Kamuda İnovasyon

Kamuda İnovasyon
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Maliye Bakanlığı
Strateji Geliştirme Başkanı
1
1
Kalkınmada İnovasyonun Rolü
2
2
3
Kamuda İnovasyon
Kamuda İnovasyonun İtici Güçleri
Kamuda İnovasyonun Önündeki Engeller
4
Yeni Kamu Mali Yönetim Anlayışı ve İnovasyon
5
Maliye Bakanlığında İnovasyon
6
Neler yaptık?
7
2
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Kalkınmada İnovasyonun Rolü
“ Bir ülkede refahın ve istihdamın artması, o ülkenin inovasyon yapma
kapasitesine bağlıdır”. (OECD)

İnovasyon ekonominin ana sürükleyicisidir:




Verimlilik artışı
Rekabetçilik
Sürdürülebilir büyüme
İstihdam artışı
 Sosyal gelişmenin ve toplumsal kazanımların itici gücüdür:
 Toplumsal refahın ve yaşam kalitesinin artması
 Eşitsizliklerin azalması
3
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neden Kamuda İnovasyon ?
 Değişen küresel çerçeve: Hükümetlerin üzerindeki artan baskı
 Artan küresel rekabet-makro denge ve rekabetçi yatırım ortamı konusundaki
talepler
 Etkin hizmet sunumu, saydamlık ve hesap verebilirlik konusunda artan
vatandaş talepleri
 Mali işlem ve süreçlerin etkinliği ve verimliliği konusunda artan talepler
 Daha güçlü ve yüksek performans sergileyen bir devlet yapısı
 Büyüme için istikrarın ve yatırım ortamının sağlanması
 Saydamlık, hesap verebilirlik ve iyi yönetişim ilkelerine uygun hareket
edilmesi
 Kamu yönetiminden beklenenler: Performans odaklı yönetim
 Kamuya hizmet eden ve vaatlerini yerine getiren bir kamu yönetimi
 Kamu yönetimi sistemlerinin kilit amaçlarının başarılması (Kaliteli beşeri
sermaye)
4
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Kamuda İnovasyon
Bu nedenlerle…

Verimliliği ve etkinliği artırmayı amaçlayan yeni bir yönetim yaklaşımının
benimsenmesi

Yeni iş yapış yöntemlerinin geliştirilmesi

Farklı prensiplerin ve stratejilerin benimsenmesi

Kamu hizmetlerinin sunumunda iyileştirmelerin sağlanması

Eski alışkanlık ve uygulamalarda değişiklikler ve iyileştirmeler yapılması

Değer yaratan bir kültürün geliştirilmesi
kaçınılmazdır.
5
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Kamuda İnovasyonun İtici Güçleri
 Vatandaşların artan talepleri ve farkındalıkları
 İnovasyona elverişli ve esnek kamu sistemi
 Değişime ayak uydurabilen güçlü kurumsal yapı
 Geleneksel işleyiş yöntemlerini değiştirme isteği
 Kaynakların hazır bulunması ve devamlılığı
 Kamu çalışanlarının değişime karşı esneklikleri
 İşlem maliyetlerinin azlığı
 Vizyon sahibi liderlik
6
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Kamuda İnovasyonun Önündeki Engeller
 İnovasyona nasıl başlanacağı konusunda bilgi olmaması veya yeni
fikirler ve projeler ile sürecin nasıl yürütüleceğinin bilinmemesi
 Değişime karşı yaşanan direnç ve riskten kaçınan bir kültür
 Mevcut teknolojiye ve yönetim bilimlerindeki gelişmelere rağmen
kısıtlayıcı kültürel ve organizasyonel düzen
 Halkın inovasyon faaliyetinin işe yaramayacağına dair şüpheleri,
faaliyetin hedef kitlesine ulaşmadaki zorluklar
 Sorunların çözümü, iyileşme ve gelişme için sadece az sayıdaki
yüksek performanslı çalışanlarına güvenmek

İnovasyonu destekleyen ödül ve teşviklerin azlığı
7
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Yeni Kamu Mali Yönetim Anlayışı ve İnovasyon

Kamuda inovasyona zemin hazırlayan en önemli adım:
“5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu”

5018 sayılı Kanunla başlayan süreçte gelişen yeni kamu mali yönetim
yaklaşımı;
 Şeffaf ve hesap verebilir
 Kamu kaynaklarını amacına uygun olarak etkin, etkili ve ekonomik kullanabilen
 Stratejik yönetim anlayışına ve performansa dayalı bir çalışma prensibi
benimseyen
 Katılımcı, esnek ve vatandaş odaklı bir kamu sektörü oluşturulmasını
hedeflemektedir.

Kamu sektöründe benimsenen yeni yönetim anlayışının başarıyla
uygulanmasının ve hedefine ulaşmasının anahtarı: “inovasyon” dur.
8
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Maliye Bakanlığında İnovasyon
“Hızlı ve kaliteli hizmet sunan, saydam, hesap
verebilir, öncü bir Maliye Bakanlığı”
Bu vizyonun temelinde yatan anlayış :
 Günümüzün sürekli gelişen ve değişen dünyasında, ekonomik istikrarı ve
kalkınmayı sürdürülebilir kılmak ve yaşanan sorunları aşmak için kamu
yönetiminin ve hizmet anlayışının yeniden yapılandırılması gerekmektedir.
 Bu dönüşümün; sunulan hizmetlerin kalitesinin odağında hizmet alanlar
olacak şekilde iyileştirilmesini ve mevcut kamu yönetimi anlayışının daha
saydam, hesap verebilir ve rasyonel olacak şekilde düzenlenmesini
içermesi kaçınılmazdır.
9
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?
 Kamu idarelerinde inovasyon kültürünün benimsenmesi,
inovasyon sürecinin yerleşmesi ve başarıyla işlemesi,
 İnovasyon faaliyetlerine süreklilik kazandırılması ve elde
edilecek çıktıların tüm kamuda yaygınlaştırılması amacıyla;
 01/01/2008 tarihi itibariyle Bakanlığımızca “Kamuda
İnovasyon Yönetim Sistem ve Tekniklerinin Geliştirilmesi
(Kamin) Projesi” başlatılmıştır.
10
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?
 Maliye SGB’de farkındalık + mutabakat
 İnovasyon için gerekli ortam ve atmosferin oluşturulması
Anket uygulaması
Tüm çalışanlarla odak grup toplantıları
Yöneticilerle taslak eylem planının hazırlanması
Yöneticilerin taslak eylem planını çalışanlarla paylaşmaları ve geri
besleme almaları
 Nihai eylem planı
 Uygulamaya geçiş




 İnovasyon sistem ve süreci üzerinde çalışma
 Eğitimler (genele açık + SGB özelinde)
11
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?
 İnovasyon Fikirleri Yönetim Programı
 Maliye SGB çalışanları tarafından bireysel veya grup
halinde geliştirilen fikirler
 Başkanın liderliğinde yönetim ekibince değerlendirme
ve puanlama
• Programın sanal ortama taşınması (başvuru ve değerlendirme)
12
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?

Maliye SGB genelinde sonuçların duyurulması için dönemsel toplantılar
 İletişim, bilgi ve deneyim paylaşım ortamı; ‘Katılım Belgesi’yle teşvik; ‘Onur
Belgesi’yle ödüllendirme

Projelendirme, geliştirme ve uygulamaya alma
 Geliştirme/uygulama aşamasında 20 proje
13
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?
‘Değişimin Öncüleri’ Grubu




Her daireden ve her ünvandan katılımcı
‘Eğiticilerin eğitimi’
İstanbul’da inceleme gezisi
Haftalık toplantılar; fikir geliştirme seansları, çalışan motivasyonunu ve
iletişimi artırıcı çalışmalar
Bakış açılarında/dünya görüşlerinde değişim (“radical change of rationality”)
14
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?
 Diğer ülkelerle etkileşim ve izleme
 Güney Kore: 2005’den bu yana hükümetin önceliği
• Hızla
tüm
kamu
kurumlarında
inovasyon
anlayışının
ve
uygulamalarının yaygınlaştırılması
• Yıllık endekslerle kamu kurumlarının inovasyon performansının
ölçülmesi
 İngiltere: Mart 2008’de ‘Innovation Nation’-Ulusal İnovasyon
Stratejisi
• Bu kapsamda, tüm kamu kurumlarının Eylül 2008 itibariyle ‘Yıllık
İnovasyon Plan’larını hazırlamaları ve sunmaları
• Kamu kurumlarına inovasyon faaliyetlerinde kullanmak üzere
önümüzdeki 3 yıl için 2.5 milyar Pound bütçe
• İnovasyon ve risk yönetimini (iç kontrol bileşeni olarak) gözden
geçirme çalışması
15
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?
 Son 6 ayda: İnovasyon yönetim araçlarının
uygulanması
 Bilgi Yönetimi projesi ve SGB bilgi haritasının çıkarılması
 İnovasyon metriklerinin tanımlanması
 Süreç inovasyonu/organizasyonel inovasyon çalışmasıyla
başlayan” İnovasyon Temelli İç Kontrol Sistemi”
16
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?
İç Kontrol ve İnovasyon İlişkisi
İç kontrol,

Kurumun tüm faaliyetlerini kapsayan bir süreçtir.

Kurumu hedeflerine ulaştırma amacını taşıyan bir yönetim aracıdır.

Kişilere bağımlıdır ve kültürel değişim gerektirir:

Motivasyon, sahiplenme, pozitif tutum, gelişime açıklık gerektirir.
 Organizasyonu, tüm yönetici ve çalışanları kapsar.

İlk adım olan kontrol ortamının tesisi kültürel dönüşümü; dolayısıyla
inovasyon yaklaşımının benimsenmesini ve uygulanmasını gerektirir.

SGB çalışanları tarafından bireysel veya grup halinde geliştirilen fikirler

Başkanın liderliğinde yönetim ekibince değerlendirme ve puanlandırma

17
Programın sanal ortama taşınması (başvuru ve değerlendirme)
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?
İç Kontrolün Bileşenleri





Kontrol ortamı
 vizyon, misyon, etik değerler
 süreçler
Mevcut durumu dokümante eden
 görev tanımları
değil, pozitif tutum ve destekleyici
 organizasyon yapısı
ortam gerektiren; sürekli gelişim,
 performans ölçümü
iyileştirme ve değişim gerektiren,
Risk değerlendirme
insana dayalı dinamik bir yapı
Kontrol faaliyetleri
 risk yönetimi
 kontrol prosedürleri
Bilgi ve iletişim
İzleme ve değerlendirme
İNOVASYON
18
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?
İç Kontrol ve İnovasyon İlişkisi
 Risk esaslıdır:
 Hedeflerimize ulaşmayı olumsuz yönde
etkileyebilecek durum ve olaylar nelerdir?
 Bunlara en uygun şekilde nasıl yanıt verebiliriz?
19
Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neler Yaptık?
Maliye SGB’de Yapılanlar ve Gelinen Nokta
 İnovasyon ortamını geliştirme ve inovasyon kültürünü yayma süreciyle
kontrol ortamının oluşturulması
 Süreçlerin tanımlanması ve detaylı analizi
 Süreçlerin optimizasyonu
 Organizasyonun ve görevlerin analizi
 Detaylı görev tanımları (yetki, sorumluluk, yetki devri, yetkinlik ve
beceri...)
 Performans göstergeleri ve ölçüm sistemi
 Risklerin değerlendirilmesi ve kontrol faaliyetlerinin tanımlanması
 Bilgi ve iletişim
 İzleme ve değerlendirme
20
Doç. Dr. Ahmet KESİK
ahmet.kesik@sgb.gov.tr