3-issizlik-sorunu

İŞSİZLİK SORUNU
İşsizlik sorununun önemi
• Kaynakların en verimli ve tam olarak kullanılması
→üretim etkinliği
• Kaynakların en verimli ve tam olarak
kullanılamaması →işsizlik → az üretim→
verimsizlik→az gelir
• Ör: iş arayanlar, atıl durumda fabrika
• istihdam↑→milli gelir↑
• Yüksek işsizlik→sosyal maliyet (psikososyal
sorunlar hırsızlık, alkol, intihar, cinnet, depresyon,
şiddet vs..)
İşsizliği Ölçmek
• İşsiz (unemployed): 15 - 64 yas arası, cari
ücret düzeyinde çalışmaya hazır, bir iş bulmak
için çaba gösteren fakat bulamayan (gayriiradi
işsizlik)
• İşgücü (labor force)=İşsizler+Çalışanlar
(istihdam edilmiş olanlar, employed)
• İşsizlik oranı
𝒊ş𝒔𝒊𝒛𝒍𝒆𝒓 𝒔𝒂𝒚𝚤𝒔𝚤
U=
x100
İş𝒈ü𝒄ü
• TÜİK Hane Halkı işgücü anketleri
Temel Kavramlar
• Eksik istihdam: Düzenli işleri olmayan, geçici
işlerde çalışan
• İşgücüne katılım oranı=
İş𝒈ü𝒄ü
Ç𝒂𝒍𝚤ş𝒎𝒂 𝒚𝒂ş𝚤𝒏𝒅𝒂𝒌𝒊 𝒏ü𝒇ü𝒔 (𝟏𝟓 − 𝟔𝟒)
• İstihdam-nüfus oranı=
Ç𝒂𝒍𝚤ş𝒂𝒏𝒍𝒂𝒓𝚤𝒏 𝒔𝒂𝒚𝚤𝒔𝚤
Ç𝒂𝒍𝚤ş𝒎𝒂 𝒚𝒂ş𝚤𝒏𝒅𝒂𝒌𝒊 𝒏ü𝒇ü𝒔 (𝟏𝟓 − 𝟔𝟒)
Türkiye 2007
Nedenlerine göre işsizlik türleri
1. Friksiyonel (geçici) işsizlik
2. Yapısal işsizlik
3. Konjonktürel işsizlik
Gizli işsizlik
Mevsimlik İşsizlik (inşaat sektörü, turizm, tarım)
Friksiyonel (geçici) işsizlik
•
•
•
•
•
•
Geçici işsizlik,
İş arama nedeniyle
Daha iyi bir iş bulmak için işinden ayrılmış
İflas sonucu
Eninde sonunda iş bulacaklar
Çözüm: İş ve işçi bulma kurumları, iş
arayanlarla işçi arayanları biraraya getirecek
örgütlenmeler
Yapısal işsizlik
• Bir ülkenin ekonomik yapısında ya da talepteki
değişmeler, teknolojik değişmeler, uluslararası
rekabetteki değişmeler , farklı mal hizmet
üretilmesi için gerekli mal talebi yapılarındaki
değişmeler sonucu ortaya çıkar
• Ör: Ucuz emek gücüne sahip ülkeler, emek yoğun
sanayi sektörlerinde daha ucuza mal üretip
Batı’ya üstünlük
• Uyumsuzluk işsizliği, Batı ülkeleri
• Çözüm: Eğitim programları
Konjonktürel işsizlik
• Ekonomik dalgalanmalar sonucu ortaya çıkar
• Yetersiz talep → üretimde daralma → işsizlik
artışı
• Friksiyonel ve yapısal işsizlik ekonomide her
zaman vardır
• Konjonktürel işsizlik , gerekli ekonomi
politikası araçları ile ekonomi canlandırılarak
yok edilebilir.
Gizli işsizlik (yapısal)
• Çalışıyor görünmekte, fakat üretime katkısı
yok.
• Ör: Kamu kurumları, tarım sektörü
Mevsimlik İşsizlik
• Mevsimlere bağlı ekonomik faaliyetler
• Mevsimlik dalgalanmalar
• Daha çok tarım sektörü, ekim ve hasat
döneminde işçi sıkıntısı, diğer mevsimlerde
yaygın işsizlik, diğer sektörlere de yayılır
• inşaat sektörü kışın duraklar
• turizm, yaz aylarında yoğunlaşır
Doğal İşsizlik Oranı
• Doğal İşsizlik= Friksiyonel +Yapısal
• Doğal işsizlik oranı =
Friksiyonel (𝑈𝐹 )+ Yapısal (𝑈𝑆)
İş𝑔ü𝑐ü
= 𝑈𝐹 + 𝑈𝑆
Tam istihdam
• Amaç: Konjonktürel işsizliğin yok edilmesi
• Tam istihdam: Ekonomide konjonktürel
işsizliğin bulunmadığı, yalnızca doğal işsizliğin
bulunduğu durum.
• Klasikler: tam istihdam
• Keynes: eksik istihdam
İşsizlik Sorunu
Ekonomide İstihdam ve Ücret
Düzeylerinin belirlenmesi
Emek Piyasası
Emek Piyasası
Emek arzı ve talebinde artışlar
İşsizliğin Sonuçları
Neden işsizlik var?
• İş arama, işsizlik sigortaları
• Yapışkan (esnek olmayan) ücretler
– Asgari ücret kanunları
–Sendikalar
–Etkinlik ücretleri
Yapışkan Ücretler
Yapışkan ücretler ve işsizlik
Asgari ücret kanunları
Etkinlik Ücretleri
Yapışkan Fiyatlar
Yapışkanlık ve Makro teori