SERMAYE( KAYNAK) MALİYETİ HİSSE

SERMAYE( KAYNAK) MALİYETİ
İşletmeler kararlarında kullanılan
kaynakların sermaye maliyeti
üstünde karlılık elde edildiği sürece
firmalarının değerini
(veya hisse senetlerinin değerini)
en yüksek düzeye ulaştırma
amacına ulaşabilirler.
SERMAYE(KAYNAK)
KAYNAK)MALİYETİ
MALİYETİ
SERMAYE(

Kaynak maliyeti işletmenin sermaye
yapısının optimal olup olmadığını
belirlemede bir ölçüdür.
SERMAYE(
SERMAYE( KAYNAK)
KAYNAK) MALİYETİ
MALİYETİ


İşletmeler farklı zamanlarda farklı
sermaye yapısı seçenekleriyle karşı
karşıya bulunurlar. Bu seçenekler
arasındaki seçimlerinde sermaye
maliyeti bir ölçü olarak değerlendirilir.
İşletmelerin yabancı kaynak/ öz kaynak
oranları zaman içerisinde değişim
gösterir. Sermaye yapısında ortaya çıkan
değişiklikler sermaye(kaynak) maliyetini
etkiler.
HİSSE (PAY) SENEDİNİN
ÇIKARILMASININ MALİYETİ
İşletmenin hisse senedi çıkarması
(pay senedi)yoluyla sağladığı
kaynakların maliyeti
D
ke =
+g
Po
HİSSE SENEDİ ÇIKARILMASININ
MALİYETİ
ke = Hisse senedi çıkarmanın maliyeti
D= Ortaklara dağıtılması beklenen temettü
tutarı
Po= Hisse senedi piyasa fiyatı
g=İşletmenin temettü dağıtmada
beklediği artış oranı
HİSSE SENEDİ ÇIKARILMASININ
MALİYETİ
İşletme hisse başına 20.-TL temettü
dağıtmayı planlamaktadır. Hisse
senetleri piyasada 180.-TL piyasa
fiyatından işlem görmektedir.Gelecek
yıllarda temettü dağıtımında 0,05
büyüme olacağı tahminlenmektedir.
Hisse senetlerinin maliyeti ne
kadar olur?
YENİ HİSSE SENEDİ
ÇIKARILMASININ MALİYETİ
İşletmenin yeni hisse senedi çıkarması
yoluyla sağladığı kaynakların en az yüzde
kaç kar sağlayan yatırım veya yatırımlara
ayrılması gerektiğinin belirlenmesidir.
Diğer bir deyişle yeni hisse senedi
çıkarmanın şirkete maliyetinin ne
olacağının saptanması gerekir.
D
ke =
Po * (1-b)
YENİ HİSSE SENEDİ
ÇIKARILMASININ MALİYETİ
ke = Yeni hisse senedi çıkarmanın
maliyeti
D= Ortaklara dağıtılması beklenen
temettü tutarı
Po= Hisse senedi piyasa fiyatı
(1-b)= Yeni hisse senedi çıkarma
giderleri oranı
YENİ HİSSE SENEDİ
ÇIKARILMASININ MALİYETİ
İşletme hisse başına 20.-TL temettü
dağıtmayı planlamaktadır. Hisse
senetleri piyasada 180.-TL piyasa
fiyatından işlem görmektedir. 200.000.TL sermaye artırmı için yeni hisse senedi
çıkarmayı planlamaktadır. Ortalama
8.000.-TL sermaye artış gideri olacaktır.
Yeni çıkarılacak hisse senetlerinin
maliyeti ne kadar olur?
YENİ HİSSE SENEDİ
ÇIKARILMASININ MALİYETİ
İşletmenin yeni hisse senedi
çıkarması yoluyla sağlayacağı
kaynaklarla işletmede bir büyüme ve
temettü dağıtım oranında da bir artış
tahminlenebilir.
D
ke =
+g
Po * (1-b)
YENİ HİSSE SENEDİ
ÇIKARILMASININ MALİYETİ
Şirketin hisse senetlerinin piyasa değeri 300.000 TL’
sı, hisse başına 0,15 kar beklentisi, yeni çıkarılan
her bir 100.000 TL nominal değerli hisse senedi
senedi için 0,02 oranında gider yapılacaktır. Bu
sermaye artışı ile %10 oranında bir büyüme
görüleceği tahmin edilmektedir.
Yeni
çıkarılacak hisse senetlerinin
maliyeti ne kadar olur?
İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ
ÇIKARILMASININ MALİYETİ
İşletme imtiyazlı hisse senedi çıkarması
yoluyla sağlayacağı kaynaklar özkaynak
ile yabancı kaynak arasında sağlanan fon
niteliğindedir.
Dp
kp =
Pp
İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ
ÇIKARILMASININ MALİYETİ
kp = İmtiyazlı hisse senedi
çıkarmanın maliyeti
Dp= İmtiyazlı hisse senedi
dağıtılması beklenen temettü tutarı
Pp= İmtiyazlı hisse senedi piyasa
fiyatı
İMTİYAZLI HİSSE SENEDİ
ÇIKARILMASININ MALİYETİ
Şirketin dönem net karı 400.000.-TL olup imtiyazlı
hisse senetlerine 0,12 oranında kar payı
dağıtacaktır. İmtiyazlı hisse senetlerinin piyasa fiyatı
210.-TL’dır
Yeni
çıkarılacak imtiyazlı hisse
senetlerinin maliyeti ne kadar olur?
AMORTİSMANLARIN MALİYETİ
İşletme ortalama sermaye maliyeti
üstünde kar sağlayacak şekilde
yatırımlarda kullanabiliyorsa,
dağıtılmayarak işletmede tutmak akılcı
olur.
Amortismanlar ortalama sermaye
maliyetinin hesabında ayrı bir bir öğe
olarak dikkate alınmaz.
AMORTİSMANLARIN MALİYETİ
Teknoloji yoğun olan ve karlı işletmelerde
amortismanlar önemli birer fon kaynağıdır.
Ayrılan amortismanların maliyeti
işletmelerin ortalama sermaye maliyetine
yaklaşık maliyetidir.
Bu fonlar;
Ortaklara dağıtılmada ya da borç ödemede,
Yeni yatırımların finansmanında kullanılabilir.
DAĞITILMAMIŞ KARLARIN
(OTOFİNANSMANIN)MALİYETİ
Dağıtılmamış karların maliyeti fırsat
maliyetidir. Ortakların yoksun kaldıkları
kar payıdır.
Karın otofinansman olarak bünyede
tutulmasının nedeni;elde edilen karın
dağıtılması durumunda ortakların
alternatif kullanım alanlarından sağlamayı
bekledikleri gelirden daha yüksek
olmasıdır.
Dağıtılmamış karların maliyeti; işletme
ortaklarının sermaye payları üzerinden
almayı bekledikleri karlılık oranına eşittir.
DAĞITILMAMIŞ KARLARIN
MALİYETİ
Kar dağıtıldığında ortaklar vergi etkisi olacaksa;
kdk =ke(1-v)
kdk= Otofinansman veya dağıtılmayan
karların maliyeti
ke =Özkaynak maliyeti
V= Vergi oranı
DAĞITILMAMIŞ KARLARIN
MALİYETİ
Dt
ko =
+g
Po
Verginin etkisi dikkate alınmazsa = özkaynak
maliyeti
Şirket hisse başına 4.000 .-TL kazanmakta, 3.000 .-TL temettü
ödemekte , hisse senetlerinin piyasa değeri 10.000. -TL’sı, geçmiş
yıllarda karda ve temettü ödemelerinde %10 artış görülmüştür.
Dağıtılmamış karların maliyeti (vergi etkili ve vergi etkisiz)ne
kadar olur?
YABANCI KAYNAĞIN MALİYETİ



Yabancı kaynak maliyeti, kaynağın
firmaya sağladığı para girişi ile bunun
gelecek dönemlerde faiz ve anapara
taksiti olarak işletmeye getireceği para
çıkışına eşitleyen faiz veya iskonto
oranıdır.
Yabancı kaynak maliyeti vergiden önce
ve vergiden sonra olarak hesaplanır.
Yabancı kaynağa ödenen faizler gider
olarak yazıldığı için vergi matrahından
düşüldüğünden vergi tasarrufu sağlar.
YABANCI KAYNAĞIN MALİYETİ
Yabancı kaynağın vergiden önceki maliyeti
vergiden sonraki maliyetinden daha yüksektir.
VERGİDEN ÖNCEKİ MALİYET = İd
VERGİDEN SONRAKİ MALİYET
İi= İd ( 1-v )
İd = Yabancı kaynağın vergiden önceki maliyeti
v= Vergi oranı
İi= Yabancı kaynağın vergiden sonraki maliyeti
YABANCI KAYNAĞIN MALİYETİ


Karlı olmayan ve vergi muafiyeti
bulunan işletmelerde yabancı kaynak
maliyeti vergiden önceki maliyet olan
İd’ dir.
İşletmelerde her zaman belirli bir
tutarda yabancı kaynak bulundurulacağı
için her zaman işletmenin finansman
yapısında sabit yer tutacaktır bu
maliyette aşağıdaki formülle hesaplanır.
YABANCI KAYNAĞIN MALİYETİ
Ct
Io =
n
(1+ki)
Io =İşletmeye sağlanan yabancı kaynak
tutarı (dönemler itibariyle sabit kaldığı
kabul edilmektedir)
Ct= Gelecek bütün dönemler için geçerli
olacak yıllık faiz giderleri
Ki = Yabancı kaynak maliyeti
TAHVİL MALİYETİ
Tahvil, başabaşın altında ya da üstünde
çıkarılmış ise ve tahvillerin tamamı belirli
bir vadenin sonunda itfa edilecek ise,
tahvil maliyetinin hesaplanması aşağıdaki
formül yardımıyla yapılır.
(Ct+(1/n)(Po-Io))*(1-v)
k=
Po+Io
2
TAHVİLİN MALİYETİ
k=Tahvil çıkarılmasıyla sağlanan fonların
maliyeti
Ct = Yıllık faiz ödemeleri
Po=Tahvilin nominal değeri
Io=Tahvilin piyasa değeri
t = Tahvilin süresi
V= Vergi oranı
TAHVİLİN MALİYETİ
İşletme 3 yıl vadeli 0,12 faiz oranıyla
300.000.-TL nominal değerli tahvili ihraç
etmiştir. Tahvilin vadesinin bitimi 22 ay
kalmış olup piyasa fiyatı 260.000.- TL’dır.
İşletme 0,20 oranında kurumlar vergisi
mükellefidir.
Tahvilin maliyeti ne kadar olur?
KZOB MALİYETİ
Belirli bir süre kar veya zarara ortak
olmak amacıyla çıkarılan kar ve zarar
ortaklık belgesinde ortaklıkta kalan
süreler sermaye maliyetinin
belirleyicisidir.
N
k=
N+Ö+İ
KZOB MALİYETİ
k = Kar ve zarar ortaklık belgesinin maliyetini
N = İşletmenin ihraç ettiği her bir KZOB tertip veya
serisinin nominal değerinin hesap dönemi içinde
ortaklıkta kaldığı gün sayısı ile çarpılması sonucu elde
edilen değerlerin toplamı
Ö = İşletmenin öz kaynak tutarındaki değişiklikler
gözönünde tutularak, hesap dönemi içinde ortaklıkta
kaldığı gün sayısı ile çarpılması sonucu elde edilen
değerlerin toplamı
İ = İşletmenin her bir intifa senedi tertibinin nominal
değerinin hesap dönemi içinde ortaklıkta kaldığı gün
sayısı ile çarpılması sonucu elde edilen değerlerin
toplamı
KZOB MALİYETİ
İşletme 15 seri nolu 300.000.-TL nominal
değerli KZOB 220 gün,1.000.000.-TL özkaynak
245 gün ve 200.000.-TL 5 seri nolu intifa senedi
180 gün işletmede kalmıştır.
KZOB maliyeti ne kadar olur?
AĞIRLIKLI ORTALAMA
SERMAYE MALİYETİ
İşletmelerde en uygun sermaye yapısının
oluşturulması amacıyla finansal yapı
içerisinde yer alan her bir finansman
kaynağın payı ile o kaynağın maliyetinin
çarpımı sonucunda oluşturulan toplam
sermaye maliyetidir.
OSM = (W1*k1)+………(Wn*kn)
AĞIRLIKLI ORTALAMA
SERMAYE MALİYETİ
W1= Finansman kaynağının toplam kaynak
içerisindeki payı
k1= Finansman kaynağının maliyeti
İşletmenin 1.000.000 TL kaynak toplamının
250.000.- TL’sı 0,12 maliyetli banka
kredisi,300.000.-TL 0,08 maliyetli tahvil,
180.000.-TL’sı 0,10 maliyetli oto
finansman,270.000.- TL 0,09 maliyetli
kar ve zarar ortalık belgesinden oluşmaktadır.
İşletmenin ortalama sermaye maliyeti ne
kadar olur ?
EN UYGUN(OPTİMAL) SERMAYE
YAPISI OLUŞTURMA YÖNTEMLERİ
EBIT
(EARNINGS BEFORE INTEREST
AND TAXES)
FVÖK
EPS
(EARNINGS PERSHARE)
HBK
EN UYGUN(OPTİMAL) SERMAYE
YAPISI OLUŞTURMA YÖNTEMLERİ
İşletmenin gereksinimi olan fonlarını öz
kaynakla mı yoksa yabancı kaynakla mı
finanse etmelidir.
Bunun kararına verebilmek için
işletmenin FVÖK ‘ndan hareket ederek
HBK ‘nın artış veya azalışı dikkate
alınarak uygun olan fon sağlama
alternatifi belirlenir.
EN UYGUN(OPTİMAL) SERMAYE
YAPISI OLUŞTURMA YÖNTEMLERİ
İşletme 400.000.-TL finansman ihtiyacının
tamamını nominal değeri 1.000.-TL olan hisse
senedi ihraç ederek veya 0,12 faiz oranlı
yabancı kaynakla finanse etmeyi
planlamaktadır.
İşletmenin her biri 2.000.- TL nominal değerli
hisse senetlerinden oluşan 600.000.-TL
ödenmiş sermayesi bulunmaktadır. İşletme
0,20 oranında kurumlar vergisi mükellefidir.
En uygun seçenek hangisi olur?
FARKSIZLIK NOKTASI
İşletme finansman gereksinimini
özkaynak veya yabancı kaynakla finanse
ederken belirleyeceği HBK bir düşmemesi
için belirlenecek olan FVÖK düzeyidir.
(1-v)(FVÖK-Ft)
(1-v)(FVÖK-Fo)
=
St
So
FARKSIZLIK NOKTASI
FVÖK=Başabaş(farksızlık) noktasındaki FVÖK
Ft = Yabancı kaynak sağlanması durumunda
finansman giderleri
Fo = Özkaynak sağlanması durumunda finansman
giderleri
St = Yabancı kaynak sağlanması durumunda hisse
senedi sayısı
So=Özkaynak sağlanması durumunda hisse senedi
sayısı
V=Kurumlar vergisi oranı
FARKSIZLIK NOKTASI
İşletme 400.000.-TL finansman ihtiyacının
tamamını nominal değeri 1.000.-TL olan hisse
senedi ihraç ederek veya 0,12 faiz oranlı yabancı
kaynakla finanse etmeyi planlamaktadır.
İşletmenin her biri 2.000.- TL nominal değerli
hisse senetlerinden oluşan 600.000.-TL ödenmiş
sermayesi bulunmaktadır. İşletme 0,20 oranında
kurumlar vergisi mükellefidir.
En uygun FVÖK ne kadardır?