AFD VE TÜRKİYE

İstanbul Boğaziçi Köprüsü, Türkiye © Fotolia
AFD VE TÜRKİYE
Sürdürülebilir bir
kalkınma için işbirliği
TÜRKİYE
Avrupa-Akdeniz bölgesinin yükselen gücü olan Türkiye,
önemli bir ekonomik ve sosyal gelişme yaşamaktadır.
75 milyon nüfusu ve 10.000 $ seviyesindeki kişi başına
düşen milli gelir miktarı ile Türkiye, küresel ekonomik
güçler arasında 17. sıraya yükselmiştir. OECD ve G20
Ekonomik Forumu üyesi, AB üyeliğine aday olan
Türkiye, Orta Asya, Doğu ve Batı arasında önemli bir
rol oynamaktadır.
Kalkınmanın bölgeler arasında önemli farklılıklar
gösterdiği bir ortamda Türkiye, düşük karbonlu ve
­
insanın toplumdaki yerine önem veren bir büyüme
modeline yönelmiştir. Türkiye, 2009 yılında Kyoto
Protokolü’nü imzalamış, iklim değişikliğiyle mücadele
konusunda bir strateji belgesi hazırlamış ve BM Rio +20
FRANSIZ KALKINMA AJANSI’NIN
TÜRKİYE STRATEJİSİ
konferansı sırasında sürdürülebilir bir kalkınmaya olan
bağlılığını yinelemiştir.
Fransa ve Türkiye arasındaki işbirliğinin temeli, geçmişe
dayanan köklü bir ilişkiye, uluslararası ve bölgesel
gündemin önemli konuları hakkında yakın istişareye
ve sağlam ekonomik ilişkilere dayanmaktadır. Çevre
koruma alanındaki ikili işbirliği ise, 1996 yılında
imzalanan bir çerçeve anlaşma ile şekillenmiştir.
2005 yılında Türkiye bürosunun açılışından bu yana,
AFD, iki ülke ekonomilerinin ve toplumlarının sürdürülebilir bir şekilde kalkınmasına ve ortak çıkarlar doğrultusunda yürütülen bu işbirliğinin geliştirilmesine
doğrudan katkıda bulunmaktadır.
AFD, Türkiye’nin bu alanlarda belirlediği öncelikli hedefleri
desteklemekte ve faaliyetlerini ülkenin uygulamaya geçirdiği
sektörel politikalar çerçevesinde yürütmektedir:
Fransız Kalkınma Ajansı (AFD), Türkiye’deki faaliyetlerini ajansın
Akdeniz bölgesi için belirlenen hedefleri kapsamında
yürütmektedir. İklim ve çevre konularında Türk-Fransız işbirliğini
güçlendirmeye katkıda bulunarak, Akdeniz ekosistemlerinin
korunmasına ve sera gazı emisyonlarının kontrolüne yönelik
ortak çözümler üretilmesine destek olmaktır.
B
ölgelerin sürdürülebilir kalkınmasında büyümenin
karbon ayak izini azaltmak: AFD, yenilenebilir enerji
alanında yatırımlara, sanayide (özellikle küçük ve orta
büyüklükte işletmelerde – KOBİ) ve konutlarda enerji
verimliliğinin teşvik edilmesine katkıda bulunmaktadır.
AFD, kendi bölgelerinde sürdürülebilir kalkınma planları
ortaya koyan yerel yönetimleri desteklemektedir.
B
ölgesel ortak varlıkları korumak: AFD, iklim değişikliğine
karşı mücadele, su kaynaklarının korunması, buna bağlı
olarak Akdeniz’deki kirliliğin azaltılması ve biyolojik çeşitliliğin
korunması için gerçekleştirilen projeleri desteklemektedir.
D
engeli bölgesel kalkınmayı teşvik etmek:
AFD, Anadolu’nun doğusundaki, KOBİ yatırımlarına
ve bölgedeki büyükşehirlerin sürdürülebilir kalkınmasına
da katkı sağlamaktadır.
FAALİYETLERİMİZ
AFD, bir yandan kamu sektörüyle (merkezi hükümet, kamu
işletmeleri ve yerel yönetimler), diğer yandan grup bünyesinde
bulunan ve özel sektöre hizmet veren bağlı ortaklığı Proparco
aracılığıyla bankalar ve özel şirketlerle işbirliği yapmaktadır.
Foto © AFD - Xavier Allard
AFD, finansman sağlanan projelere uygun çeşitli mali araçlara
sahiptir. Uygun şartlarda uzun vadeli krediler sunmakta
ve projelere yönelik etüd ve teknik desteği, hibe yoluyla finanse
etmektedir.
Kentsel ulaşım konusunda yatırım ihtiyaçlarını karşılamak.
AFD, Fransa, Türkiye ve Akdeniz bölgesindeki oyuncular
arasındaki işbirliğini desteklemektedir. İhtiyaç duyulduğunda,
ilgili alanlarda Fransız uzmanlığına ulaşılmasını sağlamakta,
Türk ve Fransız şehirleri arasındaki ademi merkeziyetçi işbirliğini
desteklemekte ve sivil toplum aktörleri arasındaki bağlantıyı
kurmaktadır. Türk ortaklarının bölgesel işbirliklerinde yer
almalarını sağlamaktadır.
1. EKSEN:
DÜŞÜK KARBONLU BÜYÜMEYİ TEŞVİK
ETMEK
ÖLÇÜLEBİLİR ETKİLER
G
erçekleştirilen yatırım tutarı:
1 milyar Euro’nun üzerinde.
K
urulu yenilenebilir enerji kapasitesi
Türkiye, sera gazı salımlarını azaltırken aynı zamanda enerji
verimliliğini arttırmayı hedeflemektedir.
AFD tarafından yürütülen 350 milyon Euro tutarındaki “Enerji
verimliliği/İklim değişikliği programı” düşük karbonlu ekonomiyi
desteklemeyi hedeflemektedir.
Enerji verimliliğini artırmaya yönelik yatırım yapmak
(rüzgar, küçük hidroelektrik, biokütle ve jeotermal
enerji): yaklaşık 500 MW.
E
nerji tasarrufu beklentisi:
yılda 1.500 GWsl.
K
arbon emisyonu azaltım öngörüsü:
Yılda 2 milyon tonun üzerinde.
AFD, Halkbank, TEB ve TSKB gibi iş ortağı olan bankalar
aracılığıyla, sanayi sektörünün ve KOBİ’lerin enerji tasarrufu
sağlayan yatırımlarına kredi desteği sağlamaktadır.
Uygun koşullarda temin edilen bu mali kaynaklar, yatırımın
önündeki engelleri azaltmaya ve Türkiye’de bir enerji verimliliği
piyasasının geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır. Sözkonusu
program şirketlere yönelik enerji etüdü, eğitim gibi teknik destek
faaliyetlerini kapsamaktadır.
Bunun yanı sıra, Fransız Küresel Çevre Fonu (FFEM), KOSGEB’e
sağladığı hibeyle, enerji verimliliği konusunda bir teknik destek
programının hayata geçmesini sağlamıştır. Programın amacı,
kurumun KOBI’lerde enerji tasarrufunun teşvik edilmesine
yönelik yol haritasının belirlenmesi ve uygulamaya geçirilmesidir.
Halkbank, KOBİ’lerin
enerji verimliliği yatırımlarını
desteklemektedir.
Y
enilenebilir enerjilerin geliştirilmesine katkı sağlamak
AFD ve grup bünyesinde bulunan ve özel sektöre hizmet veren
bağlı ortaklığı Proparco, TSKB, Garanti Bankası, İş Bankası
ve Aklease gibi iş ortakları ve ayrıca doğrudan yapılan yatırımlar
aracılığıyla yenilenebilir enerjilerin geliştirilmesini
desteklemektedir.
© AFD – Nuh Çimento
Nuh Cimento’nun kojenerasyonla çalışan çamur kurutma tesisi, her yıl 55.000 ton çamurun bertaraf edilmesini ve yaklaşık 45.000 ton sera gazı emisyonunun önlenmesini sağlamaktadır.
2. EKSEN:
AFD, Halkbank ve TEB gibi işbirliği yaptığı bankalara
sağladığı kredi hatları aracılığı ile KOBİ’leri (küçük ve
orta büyüklükte işletmeleri) desteklemektedir.
KOBİ’lerin krediye erişimlerindeki zorluklar, ekonomik
kalkınma ve istihdam açısından önemli bir engel
teşkil etmektedir. Kurumsal Sosyal Sorumluluk
(KSS), insan kaynakları, çevre, satın alma politikası
ve risk yönetimi üzerindeki olumlu etkileri sayesinde
KOBİ’lere bu alanlarda çözümler sunarak, iç
piyasada ve ihracatta daha rekabetçi olabilmelerini
sağlamaktadır. KSS konularının bankalar tarafından
benimsenmesi, onların bu alandaki politikalarını
güçlendirir ve dolayısıyla müşterilerinin en iyi
uygulamaları benimsemelerine katkı sağlar.
© AFD – Ceyda Cesur
KOBİ’LERİ, KURUMSAL SOSYAL
SORUMLULUK KONUSUNDA
BİLİNÇLENDİRMEK
Proparco rüzgar enerjisinin geliştirilmesini desteklemektedir.
ÖLÇÜLEBİLİR ETKİLER
3. EKSEN:
DOĞAL ZENGİNLİKLERİ KORUMAK
VE DEĞERLENDİRMEK
Desteklenen KOBİ sayısı:
2.010.
Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) konusunda
bilinçlendirme çalışmalarına katılan firma sayısı:
9.090.
KSS konusunda eğitim alan banka çalışanı sayısı:
5.323.
Hızlı bir büyümenin yaşandığı Türkiye’de, doğal
zenginliklerin (suyun, toprağın, biyoçeşitliliğin, vb.)
korunması temel bir konudur.
AFD, doğal zenginliklerin korunmasına katkıda
bulunmak amacıyla, Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın
yürüttüğü ağaçlandırma, rehabilitasyon ve erozyonla
mücadele faaliyetlerine destek vermektedir.
Bu alanda devlete sağlanan bir kredinin yanı sıra,
Orman Genel Müdürlüğü ve Fransız Ormancılık
İdaresi arasında başlatılan işbirliği sayesinde,
sürdürülebilir orman yönetimi ve iklim değişikliğine
uyum konularının gelişmesine katkıda bulunurken,
uzun vadeli bir bilgi ve deneyim paylaşımını
amaçlamaktadır.
© Orman Genel Müdürlüğü (OGM)
Önemli bir doğal kaynak barındıran ormanlar, ülke
yüzölçümünün yaklaşık %28’ini oluşturmaktadır.
Yaklaşık 7,5 milyon kişi (20.000 köy) ormanların
içerisinde ya da çevresinde yaşamaktadır ve
hayatlarını kısmen bu ormanlara bağlı olarak
sürdürmektedir. Bu nedenle ormanlar, kırsal kesimin
ekonomik yaşamında önemli bir yere sahiptir.
Anadolu platosunda ağaçlandırma program
4. EKSEN:
BELEDİYELERİN SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA STRATEJİLERİNE
KATKI SAĞLAMAK
Hızla gelişen kentleşme kapsamında, Türk belediyeleri, daha
dengeli ve sürdülebilir bir kalkınma sağlanması adına işbirliği
yapılması gereken önemli ortaklardır. 2007-2023 dönemi için,
belediyelerin çevresel altyapı yatırım ihtiyaçlarının 50 milyar
Euro’yu aştığı tahmin edilmektedir. AFD, bireylerin temel
hizmetlere (toplu taşıma, su, sıhhi tesisler, katı atık yönetimi)
erişimini arttırmak için yerel yönetimlerin yatırım programlarına
doğrudan destek sağlamaktadır.
© AFD – Murat Ülker
AFD, Denizbank ile olan ortaklığı kapsamında, çevresel ve
sosyal nitelikte projeler yürüten orta ölçekteki belediyelere
de uygun şartlarda finansman olanakları sağlamaktadır.
© AFD – Mara Yağan
AFD, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin sürdürülebilir ulaşımı geliştirme
programı desteklemektedir.
Kasım 2011 tarihinde İstanbul’da gerçekleşen, AFD’nin REC ve Denizbank
işbirliği ile düzenlediği “Sürdülebilir Kentler Konferansı”
Sera gazı emisyonlarının ana kaynağı olan şehirler, uzun vadede
bütünsel ve sürdürülebilir bir vizyon taşıyan kentsel bir planlama
yapma gerekliliği ile karşı karşıyadır. Bu bağlamda AFD, yerel
bir iklim değişikliği eylem planı hazırlayarak öncü bir yaklaşım
sergileyen Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’ne destek
olmaktadır. Eylem planı, kentin iklim değişikliğine uyum
konusundaki stratejisini belirleyerek önceliklerini uygulamaya
geçirmesini hedeflemektedir.
ÖLÇÜLEBİLİR ETKİLER
İstanbul metrosunun finansmanıyla yılda
1.035 ton CO2 ve 2.446 ton yakıt
ekonomisi sağlandı.
Bugüne kadar 30’dan fazla belediye
Denizbank – AFD ortaklığından yararlandı.
Belediyelere yönelik çalışma gezileri, eğitim
ve konferanslar gibi kapasite geliştirme faaliyetleri
düzenlendi.
Gaziantep’te dengeli kent planlaması © AFD – Xavier Allard
Kamu kuruluşu olan Fransız Kalkınma Ajansı (AFD), 70 yıldır gelişmekte olan
ülkeler ve deniz aşırı Fransız topraklarında yoksullukla mücadele ve kalkınmaya
destek konusunda faaliyet göstermektdir. AFD, Fransız hükümetinin belirlediği
politika çerçevesinde hareket etmektedir.
4 kıtada, 9’u deniz aşırı Fransız topraklarında ve 1’i Brüksel’de olmak üzere
70 ajans ve temsilcilik ofisi bulunan AFD, toplumların yaşam şartlarını iyileştiren,
ekonomik büyümeyi destekleyen ve gezegeni koruyan projelere destek
vermektedir. Çalıştığı alanların başında eğitim, anne sağlığı, çiftçilere ve küçük
işletmelere destek, su kaynaklarına erişim, tropikal ormanların korunması ve
iklim değişikliğiyle mücadele gelmektedir.
2011 yılında AFD, gelişmekte olan ülkeler ve deniz aşırı Fransız topraklarındaki
faaliyetlere 6,8 milyar Euro’nun üzerinde finansman sağlamıştır. Sağlanan bu
kaynak 4 milyon çocuğun ilk öğretime, 2 milyon çocuğun orta öğretime
katılmasını, 1,53 milyon kişinin içme suyuna erişiminin kolaylaşmasını
sağlayacaktır. Aynı yıl gerçekleştirilen enerji verimliliği projeleri sayesinde
3,8 milyon ton eşdeğer karbon tasarrufu sağlanacaktır.
5 rue Roland Barthes
75598 Paris Cedex 12 – France
Tél. : +33 1 53 44 31 31
Fax : +33 1 44 87 99 39
www.afd.fr
AFD TÜRKİYE
Agence Française de Développement
Büyükdere Caddesi, Yapı Kredi Plaza
C Blok, Kat 12, 34330 Levent-İstanbul
Tel: (+90) 212 283 31 11
Faks: (+90) 212 283 31 51
turquie.afd.fr
www.ffem.fr
Fransız Dünya Çevre Fonu, 1994 yılında Rio Zirvesi sonrasında Fransız Hükümeti
tarafından kurulan, ikili işbirliğini temsil eden bir kamu fonudur. Hedefi, gelişmekte ve
değişmekte olan űlkelerin sűrdűrűlebilir kalkınma projeleri vasıtasıyla küresel
çevrenin korunmasına destek vermektir. FFEM, űyesi olan űlkelere, projelerin somut
olarak hayata geçirilmesinde őrnek ve yenilikçi girişimleri uygulamaya sunarak
eğtimci bir yaklaşımla destek vermektedir.
Bu yayın organik boya ve geri
dönüşümlü kâğıt kullanılarak çevreye
saygılı bir ortamda basılmıştır.
Uygulama: Planet 7 – Kasım 2012
www.proparco.fr
AFD’nin iştiraki olan PROPARCO’nun misyonu, gelişmekte olan ülkelerde, gelecek
yűzyıllardaki kalkınma ve sürdürülebilir kalkınma planları doğrultusunda özel sektör
yatırımlarını desteklemektir. Yatırımcıların özel isteklerini karşılamak amacıyla
sanayi, finans ve altyapı sektőrlerine finansman olanakları ve sermaye yatırımları
sunmaktadır.
FFEM
AGENCE FRANÇAISE DE DÉVELOPPEMENT (AFD)