Initial page layout - Anadolu Üniversitesi

Nar Kabuklarının Sulu Çözeltilerden Fenol Gideriminde
Aktif Karbon Hammaddesi Olarak Değerlendirilmesi
Gamzenur ÖZSİN1*, Murat KILIÇ1, Ersan PÜTÜN2, Ayşe E. PÜTÜN1
Kimya Mühendisliği Bölümü, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 26555
Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 26555
*gozsin@anadolu.edu.tr
1
2
GİRİŞ
Petrol, kimya, plastik ve boya endüstrisi gibi birçok endüstriyel atık sularda bulunan
fenolün gideriminde yaygın bir şekilde uygulanan yöntemlerden biri adsorpsiyondur.
Adsorpsiyonda kullanılan en etkin adsorbanlardan biri olarak kabul edilen aktif karbon,
yapısında %80-90 oranında karbon içeriğine ve yüksek gözenekliliğe sahip, amorf yapıda
bir malzemedir. Ancak atık suların arıtılmasında kullanılan adsorbanların pahalı olması
adsorpsiyon işleminin en önemli dezavantajıdır. Bu nedenle adsorban olarak kullanılacak
maddelerin ucuz ve kolay elde edilebilir olması oldukça önemlidir.
Bu çalışmada ticari aktif karbonlara alternatif oluşturabilecek yüksek mikrogözenekli
yapıya sahip aktif karbon, meyve suyu endüstrisi yan ürünü olan nar kabukları
kullanılarak üretilmiştir. SEM, BET, QSDFT, FT-IR, Bohem Titasyonu, sıfır yük noktası
tayini gibi analizler yardımıyla elde edilen aktif karbonun karakterizasyon çalışmaları
gerçekleştirilmiştir. Ardından kesikli deneyler yapılarak, adsorpsiyona başlangıç fenol
derişimi (300-500 mg/l), temas süresi (0-720 dak) ve sıcaklığın (30-50 °C) etkisi
incelenmiştir. Elde edilen veriler ile fenol adsorpsiyonuna ait izoterm, kinetik ve
termodinamik analizleri gerçekleştirilmiştir. En yüksek fenol adsorpsiyon kapasitesi
125,33 mg/g olarak bulunmuş ve adsorpsiyon kapasitesinin başlangıç fenol derişimi ve
temas süresi ile arttığı, buna karşın sıcaklık ile azaldığı belirlenmiştir. Sonuç olarak nar
kabuklarından üretilen aktif karbonun fenol gibi organik kirleticilerin gideriminde etkin
bir şekilde kullanılabileceği saptanmıştır.