Bu konferans için hangisini 1 D 7 A 13 E 19 E 25 E 2 B 8 D 14 C 20 C 26 E 3 E 9 A 15 A 21 C 27 A 4 D 10 D 16 A 22 C 28 E 5 A 11 B 17 A 23 A 29 D 6 B 12 A 18 C 24 A 30 B