SES Meydana gelişi Yayılması Özellikleri Yalıtımı Kaydı Sesin Oluşumu Ses kaynakları titreşerek meydana gelir. Esnek olan cisimler ses dalgaları meydana getirebilir ve ses dalgalarını iletebilir. Titreşen cisimlerin yaydığı ve ürettiği bir tür enerjidir. Dalgalar şeklinde yayılır. Katılarda, gaz ve sıvılara göre daha hızlı yayılır. SESİN YAYILMASI Ses dalgaları titreşim kaynağından enerji taşırlar. Bu enerji, çeşitli ortamlar tarafından iletilir. Bu esnada ortam yer değiştirmez. Su dalgalarını gördüğümüz halde, ses dalgalarını göremeyiz. Ses dalgaları havada küresel olarak yayılır. Ses dalgaları her yönde yayılır. SES HIZI SES saniyede 340m hızla yayılır. Ses hızını etkileyen faktörler Ortam sıcaklığı ( Sıcaklık arttıkça sesin yayılma hızı artar) Ortamın cinsi (Katı-sıvı-gazlarda değişik) (Ses, en yavaş gazlarda, en hızlı katılarda yayılır.) Sesin yayılma özelliğinden yararlanılarak okyanusların derinliği ölçülebilir.Yankı, ses dalgalarının bir engele çarpıp geri dönmesidir. SES HIZI Sesin Özellikleri-REZONANS Sesleri birbirinden ayırmak için sesin: Şiddetini, Yüksekliğini (frekansını), Tınısını bilmek gerekir. Sesin Şiddeti: Ses kaynağına uzaklık. Hafif sesi kuvvetli sesten ayıran özellik. Sesin Yüksekliği (Frekansı): Ses kaynağının 1 saniyedeki titreşim sayısı frekanstır. Yani ince sesi kalın sesten ayıran özellik (erkekkadın sesi). Sesin Tınısı:Aynı sesin çeşitli müzik aletlerinden çıktığı zaman gösterdiği farklılığa sesin tınısı denir. Tını, sesin farklılığını ifade eder ve ses kaynağının cinsini belirlemeye yarayan ses özelliğidir. Aynı notayı çalan farklı müzik aletlerinin ürettiği ses dalgalarının frekansları aynıdır. Fakat ses kaynakları farklı olduğu için yani müzik aletlerinde ses üretmek için farklı malzemeler kullanıldığı için sesler farklı olarak algılanır. Sesin Özellikleri-REZONANS Titreşen telin frekansı ile telin kaynağı ve cinsi arasındaki ilişki: Sonuç: Kalınlıkları farklı, diğer özellikleri aynı olan telin verdiği seslerin frekansları farklıdır.Cinsleri farklı, diğer özellikleri aynı iki telin verdiği seslerin frekansı farklıdır. Titreşim bir telin verdiği seslerin frekansı telin yapıldığı maddenin cinsine bağlıdır. Rezonans: Frekansları aynı olan ses kaynaklarından biri titreştiğinde, diğer ses kaynağının etkiyle titreşmesine rezonans denir. Ses Yalıtımı 1. 2. 3. 4. 5. 6. Sesin yayılmasının önlenmesine ses yalıtımı denir. Ses yalıtımı yapılırken sesi geçirmeyen veya daha az geçiren yani sesi fazla soğuran yalıtım malzemeleri kullanılır. Kar yağdığında ortam daha sessiz olur. Bunun nedeni sesin kar tarafından soğrulmasıdır. Kar sayesinde sesin yansıması azalır. Sesin kontrol edilebilmesi için yansımasının, iletiminin ve soğrulmasının nasıl gerçekleştiğinin bilinmesi gerekir. Binalar yapılırken ses yalıtımının sağlanması için duvarlar sıvanır ve duvarların arasına sesin soğrulmasını sağlayan ses yalıtım malzemeleri (köpük) konur. Araba egzozlarındaki susturucular motor sesinin şiddetini azaltmak için kullanılır. Susturucularda art arda odacıklar yapılır veya sesi soğurcu maddeler kullanılır. Ağaçlar, ortamdaki sesin soğrulmasını sağlar. Odadaki eşyaların yumuşak ve pürüzlü yüzeye sahip olması sesi dağınık yansımaya uğrattığı için sesin daha fazla soğrulmasını sağlar. Ses KAYDI İlk ses kaydı "fonograf" denen bir araçla yapılmıştır. (Thomas Edison - 1877) Zamanla bu alanda çeşitli araçlar geliştirilmiştir. Gramafon, teyp ve modern stüdyolardaki kayıt araçlarıdır. İlk ses kaydı fonografta sesler, mum silindir veya dönen taş plaklara kayıt yapılıyordu. Sesin banda kaydedilmesiyle ses kaydı gelişti. Sesli bir filmde ses, filmin kenarına kaydedilir. Müzik kasetleri, sesin kaset içinde banda kaydedilmesiyle istediğimiz zaman, kaset çalarla tekrar sese dönüştürmemizi sağlar