KATILIM ÖNCESİ YARDIM ARACI KIRSAL KALKINMA (IPARD) PROGRAMI TARIM-ÇEVRE KAPSAMINDA SU KORUMA TRGM/AB YAPISAL UYUM YÖNETİM OTORİTESİ DAİRE BAŞKANLIĞI IPARD Programı IPA (Katılım Öncesi Yardım Aracı) aday ve potansiyel aday ülkelere yardımın ulaştırılmasına yönelik olarak geliştirilmiş bir araçtır. ADAY ÜLKELER İÇİN IPA IPA ( KATILIM ÖNCESİ MALİ YARDIM ARACI ) BİLEŞENLER Geçiş Yardımı ve Kurumsal Yapılanma Sınır Ötesi İşbirliği Bölgesel Kalkınma İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Kırsal Kalkınma IPARD Programı POLICY AREAS SECTORS/ SUB-SECTORS 1-Democracy and Governance 1-Reforms in Preparation For Union Membership 2-Rule of Law and Fundemantal Rights 2.1- Judiciary and Fundamental Rights 2.2- Home affairs 3- Environment and Climate Action 2-Socio-Economic and Regional Development 4-Transport 5-Energy 6-Competitiveness and Innovation 3-Employment, Social Policies, Education, Promotion of Gender Equality and Human Resources Development 7-Education, Employment and Social policies 8-Agriculture and Rural Development 4-Agriculture and Rural Development 8.1-Rural Development Programme 8.2-Institution and Capacity Building 5-Cross-Border Cooperation and Regional Cooperation 9- Cross-Border Cooperation and Regional Cooperation IPARD Programı Tarım sektörünün sürdürülebilir modernizasyonuna katkı sağlanması Gıda güvenliği, hayvan sağlığı, bitki sağlığı ve çevre ile ilgili AB standartlarına uyumun teşvik edilmesi, PROGRAMIN AMACI Kırsal alanların sürdürülebilir kalkınmasına katkı sağlanması Yerel kırsal kalkınma stratejileri ve tarım-çevre tedbirlerinin uygulanması için hazırlık faaliyetlerinin yapılması IPARD Programı IPARD Programı IPARD Uygulama Birimleri: Yönetim Otoritesi (YO) Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) İzleme Komitesi IPARD Programı Faydalanıcı Katkısı % 50 Kamu Katkısı %50 ( %75 AB + %25 T.C.) IPARD Programı 101-1 SÜT ÜRETEN TARIMSAL İŞLETMELER 101 KIRMIZI ET ÜRETEN İŞLETMELER 101-2 ET ÜRETEN TARIMSAL İŞLETMELER KANATLI ET ÜRETEN İŞLETMELER 103-1 SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI 103 103-2 ET VE ET ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI 103-3 MEYVE VE SEBZELERİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI 103-4 SU ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI SÜT İŞLEME TESİSLERİ SÜT TOPLAMA MERKEZLERİ KIRMIZI ET İŞLEME TESİSLERİ VE KESİMHANELERİ KANATLI ETİ İŞLEME TESİSLERİ VE KESİMHANELERİ ARICILIK 302-1 ÇİFTLİK FAALİYETLERİNİN ÇEŞİTLENDİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ SÜS BİTKİLERİ TIBBİ AROMATİK BİTKİLER 302 302-2 YEREL ÜRÜNLER VE MİKRO İŞLETMELERİN GELİŞTİRİLMESİ 302-3 KIRSAL TURİZM 302-4 KÜLTÜR BALIKÇILIĞININ GELİŞTİRİLMESİ YEREL GIDA ÜRÜNLERİ EL SANATLARI IPARD Programı TARIM-ÇEVRE Doğayı olumsuz olarak etkileyen faaliyetlerden biri de tarımdır, toprak, su ve biyoçeşitlilik üzerinde oluşan olumsuz etkilerin nedenleri: Mera alanları ve diğer alanlarda doğal yaşam alanlarının sürülmesi, Aşırı otlatma, Tarım amacıyla sulak alanların kurutulması, Sulak alanlara akan suların baraj veya sulama projelerine yönlendirilmesi, Sulama için inşa edilen barajlar, Tarımdan dönen sulardan kaynaklı kirlilik, Aşırı kimyasal ve gübre kullanımı, Yerel çeşitlerin ekiminin terk edilmesi, Yerel ırkların tercih edilmemesi. IPARD Programı Tarım çevre tedbiri ile çiftçilerin toprağın, yer altı ve yüzey sularının, biyoçeşitliliğin ve yüksek doğal değere sahip tarım arazilerinin korunmasına destek olacak daha çevre dostu ve sürdürülebilir uygulamalar benimsemesi amaçlanmaktadır. Tarım-çevre desteklerinin amacı, çevre dostu tarım yöntemlerinin uygulanmasını ve devamlı kullanımını kolaylaştırmak, kırsal alanların sürdürülebilir gelişimini destekleyerek toplumun artan çevre talebine cevap vermektir. Bu tedbir aday ülkelerde pilot düzeyde uygulanmaktadır. Dolayısıyla deneysel bir yol izleyerek yeni tarımsal ve çevresel yaklaşımları göstermeyi amaçlamaktadır. Mevcutta uygulanan ulusal veya diğer desteklerin tekrarı değildir (ÇATAK gibi). Ödemeler taahhütlerden doğan gelir kayıplarının telafisi amacıyla yapılır. IPARD Programı Tedbir dört alt tedbirden oluşmaktadır, bu alt-tedbirler ve seçilen pilot ilçeler aşağıda verilmiştir: Toprak örtüsü yönetimi ve erozyon kontrolü (Beypazarı) Suyun korunması (Şereflikoçhisar/seçilecek yeni bir ilçe)–su ile ilgili yapılması planlanan tarımda kısıtlı su kullanımını teşvik etmek Biyoçeşitlilik – toy kuşu popülasyonunun arttırılması (Polatlı) • Organik tarım yöntemlerinin tanıtımına ve uygulanmasına destek (Karar verilecek) IPARD Programı Alt-tedbirin amaçları: Sulama için kullanılan su miktarının düşürülmesi; Tarımsal faaliyetlerde aşırı su kullanımının önlenmesi; Çevre dostu tarım faaliyetleri konusunda farkındalık yaratılması; Bu alt-tedbirin su koruma konusunda etkin bir yol olup olmadığının test edilmesi. IPARD Programı Alt-tedbirin Gereklilikleri Nelerdir? • Faydalanıcının tanımı: Destek, gönüllülük esasında arazi yönetiminde 5 yıllık tarım çevre taahhüdünde bulunan, Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı gerçek ya da tüzel kişilere verilecektir. • GAEC Standartları: Temel kabul edilen GAEC (İyi Tarım Çevre Koşulları/Good Agricultural and Environmental Conditions) standartları ulusal mevzuatımız ve mevcut uygulamalarımız arasından seçilerek oluşturulur. Çiftçi öncelikle bunlara uymak zorundadır. • Uygun arazi: Destek, Şereflikoçhisar ilçesinin kaydedilmiş ve kayıtlarda ve haritalarda sulanan arazi olarak kabul edilmiş ekilebilir arazilerine verilecektir. • Başvuru yapılabilecek minimum tarımsal parsel büyüklüğü 0,2 ha’dır; başvuru sahibinin destek için başvuracağı minimum arazi büyüklüğü de 1 ha’dır. • Başvuru sahibinin en az 5 yıl süreyle arazi kadastro mülkiyeti veya kiralama belgesi olması gerekmektedir. IPARD Programı * AB’de çiftçi GAEC standartları olarak bilinen İyi Tarım Çevre koşullarına uymak zorundadır aksi halde aldığı tarımsal desteklerde indirime gidilmesi gerekebilir. * GAEC standartları, çiftçilerin tarım yapılan çevrenin 3 temel unsurunu korumasını sağlamasını amaçlamaktadır. Bunlar: Toprak ve su Yaşamsal coğrafya (habitat) ve doğal yaşam Peyzaj özellikleri (landscape features). IPARD Programı * GAEC standartlarının su konusu ile ilgili kısımları (İngiltere Örneği) GAEC 1-su yolları boyunca tampon şeritlerin (kanalların) kurulması GAEC 2-sulama için kullanılan suyun yetkilendirmeye tabi olduğu yerlerde yetkilendirme prosedürlerine uyum sağlanması GAEC 3-hava kirliliğine karşı toprak suyunun korunması IPARD Programı GAEC 14-çalı engellerin (çit) ve su yollarının korunması GAEC 18-su çıkarma (water abstraction). IPARD Programı Paket 1: kısıtlı su kullanımı (Şereflikoçhisar için) Başvuru sahibi sulanan arazilerde 5 yıllık taahhüt döneminde aşağıdaki gereklilikleri yerine getirmelidir: • Seçilen ürün kullanılacaktır (şeker pancarı, buğday veya arpa). • 10 Temmuz-10 Ağustos tarihleri arasındaki sulama dönemi hariç %20 oranında kısıtlı sulama yapılacaktır. • Kullanılan su sayaçlarla ölçülecektir. • Çiftçi 5 yıllık taahhüt dönemi boyunca çiftlik kayıt defterini dolduracaktır. • Başvuru sahibi alt-tedbir ile ilgili konularda taahhüt döneminin ilk yılında 4 saatlik zorunlu eğitime katılmalıdır (tarımçevre, etkili su kullanımı, sulama yöntemleri, vb.) IPARD Programı * NİTRAT DİREKTİFİNİN UYGULANMASI PROJESİ * Proje çok yıllı 3 bileşenli bir projeydi. Bunlar; teknik destek, eşleştirme, mal alımı konularına ilişkindi. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü tarafından proje tamamlanmıştır. * 6.765.000 Euro bütçeli IPARD Programı * Projenin genel hedefi, Türkiye’deki tarımsal aktivitelerden kaynaklanan kirliliğin önlenmesi ile su kaynakları, toprak ve atmosfere besin maddesi girdisi etkisinin azaltılmasıydı. * Projenin amacı, AB Nitrat Direktifi uygulaması için mülga Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın altyapısını güçlendirerek, yüzey ve yeraltı suları ve toprağa, tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan besin maddesi kirliliğinin azaltılmasıdır. IPARD Programı TEŞEKKÜRLER İletişim: Mehmet Aydınbelge-Tarık Topçu 3122587934-44 tarik.topcu@tarim.gov.tr mehmet.aydinbelge@tarim.gov.tr