ıı.dünya savaşı ve sonrasını etkileyen konferanslar

II.DÜNYA SAVAŞI VE SONRASINI
ETKİLEYEN KONFERANSLAR VE
GELİŞMELER
Müttefikler savaşı bir an önce sona erdirecek askeri
tedbirlerin yanısıra savaş sonrası düzenin esaslarını tesis
edecek diplomatik hamleleri de belirlemek için bir dizi
konferanslar tertiplemişlerdir.
BUNLAR:
a)Arkadya Konferansı
22 Aralık-14 Şubat 1942
Konferans Winston Churcill ve Franklin
D.Roosevelt arasında yapılmıştır.
Konferansta Avrupa’daki savaşla ilgili
stratejiler belirlenmiştir.
b)Casablanca Konferansı
14-24 Ocak 1943
Konferans Winston Churcill ve Franklin D.Roosevelt
arasında yapılmıştır.(Daha sonra bunlara Fas Sultanı ile
Fransız generaller De Gaulle ile Giraud’de katılmıştır.
KARARLAR:-Mihver Devletleri ile “kayıtsız-şartsız
teslim”dışında barış yapılmaması
-Nihai barış koşulları Alman,İtalyan ve Japon halklarına
açıklanmadan önce bu ülke liderlerinin kesin yenilgiyi dünya
kamuoyu önünde kabul etmeleri
-Rusya Üzerindeki baskıyı azaltmak için Sicilya’ya çıkartma
yapılması
-Balkanlar’da ikinci bir cephenin açılması için Türkiye’nin
savaşa sokulması için gerekli hazırlıkların yapılması
-Almanya’nın gücü kırılınca Avrupa’da yeni cephe açılması
c)Washington Konferansı (Şifre adında dolayı
Trident Konferansı olarak da bilinir.)
12-26 Mayıs 1943
Konferans Winston Churcill ve FranklinD.Roosevelt
Kuzey Afrika Cephesi’nin kapanması üzerine Savaşın
yürütülmesini ve zafer için yapılacakları görüşmek amacıyla
yapılmıştır.
KARARLAR:-İtalya’nın savaş dışı bırakılması için bu
ülkenin işgal edilmesi
-İkinci cephenin Fransa’da açılması için hazırlıkların 1944
ilkbaharında bitirilmesi
-Savaş sonrası barışı koruma sorumluluğunun
ABD,SSCB,İngiltere ve Çin’e verilmesi
-Bu dört devletin teşkil ettiği dünya konseyine bağlı olmak
üzere Avrupa,Amerika ve uzakdoğu konseylerin kurulması
d)Quebec Konferansı(14-24 Ağustos 1943)
Bu Konferans Churchill ve İngiliz Genelkurmayı ile
Amerikan genelkurmayı arasında yapılmıştır.
Bu konferansta Churchill,İtalya’da ortaya çıkan yeni
durum karşısında ikinci cephenin Fransa yerine
Türkiye’nin savaşa katılması ile Balkanlarda açılmasında
ısrar etmiştir.
Görüşleri kabul görmeyince Washington Konferansı’nın
askeri kararlarının uygulanmasına karar verilmiştir.
Ayrıca nükleer silah geliştirilmesine yönelik gizli bir
protokolde yapılmıştır.
e)Moskova Konferansı(19 Ekim-1Kasım 1943)
ABD (Cordell Hull),İngiltere (Sir Anthony Eden), Sovyetler
(Vyacheslav Molotov) ve Çin dışişleri bakanlarının bir araya
gelmesiyle,Tahran Zirvesi’nin hazırlığı niteliğindedir.Savaş
sonrası düzeni için yapılan ilk toplantıdır.
Konferans kararları beş noktada toplanmıştır:
1-Savaşın kısaltılması
2-Dört Devlet Deklarasyonu (Barışın korunması ve silahsızlanma)
3-Nüfuz Alanları (Savaş sonrası nüfuz alanı kurmak için çalışılmayacak)
4-Sömürgeler(Tüm Sömürgeler Milletlerarası vesayet rejimi altına alınacak)
5-Savaş Suçluları (Savaş suçluları cezalandırılacak)
Konferans da Türkiye’de gündeme geldi (Sovyetler Türkiye’nin
savaşa girmesini emir yoluyla yapılmasını ve savaşın ızdırabını yaşamasını
istemiştir.)
f)Kahire Konferansı(22-26 Kasım 1943)
II.Dünya Savaşı sonrası Uzakdoğu’daki
gelişmeleri değerlendirmek maksadıyla;
Churcill,Roosevelt ve Chiang Kai Shek
arasında yapılmıştır.Konferansa İsmet
İnönü’de katılmıştır.
Konferansta kesin bir sonuca varılamadı.
Türkiye’nin savaşa girmesi de gündeme
geldi fakat kesin karar alınamadı.
g)Tahran Konferansı(28 Kasım-Aralık 1943)
Konferansa Roosvelt,Churchill ve Stalin katıldı. Konferansın
şifre adı “Eureka” idi.
Konferansın Gündemi:İkinci cephenin açılması
-İkinci cephe ile ilgili olarak Türkiye’nin savaşa katılması
-Milletler arası bir teşkilat kurulması
-Polonya meselesi
SONUCU:En önemli sonucu müttefikler zafere yaklaştıkça
görüş ayrılıklarının başlamasıydı.
h)Dumbarton Oaks Konferansı (21
Ağustos-7 Ekim 1944)
Daha sonra Waşhington
yakınlarındaki Dumbarton Oaks
Konferansı (21 Ağustos-7 Ekim
1944)'nda biraraya gelen Müttefikler,
burada Birleşmiş Milletler
Anayasası’nın temellerini attılar.
h)Moskova Konferansı(9-20 Ekim 1944)
Normandiya Çıkartması’nın başarılı olması
üzerine Sovyetler genel bir saldırı başlatmış
bunun sonucu olarak da Balkanlar ve Orta
Avrupa’yı işgal ettiler.Bu işgallerden endişelenen
Churcill ile Stalin arasında yapılmıştır.
SONUCU:Balkan Devletlerinin iki ülke arasında
nüfuz bölgelerine ayrılmasına
-Polonya konusunda uzlaşma sağlanamadı.
-Bu Konferansta Almanya için kurulacak “müttefik
kontrol komisyonu”na Fransa’nın da alınması
kararıdır.
ı)Yalta Konferansı(4-11 Şubat 1945)
Özelliği: Tahran’dan sonra ikinci zirve toplantısı,
Müttefikler arasındaki diplomatik konferansların
sonuncusudur.
SONUCU:-Birleşmiş Milletler örgütünün kurulacağı,
-San Francisco’da bir konferansın toplanacağı,
-Churchill,Almanya’nın işgaline Fransa’nın da katılmasını
zorla kabul ettirebilmiştir.
Önemi: Tahran’ın aksine burada “savaş stratejisi”nden
çok “savaş sonrası düzen” ile ilgilenilmiştir.
Not:Taraflar Almanya’nın bölünmesi ve tazminatlar
konusunda anlaşmadıklarından bu konuları ileri bir tarihe
ertelemişlerdir.
i)San Francisko (25 Nisan-26 Haziran 1945 )
San Francisko Konferansı ise
Birleşmiş Milletler Örgütü’nün
kurulmasını sağlayan konferans
olmuştur.
k)Postdam Konferansı(17 Temmuz -2 Ağustos 1945)
Almanya’nın teslim olmasından sonra yapılan bu
konferansta,barışın nasıl sağlanacağı görüşülmüştür.
Konular:Polonya Sorunu (SSCB-Polonya sınırını Curzon çizgisi
oluşturdu)
-Almanya Sorunu(Almanya’nın ABD,İngiltere,SSCB ve Fransız işgal
bölgelerin de ayrı ayrı demokratik yönetimler kurulmasına)
-Avusturya’nın Durumu
-İtalya’nın Durumu
-Sovyet Uydu Devletleri ile Barış
-İspanya’nın Durumu
-İran’ın Durumu
-Boğazların Durumu
-Tuna Nehri
-Rusya’nın Uzakdoğu Savaşı’na Girmesi
Paris ve San Francisko Antlaşmaları
10 Aralık 1947’de İmzalanan Paris Antlaşması ile
İtalya,Romanya,Bulgaristan,Macaristan,Finlandiya
İle barış yapılmıştır.
8 Eylül 1951’de San Francisko’da Japonya ile
barış yapılmıştır.
Not:Almanya ile antlaşma yapılamamış,Postdam
Konferansı kararları kabul edilmiştir.