H1N1 (Domuz gribi)

advertisement
GRİP ve GRİPTEN
KORUNMA YOLLARI
Sağlık Slaytları
http://hastaneciyiz.blogspot.com
TANIMLAR
 Virüs: gözle görülemeyen ancak
hastalığa neden olabilen mikroplar
 İnfluenza: diğer adı grip hastalığı;
 yüksek ateş,
 baş ağrısı,
 halsizlik ve
 yaygın vücut ağrısı ile seyreden
viral bir hastalık
TANIMLAR
 H1N1: Grip hastalığına neden olan mikropların bir
alt türüdür.
 Domuz gribi: Yeni bir tür virüs ile oluşan grip
hastalığı
 Pandemi (küresel salgın): Bir bulaşıcı hastalığın
kıtalararası salgın yapması
S
a
ğ
l
ı
k
S
l
a
y
t
l
a
r
ı
20 Yüzyılda meydana gelen salgınlar
 İspanyol gribi
 Asya gribi
 Hong Kong Gribi
• İspanyol Gribi 1918-1919
Dünya Nüfusunun 1/3’ne
bulaşmış ve 50 milyon
insanın ölümü neden
olmuştur.
.
Asya Gribi 1957-1958
– H2N2
– 1 milyon insanın ölümüne
neden olmuştur.
• Hong Kong Gribi 1968
– H3N2
– 1 milyon insanın ölümüne
neden olmuştur.
Hong Kong gribi anahtar
genlerini 1918 deki virüsünten
ve kuş gribi
virüslerinden almıştır
H1N1 (Domuz Gribinin) EVRELERİ
Evre-1
Evre-2
Evre-3
Evre-4 Evre-5 Evre-6
Virüs
hayvanlar
arasında
dolaşmakta,
virüsün
insanlarda
enfeksiyona
neden
olduğuna
dair bir
bildirim
yoktur
İnsanlarda
yeni
virüs yok,
Ancak
hayvanlardaki
Virüsler
yüksek
risklidir
Çoğunlukla
Hayvan
enfeksiyonları,
gözlenmektedir,
Birkaç İnsanda
enfeksiyon
görülmeye
başlamıştır.
İnsandan
insana
bulaşma
sürecinin
başlaması
Virüs en az
iki ülkede
toplumsal
düzeyde
salgına
neden
olmaya
başlamıştır
Genel olarak
toplumda
artmış ve bir
çok ülkede
devamlı
yayılım
göstermektedir.
Domuz Gribi (H1N1) salgını ile ilgili son durum, Ekim 2009
136 ülke veya bölge 415 000 vaka ve 5000 yakın ölüm bildirmiştir(DSÖ)
ülke
Vaka sayısı
Ölü sayısı
Arjantin
2485
60
Avustralya
5298
10
Brezilya
737
1
Kanada
7983
25
Çin
2040
0
Fransa
310
0
Almanya
505
0
Japonya
1790
0
Meksika
10262
119
Suudi Arabistan
114
0
Güney Afrika
18
0
Türkiye
1095
1
ABD
33902
170
Toplam
415 000 ( Vaka)
5000 ( Ölüm)
Grip Nedir?
 Diğer adı paçavra hastalığıdır
 Grip, virüslerin neden olduğu bir hastalıktır.




Yüksek ateş,
Baş ağrısı,
Halsizlik,
Yaygın vücut ağrısına yol açar.
 Soğuk algınlığı ve nezle gripten daha hafif seyreder.
Nezle ve grip hastalığı farklıdır
Belirtiler
Nezle
Grip
Ateş
Nadir
38-39° C
Baş ağrısı
Nadir
Sürekli
Az
Genellikle
Hafif
2-3 Hafta
Tıkalı burun
Genellikle
Bazen
Hapşırma
Genellikle
Bazen
Boğaz ağrısı
Genellikle
Bazen
Nadir
Genellikle
Genel vücut ağrısı
Yorgunluk
Öksürük
DOMUZ GRİBİ NASIL ORTAYA ÇIKMIŞTIR
 Domuzlarda, insan,kuş ve domuz gribini bağlayan
reseptörler vardır. Bu virüsler kendi aralarında
genetik materyal alış-verişinde bulunurlarsa yeni bir
tür grip virüsü ortaya çıkar. H1N1 (Domuz gribi)
virüsü de bu tür bir oluşum sonucunda ortaya
çıkmıştır.
 Virüs ilk olarak Mart 2009 ile Nisan 2009 tarihleri
arasında Meksika’da görülmüş ve kuzey-Güney
Amerika'da yayılma göstermiştir.
Domuz gribinin insanlara geçişi
DOMUZ (H1N1) GRİBİ NEDİR?
 Domuz gribi önce domuzlar arasında bir salgın yapmış,
ardından domuzlardan insanlara ve insandan insana
bulaşmaya başlamış birçok ülkede tanımlanmıştır.
 Domuz gribi virüsü insanlar için yeni bir tür virüs
olduğundan, insanlar hastalığa karşı savunmasız
olacaktır.
 Tüm insanlar bu hastalık açısından risk altındadır.
 Öldürme oranının'' düşük olmasına rağmen çok yüksek
hızla yayılması nedeniyle risk oluşturmaktadır
DOMUZ GRİBİ NEDİR?
 Yaşlılar, küçük çocuklar, kronik hastalığı olanlar ve
bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler hastalığı daha
ağır geçirmektedir.
GRİP BELİRTİLERİ NELERDİR?
•Yüksek ateş (koltuk
altından ölçülen 38ºC ve
üzeri)
•Öksürük,
•Boğaz ağrısı
•Burun
tıkanıklığı/akıntısı
•Yaygın vücut ağrısı
•Baş ağrısı
•Titreme, halsizlik
•Nadiren kusma ve ishal
GRİP TEDAVİSİ
 Hastalığın tedavisinde doktor kontrolünde antiviral
ilaçlar kullanılabilir.
 Doktor tavsiyesi olmadan antibiyotik ilaç
kullanılmamalıdır.
 Ayrıca doktor kontrolünde destekleyici tedavi (ateş
düşürücü,vb) de kullanılabilir.
GRİP NASIL BULAŞIR?
 Grip virüsü, öksürme, hapşırma ile etrafa saçılan
küçük damlacıklar yoluyla bulaşır.
GRİP NASIL BULAŞIR?
 Öksürük ya da hapşırık sırasında ağzınızı ellerinizle
kapattığınızda, mikroplar ellerinize, ellerinizden de
dokunduğunuz çeşitli yüzeylere bulaşır.
 İnsanlar bu yüzeylere elle temas ederek virüsü alırlar ve
ellerini ağızlarına, burunlarına ve gözlerine temas ettirerek
hastalık etkenini alırlar.
Hapşırmanın hızı
161 km/saat
(100 mil) bulabilir
GRİP NASIL BULAŞIR?
 Günlük yaşamımızda
sık dokunduğumuz
 kapı kolları,risk
oluşturur
GRİP NASIL BULAŞIR?
 Bilgisayar klavyesi,
 Cep telefonu ya da kablolu telefon ahizeleri,
 Televizyon uzaktan kumandaları,
GRİP NASIL BULAŞIR?
 sandalye, masa ve sıralar,
 kalem, kitap ve defter vb. yüzeyler,
canlı grip virüslerinin bulunabileceği
yüzeylerdir.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL
KORUNABİLİRİM?
 Okulda bulunduğunuz ortamları, sınıflarımızı,
öğretmenler odasını ve diğer odaları, hava akımını
sağlayacak şekilde sık sık havalandırmalıyız.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL
KORUNABİLİRSİNİZ?
 Ellerinizi yıkamak hastalıktan koruyacak en önemli
uygulamadır.
 İnsanlarla tokalaşma sonrasında, ellerinizin bütün
yüzeylerini ve parmak aralarını su ve sabun ile iyice
köpürterek yıkamalısınız.
 Yıkama süresi en az 20 – 30 saniye olmalıdır.
DOĞRU EL YIKAMA YÖNTEMİ
DOĞRU EL YIKAMA YÖNTEMİ
EL HİJYENİ
 Ellerinizi yıkadıktan sonra, tek
kullanımlık kâğıt havlu ile
kurulayıp, musluğu bu havlu ile
kapatmalı,
 Havluyu çöp kutusuna atın.
EL HİJYENİ
 Su bulunamadığı durumlarda alkol bazlı el
dezenfektanları da el temizliği için
kullanılabilir.
 El dezenfektanlarını kullanırken, elleriniz
kuruyuncaya kadar ovmak gerekir.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL
KORUNABİLİRSİNİZ?
 Hasta kişilerle yakın temastan
kaçınmalıyız
 Hasta olduğunu bildiğimiz
kişilerle aramızda en az 1
metre mesafe bulunmasına
dikkat etmeliyiz.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL
KORUNABİLİRSİNİZ?
 Hasta kişilere çok gerekmedikçe ziyarette
bulunmayınız.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL
KORUNABİLİRSİNİZ?
 Alışveriş merkezleri, tiyatro, sinema, spor
salonu gibi kapalı alanlar ve çok kalabalık
ortamlarda bulunmaktan kaçının.
 Unutmayın; grip hastalığı kişiden kişiye kolay
bulaşabilen bir hastalıktır.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL
KORUNABİLİRSİNİZ?
 Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmaktan
kaçınmalıyız.
 Mikroplar en çok kirli yüzey ve eşyalara temas etmek
ile bulaştığından, ellerinizle göz, burun ve ağzınıza
dokunmamalıyız.
DOMUZ GRİBİ AŞILAMASI
 Her yıl içeriği yenilenen mevsimsel grip aşısı
bulunmaktadır, ancak domuz gribine karşı etkili
değildir.
 Domuz gribi aşısı geliştirme çalışmaları sonlanmıştır
ve ülkemizde de bu günler aşılama yapılacaktır.
Grip Aşısı nedir?
Sık değişim gösteren grip virüsüne karşı doğal
bağışıklığımız bulunmamaktadır.
Pandemik grip hastalığına karşı kişileri
korumak için AŞI geliştirilmiştir.
Kimler Grip Aşısı olacaktır?
Sağlık personeli, asker ve polisler,
Gebeler,Okul öncesi, ilköğretim ve
ortaöğretim öğrencileri, öğretmenler
6 ay-24 yaş arasındaki kişiler,
İtfaiye, ulaşım, elektrik, doğalgaz
hizmetleri gibi kritik birimlerde çalışanlar,
Diyabet, kronik akciğer, böbrek hastalığı,
bağışıklık sisteminin baskılandığı
durumları olan kişiler.
HASTAYSANIZ ETRAFINIZDAKİ İNSANLARI
GRİPTEN NASIL KORUYABİLİRSİNİZ?
Öksürdüğünüzde ya da
hapşırdığınızda; ağzınızı ve
burnunuzu tek kullanımlık
kağıt mendil ya da mendil
bulamadığınızda giysinizin
kolu ile kapatın.
Kâğıt mendili bir kez kullanın, kullandıktan
sonra çöp kutusuna atın ve ellerinizi yıkayın.
 Hastaysak çevrenizdekilerle temasımızı
sınırlandırmamız gerekir.
 Hastaysak, hijyen kurallarına ek olarak, hasta
olmayan insanlara hastalığınızı bulaştırmamak için
1 metreden daha fazla yaklaşmamanız gerekir.
 Bu nedenle hastalığınız süresince, EVİNİZDEN
ÇIKMAYINIZ.
 Hastalığa yakalanan erişkinler
belirtiler başladıktan sonraki 7 gün
boyunca çevresindekileri
bulaştırabilir. Çocuklarda ise bu süre
10 güne kadar uzayabilir.
 Hastalık belirtileriniz geçtikten 1 gün
sonrasına kadar evde istirahat
etmeliyiz.
MASKE KULLANMAK GEREKLİ MİDİR?
 Basit cerrahi maske kullanmak hem gribe karşı
kendinizi korumada hem de siz hastaysanız sağlıklı
insanların hastalanmasına neden olmamak için
yardımcıdır.
 Ancak tek başına maskeye güvenmeyin, el yıkamak
başta olmak üzere diğer koruyucu önlemlere de uyun.
Hastalığınızı sağlıklı
insanlara bulaştırmamak için
de cerrahi maske kullanın.
DOMUZ GRİBİNE YAKALANABİLİR MİSİNİZ?
 Domuz gribi (H1N1) virüsü bulaşıcıdır ve insandan
insana geçmektedir
 Şu anda ülkemizde vaka sayısı artmaktadır.
Domuz gribi belirtileri oluştuğunda ne
yapmalıyız?
 Domuz gribi şüpheli bir kişi ile temas sonrasında veya
hastalığın görüldüğü bir ortamdan sonraki 2-3 günde
belirti çıkmış ve hastalık belirtilerinde 3 ile 5
gününden sonra bir hafifleme yoksa hemen bir doktora
başvurmalısınız.
Domuz gribi belirtileri oluştuğunda ne
yapmalıyız?
 Doktorunuz herhangi bir teste ya da tedaviye ihtiyacınızın
olup olmadığına karar verecektir.
 Eğer hastalandıysanız veya hastalık belirtilerini
gösteriyorsanız evde istirahat ediniz ve çevrenizdeki
kişilerden de onlara bulaştırmamak için uzak durunuz.
DOMUZ GRİBİNE YAKALANDIĞINIZI
DÜŞÜNÜYORSANIZ NE YAPMALISINIZ?
 En yakın sağlık kuruluşuna müracaat edin, doktorların
önerilerine uyun.
 Mümkün olduğu kadar evinizde kalın.
 Bilgi için ALO 184 – SABİM (Sağlık Bakanlığı İletişim
Merkezi ) hattını
arayabilirsiniz.
HANGİ DURUMLARDA DOKTORA
GÖRÜNMELİYİZ?
1. Beş günden fazla süren, 38C ve üstü ateş,
2. Koyu, iltihaplı balgam
3. Zor nefes alma veya nefes darlığı
4. Bilinç bulanıklığı
5. İshal ve kusma
UNUTMAYINIZ
KORUNMAK HER ZAMAN İÇİN TEDAVİDEN
KOLAY VE UCUZDUR.
HİJYEN KURALLARINA UYALIM
GRİBİN YAYILMASINA İZİN VERMEYELİM
 Bekir KESGİN
 Niğde RAM
 Rehber Öğretmeni
Download