Bireysel farklılıklar ve Eğitime yansımaları GENETİK ve ÇEVRE • GEN: Kromozomlar üzerinde bulunan yaklaşık 1500 nukleotitten meydana gelen ve canlının her türlü özelliğinin oluşmasını sağlayan yapı birimi. • Genotip: Canlının kalıtsal/genetik yapısıdır. • Fenotip: Canlının dış görünüşü/yapısıdır. • Bir canlının yapısına kalıtımsal özellikler (Genotip) karar verdiğine göre canlı nasıl farklı bir dış görünüşe (fenotip)’e sahip olmaktadır? TEK YUMURTA (Özdeş) İKİZLER ÇİFT YUMURTA İKİZLERİ Göz rengi Matematik Başarısı Dil yuvarlama Yaş Tuttukları takım Cinsiyet Tek yumurta ikizi Çift yumurta ikizi Normal Kardeş Olma Aynı Aynı Aynı Farklı Farklı Farklı Tek yumurta ikizi Çift yumurta ikizi Normal Kardeş Olma Aynı Aynı Farklı Aynı Farklı X X X X X X X X X X X Farklı Göz rengi X Matematik Başarısı X Dil yuvarlama X X Yaş X X Tuttukları takım X Cinsiyet X X X X X X X X X X X X Genetik özellikler ve çevre davranışı nasıl etkiler? Scarr ve McCartney(1983) • 1. Pasif gen-çevre korelasyonu • 2. Hatırlatıcı gen-çevre Korelasyonu • 3. Aktif gen-çevre korelasyonu 1. Pasif gen-çevre korelasyonu • Genlerini çocuklarına aktaran ebeveynler aynı zamanda çocuklarının içinde yetişecekleri çevreyi de düzenlemektedirler. Böylece genlerin taşıdığı davranış ve kişilik özellikleri çocukların içinde büyüdükleri çevre tarafından da desteklenmektedir. 2. Hatırlatıcı gen-çevre Korelasyonu • İnsanların içinde büyüdükleri çevre aynı zamanda onların genetik özeliklerinden kaynaklanan davranış ve kişilik özeliklerine tepkide bulunan kişilerin oluşturduğu bir çevredir. 3. Aktif gen-çevre korelasyonu • Bireyler genetik özelliklerinin neden olduğu davranış ve kişilik özelliklerine uygun bir çevre oluşturur ve o çevrede yetişirler. Öjenik Öjenik, insanların genetik açıdan kontrol altında tutularak ve ayıklanarak bir insan ırkının ıslah edilmesini anlamına geliyordu. • "sağlıksız" ve "kötü" bireylerinin ayıklanması ve "çiftleşmenin" düzenlenmesi yoluyla ıslah… • Öjenik yaklaşımına göre, nasıl sağlıklı hayvanlar birbirleriyle çiftleştirilerek iyi hayvan cinsleri oluşturuluyorsa, bir insan ırkı da ıslah edilebilirdi. • Devlet kimlerin üreyip, kimlerin üremeyeceğine karar vererek, en uygun genetik kombinasyonların oluşturulması ve "üstün insan ırkının" yaratılması amaçlanmaktaydı. Aslında öjenik düşüncesinin kökleri çok daha eskilere Antik Yunan'a kadar uzanmaktadır. • Platon, devletin vatandaşların üreme eylemlerini denetlemesi gerektiğini ileri süren ilk filozoftu. Buna göre daha sağlıklı ve yetenekli bireylerin üreme düzeyi arttırılmalıydı. • Keza Sparta'da, yeni doğan bebekler yetişkinlerce kontrol edilir ve yaşamını sürdürüp sürdürmeyeceğine karar verilirdi. • Sağlıksız olduğu düşünülenler Taygetus Dağı'na götürülür ve orada öldürülürdü. Bu duruma daha çok erkek bebekler maruz kalırdı çünkü sadece en güçlü erkekler yaşamalıydı. • Bu insanlar Nazilere göre "yaşamayı hak etmeyen canlar" olarak değerlendiriliyordu. Yaptıkları işlemleri "ırksal temizlik" olarak da adlandırıyorlardı. • DÜŞÜNCELERİ: “En sağlıklı insanlar savaş meydanlarında ölürken, neden toplum işe yaramayan engelli ve hasta bireylerin yükünü çeksin?" Bilişsel, Duyuşsal, Toplumsal ve Fizyolojik Öğrenci Özellikleri Bilişsel Duyuşsal Toplumsal Fizyolojik Zeka Bölümü (IQ) Kişilik yapısı Akran ilişkileri Duygusal algılama kapasitesi Yetenek türü ve Düzeyi İlgileri Otoriteye karşı tepkileri Beynin bilgiyi işleme kapasitesi Bilişsel Gelişim Düzeyi Güdülenme tür ve düzeyi Ahlaki gelişim düzeyi Sağlık durumu Dil gelişim düzeyi Tutumları Rol modelleri Cinsiyet Okuma düzeyi Akademik benlik algısı İşbirliği yapma ya da yarışma eğilimi Yaş Sözcük Bilgisi düzeyi Kaygı düzeyi Sosyo-ekonomik düzey Görsel okuryazarlık düzeyi Denetim odağı Aile yapısı ve desteği Öğrenme biçimi Epistemolojik inançlar Öğrenme stratejileri Özyeterlik inancı Önbilgi düzeyleri Diğer inançlar Bir öğrenci için (özel eğitim bağlamında); • Kişinin özel eğitime uygunluğunun belirlenmesi • Hangi alanlarda • Ne düzeyde farklılıklar var NESNEL • Daha sonrabireyin sahip olduğu farklılıklardan kaynaklanan ortalamadan ayrı gereksinimin belirlenmesi • Buna göre bireyselleştirilmiş eğitim programlarının uygulanması İyi bir özel eğitimci; • Öğrencilerinin hangi boyutlarda ne türden bireysel farklılıklara sahip olduğunu • Bu faklılıkların öğrencinin öğrenme performansı üzerinde nasıl bir etkisinin bulunduğunu • Ve bu öğrencilerin eğitimlerinin bireyselleştirilmesinin hangi boyutlarda gerçekleştirileceği konusunda yeterli bilgi, beceri – Ve doğru anlayışa sahip olmalı – Öğretimde öğrenci özelliklerine göre yapılabilecek düzenlemeler Öğretimde içeriğin sunum hızı Tepki biçimi (yazılı, sözel, vb.) Alıştırma ve uygulamaların bağlamı Dikkatin nasıl çekileceği Alıştırma ve uygulamaların sayısı Geribildirim (tür, sıklık) Verilecek örneklemin bağlamı Öğrenci denetimi (nitelik-nicelik) Verilecek örneklerin sayısı ve zorluğu Okuma materyallerinin düzeyi İçeriğin somut/soyut düzenlenişi Kullanılacak sözcüklerin düzeyi Öğrenci gruplamada kullanılacak ölçütler Pekiştireç (tür, sıklık) Öğrenciye sağlanacak ipucu (sayı ve nitelik) Öğrenciye sağlanacak rehberlik Öğretim yöntemi ya da stratejisi Öğretime ayrılacak zaman Ölçme-değerlendirme yaklaşımı