Ekim ay* `Meme Kanseri Fark*ndal*k` ay

Ekim ayı 'Meme Kanseri Farkındalık' ayı Bilgi Notu….
Ekim ayı 'Meme Kanseri Farkındalık ayı'...
Dünyada kadınların karşısına çıkan kanserlerin başında meme kanseri bulunuyor. Bizler bu kanserle
savaşabilmek için, meme kanseri hakkında bilinçlenmek ve çevremizi de bilinçlendirmek için bu hastalık
hakkında doğru bilgilere sahip olmalıyız:
'Meme Kanserinde Erken Tanı' neden çok önemli?
Meme Kanseri belirtilerini fark etmeye başladığınızda, kanserin ileri bir evrede ve yayılmış olma ihtimali
yüksek. Bu yüzden erken tanı yöntemleri çok önemli...
Bir kadının her ay kendisine ayıracağı 10 dakika ile yapacağı Kendi Kendine Meme Muayenesiyle, 2 yıl
aralıklarla yaptıracağı mamografi ve diğer görüntüleme yöntemleri sayesinde erken teşhis edilebilmesi her
sene binlerce kişinin hayatını kurtardığı bilinen bir gerçektir. Erken tanı hastalığa bağlı ölüm riskini %20 ile
%70 arasında azaltabiliyor.
Meme Kanseri Risk Faktörü nedir?
Bir hastalığa yakalanma olasılığınızı yükselten her şey risk faktörüdür. Fazla güneş ışığına maruz kalmak
cilt kanseri olma riskini ve sigara içmek akciğer kanserine yakalanma riskini yükseltir.
Ancak risk faktörü her şeyi açıklamaz; risk faktörlerinden bir veya birkaçına sahip olmanız, mutlaka bu
hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmez. Bu meme kanserinde de böyledir; meme kanseri risk
faktörlerine sahip pek çok kadın bu hastalığa yakalanmazken, hiçbir risk faktörü taşımayan kadınlar meme
kanseri olabilmektedir
Risk faktörleri kişinin kendisinden, yaşam şeklinden ya da çevresel etkenlerden kaynaklanabilir. Bu
faktörlerden bazılarını değiştirmek sizin elinizdedir, bazılarını ise değiştiremezsiniz.
Hangi risk faktörlerini değiştiremezsiniz?
1. Cinsiyet: Kadınlarda meme kanseri erkeklerden 100 kat fazla görülmektedir.
2. Yaş: Meme kanseri riski yaşla birlikte artar. 45 yaşın altında 8 kadından birinde meme kanseri
görülürken, 55 yaşın üstünde 3 kadından 2'sinde meme kanseri görülmektedir.
3. Kalıtımsal faktörler: Meme kanseri vakalarının %5-10'unun kalıtımsal mutasyonlardan kaynaklandığı
düşünülmektedir.
4. Ailede meme kanseri olması: Bu faktör meme kanseri riskine yakalanma riskini arttırsa da, meme kanseri
vakalarının sadece % 10-15'inde ailede meme kanseri vardır. Birinci dereceden bir yakınında meme kanseri
olması, kişinin meme kanseri riskini 2 katına çıkarırken, 2 yakını olması bu riski nerdeyse 3 katına çıkarır.
5. Kişinin kendisinde meme kanseri olması: Bir memesinde kanser olan kişilerin diğer memesinde ya da
aynı memenin başka bir yerinde kanser olma olasılığı, olmayan kişilere göre 3–4 kat fazladır.
6. İlk adet ve menopoz yaşı: İlk âdetini 12 yaşından önce görmek ve menopoza 55 yaşından sonra girmek
risk faktörüdür.
7. Özellikle ergenlik döneminde göğüs bölgesindeki herhangi bir hastalık için radyasyon tedavisi görmüş
olmak meme kanseri riskini arttırır.
Hangi risk faktörlerini değiştirmek sizin elinizde?
1. Çocuk sahibi olmamak: Hiç çocuk sahibi olmamak veya ilk çocuğunu 35 yaşından sonra doğurmak,
meme kanseri riskini az da olsa yükseltir.
2. Östrojen tedavisi: Araştırmalar 10 yıldan fazla östrojen alımının meme kanseri gelişiminde ufak bir risk
artışına sebep olduğunu göstermektedir. Fakat bu çalışmalar östrojen alımının aynı zamanda osteoporoz,
Alzheimer ve kolon kanseri riskinin azalmasına sebep olduğunu da vurgulamaktadır.
3. Bebeğini emzirmemek: Bazı çalışmalar 1,5- 2 sene süt vermenin meme kanseri riskini az miktarda
düşürdüğünü göstermektedir.
4.Alkol kullanmak: Alkol kullanmanın meme kanseri riskini yükselttiği araştırmalarla kanıtlanmıştır. Günde
1 kadehten fazla alkol içen kadınlar, hiç içmeyenlere göre 1,5 kat risk altındadır.
5. Obezite, fazla kilo ve yağlı beslenme: Meme kanseri riskini düşürmek için hayat boyu sağlıklı
beslenilmesi ve ideal kilo aralığında kalınması önerilmekte. Özellikle hayvansal yağ tüketiminin meme
kanseri riskini artırdığı düşünülmekte.
6. Hareketsizlik: Araştırmalar düzenli egzersiz yapmanın meme kanseri riskini düşürdüğünü göstermektedir.
Bir araştırmaya göre haftada 1–2 saat tempolu yürüyüş bile riski %18 azaltmaktadır. Amerikan Kanser
Derneği, haftada en az 5 gün 45–60 dakika egzersiz yapılmasını önermektedir.
Hangi faktörlerin meme kanseri riski üzerinde etkisi olduğu kanıtlanmamıştır?
Çeşitli besinleri yemenin, vitamin alımının meme kanseri ile ilişkisi kanıtlanmamıştır. Terlemeyi engelleyen
deodorantlar, sutyen, meme protezleri, kürtaj, çevreyi kirleten bazı kimyasallar ve gece çalışmanın da meme
kanseri riski üzerinde etkisi olduğu öne sürülmüş ancak henüz araştırmalarla kanıtlanmamıştır.
Bütün bunlar doğrultusunda unutulmamalıdır ki meme kanseri erken teşhis edildiğinde tedavisi en kolay ve
tedavi şansı en yüksek kanserler arasındadır. Her kadın kendisine ayıracağı 10 dakika ile çocukları ve ailesi
ile geçireceği sağlıklı yıllar için adım atmış olacaktır…
Dr. Sevinç SÜTLÜ
Halk Sağlığı Müdürü