Adı, soyadı: Sınıfı, numarası: …………………………….. 2014–2015 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI ORTAÖĞRETİM 12. SINIF KİMYA DERSİ 1. DÖNEM 2. YAZILI Sınav yeri ve tarihi: Kimya laboratuvarı, 26.12. 2014 Sınav saati ve süresi: 2.ders saati, 40 dakika Puan dağılımı: Her bir sorunun doğru cevabının kaç puan olduğu soru kısmında yazılıdır. Başarılar… Aşağıda verilen 20 kelimeden 18’i, ilk 13 sorudaki cümlelerde bir veya birden fazla boşluğa uygun gelmektedir. Boşluğa, uygun kelimeyi yazınız (2x18=36 puan). Füzyon Fisyon Helyum Altın Lepton Hidrojen Kuark Gluon Siyanür Hoffman Oksit Karbonat Grafit Demir Oksijen Azot Demir cevheri Kok kömürü Kireç taşı Çelik 1. Evrenin var edilişinde proton ve nötronları oluşturtan parçacığın adı …………….. parçacığıdır. 2. ……………, ………………. evrenin var edilişinde ilk oluşan atom altı parçacıklardan ikisinin adıdır. 3. Evrenin var edilişinde hafif çekirdekler daha ağır çekirdekleri oluştururken enerji açığa çıkar. Bu olaya ………………. adı verilir. 4. Güneşte her an çekirdek birleşmesi suretiyle oluşturan elementin adı …………… elementidir. 5. Metaller doğada genelde ………………. bileşikleri hâlinde bulunur. 6. Elektrik iletkeni olarak kullanılan ………………. allotropu, karbon elementin allotropudur. 7. 4Au + 8NaCN +2H2O + O2 → 4NaAu(CN)2 + 4NaOH 2Na + 2Au(CN)2 + Zn → 2Au + Na2Zn(CN)4 Yukarıdaki reaksiyon denklemleri …………….. yöntemiyle hangi elementin elde edilmesine ait kimyasal reaksiyon denklemleridir? ……………. elementinin 8. 2H2O(s) → 2H2(g) + O2(g) Yukarıdaki reaksiyon denkleminde belirtildiği gibi suyun elektrolizi, özel adı olan bir voltametre ile yapılır. Bu voltametreye ne voltametresi denir? ………………. voltametresi 9. Aşağıda yalnız “girenler” kısmı verilen “kızgın demir üzerine su buharı yollanması” tepkimesi ile hangi element elde edilir? 2Fe(k) + 3H2O(g) → ………………… ……………………… 10. Sıvı havanın ayrımsal damıtma işleminde önce ……………., sonra ……………. elde edilir. 11. Ham ……………. elementinin üretildiği sisteme yüksek fırın denir. 12. Ham demir üretmek için fırına 3 madde yüklenir; bunların adını yazınız. ………………, …………………., …………………….. 13. ………………… üretiminde kullanılan yöntemlerin en önemlisi Bessemer yöntemidir. 1 Aşağıda verilen kelimelerden her biri, sorulardaki cümlelerde bir veya birden fazla cevaba uygun gelmektedir. Uygun kelimeyi yazınız (2x7=14 puan). vinil klorür kloroflorokarbon CFC HCFC politetrafloretilen freon hidrokloroflorokarbon 14. Eskiden soğutucularda ………………… gazı adıyla bilinen …………………….. bileşiğinin kısaltılmış formülü ………… olup soğutucu akışkanı olarak kullanılırdı. Günümüzde ozon tabakasına zarar verdiğinden kullanılmamaktadır. Bu nedenle ozonla dost soğutucu akışkanı geliştirilmiştir. Ozonla dost olan bu soğutucu akışkanının adı …………………………., kısaltılmış formülü ise ………….. olarak yazılır. 15. PVC’nin monomeri …………………. bileşiğidir. 16. TEFLON’un kimyasal adı …………………………………. olarak bilinir. Aşağıdaki soruları cevaplayınız (2x10=20 puan). 17. PVC’ler berklik özelliği olan ve kolay yanmayan plastiktir. Berklik özellik ne demektir? …………………. demektir. 18. Akü sıvısı üretiminde hangi asit kullanılır? ……………………… 19. Toprak grubu elementleri p obitalinde kaç elektron bulundururlar? ………. 20. Alkali metaller s orbitalinde kaç elektron bulundururlar? ………… 21. Arsenik, antimon ve bizmut elementleri p obitalinde kaç elektron bulundururlar? …………. 22. Ozonun formülünü yazınız. ………….. 23. Ozon elde edilen aletin adı nedir? ………………….. 24. Kalkojenlerin ilk üyesi hangi elementtir? ………………. 25. Toprak alkali metallerin son enerji düzeylerinde kaç elektron bulunur? …… 26. 7A grubunun özel adı nedir? …………………………. Aşağıdaki sorularda boşluklara uygun gelen değerliği yazınız (1x4=4 puan). 27. Fe3[Fe(CN)6]2 bileşiğinde birinci demir iyonunun değerliği …., ikinci demir iyonunun değerliği ise …. yükseltgenme basamağındadır (1+1=2 puan). 28. Fe4[Fe(CN)6]3 bileşiğinde birinci demir iyonunun değerliği …., ikinci demir iyonunun değerliği ise …. yükseltgenme basamağındadır (1+1=2 puan). Aşağıdaki 29, 30 ve 31. sorularda sorudaki ifadelerin tamamı doğru ise sorunun sonuna D, az da olsa yanlışlık var ise Y yazınız (2x3=6 puan). 29. Na2B4O7.10H2O (SODYUM TETRABORAT DEKAHİDRAT): Formülü Na2O.2B2O3.10H2O şeklinde de yazılabilir. Tabiattaki boraks bileşiğidir. 30. KOLEMANİT: % 45 B2O3 bileşiği içeren bor cevheridir. Bileşiminde CaO de ihtiva eder. Formülü 2CaO.3B2O3.5H2O ile gösterilir. Ca2B6O11.5H2O şeklinde de yazılabilir. 31. Ca2B6O11 x 5H2O + 2H2SO4 + 6H2O → 2CaSO4 x 2H2O + 6H3BO3 Bu tepkime kolemanit cevherinden borik asit üretimine ait bir tepkimedir. 32. 4A grubu elementlerinin isimlerini ve sembollerini sırasıyla yazınız (1x10=10 puan). 33. Kükürt bileşiklerinden 5 tanesinin formülünü yazınız (2x5=10 puan). 2 ……………………………. 2014–2015 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI ORTAÖĞRETİM 12. SINIF KİMYA DERSİ 1. DÖNEM 2. YAZILI Sınav yeri ve tarihi: Kimya laboratuvarı, 26.12. 2014 Sınav saati ve süresi: 2.ders saati, 40 dakika Puan dağılımı: Her bir sorunun doğru cevabının kaç puan olduğu soru kısmında yazılıdır. Başarılar… Aşağıda verilen 20 kelimeden 18’i, ilk 13 sorudaki cümlelerde bir veya birden fazla boşluğa uygun gelmektedir. Boşluğa, uygun kelimeyi yazınız (2x18=36 puan). Füzyon Fisyon Helyum Altın Lepton Hidrojen Kuark Gluon Siyanür Hoffman Oksit Karbonat Grafit Demir Oksijen Azot Demir cevheri Kok kömürü Kireç taşı Çelik 1. Evrenin var edilişinde proton ve nötronları oluşturtan parçacığın adı kuark parçacığıdır. 2. Lepton, gluon evrenin var edilişinde ilk oluşan atom altı parçacıklardan ikisinin adıdır. 3. Evrenin var edilişinde hafif çekirdekler daha ağır çekirdekleri oluştururken enerji açığa çıkar. Bu olaya füzyon adı verilir. 4. Güneşte her an çekirdek birleşmesi suretiyle oluşturan elementin adı helyum elementidir. 5. Metaller doğada genelde oksit bileşikleri hâlinde bulunur. 6. Elektrik iletkeni olarak kullanılan grafit allotropu, karbon elementin allotropudur. 7. 4Au + 8NaCN +2H2O + O2 → 4NaAu(CN)2 + 4NaOH 2Na + 2Au(CN)2 + Zn → 2Au + Na2Zn(CN)4 Yukarıdaki reaksiyon denklemleri siyanür yöntemiyle hangi elementin elde edilmesine ait kimyasal reaksiyon denklemleridir? Altın elementinin 8. 2H2O(s) → 2H2(g) + O2(g) Yukarıdaki reaksiyon denkleminde belirtildiği gibi suyun elektrolizi, özel adı olan bir voltametre ile yapılır. Bu voltametreye ne voltametresi denir? Hoffman voltametresi 9. Aşağıda yalnız “girenler” kısmı verilen “kızgın demir üzerine su buharı yollanması” tepkimesi ile hangi element elde edilir? 2Fe(k) + 3H2O(g) → ………………… Hidrojen 10. Sıvı havanın ayrımsal damıtma işleminde önce azot, sonra oksijen elde edilir. 11. Ham demir elementinin üretildiği sisteme yüksek fırın denir. 12. Ham demir üretmek için fırına 3 madde yüklenir; bunların adını yazınız. Demir cevheri, kok kömürü, kireç taşı 13. Çelik üretiminde kullanılan yöntemlerin en önemlisi Bessemer yöntemidir. 3 Aşağıda verilen kelimelerden her biri, sorulardaki cümlelerde bir veya birden fazla cevaba uygun gelmektedir. Uygun kelimeyi yazınız (2x7=14 puan). vinil klorür kloroflorokarbon CFC HCFC politetrafloretilen freon hidrokloroflorokarbon 14. Eskiden soğutucularda freon gazı adıyla bilinen kloroflorokarbon bileşiğinin kısaltılmış formülü CFC olup soğutucu akışkanı olarak kullanılırdı. Günümüzde ozon tabakasına zarar verdiğinden kullanılmamaktadır. Bu nedenle ozonla dost soğutucu akışkanı geliştirilmiştir. Ozonla dost olan bu soğutucu akışkanının adı hidrokloroflorokarbon, kısaltılmış formülü ise HCFC olarak yazılır. 15. PVC’nin monomeri vinil klorür bileşiğidir. 16. TEFLON’un kimyasal adı politetrafloretilen olarak bilinir. Aşağıdaki soruları cevaplayınız (2x10=20 puan). 17. PVC’ler berklik özelliği olan ve kolay yanmayan plastiktir. Berklik özellik ne demektir? Sağlamlık, sertlik demektir. 18. Akü sıvısı üretiminde hangi asit kullanılır? Sülfürik asit 19. Toprak grubu elementleri p obitalinde kaç elektron bulundururlar? 1 20. Alkali metaller s orbitalinde kaç elektron bulundururlar? 1 21. Arsenik, antimon ve bizmut elementleri p obitalinde kaç elektron bulundururlar? 3 22. Ozonun formülünü yazınız. O3 23. Ozon elde edilen aletin adı nedir? Ozanizatör 24. Kalkojenlerin ilk üyesi hangi elementtir? O2 25. Toprak alkali metallerin son enerji düzeylerinde kaç elektron bulunur? 2 26. 7A grubunun özel adı nedir? Halojenler Aşağıdaki sorularda boşluklara uygun gelen değerliği yazınız (1x4=4 puan). 27. Fe3[Fe(CN)6]2 bileşiğinde birinci demir iyonunun değerliği +2, ikinci demir iyonunun değerliği ise +3 yükseltgenme basamağındadır (2 puan). 28. Fe4[Fe(CN)6]3 bileşiğinde birinci demir iyonunun değerliği +3, ikinci demir iyonunun değerliği ise +2 yükseltgenme basamağındadır (2 puan). Aşağıdaki 29, 30 ve 31. sorularda sorudaki ifadelerin tamamı doğru ise sorunun sonuna D, az da olsa yanlışlık var ise Y yazınız (2x3=6 puan). 29. Na2B4O7.10H2O (SODYUM TETRABORAT DEKAHİDRAT): Formülü Na2O.2B2O3.10H2O şeklinde de yazılabilir. Tabiattaki boraks bileşiğidir. D 30. KOLEMANİT: % 45 B2O3 bileşiği içeren bor cevheridir. Bileşiminde CaO de ihtiva eder. Formülü 2CaO.3B2O3.5H2O ile gösterilir. Ca2B6O11.5H2O şeklinde de yazılabilir. D 31. Ca2B6O11 x 5H2O + 2H2SO4 + 6H2O → 2CaSO4 x 2H2O + 6H3BO3 Bu tepkime kolemanit cevherinden borik asit üretimine ait bir tepkimedir. D 32. 4A grubu elementlerinin isimlerini ve sembollerini sırasıyla yazınız (1x10=10 puan). Karbon (C) Silisyum (Si) Germanyum (Ge) Kalay (Sn) Kurşun (Pb) 4 33. Kükürt bileşiklerinden 5 tanesinin formülünü yazınız (2x5=10 puan). PbS FeS2 HgS BaSO4 CaSO4 SO2 H2SO3 SO3 H2SO4 H2S2O7 K2SO4 5