Esin5_6
advertisement
Kronik iltihap Kronik iltihap • Doku hasarı uyarılar devam ederse tam iyileşme oluşamaz ve kronik iltihap oluşur • Uyarılar devam ettiğinde, akut iltihaba ek olarak bağışık spesifik savunma mekanizmaları aktive olur ve sonuçta doku alanları aktive lenfositlerle infiltredir Kronik iltihap • Mononükleer hücre infiltrasyonu (makrofajlar, lenfositler, plazma hücreleri) • Doku yıkımı • ONARIM Yeni damar proliferasyonu (anjiogenezis) ve fibrozis ile sağlanır • Uzun sürelidir, uyaran ortadan kalkıncaya kadar devam eder Kronik iltihap • Akut iltihabı izleyebilir • Başlangıçtan itibaren kronik olabilir • İnatçı enfeksiyonlar : mikobakteriler (tbc, lepra), sy etkeni, parazit ve mantarlar patojeniteleri düşüktür fakat, geç tipte hipersensitiviteye neden olurlar • Bazen, özel bir patern olan granulomatöz iltihap şeklindedir Kronik iltihap • Potansiyel toksik ajanlara uzun süre maruz kalma, • örn: eksojen silika partikülleri inhalasyonu ile akciğerlerde silikozis oluşur • Ateroskleroz, endojen toksik plazma yağ komponentlerine karşı damar duvarındaki kronik iltihabi süreçtir • Nedeni bilinmeyenler, sarkoidozis, crohn hastalığı Kronik iltihap • Otoimmünite, • RA, SLE, skleroderma gibi hastalıklar kronik iltihabi hastalık nedenlerindendir • Hücresel immün mekanizmalar baskın rol oynar ve dokuda lenfoid hücreler ile makrofajlar yoğun olarak izlenir Kronik iltihap hücreleri • Makrofajlar olmazsa olmaz hücrelerdir • Kanda monosit, dokuda makrofaj (Kupffer hücreleri, sinüs histiositleri, mikroglialar, alveoler-duktal makrofajlar. Langerhans hücreleri, osteoklastlar, tip A sinovial hücreler, dendritik hücreler) olarak bilinirler Kronik iltihap hücreleri • Kanda monositlerin yarılanma ömrü 1 gündür, doku makrofajları ise aylarca yaşayabilirler • Monositler 24-48 saat içinde zedelenen bölgeye göç ederler • Ekstravasküler dokuda makrofajlara dönüşürler • Bunlar da aktive hale dönüşerek fonksiyon görürler Endometrium Kronik iltihap Kronik servisit Kronik sinovit Akut ve kronik iltihap Tekrarlayan nüks enfeksiyonlarda görülebilir Servisit kolesistit gibi Bronş duvar destrüksiyonu ile kronik iltihap ?? Aktive makrofajlar • Hücre büyüklüğü, lizozomal enzim içeriği artar • Metabolizma aktif hale gelir • Fagosite ettikleri mikroorganizmaları, tümör hücrelerini öldürme yetenekleri ortaya çıkar • Sitokinler (özellikle IFNgama), endotoksinler, çeşitli mediatörler, fibronektin gibi ekstraselüler matriks proteinleri ile aktive olurlar Aktive makrofajların ürünleri • Asit ve nötral proteazlar, doku hasarı • Kompleman komponentleri ve koagülasyon faktörleri (C1-5, properdin, Fak V, VIII, doku faktörü) • Reaktif oksijen ürünleri ve NO • Prostaglandinler • Sitokinler IL-1, TNF • Büyüme faktörleri Kronik iltihapta hücresel ilişkiler Akut iltihapta makrofajlar ölür veya lenfatiklere girerler • Kronik iltihap odağında ise makrofajlar birikirler • Lenfosit kökenli IL-4 ve IFN gama devamlı salınır, makrofajlar uyarılarak birleşir ve dev hücreler oluşur • Uygun koşullarda makrofajlar çoğalma kapasitesine de sahiptir Kronik iltihap • Lenfositler, plazma hücreleri, eozinofiller • B ve T lenfositler adezyon molekülleri ve kemokinler yolu ile iltihap odaklarına göç ederler • T lenfositler makrofajlar ile karşılıklı ilişki halindedirler. Devamlı birbirlerini uyarırlar • Makrofajlar IL1, TNF lenfositler • Lenfositler IFN gama histiositler Kronik iltihap • B hücre aktivasyonu plazma hücreleri Ig ler • IgE ile oluşturulan immün reaksiyonlarda eozinofiller bulunur • Eozinofiller, adezyon molekülleri ve eotaksin gibi spesifik kemokinlerle yönlendirilir • Eozinofil spesifik granüller katyonik bir protein olan “major basic protein” içerir bu parazitler için toksikdir ve epitelyal hücrelerde lizis yapar ? Granulomatöz İltihap • Bir kronik iltihap paterni • Büyümüş, skuamöz epitel hücresine benzer bir görümde (bu nedenle “EPİTELOİD” adı verilen makrofajların kümelenmesi ile karakterizedir) Granulomlar “tbc” başta olmak üzere az sayıda patolojik durumda görülürler • Bu nedenle “Spesifik iltihap” olarak da bilinir bu iltihap şekli • (Sy, Tbc, Lepra, diğer mikobakteriler, birüsella, kedi tırmığı hastalığı, mantar enfeksiyonları, crohn hastalığı, sarkoidozis, Wegener granulomatozisi, şistozomiazis, inorganik metal ve protezler, yabancı cisimler) GRANULOM • EPİTELOİD HİSTİOSİT TOPLULUKLARIDIR H&E boyalı preparatlarda • Epitelioid histiositlerden oluşan nodül • Çevrede lenfositlerden oluşan halka • Daha çevrede fibroblastlardan oluşan bağ dokusu halkası (eski granulomlarda bulunur) Safra kesesi,kronik kolesistit Mide-Helikobakter pilori-Toluidin mavisi boyası Gastrit nedenidir Primer Tbc-iyileşmiş granulom;antrakozis GRANULOM Acid-fast basiller Acid-fast basiller(Ziehl-Neelsen boyası) Nekrozsuz granulom, SARKOİDOZİS 2-Sarkoidozis: Asteroid cisim İnflamasyonda lenf düğümleri ve lenfatiklerin rolü • Lokal iltihabi reaksiyondan sonra ikinci savunma hattını oluştururlar • Lenfatikler antijen ve lenfositleri daha merkeze taşır ve immun reaksiyonu artırırlar • Akım sadece distalden proksimale doğrudur • Lenf akımı iltihapta artar ve resolüsyonda önemli bir rol oynar • Lenfatik drenaj zedeleyici ajanın yayılması için de imkan sağlar • Sonuçta Lenfanjit ve reaktif lenfadenit ikincil olarak ortaya çıkabilir *Olay devam ederse bakteremi kalp kapakları, eklemler, meniksler ve böbrekler de mikroorganizmalar yerleşir Akut ve Kronik iltihapta morfolojik paternler Neden, etkilenen dokunun özellikleri ve iltihabın şiddetine göre değişir Akut ve Kronik iltihapta morfolojik paternler • Seröz iltihap, proteinden fakir seröz efüzyon ile karakterlidir (yanık ve viral enf. sonrası) • Fibrinöz iltihap, eozinofilik, ağ şeklinde fibrin birikimi ile karakterlidir. Hasar şiddetli, permeabilite artışı daha fazladır. İki şekilde sonlanabilir: – 1.fibrinolizis ve resolüsyon ile veya – 2.kan damarları ve fibroblast çoğalması (organizasyon) fonksiyonu kısıtlayan fibröz bant oluşumu ile sonlanabilir Akut ve Kronik iltihapta morfolojik paternler • Süpüratif (pürülan) iltihap (pü), nötrofiller, nekrotik hücreler ve ödem sıvısından oluşan eksüda (irin) varlığı ile karakterlidir – Etken mikroorganizmalara “pyojenik” denir (pyojenik stafilokoklar gibi) • Abseler, fokal irin (pü) topluluklarıdır • Ülser (Ülserasyon), epitelyal yüzeyin ve alttaki dokunun nekrotik ve derin geniş doku kaybı ile karakterli hasarıdır, sıklıkla akut ve kronik inflamasyonla birliktedir. – Toksik, travmatik, diabetik vaskulopatiyle birlikte olabilir Fibrinöz plörit Fibrinöz perikardit Fibrinöz perikardit Fibrinöz perikardit Mide-peptik ülserinin gross görünümü Mide-peptik ülser tabanı 2-Mide-Peptik ülser 1-Sağlam epitel 2-Ülsere bölge Ülser yatağının yüzeyi fibrinopürülan eksuda ile örtülüdür İltihabın Sistemik Etkileri • Akut faz reaksiyonları: Ateş, artmış yavaş uyku dalgası, • Anoreksi, iskelet kas proteinlerinin yıkımının artması, • Hipotansiyon, kompleman-koagülasyon proteinleri gibi akut faz proteinlerinin hepatik sentezi (örn. Kompleman ve koagülasyon proteinleri) ve lökosit değişiklikleri İltihabın Sistemik Etkileri • IL-1, IL- 6 ve TNF akut faz reak. larının en önemli mediatörleri • TNF, IL-1 IL- 6 uyarılır karaciğerde fibrinojen sentezi uyarımı eritrositler daha kolay aglutine olur ve eritrosit sedimentasyon hızı artar • IL-1 ve TNF lokal PGE üretimi hipotalamus termoregülatör merkezi uyarılır ateş İltihabın Sistemik Etkileri • • • • • • Lökositoz 4000-10000 normal seviye 15000-20000 40000-100000 lökomoid reaksiyon İmmatür lökositlerde artış (sola kayma) IL-1, TNF, kemik iliğinde koloni stimülan faktörlerin uyarımı ve lökosit yapımında artma Lökositoz • Nötrofili • Eozinofili • Lenfositoz (infeksiyöz mononükleozis, kabakulak, kızamıkçık) • Lökopeni (riketsiya, protozoa, tifo, viral enfeksiyonlar, bazen yaygın kanserlerdeki enfeksiyonlarda)
