Document

FELSEFE NEDİR?
- Felsefe kişinin kendisini ve çevresini anlama, yorumlama, açıklama ve gerçeği arama çabasıdır.
FELSEFENİN GENEL ÖZELLİKLERİ
-
Felsefe, bilgi edinmeye değil bilgi aramaya yönelik bir faaliyettir.
Felsefede cevaplardan çok sorular önemlidir.
Felsefe, insanı ve evreni bir bütün halinde kavramaya çalışır.
Felsefe, bir bilin değildir ancak bütün bilimler felsefeden doğmuştur.
Felsefenin yöntemi her zaman için bilinçli, tutarlı, sistemli bir düşünme yöntemidir.
Felsefi sistemler kendi içerisinde tutarlıdır. Fakat genel- geçer bir niteliğe sahip değildirler.
FELSEFENİN YARARI
-
Felsefe kişide merak ve kuşku uyandırır.
Felsefe bilinçlenmeyi ve görüş açımızın gelişmesini sağlar.
Demokrasinin gelişmesini ve işlemesini sağlamaktadır.
Yeni bilim dallarının ortaya çıkmasını sağlar.
Felsefe insana hemen her konuda akıl yürütebilmesini sağlar.
BİLGİ ve BİLGİ TÜRLERİ
BİLGİ : Suje ile Obje arasındaki ilişki sonucunda elde edilen üründür.
İnsanın, bilgi elde etmesinde iki yetisi vardır :
1- Düşünme
2- Duyular yoluyla algılama gözlemleme
BİLGİ TÜRLERİ : Gündelik Bilgi , Dinsel Bilgi, Teknik Bilgi, Sanat Bilgisi , Bilimsel Bilgi , Felsefi Bilgi
1-)Gündelik Bilgi: İnsanların gündelik hayatlarında en sıradan deneyimleri sonucunda elde etmiş oldukları bilgi
türüdür. Özellikleri :
- Tek tek olaylarla ilgilidir.
- Sezgilere dayalı olarak ortaya çıkar.
- Genelleştirilmiş bilgidir. Ancak gerçekliğinden söz edilemez.
- Sonuçları kesin değildir ve sistemsiz bir yapıya sahiptir.
- Günlük deneyimlerle elde edilir.
2-)Dinsel Bilgi : Dinsel bilgide suje ile obje arasındaki ilişki inanç temeline dayanır. Bu bakımdan dinsel bilgide
gerçekliğin kanıtlanmasına ihtiyaç yoktur. Özellikleri :
- Varlığı inanç aracılığıyla ortaya koyar.
- Tanrı, evren ve insana ilişkin tümel açıklamalar içerir.
- Eleştiri ve tartışmaya kapalıdır. (dogmatiktir)
- Normatiftir.(Kural Koyucu)
3-) Teknik Bilgi : Doğal nesnelerin bilimsel bilgilerden yararlanılarak insan yaşamında kullanabilir halde
getirilmesi sonucu elde edilen bilgi türüdür. Özellikler :
- Pratik yarara dayalı olarak oluşur.
- İnsan yaşamını kolaylaştırmak amacına yöneliktir.
- Bilimsel bilgi ile karşılıklı etkileşim içindedir.
4-)Sanat Bilgisi : Sanat güzeli arayan gerçekliği simgelerle anlatmaya çalışan bir etkinliktir. Bu etkinlik
duyguya ve sezgiye dayanır. Yetenek ve hayal gücü gerektirir. Özellikleri :
- Sezgilere ve yaratıcı hayal gücüne dayanmaktadır.
- Subjektiftir.
- Amaç, estetik haz uyandırmaktır.
5-)Bilimsel Bilgi : Bilimsel bilginin başlıca özelliği nesnel, kesin, genelleyici, eleştirel olmasıdır. Akla, gözleme,
deney ve kanıta dayanır.
-
Objektiftir.
Sonuçları kesindir.
Sistemli ve düzenlidir.
Akla dayanır.
Cevaplardan çok sorular önemlidir.
Varlığı parçalara bölerek inceler.
Deterministtir.
Bilimsel bilgi üçe ayrılır.
1- Formel Bilgi :
-
Yalnızca düşüncede var olan varlığı konu edinir.
Matematik, mantık, etik, değerler bu alana girer.
Tümden gelim yöntemini kullanır.
2- Doğa Bilimleri :
-
Reel varlığı konu edinir.
Fizik, kimya, biyoloji, tıp ve yer bilimleri bu alana girer.
Temel özelliği olgusallıktır. ( Olgusallık : Yargıların doğrudan ya da dolaylı olarak gözlenebilir olanı dile
getirmesidir.)
Tümevarım ( endüksiyon ) yöntemini kullanır.
3- İnsan Bilimleri :
-
Konusu insan ve toplumdur.
Piskoloji, sosyoloji, tarih, siyaset ve coğrafya bu alana girer.
Anlama yöntemi kullanır.
Toplumsal olayları anlamamızı sağlar.
6-) Felsefi Bilgi : Felsefi bilgi, insanın deneye dayanmadan yalnızca aklıyla, düşünme gücüyle kafasındaki
sorulara cevap vermesidir. Özellikleri :
-
Tümel ve geneldir
Özü araştırır.
Akılcıdır.
Yöntemlidir.
Sistematik düzenlidir.
Soru sormaya ve hayal gücüne dayalıdır.
Evrenseldir.
Cevaplardan çok sorular önemlidir.
FELSEFENİN DİĞER ALANLARLA İLİŞKİSİ
Felsefe İle Bilim Arasındaki Ortak Özellikler:
-
Akıl ve mantık ilkeleri kullanır.
Bilinçli yöntemli ve sisteme dayalıdır.
İlke ve yasalara ulaşmaya çalışırlar.
Merak ve anlama arzusundan doğmuştur.
Felsefe İle Bilim Arasındaki Farklar:
-
Kelsefe hem olgularla hemde değerlerle ilgilenirken bilim sadece olgularla ilgilenir.
Bilimin önermeleri doğrulanabilir ancak felsefenin önermeleri dar anlamda doğrulanamazlar.
Bilimlerde ön görüde bulunabiliriz ancak felsede bulunamayız.
Felsefe İle Din Arasındaki Ortak Özellikler:
-
Konuları insan ve evrendir.
Varlığı tümel olarak açıklarlar.
Felsefe İle Din Arasındaki Farklar :
-
Felsefi bilgiler akla dayanırken dinsel bilgiler inanca dayanır.
Felsefede soru sormak esastır ama dinde verilen cevaplara inanmak esastır.
Felsefe eleştiricidir din ise dogmatiktir.
Felsefe İle Sanat Arasındaki Ortak Özellik:
- Varlığı, hayatı insanı yaratıcı bir zeka ile kavrar ve yorumlar.
Felsefe İle Sanat Arasındaki Fark :
- Felsefe doğrulara dayanırken sanat duygusallığa dayanır.