ilk 1000 ihracatçı firmanın performanslarına göre dağılımı( fi

Hazırlayan: Gündem KONT
Dış Ticaret Uzmanı
İzmir Ticaret Odası
TÜRKİYE’NİN İLK 1000 İHRACATÇISI FİRMA BİLGİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından 15 yıldır yapılan ve 26 sektörü kapsayan İlk 1000
İhracatçı Firma araştırmasının 2016 yılı sonuçları 9 Haziran tarihinde açıklanmıştır.
Açıklanan bilgiler ışığında; İlk 1000 ihracatçı firma, Türkiye’nin toplam ihracatının % 57,3’sını
gerçekleştirmiştir. Türkiye’de toplamda yaklaşık 67 bin firma ihracat yapmaktadır. İlk 1000 firmayı
çıkardığımızda, kalan 66 bin ihracatçının, Türkiye ihracatından %42’lik pay alabilmektedir. Bu
durumun son 5 yıl itibariyle değişmediği, Türkiye’nin ihracatının yarısından fazlasının ilk 1000 firma
tarafından gerçekleştirildiği aşağıdaki tablodan da görülebilir. Bu durum aynı zamanda KOBİ
niteliğinde küçük ve orta ölçekli firmaların ihracatlarını arttıramadığını da göstermektedir.
Tablo: İlk 1000 ihracatçı firmanın toplam ihracatta payı(%)
İLK 1000 İHRACATÇI FİRMANIN TOPLAM
İHRACATTA PAYI (%)
66
64,8
64,8
64
62
59,6
60
58,1
58,8
58
57,6
57,3
2015
2016
56
54
52
2010
2011
2012
2013
2014
Türkiye’nin 2023 yılı hedefleri arasında 50 firmanın 1 milyar dolar ihracat barajını aşması hedefi
bulunmaktadır; ancak listede 1 milyar dolar barajını geçen sadece 10 firma bulunmaktadır.
Tablo: İlk 1000 İhracatçı Firmanın Performanslarına Göre Dağılımı (Firma Adedi)
İLK 1000 İHRACATÇI FİRMANIN PERFORMANSLARINA GÖRE
DAĞILIMI( FİRMA ADEDİ)
450
383
400
350
300
268
250
185
200
150
113
100
50
9
10
500 milyon -1
milyar $
1 milyar$ üzeri
0
19-25 milyon $
25-50 milyon $
50-100 milyon $
Sayfa 1 / 4
100-500 milyon $
Hazırlayan: Gündem KONT
Dış Ticaret Uzmanı
İzmir Ticaret Odası
İlk 1000 Firmanın sektörel performanslarına bakıldığında; Otomotiv ; Hazır giyim ve konfeksiyon;
Kimyevi maddeler ve mamulleri sektörlerinin ilk 3 sırayı aldığı görülmektedir. İlk 1000 firmanın
ihracattan aldıkları paya göre sıralaması ve firma sayıları aşağıdaki tabloda görülmektedir:
Tablo: İlk 1000 İhracatçı Firmanın Sektörel Performans Sıralaması
Sektör
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
Otomotiv Endüstri
Hazırgiyim ve Konfeksiyon
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri
Elektrik Elektronik ve Hizmet
Çelik
Demir ve Demir Dışı Metaller
Hububat, Bakliyat
Tekstil ve Hammaddeleri
Madencilik Ürünleri
Fındık ve Mamulleri
Mücevher
Çimento Cam Seramik
Savunma ve Havacılık Sanayii
Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri
İklimlendirme Sanayii
Makine ve Aksamları
Deri ve Deri Mamulleri
Tütün
Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller
Halı
Kuru Meyve ve Mamulleri
Meyve Sebze Mamulleri
Gemi ve Yat
Yaş Meyve ve Sebze
Diğer Sanayi Ürünleri
Süs Bitkileri ve Mamulleri
Zeytin Zeytinyağı
Firma Sayısı
100
179
106
56
78
41
79
76
25
14
21
22
12
26
30
21
6
10
23
20
18
13
10
16
1
1
1
Sayfa 2 / 4
İlk 1000 firmanın
toplam ihracattan
aldığı pay(%)
27,25
12,47
9,70
9,45
8,51
5,35
5,12
4,36
2,87
2,17
1,79
1,78
1,76
1,74
1,71
1,60
1,38
1,24
1,18
1,05
0,84
0,72
0,72
0,64
0,04
0,03
0,02
Hazırlayan: Gündem KONT
Dış Ticaret Uzmanı
İzmir Ticaret Odası
2016 yılı ilk 1000 İhracatçı Firma araştırmasında şirket bazında ilk üç firma;
1. Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. ( 3,9 milyar dolar)
2. Tofaş Türk Otomobil Fab. A.Ş. (3,1 milyar dolar)
3. Oyak-Renault Otomobil Fab. A.Ş. (2,8 milyar dolar)
olmuştur.
Yine İlk 1000 firmanın iller bazında dağılımına firma adedi olarak bakıldığında, İzmir’in 81 firma
sayısıyla İstanbul’dan sonra 2. sırada yer aldığı, ihracat değeri sıralamasında 4. Sıraya gerilediği
görülmektedir. Bu da İzmir’den yapılan ihracatın katma değerinin düşük olduğunu göstermektedir.
Tablo: İlk 1000 İhracatçı Firma Sayısına Göre İlk 10 İlin Dağılımı
İLK 1000 İHRACATÇI FİRMA SAYISINA GÖRE İLK 10
İLİN DAĞILIMI
500
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
434
81
73
62
61
42
27
22
21
15
Tablo: İhracat Performanslarına Göre Türkiye’ nin İlk 5 İli (Milyon $)
İHRACAT PERFORMANSLARINA GÖRE TÜRKİYE'NİN İLK 5
İLİ ( MİLYON $)
70
60
57,4
50
40
30
20
13
10,2
10
7,9
6,3
İZMİR
GAZİANTEP
0
İSTANBUL
BURSA
KOCAELİ
Sayfa 3 / 4
Hazırlayan: Gündem KONT
Dış Ticaret Uzmanı
İzmir Ticaret Odası
İlk 1000 ihracatçı firma sıralamasında İzmir’de yer alan ilk 10 firma aşağıda yer almaktadır.
Tablo: İzmir İhracatında İlk 10 Firma
UNVAN
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
2016 yılı ihracat tutarı ($)
PERGAMON STATUS DIŞ TİC.A.Ş.
(Türkiye Geneli Sıralamada 18. Sırada yer
almıştır.
PETKİM PETROKİMYA HOLDİNG A.Ş.
(Türkiye Geneli Sıralamada 23. Sırada yer
almıştır.
PHILSA PHILIP MORRIS SABANCI SİGARA
VE TÜTÜN SAN.TİC.A.Ş.
(Türkiye Geneli Sıralamada 38. Sırada yer
almıştır.
ÜNİTEKS TEKSTİL GIDA MOTORLU
ARAÇLAR SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Türkiye Geneli Sıralamada 57. Sırada yer
almıştır.
TETRA PAK PAKETLEME SANAYİ VE
TİCARET LTD.ŞTİ .
Türkiye sıralamasında ismi açıklanmamıştır.
İZMİR DEMİR ÇELİK SANAYİ A.Ş.
Türkiye Geneli Sıralamada 62. Sırada yer
almıştır.
MENDERES TEKS.SAN.VE TİC.A.Ş.
Türkiye Geneli Sıralamada 71. Sırada yer
almıştır.
CMS JANT VE MAKİNA SANAYİ A.Ş.
Türkiye Geneli Sıralamada 73. Sırada yer
almıştır.
JTI TÜTÜN ÜRÜNLERİ SANAYİ A.Ş.
Türkiye Geneli Sıralamada 105. Sırada yer
almıştır.
T.T.L. TÜTÜN SAN.VE DIŞ TİC.AŞ
Türkiye Geneli Sıralamada 120. Sırada yer
almıştır.
Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)
Sayfa 4 / 4
573.253.541,11
438.411.497,30
245.144.808,31
188.456.570,90
180.997.751,66
178.674.567,81
168.379.352,70
162.196.701,52
128.177.352,54
111.868.547,26