SENKOP Prof. Dr. Rasim Enar İstanbul Üniversitesi CTF Kardiyoloji Anabilim Dalı Nörokardiyojenik Senkop Nörokardiyojenik Senkop Senkop - Tanım • Senkop; geçici bilinç kaybının yol açtığı genellikle postüral tonus kaybı-düşme ile sonuçlanan ve kendiliğinden düzelen bir klinik durumdur • Senkopun ortaya çıkışı genellikle ani olup, takiben birden ve bütünüyle bir klinik düzelme gözlenir • Senkopun oluşumunda sorumlu mekanizma; ani / kısa sürede gelişen serebral hipoperfüzonyondur Nörokardiyojenik Senkop Sıklık • Hastane yatışlarının %1-6’sı • Acil Ünitesine Başvuraların %3’ü Prognoz – 1 yıllık Ölüm Riski • Kardiyak Senkop : %24 • Non-Kardyak Senkp : % 4 Nörokardiyojenik Senkop Etyoloji – Kardiyak Nedenler Anatomik sebepler Aort stenozu Hipertrofik kardiyomiyopati Miyokard iskemisi / infarktüsü Aort disseksiyonu Kalp tamponadı Atriyal myxoma Ciddi Pulmoner hipertensiyon Ciddi Pulmonener emboli Subclavian steal syndrome Fallot tetralojisi Aritmik sebepler Taşiaritmi - Supraventriküler taşikardi - Ventriküler taşikardi - Uzun QT sendromu (primer /sekonder) - Brugada syndrome Bradiaritmi - Atrioventriküler blok - Pace-maker disfonksiyonu - ICD disfonksiyonu - Sinus node disfonksiyonu / bradikardi Hasta Sinus Sendromu Nörokardiyojenik Senkop “Başlangıç Değerlendirmesi” • Senkopun oluşma şekli, başlangıcı ve sonlanışı hakkında hasta veya olayı gören kişilerden detaylı bilgi alınması etyoloji hakkında bilgi verebilir • Ortostatik kan basıncı ölçümleri ve kalp / karotis üfürümlerinin değerlendirildiği dikkatli bir fizik muayene yapılmalıdır • Standart EKG Nörokardiyojenik Senkop Senkop Sınıflaması • Nörokardiyojenik sendromlar örn. vasovagal, karotid sinus hipersensitivitesi, situational • Ortostatik • Primer neden kardiyak aritmi – ileti bozukluğu Örn. Bradikardi, Taşikardi, AV-Blok, vs • Yapısal kardiyak veya kardiopulmoner hastalıklar örn. akut miyokard infarktüsü, aort disseksiyonu, akut pulmoner emboli, vs Neuro- Cardiogenic Syncope Non-senkopal atak sınıflaması • Bilinç kaybı veya bozulmanın eşlik ettiği, senkop benzeri durumlar örn epileptik atak, transiyel iskemik atak, vs • Bilincin açık olduğu senkop benzeri durumlar; e.g. psikojenik “senkop” (somatizasyon bozuklukları), vs Neuro- Cardiogenic Syncope Non-senkopal atak düşündüren klinik özellikler • Atak sonrası > 5dk süren konfüzyon (epileptik nöbet) • Atak başlangıcında başlayan uzun süreli (>15 sn) tonik-klonik kasılmalar (epileptik nöbet) • Organik kalp hastalığın olmadığı, sık somatik yakınmaların olması (psikojenik) • Vertigo, dizartri, diplopia (Transient İskemik Atak) Nörokardiyojenik Senkop Diyagnostik Kriterler – Kesin (I) Vasovagal senkop; Tipik prodromal semptomları ile birlikte korku, şiddetli ağrı, emosyonel stres, kateter uygulamaları, veya uzun süreli ayakta durma sonrası ortaya çıkan senkop Situational senkop; Diürez, sık öksürük, defakasyon veya yutma gibi vagal uyarıların hemen sonrasında ortaya çıkan senkop Ortostatik senkop; Senkop veya presenkop ile ilişkili olarak ortostatik hipotansiyonun dökümantasyonu (SBP > 20 mmHg veya < 90 mmHg altında kan basıncında düşme) Nörokardiyojenik Senkop Diyagnostik Kriterler – Kesin (II) Kardiyak iskemiye sekonder senkop; EKG’de iskemi veya akut Mİ bulgularının bulunması Kardiyak aritmiye sekonder senkop ; EKG’de • • • • • Sinüs bradikardisi (< 40 vuru/dk veya tekrarlayan sinoatrial blok veya sinus duraklaması (> 3 saniye) Atrioventriküler blok (2. derece Mobitz Tip II veya 3. derece atrioventriküler blok) Alterne eden LBBB veya RBBB Hızlı paroxismal supraventriküler taşikardi veya ventriküler taşikardi Kardiyak pause’nin eşlik ettiği pace-maker disfonksiyonu Nörokardiyojenik Senkop Diyagnostik Kriterler - Olası KARDİYAK NEDEN düşündüren durumlar; • Supine • Egzersiz sonrası • Çarpıntı sonrası • Bilinen ciddi kalp hastalığı varlığı • EKG bozuklukları - geniş QRS kompleksi (>0.12 saniye) - AV ileti bozukulukları - Yemekten 1 saat sonra - Egzersizi takiben - Yeni bir ilaca başlama veya doz değişikliği yapılmısı dönemine rastlayan June 2004 Neuro - Cardiogenic Syncope Nörokardiyojenik Senkop Hangi Hastalar Hastaneye Yatırılmalı • Kardiyak nedene bağlı olduğu düşünülen senkop • Ciddi yaralanmaya sebep olan senkop • Sık tekrarlayan senkoplar Nörokardiyojenik Senkop Diyagnostik Testler • Karotid Sinus Masajı • Tilt Testi • Holter monitorörizasyonu • Ekokardiyografi • Egzersiz Testi • External or Internal Loop Recorders • Electro-Fizyolojik Çalışma (EPS) • Kalp Katheterizasyonu and Anjiografi • Nörolojik ve Psikiyatrik Değerlendirme Nörokardiyojenik Senkop SENKOP (bilinmeyen etyoloji) Anamnez, Fizik Muayene., EKG Olası Tanı (10%) Tanımlanamayan Senkop (60%) Spesifik testler Ekokardiyografi Yapısal Kalp Hastalığı / Aritmi ? EPS Tanı (+) Spesifik tx & Takip Kesin Tanı (10%) Spesifik tedavi & Takip Vazovagal senkop ? Tilt Testi Tanı (-) Holter / Tilt Testi Diagnosis (+) Spesifik tx & Takip Diagnosis (-) Holter / Tilt Testi Olası SENKOP Hikaye,FM, EKG OLASI (?) TEŞHİS (+) TEŞHİS (-) OLASI SENKOP SSS hastalığı (TİA,subklav yan çalma, migren, nöbet olasılığı, fokal nörolojik bulgular. EEG, Serebral CT, Serebral aklım çalışması, Anjiyografi. Karotissinüs Senkopu Azalmış Kalp Debisi (SĞV,SV çıkış yolu obstrüksdiyonu,Mİ. Karotis masajı Ekokardiyografi: Kardiyak katereizasyon, CPK-MB,gelişte, Akc görüntüleme, pulmoner anjiyo. Pulmoner Emboli emboli Kalp hastalığı (-) NEGATİF Kalp hastalığı (+) BİR EPİSOD: Holter mont. EFÇ: (). Tilttesti Tilttesti. ?Holter. TEKRARLAYAN SENKOP: Tilt-test Psikiyatrik tetkik. Holter. Loopkaydedici.