ARNAVUTLUK Coğrafi Verileri Konum: Güneydoğu Avrupa`da

ARNAVUTLUK
Coğrafi Verileri
Konum: Güneydoğu Avrupa'da, Adriyatik Denizi kıyısında yer almakta olup, kuzey ve kuzey doğuda Karadağ, Kosova, doğuda
Makedonya, güney ve güney batıda Yunanistan ile komşudur.
Coğrafi konumu: 41 00 Kuzey derecesi, 20 00 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Avrupa
Yüzölçümü: toplam: 28,748 km²
kara: 27,398 km²
su: 1,350 km²
Sınırları: toplam: 720 km
Sınır komşuları: Yunanistan 282 km, Makedonya 151 km, Yugoslavya 287 km
Akarsuları: Kuzeydeki İşkodra Gölü (368 km²) Balkanlardaki en büyük gölüdür. Ohri Gölü 362 km² güney-doğudadır ve
Balkanların en derin gölüdür. Prespa Gölü ise Makedonya, Yunanistan ve Arnavutluk arasındadır. Bunların dışında kuzey ve
kuzeydoğusunda küçük alp gölleri mevcuttur. Drin, Mati, İşmi, Erzeni, Şkurbini, Semani, Niosa başlıca ırmaklardır. 152 ırmak
ve çay, 5 baraj, 200 kaynak (içme suyu ve mineral) vardır.
Sahil şeridi: 362 km
İklimi: Ilıman iklim; kışlar soğuk, bulutlu, yağışlı; yazlar sıcak, açık, kuru geçer; iç kısımlarında daha soğuk ve daha rutubetli
bir iklim hakimdir.
Arazi yapısı: Arnavutluk dağlık bir ülkedir. Ülkenin batısında denizden yüksekliği 300 metre olan platolar olmakla birlikte üçte
ikisi dağlık ve tepeliktir.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Adriyatik Denizi 0 m; en yüksek noktası: Maja e Korabit (Korabi dağı)
Doğal kaynakları: petrol, doğal gaz, kömür, krom, bakır, kereste, nikel
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %21
düzenli ekilen topraklar: %5
otlaklar: %15
ormanlık arazi: %38
diğer: %21 (1993 verileri)
Sulanan arazi: 3,410 km² (1993 verileri)
Doğal afetler: yıkıcı depremler; güneybatı kıyısında su baskınları; kuraklık
Nüfus Bilgileri
Nüfusu: 3,510,484 (2001 Temmuz ayı tahmini) Nüfusun %50 si kırsal alanda ikame eder.
Yaş yapısı: 0-14 yaş: %29.53 (erkek 536,495; kadın 500,026)
15-64 yaş: %63.48 (erkek 1,073,351; kadın 1,155,115)
65 yaş ve üzeri: %6.99 (erkek 107,476; kadın 138,021) (2001 verileri)
Nüfus artış oranı: %0.88 (2001 verileri)
Nüfus yoğunluğu: Nüfus yoğunluğu km²'ye 113,3 dir.
Mülteci sayısı: -3.69 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.08 erkek/kadın
15 yaş altı: 1.07 erkek/kadın
15-64 yaş: 0.93 erkek/kadın
65 yaş ve üzeri: 0.78 erkek/kadın
toplam nüfus: 0.96 erkek/kadın (2001 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 39.99 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 71.83 yıl
erkeklerde: 69.01 yıl
kadınlarda: 74.87 yıl (2001 tahmini)
Ortalama çocuk sayısı: 2.32 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.01den az (1999 verileri)
Ulus: Arnavut
Nüfusun etnik dağılımı: %95 Arnavut, %3 Yunan, diğerleri %2 2 (Roman, Sırp, Bulgar).
Dinler: %70 Müslüman, %20 Arnavut Ortodoksu, %10 Katolik.
Dil: Resmi dil Arnavutçadır, ayrıca Yunanca konuşulmaktadır.
Okur yazar oranı: 9 yaş ve üzeri bilgiler
toplam nüfusta: %93 (1997 tahmini)
Eğitim alanında Avrupa standardını yakalamak üzere büyük reform yapılmaktadır.
Yönetimi
Ülke adı: Resmi tam adı: Arnavutluk Cumhuriyeti
kısa şekli : Arnavutluk
ingilizce: Macedonia
Yerel tam adı: Republika e Shqiperise
yerel kısa şekli: Shqiperia
eski adı: Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyet
Yönetim biçimi: Cumhuriyet.
Başkenti: Tiran
İdari bölümler: 36 şehir Berat, Bulqize, Delvine, Devoll (Bilisht), Diber (Peshkopi), Durres, Elbasan, Fier, Gjirokaster, Gramsh,
Has (Krume), Kavaje, Kolonje (Erseke), Korce, Kruje, Kucove, Kukes, Kurbin, Lezhe, Librazhd, Lushnje, Malesi e Madhe
(Koplik), Mallakaster (Ballsh), Mat (Burrel), Mirdite (Rreshen), Peqin, Permet, Pogradec, Puke, Sarande, Shkoder (İşkodra),
Skrapar (Corovode), Tepelene, Tiran (Tirana), Tropoje (Bajram Curri), Vlore
Bağımsızlık günü: 28 Kasım 1912
Milli bayram: Kurtuluş günü, 28 Kasım 1912
Anayasa: 28 Kasım 1998 de referandumla yeni anayasa kabul edildi.
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ACCT, BSEC (Karadeniz Ekonomik İşbirliği), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi),
CE (Avrupa Konseyi), CEI (Orta Avrupa Girişimi), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma
Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi
Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç
ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IDB (İslam Kalkınma Bankası), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma
Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası
Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon
ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen
Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), OIC (İslam Konferansı Örgütü), OPCW
(Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PFP (Barış için Ortaklık), UN
(Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü),
UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNOMIG (BM Gürcistan Gözlem Misyonu), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi
Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji
Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)
Bayrağı: Kırmızı üzerine çift başlı siyah kartaldır. Arnavutlar kendilerini kartalın oğulları (Shqipetare) olarak tanımlarlar.
Ekonomik Göstergeler
Ekonomiye genel bakış: Ekonomisi Avrupa standartlarının altında olan Arnavutluk, serbest piyasa ekonomisine geçiş dönemi
yaşamaktadır.
İş gücü: 1.692 milyon (352,000 göçmen işçi dahil) (1994 tahmini)
Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %50, endüstri ve hizmet %50
İşsizlik oranı: Resmi olarak %16 (2000 tahmini); gerçek verilere göre %25 civarında olabilir.
Bütçe: gelirler: 393 milyon $; giderler: 676 milyon $ (1997 verileri)
Endüstri: gıda, tekstil ve giyim; kereste, yağ, çimento, kimyasallar, madencilik, temel metalürji
Endüstrinin büyüme oranı: %9 (2000 tahmini)
Elektrik üretimi: 5.332 milyar kWh (1999)
Elektrik tüketimi: 5.379 milyar kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 100 milyon kWh (1999)
Elektrik ithalatı: 600 milyon kWh (2000)
Tarım ve hayvancılık ürünleri: buğday, mısır, patates, sebzeler, meyveler, şeker pancarı, üzüm; et, süt ürünleri
İhracat tutarı: 310 milyon $ (2000 verileri)
İhracat ürünleri: tekstil ve ayakkabı, metaller ve madensel cevherler, ham petrol, sebzeler, meyveler, asfalt, tütün
İhracat ortakları: İtalya %67, Yunanistan %15, Almanya %5, Avusturya %2, Makedonya %2 (2000 verileri)
İthalat tutarı: 1 milyar $ (2000 verileri)
İthalat ürünleri: makine ve teçhizatlar, gıda, tekstil, kimyasallar
İthalat ortakları: İtalya %37, Yunanistan %28, Türkiye %6, Almanya %6, Bulgaristan %3 (2000)
Dış borç tutarı: 1 milyar $ (2000)
Para birimi: Lek (ALL)
Para birimi kodu: ALL
Mali yıl: Takvim yılı
Ulaşım ve Taşımacılık
Demiryolları: toplam: 447 km
Karayolları: toplam: 18,000 km
asfalt: 5,400 km
asfalt olmayan: 12,600 km (1998 verileri)
Deniz yolları: 43 km
Boru hatları: ham petrol 145 km; petrol ürünleri 55 km; doğal gaz 64 km (1991)
Limanları: Durres, Sarande, Shengjin, Vlore
Hava alanları: 11 (2000 tahmini)
Helikopter alanları: 1 (2000 tahmini)