ADI: SOYADI: SINIFI: NO: TARİH: ALDIĞI NOT: 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI NENEHATUN KIZ ANADOLU LİSESİ 10.SINIF 1.DÖNEM 1.YAZILI YOKLAMA SORULARI Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız. (Her bir soru 5 puandan toplam 70 puandır.) 1) Günlük sıcaklık farkının fazlalığı ve donma çözülme olaylarının sıklığı mekanik çözünmeyi hızlandırır. Buna göre aşağıdaki yerlerin hangisinde mekanik çözünmenin en az olması beklenir? A) Ekvatoral ormanlar B) Kutup altı bölgeler C) Çöller D) Dağların yüksek kesimi E) Orta kuşak karalarının iç kesimleri 2) Aşağıdakilerden hangisi diğer dördünün nedenidir? A) Fayların oluşması B) Levhaların hareket etmesi C) Volkanik olaylar D) Depremlerin oluşması E) Sıcak su kaynaklarının oluşması 3) Magmada sıcaklık ve basınca bağlı olarak oluşan, konveksiyonel akıntılar vardır. Bu akıntılara bağlı olarak levhalar üzerindeki kıtalarla birlikte magmanın akıcı olan üst kısmı da hareket eder. Aşağıdakilerden hangisi, magmanın hareketine bağlı olarak oluşan konveksiyonel akıntıların sonucunda meydana gelmez? A) Kıvrımlı sıradağların oluşması B) Depremlerin meydana gelmesi C) Okyanus sırtlarının oluşması D) Denizlerdeki su kütlesinin artıp azalması E) Derin okyanus çukurlarının oluşması 4) Aşağıdakilerden hangisi buzulların taşıyıp belli alanlarda biriktirdiği topraklardır? A) Kolüvyal topraklar B) Alüvyal topraklar C) Morenler D) Litosoller E) Lös 5) Kayaçlar oluşumları sırasındaki doğal ortamları yansıtan bir belge gibidirler. Buna göre bir bölgedeki araştırmalarında petrol bulan bir jeolog petrolün oluşumu sırasındaki doğal ortamla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini söyleyebilir? A) Ormanlık bir sahanın oksijensiz bir ortamda kaldığını B) Silisyumlu elementlerin fazlalığını C) Denizlerle kaplı bir bölge olduğunu D) Volkanik püskürmelerin yaşandığını E) Dinozorların yaşadığı bir bölge olduğunu 6) Azonal topraklar, dış kuvvetler tarafından taşınan toprakların biriktirilmesiyle oluşur. Buna göre; akarsu, rüzgâr ve buzul gibi dış kuvvetlerin oluşturdukları toprak tipleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) B) C) D) E) Akarsu Moren Lös Alüvyon Lös Alüvyon Rüzgâr Alüvyon Moren Lös Alüvyon Moren Buzul Lös Alüvyon Moren Moren Lös 7) Yer kabuğunun kırıklı ve hareketli olduğu bölgelerde görülen olaylar aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bir arada verilmiştir? A) Rüzgârlar-Mantar kaya-Horstlar B) Depremler-Grabenler-Peneplenler C) Yüksek dağlar-Epirojenez-Menderesler D) Rüzgârlar-Faylar-Volkanizma E) Volkanizma-Depremler-Sıcak su kaynakları 8) Yer kabuğunu oluşturan kayaçlar, yüksek sıcaklık ve basıncın etkisiyle zamanla biçim ve özellik değiştirerek yeni bir kayaç türüne dönüşür. Bu tür kayaçlara başkalaşım kayaçları denir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi kömürün başkalaşımıyla oluşmuş kayaçtır? A) Mermer B) Elmas C) Gnays D) Şist E) Granit 9) Aşağıdakilerden hangisi bir bölgede kaplıcaların yaygın olmasının nedenlerinden biridir? A) Yükseltinin fazla olması B) Yer şekillerinin engebeli olması C) Kırık hatlarının yaygın olması D) İklim koşullarının elverişli olması E) Bitki örtüsünün çeşitliliği 10) Aşağıdaki haritada levha sınırları gösterilmiştir. Haritada numaralarla belirtilen levhaların ismi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? I II III IV A) Avrasya Afrika Kokos Pasifik B) Afrika Pasifik Avrasya Kokos C) G.Amerika Avrasya K.Amerika Pasifik D) Avrasya Kokos Afrika G.Amerika E) Kokos Afrika K.Amerika Avrasya 11) Mineraller kristalli kayaçların bileşimine girerek onlara özelliklerini veren maddelerdir. Canlı olmayan, homojen olan cisimlerdir. Buna göre aşağıdaki kayaçların hangisinde daha çok mineral bulunur? A) Taş kömürü B) Granit C) Tebeşir D) Kumtaşı E) Kalker 12) Aşağıda bazı taşlarla bunların üzerinde oluşan topoğrafik şekil eşleştirilmiştir. Hangi eşleştirme yanlıştır? TAŞ TOPOĞRAFİK YAPI A) Granit Tor topografyası B) Jips Lapya C) Kalker Mağara D) Tüf Peri bacası E) Mermer Sirk gölü 13) Laterit topraklar dönenceler arası kuşağın, sıcak ve nemli bölgelerin toprağıdır. Bu bölgeler, bitki örtüsü gür olmasına rağmen humus miktarı bakımından zayıftır. Bu durumun temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Kimyasal çözünmenin az olması B) Fiziksel çözünmenin fazla olması C) Yıllık sıcaklık farklarının az olması D) Yağış miktarının fazla olmasından dolayı toprakların fazla yıkanması E) Akarsuların debilerinin yüksek olması 14) Türkiye’de çok çeşitli toprak tipleri görülmektedir. Bu durumun temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Arazinin engebeli olması B) Erozyonun çok etkili olması C) Heyelanların sık görülmesi D) Doğal bitki örtüsünün çok çeşitli olması E) Ülkemizde çeşitli iklim tiplerinin görülmesi 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. (A) (A) (A) (A) (A) (A) (A) (B) (B) (B) (B) (B) (B) (B) CEVAP ANAHTARI (C) (D) (E) 8. (A) (B) (C) (D) (E) (C) (D) (E) 9. (A) (B) (C) (D) (E) (C) (D) (E) 10. (A) (B) (C) (D) (E) (C) (D) (E) 11. (A) (B) (C) (D) (E) (C) (D) (E) 12. (A) (B) (C) (D) (E) (C) (D) (E) 13. (A) (B) (C) (D) (E) (C) (D) (E) 14. (A) (B) (C) (D) (E) Cevaplarınızı bu bölmeye işaretlemeyi unutmayın. Doğru: Yanlış: 15) Tortul kayaçlar oluşumlarına göre üçe ayrılır: (Her bir madde 2 puandan toplam 6 puandır.) 1- ………………………………………… 2-…………………………………………. 3-…………………………………………. 16)Aşağıdaki ifadelerin başına, doğruysa (D) yanlışsa (Y) yazınız. (Her bir cevap 2 puandan toplam 8 puandır.) ( ) İç püskürük kayaçlar oldukça serttir ve aşınmaya karşı dirençlidir. Üstlerindeki materyaller aşınınca bu kayaçlar bloklar şeklinde ortaya çıkar. Buna tor topografyası denir. ( ) Nevşehir-Ürgüp-Göreme yörelerinde peri bacalarının oluşumunda volkanik tüflerin etkisi vardır. ( ) İskandinavya yarım adasında sık sık deprem olmaktadır. ( ) Fosiller üzerine araştırma yapan bir bilim adamının başkalaşım kayaçları üzerinde fosil bulma ihtimali fazladır. 17) Aşağıda açıklaması verilen toprak türlerini isimleriyle eşleştiriniz. (Her bir eşleştirme 2 puandan toplam 16 puandır) BAŞARILAR DİLERİZ NOT: Sınav süresi 40 dakikadır. DERS ÖĞRETMENİ Nesimi BİLGİ HAZIRLAYANLAR Ayşe Nur KARA - Mürşide KIYMAZ Menekşe AĞIRBAŞ - Nazife CİNGÖZ Aysel ÖZKAN - Irmak KARADAĞ