“Ekonomik kalkınma, Türkiye’nin hür, müstakil, daima daha kuvvetli, daima daha refahlı Türkiye idealinin belkemiğidir.” İçindekiler ULUSAL FONLAR...................................................................................................................... 12 A. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ......................................................................... 14 1. YENİ TEŞVİK SİSTEMİ............................................................................................ 14 2. DIŞ TİCARET TEŞVİKLERİ..................................................................................... 27 2.1. İhracata Yönelik Devlet Yardımları........................................................................................... 27 2.1.1 Araştırma-Geliştirme (AR-GE) Yardımı.................................................................................... 27 2.1.2 Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği................................................................................. 28 2.1.2.1 Yurtdışı Pazar Araştırma Desteği............................................................................................... 28 2.1.2.2 Pazara Giriş Desteği................................................................................................................... 29 2.1.2.3 Alım Heyeti Programları Desteği............................................................................................... 30 2.1.2.4 E-Ticaret Sitelerine Üyelik Desteği........................................................................................... 31 2.1.3 Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği.................................................................... 32 2.1.3.1 Eğitimcilerin Düzenleyeceği Eğitim Programları...................................................................... 32 2.1.3.2 Proje Bazlı Eğitim, Danışmanlık, Yurtdışı Pazarlama, Alım Heyeti ve Bireysel Danışmanlık Programları ile İstihdam Giderlerinin Desteklenmesi........................................... 33 2.1.3.3 Proje Bazlı Yurt Dışı Pazarlama veya Alım Heyeti Programları................................................ 34 2.1.3.4 Proje Bazlı Bireysel Danışmanlık Programı.............................................................................. 34 2.1.4 Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi.......................................................................................... 34 2.1.5 İstihdam Yardımı........................................................................................................................ 36 2.1.6 Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği........................................... 37 2.1.7 Yurt Dışı Fuarlara Katılım Desteği............................................................................................ 38 2.1.7.1 Yurt Dışı Fuarlarda Katılımcıların Desteklenmesi..................................................................... 38 2.1.7.2 Yurt Dışı Fuarlara İlişkin Organizatör Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi.......................... 39 2.1.7.3 Sektörel Nitelikteki Uluslararası Fuarlara Bireysel Katılımların Desteklenmesi....................... 40 2.1.7.4 Bireysel Katılımların Desteklenmesi......................................................................................... 41 2.1.7.5 Hedef Ülke ve Prestijli Fuar Bazında İlave Fuar Desteği.......................................................... 41 2.1.8. Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi............................................... 42 2.1.8.1 Birim Kira Giderlerinin Desteklenmesi..................................................................................... 43 2.1.8.2 Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi....................................................................................... 44 2.1.8.3. Yurt Dışı Marka Tescil Faaliyetlerinin Desteklenmesi............................................................... 44 www.dogaka.gov.tr 2.1.9. Teknik Müşavirlik Şirketlerine Sağlanacak Devlet Yardımları.................................................. 44 2.1.10. Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality®’nin Desteklenmesi.................................................................... 46 2.1.10.1İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri/Birliklerinin Desteklenmesi.......................................... 47 2 2.1.10.2Marka Destek Programı Kapsamındaki Şirketlerin Desteklenmesi........................................... 48 2.1.10.3TURQUALITY® Destek Programı Kapsamındaki Şirketlerin Desteklenmesi......................... 49 2.1.10.4TURQUALITY® Programının Desteklenmesi.......................................................................... 51 2.1.11 Tasarım Desteği......................................................................................................................... 52 2.1.12 Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları............................................................................ 53 2.1.13 Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi............................................................... 55 2.1.13.1Sağlık Turizmi Sektörüne Yönelik Destekler............................................................................. 55 2.1.13.2Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler......................................................................................... 56 2.1.13.3Film Sektörüne Yönelik Destekler............................................................................................. 58 2.1.13.4Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler.......................................................................................... 58 2.2 Dahilde İşleme Rejimi............................................................................................................... 60 2.3 Hariçte İşleme Rejimi................................................................................................................ 62 2.4 Serbest Bölge Teşvikleri............................................................................................................ 64 B. KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ....................................................................... 70 1. 1.1. KALKINMA AJANSLARI DESTEKLERİ.................................................................... 70 Mali Destekler............................................................................................................................ 70 1.1.1. Doğrudan Finansman Desteği.................................................................................................... 70 1.1.1.1. Proje Teklif Çağrısı.................................................................................................................... 71 1.1.1.2. Doğrudan Faaliyet Desteği......................................................................................................... 72 1.1.1.3. Güdümlü Proje Desteği.............................................................................................................. 73 1.1.2. Faiz Desteği ve Faizsiz Kredi Desteği....................................................................................... 75 1.2. Teknik Destek............................................................................................................................ 77 2. SOSYAL DESTEK PROGRAMI (SODES).................................................................... 79 3. KÖYLERİ DESTEKLEME PROGRAMI (KÖYDES)................................................. 81 4. SU, KANALİZASYON VE ALTYAPI PROJESİ (SUKAP).......................................... 81 5. ARAŞTIRMA ALTYAPISI VE ARAŞTIRMACI İNSAN GÜCÜ YETİŞTİRME PROGRAMLARI.............................................................................................................. 81 C. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ.................................. 84 1. SAN-TEZ........................................................................................................................... 84 2. TEKNOGİRİŞİM SERMAYESİ DESTEĞİ................................................................... 85 3. ARAŞTIRMA ve GELİŞTİRME FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ............ 86 Ar-Ge İndirimi........................................................................................................................... 86 3.2 Gelir Vergisi Stopajı Teşviki...................................................................................................... 86 3.3 Sigorta Primi Desteği................................................................................................................. 87 3.4 Damga Vergisi İstisnası.............................................................................................................. 87 3 www.dogaka.gov.tr 3.1 4. TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ.................................................................. 87 4.1 Yönetici Şirketlere Sağlanan Destek ve Muafiyetler................................................................. 88 4.2 Girişimcilere Sağlanan Destek ve Muafiyetler.......................................................................... 88 4.3 Öğretim Üyelerine Sağlanan Destek ve Muafiyetler................................................................. 89 4.4 Kurumlar Vergisi Desteği........................................................................................................... 89 5. ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ.............................................................................. 89 6. KOSGEB DESTEKLERİ................................................................................................. 91 6.1 KOBİ Proje Destek Programı.................................................................................................... 92 6.2 İşbirliği – Güçbirliği Destek Programı....................................................................................... 94 6.3 Girişimcilik Destek Programı.................................................................................................... 96 6.3.1 Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi.................................................................................................96 6.3.2 Yeni Girişimci Desteği................................................................................................................97 6.3.2.1 İşletme Kuruluş Desteği............................................................................................................. 98 6.3.2.2 Kuruluş Dönemi Makine, Teçhizat ve Ofis Donanım Desteği................................................... 98 6.3.2.3 İşletme Giderleri Desteği........................................................................................................... 98 www.dogaka.gov.tr 6.3.2.4 Sabit Yatırım Desteği................................................................................................................. 98 6.3.3 İş Geliştirme Merkezi Desteği.....................................................................................................99 6.3.4 İş Planı Ödülü..............................................................................................................................99 6.4 Araştırma – Geliştirme, İnovasyon ve Endüstriyel Tasarım Uygulama Destek Programı...............100 6.4.1 Ar – Ge ve İnovasyon Programı.............................................................................................. 100 6.4.2 Endüstriyel Uygulama Programı.............................................................................................. 101 6.5 Tematik Proje Destek Programı.................................................................................................102 6.5.1 Çağrı Esaslı Tematik Program................................................................................................. 103 6.5.2 Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı................................................................................. 104 6.6 Genel Destek Programı..............................................................................................................105 6.6.1 Yurt İçi Fuar Desteği................................................................................................................ 105 6.6.2 Yurt Dışı İş Gezisi Desteği....................................................................................................... 106 6.6.3 Tanıtım Desteği........................................................................................................................ 106 6.6.4 Eşleştirme Desteği................................................................................................................... 106 6.6.5 Nitelikli Eleman İstihdam Desteği........................................................................................... 107 6.6.6 Danışmanlık Desteği................................................................................................................ 107 6.6.7 Eğitim Desteği......................................................................................................................... 107 6.6.8 Enerji Verimliliği Desteği........................................................................................................ 108 6.6.9 Tasarım Desteği....................................................................................................................... 108 6.6.10 Sınai Mülkiyet Hakları Desteği................................................................................................ 108 6.6.11 Belgelendirme Desteği............................................................................................................. 108 6.6.12 Test Analiz ve Kalibrasyon Desteği......................................................................................... 109 6.6.13 Bağımsız Denetim Desteği....................................................................................................... 109 4 6.7 Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı.................................................................110 6.8 Kredi Faiz Desteği.....................................................................................................................111 6.9 Laboratuvar Hizmetleri.............................................................................................................111 D. TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU (TÜBİTAK) DESTEKLERİ............................................................................................. 114 1. 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı........................ 114 2. 1002 Hızlı Destek Programı.............................................................................................. 114 3. 1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı......................................... 115 4. 1007 Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı................ 116 5. 1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı.................................................. 116 6. 1011 Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı................................ 117 7. 1301 Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Ağları ve Platformları Kurma Girişim Projeleri............... 118 8. 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı.......................................................... 118 9. 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı................................................................. 119 10. 1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı...................................... 119 11. 1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı............................................................ 120 12. 1503 Proje Pazarları Destekleme Programı....................................................................... 121 13. 1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı................................................................ 122 14. Girişimcilik Aşamalı Destek Programı ........................................................................ 122 15. 1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı.................................................... 123 16. 1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı................................................................. 124 17. 2217 Lisansüstü Yaz Okulu ve Benzeri Diğer Etkinliklerin Desteklenmesi...................... 124 18. 2223 Yurtiçi Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Programı.................................................. 126 19. 2224 Yurt Dışı Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği Programı....................................... 126 20. 2229 Lisans ve Lisans Öncesi Öğretmen ve Öğrencilere Yönelik Bilimsel Etkinlik Düzenleme Programı......................................................................................................... 120 21. TÜBİTAK Tarafından Koordine Edilen Diğer Destekler........................................... .128 2236 - Uluslararası Deneyimli Araştırmacı Dolaşımı Destek Programı.................................................128 2237 - Proje Eğitimi Etkinliklerini Destekleme Programı......................................................................129 2239 - Girişimcilik ve Yenilikçilik Eğitimi ve Araştırma Faaliyetlerini Destekleme Programı.............129 5 www.dogaka.gov.tr 2231 - Lindau Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği............................................................................128 3501 - Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı...............................................................129 4003 - Bilim Merkezi Kurulması Destek Programı................................................................................129 4004 - Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları..................................................................................................129 4005 - Bilim ve Toplum Yenilikçi Eğitim Uygulamaları........................................................................129 5001 - Akademik e-Kitap Çağrısı...........................................................................................................129 İkili Proje Destekleri...............................................................................................................................129 ERA-NET...............................................................................................................................................129 COST (Bilimsel ve Teknik İşbirliği Alanında Avrupa İşbirliği).............................................................129 AB ÇP’ye Katılımı Özendirme Ödül Desteği.........................................................................................129 Konsorsiyum Oluşturma Amaçlı Seyahat Desteği..................................................................................129 ICGEB (Uluslararası Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Araştırma. Merkezleri) Destekleri..............129 E. GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ............................. 132 1. Hayvancılık Destekleri............................................................................................................. 132 2. Tarım Destekleri....................................................................................................................... 134 2.1 Yem Desteği............................................................................................................................. 134 2.2 Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Desteği............................................................................. 134 2.3 Organik Tarım ve İyi Tarım Desteği........................................................................................ 135 2.4 Mazot, Gübre ve Toprak Analizi Desteği................................................................................. 135 2.5 Sertifikalı Tohum Desteği........................................................................................................ 136 2.6 Tarımsal Danışmanlık Sistemi Katılım, Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi Kayıt, Araştırma Geliştirme Projeleri ve Patates Siğili Hastalığı Alternatif Destekleri...................... 137 2.7 Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli Fark Ödemesi Destekleri................ 137 F. TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU (TKDK) www.dogaka.gov.tr DESTEKLERİ.................................................................................................................... 140 1. Süt Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği..................................................................... 140 2. Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği..................................................... 141 3. Et Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği....................................................................... 141 4. Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği......................................................... 142 5. Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği........................................................ 143 6. Su Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği................................................................. 144 7. Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi Desteği...........................................145 8. Yerel Ürünler ve Mikro İşletmelerin Geliştirilmesi Desteği.................................................... 145 9. Kırsal Turizm Desteği.............................................................................................................. 146 10. Kültür Balıkçılığının Geliştirilmesi Desteği............................................................................ 147 G. ÇALIŞMA ve SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI DESTEKLERİ...................... 149 1. İŞKUR DESTEKLERİ................................................................................................. 149 6 H. ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK ve HABERLEŞME BAKANLIĞI DESTEKLERİ...... 151 1. AR-GE DESTEKLERİ.................................................................................................. 151 İ. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ.................................................. 154 1. TURİZM TEŞVİKLERİ............................................................................................... 154 1.1. Turizmi Teşvik Kanunu ile Sağlanan Teşvikler........................................................................ 154 1.1.1 Taşınmaz Malların Turizm Amaçlı Kullanımı Amacıyla Yapılan Tahsisler............................. 155 1.1.2 Orman Fonuna Katkının Taksitlendirilmesi............................................................................. 155 1.1.3 Elektrik, Havagazı ve Su Ücretleri........................................................................................... 155 1.1.4 Haberleşme Kolaylıkları.......................................................................................................... 155 1.1.5 Yabancı Personel ve Sanatkar Çalıştırılması............................................................................ 155 1.1.6 Resmi Tatil, Hafta Sonu ve Öğle Tatilleri:............................................................................... 156 1.2 Emlak Vergisi Muafiyeti.......................................................................................................... 156 1.3 Eximbank Turizm Kredisi........................................................................................................ 156 1.4 Yurtdışı Turizm Fuarlarına Katılım Desteği............................................................................. 157 1.5 KOSGEB Destekleri................................................................................................................ 158 2. KÜLTÜREL FAALİYETLERİN TEŞVİKİ................................................................ 158 2.1 Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Edilmesi................................................................ 158 2.1.1 Taşınmaz Tahsisi...................................................................................................................... 159 2.1.2 Gelir Vergisi Stopajı İndirimi................................................................................................... 159 2.1.3 Sigorta Primi İşveren Paylarında İndirim................................................................................. 159 2.1.4 Su Bedeli İndirimi ve Enerji Desteği....................................................................................... 160 2.1.5 Hafta Sonu ve Resmi Tatillerde Faaliyette Bulunabilme......................................................... 160 2.1.6 Enerji Desteği (2010/478 Sayılı Karar).................................................................................... 160 2.2 Sinema Filmlerinin Desteklenmesi.......................................................................................... 161 2.2.1 Proje Desteği............................................................................................................................ 161 2.2.2 Yapım Desteği.......................................................................................................................... 162 2.2.3 Yapım Sonrası Desteği............................................................................................................. 162 2.2.4 KDV İadesi.............................................................................................................................. 162 2.3 Kültürel Faaliyetlere Bağış ve Yardımlarda Vergi İndirimi...................................................... 162 J. TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI (TTGV) DESTEKLERİ................ 165 İLERİ TEKNOLOJİ PROJELERİ DESTEĞİ (İTEP).............................................. 165 2. ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ DESTEĞİ...................................................................... 165 3. ENERJİ VERİMLİLİĞİ DESTEĞİ............................................................................ 166 K. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI (DERNEKLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI)...................... 169 L. KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR................................................................... 172 7 www.dogaka.gov.tr 1. 1. Türk Exim Bank....................................................................................................................... 172 2. Türkiye Kalkınma Bankası...................................................................................................... 174 2.1. Yatırım Kredileri...................................................................................................................... 174 2.2. İşletme Kredileri...................................................................................................................... 174 3. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası............................................................................................. 175 3.1. Yatırım Kredi Paketi................................................................................................................ 175 4. Tarım Bakanlığı....................................................................................................................... 176 4.1. Tarım Bakanlığı Kredileri........................................................................................................ 176 5. Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi............................................................................................. 178 5.1. Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Kredileri.............................................................................. 178 6. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri................................................ 178 6.1. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Kredileri................................. 178 6.1.1. İşletme Kredisi......................................................................................................................... 179 6.1.2. Şoför Esnafının Ticari Taşıt Alımına Yönelik Kredilendirilmesi............................................. 179 6.1.3. Esnaf ve Sanatkarların İşyeri Alımına Yönelik Kredilendirilmesi........................................... 180 6.1.4. Esnaf ve Sanatkarların Son Teknoloji Makine/Ekipman ve Demirbaş Alımları ile İşyeri Modernizasyonuna Yönelik Kredilendirilmesi.............................................................. 180 6.1.5. Aylık Eşit Taksitli İşletme Kredisi........................................................................................... 181 6.1.6. Tesis Kredisi............................................................................................................................ 181 6.1.7. İstihdamı Destekleme Kredisi.................................................................................................. 181 6.1.8. Kooperatif İhracat-Tesis Kredisi.............................................................................................. 182 6.1.9. İskonto Kredisi......................................................................................................................... 182 6.1.10. Şoför Taşıt Edindirme Kredisi................................................................................................. 183 6.1.11. Şoför Esnafına Taşıt Onarım Kredisi....................................................................................... 183 6.1.12. Servis Aracı Kamyonet Yenileme Kredisi................................................................................ 183 7. Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA)...................................................................................... 184 7.1. Türkiye Grameen Mikrofinans Programı................................................................................. 184 8. Orman ve Su İşleri Bakanlığı................................................................................................... 187 8.1. Ağaçlandırma Kredisi.............................................................................................................. 187 8.2. ORKÖY Kredileri.................................................................................................................... 188 9. Kredi Garanti Fonu.................................................................................................................. 189 ULUSLARARASI FONLAR................................................................................................... 190 www.dogaka.gov.tr A. AB MALİ YARDIMLARI KAPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLERİ.................. 192 1. KATILIM ÖNCESİ AB MALİ YARDIMI (IPA)........................................................ 192 1.1. Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma...................................................................... 192 1.2. Sınır Ötesi İşbirliği................................................................................................................... 192 8 1.3. Bölgesel Kalkınma................................................................................................................... 193 1.4. İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi.......................................................................................... 193 1.5. Kırsal Kalkınma....................................................................................................................... 193 2. BİRLİK PROGRAMLARI.......................................................................................... 194 2.1. Hayatboyu Öğrenme ve Gençlik Programı...................................................................... 194 2.2. Kültür Programı........................................................................................................... 195 2.3. Progress Programı........................................................................................................ 195 2.4. 7. Çerçeve Programı..................................................................................................... 195 2.5. Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı........................................................................... 195 B. BÜYÜKELÇİLİK FONLARI........................................................................................... 198 1. JAPONYA BÜYÜKELÇİLİĞİ...................................................................................... 198 2. KANADA BÜYÜKELÇİLİĞİ....................................................................................... 198 3. AVUSTRALYA BÜYÜKELÇİLİĞİ.............................................................................. 199 C. KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR.................................................... 202 1. Avrupa Yatırım Bankası.................................................................................................................... 202 1.1. Büyüyen Anadolu KOBİ Kredisi............................................................................................. 202 1.2. KOBİ Kredisi........................................................................................................................... 202 2. Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası Kobi Yatırım Kredisi....................................................... 203 3. Dünya Bankası Kredileri.......................................................................................................... 204 3.1. KOBİ Kredileri........................................................................................................................ 204 3.2. Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredileri................................................................. 204 4. İslam Kalkınma Bankası.......................................................................................................... 205 4.1. Yatırım Kredileri...................................................................................................................... 205 5. Alman Yatırım Bankası (KFW)............................................................................................... 206 5.1 Yatırım Kredisi......................................................................................................................... 206 6. Fransız Kalkınma Ajansı (FKA) Kredileri............................................................................... 206 6.1. KOBİ Kredileri........................................................................................................................ 206 6.2. Yenilenebilir Enerji Kredileri................................................................................................... 207 6.3. Enerji Verimliliği Kredileri...................................................................................................... 208 DİZİN I (YARARLANICI KURUM/KURULUŞLAR)....................................................................209 DİZİN II (TEŞVİK VE DESTEK KONULARI)...............................................................................217 KAYNAKÇA........................................................................................................................................ 224 www.dogaka.gov.tr 9 ÖNSÖZ Etkin kullanıldığında; ülke ekonomilerinin rekabet gücünün artırılması, ekonomik büyüme ve istihdamın artırılması, çevrenin korunması gibi önemli politikalara katkı sağlayan devlet teşvikleri, devletlerin uygulama kolaylıkları ve hızlı müdahale imkânlarıyla sıkça başvurdukları güçlü araçlardır. Ülkemiz teşvik politikası, söz konusu amaçlar dışında pozitif ayrımcı bir yaklaşımla bölgelerin gelişmişlik düzeyleriyle ters orantılı olarak sağlanan yardımlarla az gelişmiş bölgelerin cazibesini artırarak yatırım ortamlarının iyileştirilmesi, ithalatın ikame edilmesi, sanayicilerimizin ihracat, Ar-Ge ve yenilikçilik kapasitelerinin geliştirilmesi sonucunda uluslararası piyasalarda rekabet güçlerinin artırılması gibi hedeflere odaklanmıştır. Türkiye’de sanayinin ve bölgelerimizin gereksinimleri doğrultusunda teşvik politikalarına yön verilmektedir. 2009 yılından beri yürürlükte olan Türkiye’nin 4 bölgeye ayrıldığı teşvik sistemi, 19 Haziran 2012 Tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan yeni karar ile kaldırılmıştır. Bunun yerine, Kalkınma Bakanlığı tarafından ekonomik ve sosyal gelişmişlik düzeyine ilişkin 61 değişken kullanılmak suretiyle yenilenen “İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması” sonucu “il grupları” esasına dayanan bölgesel sistem yerine “il bazlı” bölgesel sisteme geçilmiş, Kalkınma Bakanlığı ve Ekonomi Bakanlığı’nın çalışmaları sonucu 6 bölgeden oluşan yeni bir bölgesel harita oluşturulmuştur. Böylece gelişmişlik düzeyleri bir birine yakın illerin aynı teşvik unsurlarından yararlanabildiği daha adil bir teşvik sistemi ile iller arası gelişmişlik farklarının azaltılmasına katkısının daha fazla olması hedeflenmiştir. Ayrıca ihtiyaç duyduğumuz katma değeri teknoloji ve Ar-Ge değeri yüksek, ithal ikamesi ürünlerin üretilmesinin özendirilmesi amacıyla yeni teşvik sistemine “öncelikli yatırım” ve “stratejik yatırım” gibi kavramlar getirilmiştir. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ile eski sistemlerden farklı olarak Doğu ve Güneydoğu illerini kapsayan 6. bölgeye sağlanan pozitif ayrımcılık, stratejik yatırımlar ve otomotiv sektörüne yönelik verilen teşvikleriyle dikkat çekmektedir. www.dogaka.gov.tr Yeni Teşvik Kanunu yürürlüğe girmesiyle birlikte 20 Haziran 2012- Nisan 2013 döneminde bir önceki yıl aynı döneme göre belge sayısında %27’lik, öngörülen sabit yatırım tutarı bazında yüzde %65’lik ve istihdam bazında da yüzde %67’lik bir artış sağlamıştır. Yeni yatırım veya tevsi yatırım yapmak isteyenlere önemli avantajlar sağlayan Genel Teşvik Kanunu dışında ülkemizde kamu kurumlarının, sivil toplum kuruluşlarının, KOBİ’lerin, küçük girişimcilerin, esnaf ve sanatkarların, belediyelerin ve üniversitelerin faydalanabileceği bir çok teşvik unsuru bulunmaktadır. Farklı kurumlar tarafından sağlanan söz konusu teşvikler bilimsel çalışmalar, Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri, çevreye yönelik yatırımlar, tarımsal faaliyetler, pazarlama faaliyetleri v.s. konuları kapsamaktadır. 10 Ajans olarak çeşitli saha incelemelerimizde ve kurumumuzu ziyaret eden paydaşlarımızla görüşmelerimizde devlet desteklerinin birçoğunun bölgemizde yeterince bilinmediğini tespit ettik. Söz konusu tespitten hareketle, onların faaliyet alanlarıyla ilgili hangi destekler, destek miktarları, nereye başvurabilecekleri konusunda aydınlatıcı ve yönlendirici bir kaynak kitap hazırlamaya karar verdik. “Teşvik ve Destekler Kitabı” uzmanlarımız tarafından birçok benzer dokümanın incelenmesiyle kapsamlı bir çalışmanın ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Kitap başlıkları, ülkemizdeki teşvik, hibe ve kredileri sağlayan kurum ve kuruluş isimlerine göre sıralanmakla beraber, kitabın arka kısmında hangi desteklerden? kimler faydalanabilir? sorularına kısa yoldan cevap verebilecek olan “desteklerin yararlanıcıları” ve “destek konuları” dizinleri yer almaktadır. Teşvik ve Destekler Kitabı’nın yatırımlara yön vermesi ve devlet desteklerinden etkin bir şekilde faydalanılması hususlarında bölgemize ve ülkemize fayda sağlamasını temenni ederiz. Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı Genel Sekreterliği www.dogaka.gov.tr 11 ULUSAL FONLAR EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ A. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 1. YENİ TEŞVİK SİSTEMİ Desteğin Yasal Dayanağı 19/06/2012 tarih ve 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” ve ekleri ile 20/06/2012 tarih ve 2012/1 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” ve ekleri1 Yetkili Kuruluş Ekonomi Bakanlığı Teşvik Sisteminin Amaçları Teşvik Sisteminin amaçları; kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda; Tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesine, Üretim ve istihdamın artırılmasına, Uluslararası rekabet gücünü artıracak ve araştırma- geliştirme içeriği yüksek bölgesel ve bü- yük ölçekli yatırımlar ile stratejik yatırımların özendirilmesine, Uluslararası doğrudan yatırımların artırılmasına, Bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına, Kümelenme ve çevre korumaya yönelik yatırımlar ile araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Destekten Kimler Faydalanabilir? Gerçek kişiler www.dogaka.gov.tr Adi ortaklıklar ve sermaye şirketleri Kooperatifler ve birlikler 1 Teşvik Sistemi ile ilgili tüm mevzuata www.ekonomi.gov.tr adresinden ulaşılabilir. 14 Kamu kurum ve kuruluşları (Genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye bileşimindeki hisse oranları % 50’yi geçen kurum ve kuruluşlar) Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları Dernekler ve vakıflar EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ İş ortaklıkları Yurtdışındaki yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubeleri Başvuru Hangi Kurum/Kurumlara Yapılır? Teşvik Belgesi başvurusu Ekonomi Bakanlığı’na yapılır. Ayrıca Genel teşvik uygulamaları kapsamında yer alan, Sabit yatırım tutarı 10 milyon TL’yi aşmayan ve Aşağıda belirtilen yatırımlar için Kalkınma Ajansları, Sanayi Odaları ve Bakanlıkça Görev- lendirilen Diğer Odalar’dan oluşan yerel birimlere de müracaat edilebilir. www.dogaka.gov.tr 15 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ www.dogaka.gov.tr Sektörün US 97 KODU BAKANLIK DIŞINDA GÖREVLENDİRİLEN KURUMLARA BAŞVURU YAPILABİLECEK YATIRIM KONULARI 15 Gıda ürünleri ve içecek imalatı 17 Tekstil ürünleri imalatı (Yün ipliği hariç olmak üzere, tekstil elyafının hazırlanması ve eğirilmesi konusunda sadece modernizasyon yatırımları ve halı, tafting, dokunmamış ve örülmemiş kumaş ile çuval hariç olmak üzere tekstil dokumacılığı konusunda sadece modernizasyon yatırımları) 18 Giyim eşyası imalatı 19 Derinin tabaklanması ve işlenmesi 20 Ağaç ve mantar ürünleri imalatı (Mobilya hariç) ; hasır ve buna benzer, örülerek yapılan maddelerin imalatı 21 Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı 23 Rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıt imalatı (Madencilik yatırımları hariç) 24 Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı 25 Plastik ve kauçuk ürünleri imalatı 26 Metalik olmayan diğer mineral ürünlerin imalatı 27 Ana metal sanayi (2710 demir çelik ana sanayi hariç) 28 Metal eşya sanayi 29 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı 30 Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı 31 Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli makine ve cihazların imalatı 32 Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı 33 Tıbbi aletler, hassas ve optik aletler ile saat imalatı 34 Motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı 35 Diğer ulaşım araçlarının imalatı (Gemi ve yat inşa yatırımları hariç) 36 Mobilya imalatı; başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalat Ürün paketleme hizmeti yatırımları Belediye ve il özel idarelerinin hizmet ve altyapı yatırımları 16 İLLERİN BÖLGELERE DAĞILIMI 1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 5. Bölge 6. Bölge Ankara Adana Balıkesir Afyonkarahisar Adıyaman Ağrı Antalya Aydın Bilecik Amasya Aksaray Ardahan Bursa Bolu Burdur Artvin Bayburt Batman Eskişehir Çanakkale Gaziantep Bartın Çankırı Bingöl İstanbul Denizli Karabük Çorum Erzurum Bitlis İzmir Edirne Karaman Düzce Giresun Diyarbakır Kocaeli Isparta Manisa Elazığ Gümüşhane Hakkâri Muğla Kayseri Mersin Erzincan Kahramanmaraş Iğdır Kırklareli Samsun Hatay Kilis Kars Konya Trabzon Kastamonu Niğde Mardin Sakarya Uşak Kırıkkale Ordu Muş Tekirdağ Zonguldak Kırşehir Osmaniye Siirt Kütahya Sinop Şanlıurfa Malatya Tokat Şırnak Nevşehir Tunceli Van Rize Yozgat Yalova EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Yeni Teşvik Sisteminde Bölgeler Yeni Teşvik Sisteminde yer alan desteklerin uygulanması açısından iller, sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak 6 bölgeye ayrılmıştır. Söz konusu düzenlemeye göre Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı’nın faaliyet alanı olan TR63 bölgesi illerinden Hatay 4. bölgede, Kahramanmaraş ve Osmaniye illeri ise daha avantajlı destek oran ve limitlerinden faydalanan 5. bölgede yer almaktadır. Sivas 8 İL 13 İL 12 İL 17 İL 16 İL 15 L Sabit Yatırım Tutarı Yeni Teşvik Sisteminde aşağıda yer alan harcama kalemlerinin toplamı sabit yatırım tutarını oluşturmaktadır. Arazi-arsa Bina-inşaat Makine ve teçhizat ile 17 www.dogaka.gov.tr Diğer yatırım harcaması kalemleri ( Etüd ve proje giderleri, yardımcı makine ve teçhizat giderlerine, mal ve hizmet üretimi ile doğrudan ilgisi bulunmayan makine ve teçhizat harcamaları, İthalat ve gümrükleme giderlerine, ithal makine ve teçhizatın temininde yapılan masraflar, Taşıma ve sigorta giderleri, Montaj giderlerine, ana fabrika ve yardımcı işletme tesislerinin montajları ile ilgili tüm masraflar, Diğer giderlere, yatırım dönemi finansman giderleri ile yukarıda belirtilmeyen ancak yatırımla ilgili olan diğer yatırım harcamaları.) EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Destek Unsurları KDV İstisnası Teşvik belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için KDV ödenmemesi şeklinde uygulanır. Gümrük Vergisi Muafiyeti Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır. Vergi İndirimi Gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli olarak uygulanmasıdır. Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Teşvik belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Yatırım Yeri Tahsisi Teşvik Belgesi düzenlenmiş yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilmesidir. Faiz Desteği Faiz Desteği, teşvik belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli yatırım kredileri için sağlanır. Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Katma Değer Vergisi İadesi Sabit yatırım tutarı 500 Milyon TL’nin üzerindeki Stratejik Yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamaları için tahsil edilen KDV’nin iade edilmesidir. www.dogaka.gov.tr Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği Teşvik belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Sadece 6. bölgede gerçekleştirilecek bölgesel, büyük ölçekli ve stratejik yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür. Gelir Vergisi Stopajı Desteği Teşvik belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için belirlenen gelir vergisi stopajının terkin edilmesidir. Sadece 6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür. 18 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Yeni Teşvik Sistemi ile Sağlanan Destekler a. Genel Teşvik Uygulamaları Şartlar Tüm bölgelerde geçerlidir. Asgari sabit yatırım tutarının 1. ve 2. Bölgelerde 1 milyon TL, 3., 4., 5.,6. bölgelerde 500 bin TL olması gerekir. Teşvik edilmeyecek yatırım konuları2 ile diğer teşvik uygulamaları kapsamında yer almaması gerekir. Teşviki belirli şartlara bağlı yatırım konuları3 arasında yer alması halinde asgari kapasite, sabit yatırım tutarı ve diğer şartları sağlaması gerekir. 2 Teşvik edilmeyecek yatırım konuları www.ekonomi.gov.tr adresinde yer alan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar Ek-4’de yer almaktadır. 3 Teşviki belirli şartlara bağlı yatırım konuları www.ekonomi.gov.tr adresinde yer alan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar Ek-4’de yer almaktadır. 19 www.dogaka.gov.tr Hangi Destekler Sağlanır? KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği (Sadece tersanelerin gemi inşa yatırımları için ve 18 ayı geçmemek kaydıyla) Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için) EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ b. Bölgesel Teşvik Uygulamaları Şartlar Karar Ek 2B’de iller itibariyle belirlenen sektörler, Karar Ek 2A’da yer alan ilin bulunduğu bölgedeki şartları sağlaması halinde desteklenir. Hangi Destekler Sağlanır? Kdv İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği (3., 4., 5. Ve 6. Bölgedeki Yatırımlar İçin) Yatırım Yeri Tahsisi Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) Sigorta Primi Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) Bölgesel Teşvik Uygulamalarında Sağlanan Destek Unsurları ve Limitleri DESTEK UNSURLARI I II V KDV İstisnası TÜM BÖLGELERDE VAR Gümrük Vergisi Muafiyeti TÜM BÖLGELERDE VAR Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği OSB Yatırıma Dışı Katkı Oranı (%) OSB İçi Vergi İndirim Oranı (%) Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteğinin Sabit Yatırım Tutarına Oranı (%) OSB Destek Dışı Süresi OSB İçi 20 25 30 40 50 20 25 30 40 50 55 50 55 60 70 80 90 10 15 20 25 35 50 2 yıl 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl 12 yıl 3 Puan 4 Puan 5 Puan 7 Puan 1 Puan 1 Puan 2 Puan 2 Puan VAR İç Kredi Faiz Desteği VI 15 Yatırım Yeri Tahsisi www.dogaka.gov.tr BÖLGELER III IV YOK YOK Sigorta Primi Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10 yıl Gelir Vergisi Stopajı Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10 yıl Döviz / Dövize Endeksli Kredi 20 Öncelikli yatırım konuları, Bir alt bölge desteğinden yararlanacak yatırımlar ile, Ar-ge ve çevre yatırımları, için farklı uygulamalar vardır. b1. Öncelikli Yatırım Konuları Aşağıda belirtilen yatırım konuları 5. bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabilir. Ancak bu yatırımlar, 6. bölgede yer almaları halinde bulunduğu bölge desteklerine tabidir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Bölgesel teşvik sistemi içinde; Denizyolu ile yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar Özel sektör tarafından yapılacak şehirlerarası yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik demiryolu yatırımları ile şehir içi yük taşımacılığına yönelik demiryolu yatırımları Test merkezleri, rüzgar tüneli ve bu mahiyetteki yatırımlar (Otomotiv, uzay veya savunma sanayine yönelik olanlar) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde yapılacak turizm yatırımlarından bölgesel desteklerden yararlanabilecek nitelikteki turizm konaklama yatırımları Asgari 50.000 m² kapalı alana sahip uluslararası fuar yatırımları (Konaklama ve alışveriş merkezi üniteleri hariç) Sağlık Bakanlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek asgari 20 milyon TL tutarındaki biyoteknolojik ilaç, onkoloji ilaçları ve kan ürünleri üretimine yönelik yatırımlar Savunma Sanayii Müsteşarlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek asgari 20 milyon TL tutarındaki savunma, havacılık ve uzay alanındaki yatırımlar Maden istihraç yatırımları ve/veya maden işleme yatırımları (4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununda tanımlanan I. grup madenler ve mıcır yatırımları ile İstanbul ilinde gerçekleştirilecek istihraç ve/veya işleme yatırımları hariç) Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan ilk, orta ve lise eğitim yatırımları Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen AR-GE projeleri neticesinde geliştirilen ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar b2. Bir Alt Bölge Desteğinden Yararlanacak Yatırımlar Büyük ölçekli yatırımlar veya bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesi düzenlenen yatırımlar, aşağıda belirtilen koşullardan en az birini sağlamaları halinde vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği açısından bulundukları bölgenin bir alt bölgesinde sağlanan oran ve sürelerde bu desteklerden yararlanabilir. Yatırımın organize sanayi bölgesinde (OSB) gerçekleştirilmesi Yatırımın, aynı sektörde faaliyet gösteren en az beş gerçek veya tüzel kişinin ortağı olduğu yatırımcı tarafından gerçekleştirilmesi ve ortak faaliyet gösterilen alanda entegrasyonu sağlayacak bir yatırım olması 21 www.dogaka.gov.tr Bu madde kapsamında 6. bölgede gerçekleştirilecek büyük ölçekli ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamındaki yatırımlar için sigorta primi işveren hissesi desteği, bölgede geçerli olan süreye 2 yıl ilave edilmek, vergi indirimi desteği ise bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 5 puan ilave edilmek suretiyle uygulanır. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ b3. Ar-Ge ve Çevre Yatırımları AR-GE ve çevre yatırımları; KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti ve faiz desteğinden yararlandırılır. Söz konusu yatırımlar, 6. bölgede gerçekleştirilmesi halinde gelir vergisi stopajı ve sigorta primi desteğinden de yararlanabilir. c. Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki Şartlar Büyük ölçekli yatırımlar listesinde yer alması ve belirlenen asgari yatırım tutarını sağlaması Hangi Destekler Sağlanır? www.dogaka.gov.tr Kdv İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Gelir Vergisi Stopaj Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) Sigorta Primi Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) 22 Sıra No Yatırım Konuları Asgari Sabit Yatırım Tutarları (Milyon TL) 1 Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı 1000 2 Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı 200 3 Liman ve Liman Hizmetleri Yatırımları 200 4 Motorlu Kara Taşıtlarının İmalatı Yatırımları 4-a Motorlu Kara Taşıtları Ana Sanayi Yatırımları 200 4-b Motorlu Kara Taşıtları Yan Sanayi Yatırımları 50 5 Demiryolu ve Tramvay Lokomotifleri ve/veya Vagon İmalatı Yatırımları 6 Transit Boru Hattıyla Taşımacılık Hizmetleri Yatırımları 7 Elektronik Sanayi Yatırımları 8 Tıbbi Alet, Hassas ve Optik Aletler İmalatı Yatırımları 9 İlaç Üretimi Yatırımları 10 Hava ve Uzay Taşıtları ve/veya Parçaları İmalatı Yatırımları 11 Makine (Elektrikli Makine ve Cihazlar Dahil) İmalatı Yatırımları 12 Metal Üretimine Yönelik Yatırımlar: Maden Kanununda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerin cevher ve/ veya konsantresinden nihai metal üretimine yönelik yatırımlar (bu tesislere entegre madencilik yatırımları dahil) 50 www.dogaka.gov.tr 23 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Büyük Ölçekli Yatırım Konuları ve Sabit Yatırım Tutarları EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Büyük Ölçekli Yatırımlar İçin Sağlanan Destek Unsurları ve Limitleri DESTEK UNSURLARI I II BÖLGELER III IV V KDV İstisnası TÜM BÖLGELERDE VAR Gümrük Vergisi Muafiyeti TÜM BÖLGELERDE VAR Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırıma OSB Dışı Katkı Oranı (%) OSB İçi Vergi İndirim Oranı (%) Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteğinin Sabit Yatırım Tutarına Oranı (%) Destek Süresi VI 25 30 35 40 50 60 30 35 40 50 60 65 50 55 60 70 80 90 3 5 8 10 11 15 OSB Dışı 2 yıl 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl OSB İçi 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl 12 yıl Yatırım Yeri Tahsisi TÜM BÖLGELERDE VAR Sigorta Primi Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10 yıl Gelir Vergisi Stopajı Desteği YOK YOK YOK YOK YOK 10 yıl d. Stratejik Yatırımların Teşviki Şartlar Asgari sabit yatırım tutarının 50 milyon TL’nin üzerinde olması (Münhasıran bu yatırımların enerji ihtiyacını karşılamak üzere gerçekleştirilecek doğalgaza dayalı olmayan enerji yatırımlarının, tesis kurulu gücü ile orantılanacak kısmı dâhil). Yatırım konusu ürünle ilgili yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması. Bakanlıkça belirlenecek esaslar çerçevesinde, belge konusu yatırımla sağlanacak katma değerin asgari % 40 olması (Rafineri ve petrokimya yatırımlarında bu şart aranmaz). www.dogaka.gov.tr Yatırım konusu ürünle ilgili olarak son bir yıl içerisinde gerçekleşen toplam ithalat tutarının 50 milyon ABD dolarının üzerinde olması (Yurt içinde üretimi olmayan ürünlerin üretimine yönelik yatırımlarda bu şart aranmaz). Hangi Destekler Sağlanır? Gümrük Vergisi Muafiyeti KDV İstisnası Vergi İndirimi 24 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Faiz Desteği KDV İadesi Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) Sigorta Primi Desteği (6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) Stratejik Yatırımlar İçin Sağlanan Destek Unsurları ve Limitleri DESTEK UNSURLARI KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi I II BÖLGELER III IV VAR VAR Yatırıma Katkı Oranı (%) 50 Vergi İndirim Oranı (%) 90 V VI Sigorta Sigorta Primi İşveren Primi Hissesi Desteğinin Sabit 15 İşveren Yatırım Tutarına Oranı (%) Hissesi Destek Süresi 7 yıl (6. Bölgede 10 Yıl) Desteği Yatırım Yeri Tahsisi VAR İç Kredi 5 Puan Faiz Desteği Döviz / Dövize Endeksli 2 Puan Kredi Sigorta Primi Desteği 10 yıl (Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) Gelir Vergisi Stopajı Desteği 10 yıl (Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar İçin) KDV İadesi VAR (Sadece 500 Milyon TL Ve Üzeri Yatırımlar İçin) Başvuru www.ekonomi.gov.tr adresinde yer alan Yatırım Teşvik Mevzuatı kapsamında talep edilen belgelerle birlikte Ekonomi Bakanlığı’na yapılır. 25 www.dogaka.gov.tr ÖRNEK UYGULAMA Yeni Teşvik Sisteminde vergi indirim oranı, sigorta primi işveren hissesi desteği süresi, desteğin sabit yatırım tutarına oranı gibi teorik olarak anlaşılması güç terimler bulunduğundan, bir örnek üzerinden desteklerin nasıl uygulandığını görebiliriz. Hatay ilinde bir firmanın ayakkabıcılık sektöründe aşağıdaki gibi bir yatırım yaparak teşvik belgesine başvurduğunu öngörelim. Bina-İnşaat Gideri: 300.000 TL Makine-Teçhizat Gideri: 550.000 TL Diğer Giderler: 150.000 TL İstihdam Edilecek Kişi Sayısı: 20 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Firmanın sabit yatırım tutarı yukarıdaki harcama kalemlerinin toplamı olan 1 milyon TL’dir. Hatay ilinde ayakkabıcılık sektöründe 500 Bin TL ve üzeri yatırımlar Bölgesel Teşvik Sisteminden faydalandığından bu yatırım bölgesel teşvik sisteminde yer alan; • • • • • • KDV istisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi desteklerinden faydalanmaya hak kazanmaktadır. Böylelikle firma yaptığı 1 milyon TL’lik yatırım ile aşağıdaki gibi desteklerden faydalanır. Firma KDV istisnası ile 550.000 TL’lik makine ve teçhizatın KDV’sini ödemez. Eğer bu makineler arasında yurt dışından alınan varsa bu durumda gümrük vergisinden de muaftır. Sabit yatırım tutarı olan 1 milyon TL’lik söz konusu yatırımın 300 bin TL’lik kısmı (% 30’u) yatırıma katkı oranıdır. Firma 300 bin TL’ye kadar kurumlar ya da gelir vergisi indirimine hak kazanır. Vergi indirim oranı % 70’dir. Firmanın ilk yıl ödemesi gereken vergi 200 bin TL olduğunu varsayarsak bu durumda söz konusu tutarın % 70’i olan 140 bin TL’yi ödemez. Takip eden yıllarda firma yatırıma katkı tutarı olan 300.000 TL’ye ulaşana kadar % 70 vergi indiriminden yararlanır. Firma sigorta primi işveren hissesi desteği ile sabit yatırım tutarı olan 1 milyon TL’nin % 25’i olan 250 bin TL’ye kadar desteğe hak kazanır ve 6 yıl boyunca bu destekten faydalanabilir. Bu durumda firmanın yatırımla birlikte 20 kişiyi istihdam ettiğini varsayarsak 6 yıl boyunca bu çalışanların sigorta primini ödemez. www.dogaka.gov.tr Firma TL kredilerinde 4 puan, döviz kredilerinde ise 1 puan faiz indirimden yararlanabilir. Faiz indiriminde alınacak kredi karşılığı ödenecek faizin en fazla 600.000’lik kısmı devlet tarafından karşılanır. Örneğimizde 1 milyon TL lik sabit yatırım için bu yatırımın %70’i olan 700 bin TL kredi kullanılabilir ve bu krediden doğacak faiz giderinin 4 puanlık kısma tekabül eden bölümü devlet tarafından karşılanır. Firmaya yatırım yeri tahsis edilebilmesi için ilk olarak yatırım teşvik belgesini almış olması gerekmektedir, ancak bu durum firmaya yatırım yerinin kesin tahsis edileceği anlamına gelmez. Yatırım yeri tahsisinde Milli Emlak Genel Müdürlüğü koordinasyonunda ve ildeki yatırım yeri sahibi idare tarafından işlemler yürütülür. 26 2.1. İhracata Yönelik Devlet Yardımları Ekonomi Bakanlığı’nın ihracata yönelik olarak birçok desteği bulunmaktadır. Bunlar; AR-GE Desteği, Pazar Araştırması ve Pazarlama Desteği, Uluslararası Rekabetçilik Desteği, Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi, İstihdam Yardımı, Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği, Yurt Dışı Fuarlara Katılım Desteği, Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi, Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality®’nin Desteklenmesi, Tasarım Desteği, Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları, Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi, Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimleri’dir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2. DIŞ TİCARET TEŞVİKLERİ 2.1.1. Araştırma - Geliştirme (AR-GE) Yardımı Desteğin Yasal Dayanağı Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “98/10 Sayılı Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) Yardımına İlişkin Tebliğ” Desteğin Amacı Sanayi kuruluşlarının Araştırma-Geliştirme projelerine sermaye desteği sağlanması ile kuruluşlarca yürütülen ‘Stratejik Odak Konuları Projeleri’ne ilişkin giderlerin hibe olarak karşılanmasıdır. Ar-Ge Projeleri Ticari değeri olan yeni ürün oluşturulması, Mevcut ürünlerin rekabet gücünün yükseltilmesi ya da bu amaçla üretim yöntemi sistemi ve tekniklerinin araştırılması ve geliştirilmesi projeleridir. Stratejik Odak Konuları Projeleri Ülkemizde mevcut sanayi yapısı teknoloji ve insan gücü birikimi ve uluslararası karşılaştırmalı üstünlüklerin dinamiği esas alınarak, hangi alanlarda, teknolojik projeler yürütülmesinde yarar bulunduğunu veya araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin ülkemizde gelişip yaygınlaşması için alınması gereken tedbirleri tespit eden projelerdir. Sağlanan Destek AR-GE harcamalarının karşılanması için hazırladığı çalışma programı ve bütçe önerisini Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı’na (TTGV) sunar. Vakıf tarafından incelenerek desteklenmesine karar verilen ve Bakanlığın onayladığı projelerin yürütülmesi için projeyi getiren kuruluş ile Vakıf yetkilileri arasında sözleşme yapılır. Bu sözleşme koşullarına göre projenin uygulanması için gerekli AR-GE harcamalarının % 50’si desteklenir. 27 www.dogaka.gov.tr Kimler Başvurabilir? Sanayi kuruluşları, yazılım geliştirmeye yönelik firmalar / kuruluşlar ile sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın firma düzeyinde katma değer yaratan bütün kuruluşlardır. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Azami Destek Süresi 2 (iki) yıl (Sermaye katılımı ile desteklenen projeler için), 1 (bir) yıl (Stratejik Odak Konuları projeleri için) Azami Destek Tutarı 1 milyon ABD Doları (Ar-Ge Projeleri için), 100.000 ABD Doları (Stratejik Odak Konuları projeleri için) Yetkili Kuruluş Ekonomi Bakanlığı Uygulamacı Kuruluş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) 2.1.2. Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Desteğin Yasal Dayanağı Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “16/03/2011 Tarih ve 2011/1 Sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ ile Uygulama Usul ve Esasları” Desteğin Amacı Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler, döviz kazandırıcı hizmet veya faaliyetlerle iştigal eden şirketler ile İşbirliği Kuruluşları ve Organizatör Kuruluşların pazar araştırması ve pazara giriş faaliyetlerine ilişkin giderlerinin Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonundan (DFİF) karşılanmasına dair esasları belirlemektir. Desteğin Kapsamı Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler, döviz kazandırıcı hizmet veya faaliyetlerle iştigal eden şirketler ile İşbirliği Kuruluşları ve Organizatör Kuruluşlara verilen pazar araştırması ve pazara giriş faaliyetlerine ilişkin destekleri kapsar. 2.1.2.1. Yurtdışı Pazar Araştırma Desteği www.dogaka.gov.tr Kimler Başvurabilir? Türkiye’de sınaî ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler, yazılım şirketleri ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri. 28 Kısıtlamalar: Her takvim yılı içerisinde şirket başına en fazla 10 (on) yurt dışı pazar araştırması gezisi desteklenir. Bir yurt dışı pazar araştırması gezisi kapsamında en fazla 2 (iki) şirket çalışanının aşağıda belirtilen giderleri desteklenir: EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Destek Miktarı, Limitler ve Özel Şartlar: Yurt dışı pazar araştırması gezilerine ilişkin giderler %70 oranında ve yurt dışı pazar araştırması gezisi başına en fazla 7.500 ABD dolarına kadar desteklenir. Ulaşım: Uluslararası ve şehirlerarası ulaşımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi ve otobüs bileti ücretleri ile günlük 50 ABD dolarını, gezi başına da 500 ABD dolarını aşmamak kaydıyla araç kiralama giderleri. Konaklama: Şirket başına günlük 300 ABD dolarını geçmemek kaydıyla konaklama (oda+kahvaltı) giderleri. Yurt dışı pazar araştırması gezisinin en az 2 (iki), yol hariç en fazla 10 (on) günlük kısmı desteklenir. Yurt dışı pazar araştırması gezisi süresince, yolculuk ve gidilen ülkenin resmi tatil günleri hariç olmak üzere, her gün için en az bir kurum, kuruluş veya şirketle görüşme yapılmalıdır. Görüşme yapılmayan günler için ulaşım ve konaklama giderleri desteklenmez. Bir takvim yılı içerisinde aynı ülkeye yönelik en fazla 2 (iki) yurt dışı pazar araştırması gezisi desteklenir. Bir yurt dışı pazar araştırması gezisi tek bir ülkede yapılabileceği gibi, coğrafi konumu birbirine yakın olmak kaydıyla en fazla 3 (üç) ülkede de yapılabilir. Bu destek kapsamında aşağıda sayılan faaliyetler desteklenmez Pazar araştırmasının amaçlanmadığı yurt dışı geziler Grup seyahati veya resmi ve/veya özel kurum ve/veya kuruluşlarca yabancı ülkelere yönelik olarak gerçekleştirilen toplantı, sergi, konferans vb. organizasyonlar. 2.1.2.2. Pazara Giriş Desteği 29 www.dogaka.gov.tr Kimler Başvurabilir? Şirketler ile İşbirliği Kuruluşlar EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Destek Miktarı, Limitler ve Özel Şartlar: Yurt dışına yönelik pazara giriş stratejileri ile eylem planlarının oluşturulabilmesi amacıyla uluslararası kuruluşlara yaptırılan ve satın alınan sektör, ülke, yabancı şirket veya marka odaklı raporlar (mali ve hukuki raporlar dahil) ile yabancı şirket alımlarına yönelik danışmanlık hizmetlerine (mali ve hukuki danışmanlık dahil) ilişkin giderleri, şirketler için %60, İşbirliği Kuruluşları için %75 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD dolarına kadar desteklenir. Özel Şartlar - Satın alınan raporların alım tarihi itibarıyla en fazla 2 yıllık olması gerekir. - Satın alınan raporlar ile danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderlerin desteklenebilmesi için söz konusu rapor ve raporu hazırlayan kuruluş için Ekonomi Bakanlığı’ndan ön onay alınması gerekmektedir. Türkiye’de yerleşik yükseköğretim kuruluşları ve sağlık sektöründe tedavi amaçlı faaliyet gösteren kuruluşlar ile bu Tebliğe istinaden çıkarılacak Uygulama Usul ve Esaslarında belirlenen diğer döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler gerçekleştiren kuruluşların yurt dışında tanıtımı amacıyla yapılan faaliyetler çerçevesinde; ulaşım, konaklama ve tanıtım giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD dolarına kadar desteklenir. Bu madde kapsamında yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım faaliyetleri çerçevesinde aşağıda belirtilen giderler desteklenir: Ulaşım: Tanıtım faaliyetleri çerçevesinde uluslararası ve şehirlerarası ulaşımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi ve otobüs bileti ücretleri ile toplu taşımaya yönelik araç kiralama giderleri. Konaklama: Tanıtım yapılan süre içerisinde gidilen ülkede günlük 300 ABD dolarını geçmemek kaydıyla konaklama (oda+kahvaltı) giderleri. Aşağıda belirtilen tanıtım ve organizasyon giderleri: Tercümanlık giderleri, seminer, konferans, toplantı ve ikili görüşmelerin yapıldığı yerlerin kiralama giderleri, görsel ve yazılı tanıtım ve reklâm giderleri, halkla ilişkiler hizmeti giderleri, fuar ve sergi katılımı giderleri, katalog, broşür, eşantiyon ve tanıtım malzemeleri giderleri. 2.1.2.3. Alım Heyeti Programları Desteği Desteğin Amacı Programı düzenleyen ve programa iştirak eden firmalara destek sağlamak suretiyle Alım Heyeti Programlarının özendirilmesidir. www.dogaka.gov.tr Destek Miktarı, Limitler ve Özel Şartlar Bakanlık koordinasyonunda Organizatör Kuruluşlarca düzenlenen sektörel ticaret heyeti ile alım heyeti programlarına ilişkin giderler %50 oranında ve program başına 150.000 ABD dolarına kadar desteklenir. 30 çerçevesinde aşağıda belirtilen giderler desteklenir. - Ulaşım: Uluslararası ve/veya şehirlerarası ulaşımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi, otobüs bileti ve toplu taşımaya yönelik araç kiralama giderleri - Konaklama: Sektörel ticaret heyetlerinde şirket başına, alım heyetlerinde davetli yabancı şirket, kurum veya kuruluş başına günlük 300 ABD dolarını geçmemek kaydıyla konaklama (oda+kahvaltı) giderleri - Sektörel ticaret heyeti veya alım heyeti programları kapsamındaki “tercümanlık giderleri”, “seminer, konferans, toplantı ve ikili görüşmelerin yapıldığı yerlerin kiralama giderleri”, “görsel ve yazılı tanıtım ve reklâm giderleri”, “Halkla ilişkiler hizmeti giderleri“, “katalog, broşür, eşantiyon ve tanıtım malzemeleri giderleri” EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Organizatör Kuruluşlarca düzenlenen sektörel ticaret heyeti ile alım heyeti programları Bir takvim yılında bir Organizatör Kuruluşun yaptığı en fazla 5 (beş) sektörel ticaret heyeti ve 10 (on) alım heyeti programı desteklenir. Özel Şart Sektörel ticaret heyeti programları ile alım heyeti programlarının destek kapsamına alınabilmesi için ilgili Organizatör Kuruluş tarafından program başlangıç tarihinden en az 3 ay önce program taslağı ve tahmini bütçesiyle birlikte Bakanlığa başvuruda bulunulması gerekir. Bakanlıkça uygun bulunan programlar destek kapsamına alınır. 2.1.2.4. E-Ticaret Sitelerine Üyelik Desteği Desteğin Amacı Ürünlerin yurt dışına elektronik ortamda pazarlanabilmesi amacıyla Bakanlıkça uygun görülen ve nihai tüketiciye yönelik olmayan e-ticaret sitelerine üyelik giderlerinin karşılanmasıdır 31 www.dogaka.gov.tr Destek Miktarı, Limitler ve Özel Şartlar Nihai tüketiciye yönelik olmayan e-ticaret sitelerine üyelik giderleri şirketler için %70 oranında ve yıllık en fazla 10.000 ABD dolarına kadar desteklenir. Şirketler en fazla 5 (beş) e-ticaret sitesi için ve e-ticaret sitesi başına en fazla 3 (üç) yıl süresince yararlanabilir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Yararlanmak isteyen şirketlerin en az bir yabancı dilde yayımlanan ticari faaliyetiyle ilgili bir internet sitesi olması zorunludur. Üye olunması istenen e-ticaret sitesinin Ekonomi Bakanlığı’ndan ön onay almış olması gerekmektedir. E-ticaret sitelerinde yer alan site içi reklam ve reklam bandı (banner) giderleri destek kapsamı dışındadır. 2.1.3. Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği Desteğin Yasal Dayanağı: Para ve Koordinasyon Kurulu “2010/8 Sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” Desteğin Amacı Türkiye’de sınaî ve/veya ticari faaliyette bulunan veya yazılım sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü arttırmaya yönelik eğitim ve danışmanlık giderleri ile İşbirliği Kuruluşlarının Bakanlıkça uygun görülen proje bazlı giderlerini Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonundan (DFİF) karşılamaktır. Desteğin Kapsamı Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan veya yazılım sektöründe faaliyet gösteren şirketler ile Türkiye İhracatçılar Meclisi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, İhracatçı Birlikleri, İl Ticaret ve/veya Sanayi Odaları, Organize Sanayi Bölgeleri, Endüstri Bölgeleri, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Sektörel Üretici Dernekleri, Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ) ile imalatçıların kurduğu dernek, birlik ve kooperatiflere bu Tebliğ çerçevesinde verilen destekleri kapsar. 2.1.3.1. Eğitimcilerin Düzenleyeceği Eğitim Programları Desteğin Amacı Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler ile yazılım sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü arttırmaya yönelik eğitim giderlerinin desteklenmesidir. www.dogaka.gov.tr Kimler Başvurabilir? Sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler ile yazılım sektöründe iştigal eden şirketler. Destek Miktarı ve Oranı Şirketlerin yıllık toplam 20.000 ABD dolarını aşmamak üzere, program bazında süresi 60 saati geçmeyen yurtiçi eğitim giderlerinin % 70’i desteklenir. Özel Şartlar Destek kapsamında alınabilecek eğitimlerin konuları şunlardır: Avrupa Birliği ve Dünya Ticaret Örgütü Mevzuatı, 32 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Dış Ticarette Anlaşmazlıkların Çözümü ve Uluslararası Tahkim, Dış Ticaretin Finansmanı ve Dış Ticaret Muhasebesi, Dış Ticarette Fiyatlandırma, Dış Ticaret, Gümrük ve Kambiyo Mevzuatı, Dış Ticarette Kullanılan Belgeler ve Ödeme Şekilleri, Dış Ticarette Sözleşmeler ve Teslim Şekilleri, Tedarik Zinciri Yönetimi ve Lojistik, Uluslararası Pazarlama ve Elektronik Ticaret, Yenilikçilik ve Kümelenme, Ekonomi Bakanlığı’nca uygun görülen diğer konular 2.1.3.2. Proje Bazlı Eğitim, Danışmanlık, Yurtdışı Pazarlama, Alım Heyeti ve Bireysel Danışmanlık Programları ile İstihdam Giderlerinin Desteklenmesi Desteğin Amacı İşbirliği Kuruluşlarının Bakanlıkça uygun görülen proje bazlı giderlerinin desteklenmesidir. Kimler Başvurabilir? İşbirliği Kuruluşları: Üyeleri için işbirliği faaliyeti gerçekleştiren İhracatçı Birlikleri, İl Ticaret ve Sanayi/Sanayi Odaları, Organize Sanayi Bölgeleri, Endüstri Bölgeleri, Sektörel Üretici Dernekleri, Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ) veya imalatçıların kurduğu dernek-birlik veya kooperatifler. Sağlanan Destek Proje Bazlı Eğitim ve/veya Danışmanlık Programları İşbirliği Kuruluşlarının; Eğitim ve/veya danışmanlık ihtiyacının analizi, İş planı ve ihracat stratejilerinin hazırlanması, izlenmesi, İhracat potansiyelinin belirlenmesi ve ihracat yapmaya hazır hale getirilmesi, Süreç iyileştirme ve yönetimi, Bilgi ve iletişim teknolojileri danışmanlığı, Aynı değer zincirinde yer alan, birbirleriyle ilişki içinde olan ve coğrafi yakınlık içinde bulunan şirketlerin uluslararası rekabetçilik yönünde yol haritalarının hazırlanması konularında düzenlenen eğitim ve/veya danışmanlık programları çerçevesinde verilen eğitim, danışmanlık faaliyet giderleri ile program organizasyonuna yönelik faaliyet giderlerinin en fazla %75’i proje bazında 400.000 ABD dolarına kadar karşılanır. 33 www.dogaka.gov.tr Destek Miktarı ve Oranı İşbirliği Kuruluşunca bu projelerde görevlendirilen en fazla 2 uzman personelin istihdam giderlerinin en fazla %75 i desteklenir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.3.3. Proje Bazlı Yurt Dışı Pazarlama veya Alım Heyeti Programları İşbirliği Kuruluşunca düzenlenen 5 adet yurt dışı pazarlama programları (ortak pazar araştırmaları, pazar ziyaretleri, küme tanıtım faaliyetleri, ticaret heyetleri, yurt dışı fuar ziyaretleri, eşleştirme vb organizasyonlar) için her bir program bazında 150.000 ABD Dolarına kadar, 10 adet yurt dışındaki alıcı firmaların Türkiye’den alım yapmaları amacıyla düzenlenen alım heyeti programları için ise her bir program bazında 100.000 ABD Dolarına kadar, aşağıda yer alan giderlerinin en fazla %75’i karşılanır. Desteklenen konular: Ulaşım: Yurt dışı pazarlama veya alım heyeti programları kapsamında uluslararası ve/veya şehirlerarası ulaşımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi, otobüs bileti ve toplu taşımaya yönelik araç kiralama giderleri, Konaklama: Yurt dışı pazarlama veya alım heyeti programları kapsamındaki konaklama giderleri, Yurt Dışı Pazarlama veya Alım Heyeti Programları Kapsamındaki Tanıtım ve Organizasyon Giderleri: tercümanlık gideri, seminer, konferans, toplantı ve ikili görüşmelerin yapıldığı yerlerin kiralama giderleri, görsel ve yazılı tanıtım giderleri, halkla ilişkiler hizmeti gideri. 2.1.3.4. Proje Bazlı Bireysel Danışmanlık Programı Proje bazlı faaliyetler kapsamında, eğitim ve/veya danışmanlık programına/programlarına ve yurt dışı pazarlama veya alım heyeti programına/ programlarına katılan şirketler, Bakanlıkça uygun görülen konularda proje bazlı bireysel danışmanlık hizmeti alabilir. Destek Miktarı Şirketlerin yıllık 50.000 ABD Dolarına kadar 3 yıl alacakları danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderleri % 70 oranında karşılanır. 2.1.4. Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi www.dogaka.gov.tr Desteğin Yasal Dayanağı: Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “97/5 Sayılı Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” Destek Amacı Türkiye’de ticari ve sınai faaliyette bulunan veya tarım ya da yazılım sektörlerinde iştigal eden şirketler tarafından çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesini teminen akredite edilmiş kurum ve/veya kuruluşlardan alınacak kalite, çevre belgeleri ile insan can, mal emniyeti ve güvenliğini gösterir işaretler ile tarım ürünlerine ilişkin laboratuvar analizleri ve belgelendirme işlemleriyle ilgili harcamaların belirli bir bölümünün karşılanmasıdır. 34 Destek Konuları ISO 9000 serisi ISO 14000 serisi CE işareti Uluslararası nitelikteki diğer kalite, çevre belgeleri ile insan can, mal emniyeti ve güvenliğini gösterir işaretler ISO 22000 gıda güvenliği yönetimi sistemi belgelerini Tarım ürünlerine ilişkin belgelendirme işlemleri ve olumlu sonuçlanmak kaydıyla laboratuvar analiz raporlarını alma masrafları (sadece belgelendirme masrafları) EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Kimler Başvurabilir? Türkiye’de Ticari Ve Sınai Faaliyette Bulunan Şirketler Tarım Veya Yazılım Sektöründe İştigal Eden Şirketler Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ) Destek Miktarı ve Oranı Şirketlerin, bu Tebliğin 4’üncü maddesinde belirtilen belgelendirme ve/veya laboratuvar analiz harcamaları % 50 oranında ve belgelendirme ve/veya analiz başına en fazla 25.000 ABD dolarına kadar desteklenir. Başvuru Süresi Belgeyi aldıktan sonra 6 ay içinde başvurulması gerekmektedir. Destek Şartı Harcamaların belgelendirilmiş olması ve Türk Standartları Enstitüsü veya akredite edilmiş kuruluşlardan alınmasıdır. Yetkili Kuruluş Ekonomi Bakanlığı Uygulamacı Kuruluş İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği www.dogaka.gov.tr 35 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.5. İstihdam Yardımı Desteğin Yasal Dayanağı: Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “2000/1 Sayılı İstihdam Yardımı Hakkında Tebliği” Destek Amacı Sektörel Dış Ticaret Şirketi unvanını haiz firmaların münhasıran dış ticarete ilişkin işlemlerini yürütmek üzere konusunda tecrübeli ve yükseköğrenimli yönetici ve eleman istihdamının sağlanması amaçlanmaktadır. Kimler Başvurabilir? Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ) Destek Miktarı ve Oranı SDŞ’lerin ilk defa istihdam edecekleri, konusunda tecrübeli ve yükseköğrenimli; Yöneticinin toplam azami 18.000 ABD doları karşılığı Türk Lirasını aşmamak üzere yıllık brüt maaşlarının % 75’i Elemanların toplam azami 9.000 ABD doları karşılığı Türk Lirasını aşmamak üzere yıllık brüt maaşlarının % 75’i Destek Süresi En fazla 1 yıl Desteklenen Harcamalar Bir SDŞ’ye istihdam edeceği en fazla bir yönetici ile iki elemanın ücretleri için ve bir defa destek sağlanmasıdır. www.dogaka.gov.tr Uygulamacı Kuruluş Ekonomi Bakanlığı 36 Desteğin Yasal Dayanağı: Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “95/7 Sayılı Uluslararası Nitelikteki Yurtiçi İhtisas Fuarlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ” Destek Amacı Uluslararası nitelikteki yurtiçi ihtisas fuarlarının dış tanıtımının sağlanması ve uluslararası düzeyde katılımın artırılması amacına yönelik bir destektir. Ekonomi Bakanlığı’nca belirlenecek kriterlere uygun yerli organizatörlerin fuar öncesinde ve fuar süresince gerçekleştirecekleri tanıtım ve promosyon faaliyetlerine ilişkin giderlerin belli bir oranı karşılanmaktadır. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.6. Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği Kimler Başvurabilir? Organize eden firmalar yararlanabilmektedir. Desteklenecek Fuarlar Tekstil-konfeksiyon-halı Deri (ayakkabı dahil) Taşıt araçları ve yan sanayi Gıda ve gıda teknolojisi Elektrik/elektronik sanayi Madeni eşya sanayi Toprak sanayi İnşaat malzemeleri Mobilya sanayi Desteklenecek Miktarı ve Oranı Fuar öncesi yapılan yurtdışı tanıtım faaliyetleri (Destek Oranı % 50, Azami Destek 25.000 ABD doları) Fuara davetli önemli yabancı alıcıların (2 kişi/ülke) ulaşım giderleri (Destek Oranı % 50, Azami Destek 15.000 ABD doları) Fuar süresince düzenlenecek seminer, konferans, panel ve ödüllü yarışmalara ilişkin giderler (Destek Oranı % 50, Azami Destek 5.000 ABD doları) Yetkili Kuruluş Ekonomi Bakanlığı 37 www.dogaka.gov.tr Uygulamacı Kuruluş İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.7. Yurt Dışı Fuarlara Katılım Desteği Desteğin Yasal Dayanağı: Para ve Koordinasyon Kurulu “2009/5 Sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ” Desteğin Amacı Firmalarımızın yurt dışı fuarlara iştiraki ve sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara bireysel katılımlarının sağlanması ile Türk ihraç ürünlerinin tanıtılması ve pazarlanması suretiyle desteklenmesidir. Kimler Başvurabilir? Yurt dışı fuar organizasyonu gerçekleştiren organizatörler ve söz konusu fuara iştirak eden firma ve kuruluşlar ile sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara bireysel katılım sağlayan firma ve kuruluşlar başvuruabilir. Başvuru Şekli Gerekli tüm bilgi ve belgeler fuarın bitiş tarihinden en geç üç ay içerisinde; yurt dışı fuar organizasyonlarında; katılımcı ve/veya organizatör tarafından Bakanlıkça belirlenecek İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine, bireysel düzeyde uluslararası fuar katılımlarında ise; katılımcı tarafından katılımcının üretim konusuyla ilgili üye olduğu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine intikal ettirilir. Katılımcının bireysel olarak katılım sağlayacağı, Bakanlıkça destek kapsamına alınmış bulunan sektörel nitelikteki uluslararası fuarın başlama tarihinden en az on beş gün önce, destek müracaatında bulunacağı İhracatçı Birliği Genel Sekreterliğine fuarın yetkili organizatörü tarafından düzenlenen, boş stand ve/veya standart donanımlı stand metrekare fiyatını gösteren yer tahsis belgesi veya faturasını ibraz eder. 2.1.7.1. Yurt Dışı Fuarlarda Katılımcıların Desteklenmesi Destek Miktar ve Oranları Yurt Dışı Fuar Organizasyonlarında, katılımcı tarafından organizatöre ödenen katılım bedelinin % 50’si ve katılımcıların standlarında görevlendireceği en fazla 2 temsilcinin ekonomi sınıfı gidiş-dönüş ulaşım masraflarının %50’si destek kapsamında katılımcıya ödenir. www.dogaka.gov.tr Katılımcıya fuar bazında ödenecek destek tutarı, Yurt Dışı Fuarın genel nitelikli uluslararası fuara Milli Katılım veya Türk İhraç Ürünleri Fuarı olması halinde 10.000 ABD dolarını; sektörel nitelikli uluslararası fuara Milli Katılım, Yabancı Firma Katılımlı Sektörel Fuar veya Sektörel Türk İhraç Ürünleri Fuarı olması halinde ise 15.000 ABD dolarını geçemez. Yurt dışı fuarlara iştirak eden komple tesis imalatı, makine, yat imalatı ve otomotiv ana sanayi sektöründe faaliyet gösteren katılımcıların fuar nakliye masraflarının destek kapsamında bulunmayan kısmının 10.000 ABD dolarını geçmemek üzere %50’si, doğal taş, seramik, mobilya, otomotiv yan sanayi, elektronik, beyaz eşya, endüstriyel mutfak eşyaları, mücevherat ve halı sektöründe faaliyet gösteren katılımcıların fuar nakliye masraflarının destek kapsamında bulunmayan kısmının ise 6.000 ABD dolarını geçmemek üzere %50’si katılım bedeline ilaveten desteklenir. İlave nakliye desteği bu Maddenin bir önceki maddede belirtilen sınırlamaya tabi olmadan uygulanır. 38 Katılımcının gen mühendisliği /biyoteknoloji, uzay ve havacılık teknolojileri, ileri malzeme teknolojileri, nano teknoloji, teknik tekstil, yenilenebilir enerji, donanım (hardware), yazılım (software), bilişim ve elektronik konularında üretim yapması veya film yapımcısı olması durumunda katılım bedelinin %75’i, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen sınırlamaya tabi olmak üzere destek kapsamında katılımcıya ödenir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Katılımcının Sektörel Dış Ticaret Şirketi (SDŞ) olması durumunda, organizatöre ödenecek katılım bedelinin %75’i, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen sınırlamaya tabi olmak üzere destek kapsamında SDŞ’ye ödenir. Üretici/İmalatçı organizasyonlarının katılacağı yurtdışı fuarlarda katılım bedelinin %75’i, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen sınırlamaya tabi olmak üzere ödenir. Üretici/İmalatçı organizasyonuna yapılacak ödemelerde, katılım bedelinin hesaplanmasında her fuar için azami 36 m2’lik alan esas alınır. Üretici/İmalatçı organizasyonları, kiraladıkları standda sadece temsil ettikleri sektör/sektörlerin genel tanıtımını yaparlar, söz konusu alanda münferiden firmalara ait ürünleri sergileyemezler. Ekonomi Bakanlığınca belirlenecek sektörlerde faaliyet gösteren ve organizatörden nakliye hizmeti almayan katılımcıların nakliye harcamaları ile katılım bedeli toplamı, nakliye hizmetini organizatörden alan diğer katılımcıların ödediği katılım bedelini aşmamak kaydıyla desteklenebilir. 2.1.7.2. Yurt Dışı Fuarlara İlişkin Organizatör Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Destek Konu, Miktar ve Oranları Ekonomi Bakanlığı’nca görevlendirilen organizatörün, yurt dışı fuar organizasyonuna yönelik olarak Türk ihraç ürünlerinin tanıtımı amacıyla yurtdışında gerçekleştirmek üzere, - Defile, - Fuar konusu sektör ile ilgili seminer, basın toplantısı ve duyuru, - Reklam panoları, afiş, katalog, broşür/kitapçık biçimindeki tanıtım etkinlikleri, - Elektronik ortamda tanıtım/videowall, multivizyon gösterileri, - Yazılı ve görsel kitle iletişim araçlarında yayınlanacak reklamlar, - Toplam alanı 25 m2’yi geçmemek üzere, fuar konusu sektör/sektörlerin tanıtımı ve katılımcı firmalara iletişim hizmetleri (faks, telefon, internet vb.) vermeye yönelik info stand, - Katılımcılara kiralanan toplam fuar alanının %15’ini geçmemek üzere gösteri/etkinlik/ trend alanı, harcamaları destek kapsamındadır. 39 www.dogaka.gov.tr Yurt dışı fuar organizasyonlarında, Bakanlıkça görevlendirilen organizatör tarafından yapılan bu madde kapsamındaki tanıtım faaliyetlerine yönelik harcamalar, tüm katılımcıların toplam katılım bedelinin %25’ini geçmemek üzere; yurt dışı fuarın genel nitelikli olması halinde 80.000 ABD dolarına kadar, sektörel nitelikli olması halinde ise 120.000 ABD dolarına kadar %75 oranında destekten yararlandırılır. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Sektörel Türk İhraç Ürünleri Fuarları ve sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara Milli Katılımlarda, Bakanlığa sunulacak tanıtım projesine verilecek ön uygunluğa istinaden, fuar konusu sektörün tanıtımına yönelik gerçekleştirilecek gösteri/etkinlik/trend alanı harcamaları için yukarıda belirtilen destek miktarına ilaveten; proje kapsamında yapılacak harcamaların %75’ini geçmemek üzere 80.000 ABD dolarına kadar ödeme yapılır. 2.1.7.3. Sektörel Nitelikteki Uluslararası Fuarlara Bireysel Katılımların Desteklenmesi Destek Konu, Miktar ve Oranları Ekonomi Bakanlığı’nca belirlenerek ilan edilen yurt dışında düzenlenen sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara Bireysel Katılım gerçekleştirilmesi durumunda; katılımcının fuarın yetkili organizatörüne ödeyeceği boş stand veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamaları ile katılımcıların standlarında görevlendireceği en fazla 2 temsilcinin ekonomi sınıfı gidiş-dönüş ulaşım masraflarının %50’si, 15.000 ABD dolarını aşmamak üzere ödenir. Sektörel nitelikli uluslararası fuarlara iştirak eden komple tesis imalatı, makine, yat imalatı ve otomotiv ana sanayi sektöründe faaliyet gösteren katılımcıların fuar nakliye masraflarının destek kapsamında bulunmayan kısmının 10.000 ABD dolarını geçmemek üzere %50’si, doğal taş, seramik, mobilya, otomotiv yan sanayi, elektronik, beyaz eşya, endüstriyel mutfak eşyaları, mücevherat ve halı sektöründe faaliyet gösteren katılımcıların fuar nakliye masraflarının destek kapsamında bulunmayan kısmının ise 6.000 ABD dolarını geçmemek üzere %50’si katılım bedeline ilaveten desteklenir. İlave nakliye desteği bu maddenin 1. fıkrasında belirtilen sınırlamaya tabi olmadan uygulanır. Katılımcının Sektörel Dış Ticaret Şirketi (SDŞ) olması durumunda, boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının tamamı ve nakliye harcamalarının %75’i, 15.000 ABD dolarını aşmamak üzere destek kapsamında SDŞ’ye ödenir. Katılımcının gen mühendisliği /biyoteknoloji, uzay ve havacılık teknolojileri, ileri malzeme teknolojileri, nano teknoloji, teknik tekstil, yenilenebilir enerji, donanım (hardware), yazılım (software), bilişim ve elektronik konularında üretim yapması veya film yapımcısı olması durumunda boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının %75’i, 15.000 ABD dolarını aşmamak üzere destek kapsamında katılımcıya ödenir. www.dogaka.gov.tr Üretici/İmalatçı organizasyonlarının katılacağı sektörel nitelikli uluslararası fuarlar için, boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının %75’i, 15.000 ABD dolarını aşmamak üzere ödenir. Üretici/İmalatçı organizasyonuna yapılacak ödemelerde, katılım bedeli her fuar için azami 36 m2’lik alan üzerinden hesaplanır. 40 Bakanlıkça belirlenerek ilan edilen yurt dışında düzenlenen sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara Bireysel Katılım gerçekleştirilmesi durumunda; katılımcının fuarın yetkili organizatörüne ödeyeceği boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının % 50’si, Katılımcının SDŞ olması durumunda, boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının tamamı ve nakliye harcamalarının % 75’i, EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.7.4. Bireysel Katılımların Desteklenmesi Üretici/İmalatçı organizasyonlarının katılacağı sektörel nitelikli uluslararası fuarlar için, boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının % 75’i desteklenir. Başvuru Şekli Katılımcının bireysel olarak katılım sağlayacağı, Ekonomi Bakanlığı’nca destek kapsamına alınmış bulunan sektörel nitelikteki uluslararası fuarın başlama tarihinden en az on beş gün önce, destek müracaatında bulunacağı İhracatçı Birliği Genel Sekreterliğine fuarın yetkili organizatörü tarafından düzenlenen, boş stand ve/veya standart donanımlı stand metrekare fiyatını gösteren yer tahsis belgesi veya faturasını ibraz eder. 2.1.7.5. Hedef Ülke ve Prestijli Fuar Bazında İlave Fuar Desteği Ekonomi Bakanlığı’nca yürütülen İhracat Stratejisi çerçevesinde ihracatımızın ülke ve pazar açısından çeşitlendirilmesi ve firmalarımızın hedef pazar olarak nitelenen ülkelere yönlendirilebilmelerini teminen her yıl belirlenen 15 hedef ülkede düzenlenecek fuarlara iştirak eden katılımcıların %50 destek oranına 20 puan ilave destek sağlanır. Bu maddenin birinci fıkrası çerçevesinde belirlenecek Hedef Ülkelerde gerçekleştirilecek fuarlara iştirak eden katılımcıların yanısıra, bu Tebliğin 5 inci maddesinin 4 üncü, 5 inci, ve 6 ncı fıkraları ile 7 nci maddesinin 3 üncü, 4 üncü, ve 5 inci fıkraları kapsamında %75 destek oranına tabi olan katılımcılar 10 puan ilave destekten yararlanamaz. Katılımcının yılda bir defaya mahsus olmak üzere, Kalkınma Ajansı’nca belirlenecek sektörel nitelikteki uluslararası prestijli fuarlardan birine katılması halinde, katılımcı tarafından organizatöre ödenen özel donanımlı stand dahil katılım bedelinin, Bireysel Katılımlarda ise katılımcının fuarın yetkili organizatörüne ödeyeceği boş stand veya donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının %50’si destek kapsamında 50.000 ABD dolarını geçmemek üzere katılımcıya ödenir. Bu maddenin 3 üncü fıkrasından yararlandırılan katılımcılara bu Tebliğ’in diğer maddelerinde belirtilen % 50’den daha yüksek destek oranları uygulanmaz. Bu destek kapsamındaki katılımcılar söz konusu fuar katılımlarında bu Tebliğin 15 inci maddesinde belirtilen 50 m2 sınırlamasından muaftır. www.dogaka.gov.tr 41 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.8. Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Desteğin Yasal Dayanağı: Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “2010/6 Sayılı Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Tebliğ” Desteğin Amacı Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyet gösteren şirketler ile İşbirliği Kuruluşları üyelerinin ürünlerinin pazarlama ve tanıtımının yapılmasını sağlamak, bu çerçevede yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım, marka tescil giderleri ile yurt dışında mal ticareti yapmak amacıyla açılan birimlerle ilgili giderlerinin bir kısmının Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan (DFİF) karşılanmasıdır. Yetkili Kuruluş Ekonomi Bakanlığı Uygulamacı Kuruluş İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği Yurtdışında Onay Yeri Ticaret Müsteşarlığı/Ataşeliği veya Konsolosluk Kimler Başvurabilir? Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyet gösteren şirketler ile İşbirliği Kuruluşları Destek Süresi ve Sayısı En fazla 4 yıl boyunca ve 15 yurt dışı birim faydalanabilir. Başvuru Süresi Yurt dışı ödeme belgeleri ile ödemeye ilişkin olarak Uygulama Usul ve Esasları Genelgesinde belirtilen diğer yurt dışı belgeler, ödeme tarihinden itibaren en geç 6 ay (Tebliğ 16. Maddede belirtilen Yurt Dışı Marka Tescil Faaliyetleri için bu süre 18 aydır) içerisinde şirket tarafından Ticaret Müşavirliği/Ataşeliği’ne, www.dogaka.gov.tr Yurt içi ödeme belgeleri ile ödemeye ilişkin olarak Uygulama Usul ve Esasları Genelgesinde belirtilen diğer yurt içi belgeler, ödeme tarihinden itibaren en geç 6 ay (Tebliğ 16. Maddede belirtilen Yurt Dışı Marka Tescil Faaliyetleri için bu süre 18 aydır) içerisinde şirket tarafından üyesi olduğu İhracatçı Birliği Genel Sekreterliğine (İBGS) ibraz edilmelidir. 42 Türkiye’deki ana şirket doğrudan birim açabileceği gibi yurt dışında faaliyet gösteren şirketi veya şubeleri de birim açabilir. Bu durumda yurt dışındaki şirket ile Türkiye’deki ana şirket arasında organik bağın olması gerekir. Destek ödemesi yurt dışı ortaklık oranına göre hesaplanır. Yurt dışı şirketin, Türkiye’deki ana şirketin kuruluş tarihinden sonra açılması gerekir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.8.1. Birim Kira Giderlerinin Desteklenmesi İşbirliği Kuruluşlarının kiralayacakları yurt dışı birimlerin kira giderleri de desteklenir. Desteklerden yararlanan birimlerde, Türkiye’de üretilen ürünlerin pazarlanması gerekir. Sınai ve ticari şirketler veya bu şirketlerle aralarında organik bağ bulunan ve yurt dışında faaliyet gösteren şirket veya şubeleri ile İşbirliği Kuruluşları tarafından yurt dışında açılan birimlerinin kira giderleri; Açılan birimin mağaza olması halinde % 60 oranında ve yıllık en fazla 120.000 ABD dolarına kadar, Açılan birimin ofis, showroom, depo veya reyon olması halinde % 60 oranında ve yıllık en fazla 100.000 ABD dolarına kadar, Ticari şirketler veya bu şirketlerle aralarında organik bağ bulunan ve yurt dışında faaliyet gösteren şirket veya şubeleri tarafından yurt dışında açılan birimlerinin kira giderleri; Açılan birimin mağaza olması halinde % 50 oranında ve yıllık en fazla 100.000 ABD dolarına kadar, Açılan birimin ofis, showroom, depo veya reyon olması halinde % 50 oranında ve yıllık en fazla 75.000 ABD dolarına kadar, Türkiye’deki ana şirket ile yurt dışındaki şirket arasında organik bağı gösteren şartlar: Şirketin tüzel kişilik olarak yurt dışındaki şirkete ortak olması, Şirketin tüm ortaklarının yurt dışındaki şirkete ortak olması, şirketin, en az % 51›ine sahip ortak veya ortaklarının, şirket adına yurt dışında şirket açmak için yetkilendirilmesi koşuluyla, yurt dışında açılan şirkete ortak olması, 43 www.dogaka.gov.tr Şirketin halka açık olması halinde; halka açıklık oranı düştükten sonra şirketin %51›ine sahip ortak ya da ortakların şirket adına yurt dışında şirket veya birim açmak için yetkilendirilmesi koşuluyla, yurt dışında açılan şirkete ortak olması. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.8.2. Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Şirketler ve İşbirliği Kuruluşlarınca yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirilen görsel ve yazılı tanıtım, sponsorluk, yurt dışı birimlerinin internet sayfasına ilişkin tasarım, reklâm panoları, yabancı dilde hazırlanmış firma katalogları, broşürler, eşantiyon ve tanıtım malzemeleri, elektronik ortamda tanıtım sitelerine verilen reklâm giderleri desteklenir. Yurt dışında gerçekleştirilen reklâm, tanıtım ve pazarlama giderleri; % 60 oranında ve her bir ülke için yıllık en fazla 150.000 ABD dolarına kadar desteklenir. Desteklenen yurt dışı birimi bulunmayan ancak yurt içi ve tanıtım yapacağı ülkede marka tescil belgesine sahip şirketlerce, Türkiye’de üretilen ürünlerle ilgili olarak yurt dışında gerçekleştirilen reklâm, tanıtım ve pazarlama giderleri, % 60 oranında ve yıllık en fazla 250.000 ABD dolarına kadar desteklenir. 2.1.8.3. Yurt Dışı Marka Tescil Faaliyetlerinin Desteklenmesi Şirketlerin yurt içi marka tescil belgesine sahip oldukları markalarının yurt dışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri, % 50 oranında ve yıllık en fazla 50.000 ABD dolarına kadar desteklenir. Sektörel bazda Bakanlıkça belirlenen hedef ve öncelikli ülkelere yönelik olması durumunda destek oranı 10 (on) baz puan artırılır. Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı kapsamında coğrafi olarak kişi başına düşen milli geliri Türkiye ortalamasının % 75’inin altında kalan ve 12 Düzey II bölgesinde merkezi bulunan şirketler ve İşbirliği Kuruluşlarınca gerçekleştirilmesi durumunda destek oranı 20 baz puana kadar artırılabilir. 2.1.9. Teknik Müşavirlik Şirketlerine Sağlanacak Devlet Yardımları Desteğin Yasal Dayanağı: Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “2012/3 Sayılı Teknik Müşavirlik Şirketlerine Sağlanacak Devlet Yardımları Hakkında Tebliğ” www.dogaka.gov.tr Uygulamacı Kuruluş Ekonomi Bakanlığı Destek Amacı Bu destekle, Ekonomi Bakanlığı tarafından hedef pazar olarak belirlenen ülkelerde müteahhitlik sektörüne yönelik mal ve hizmet ihracatının artırılması amacıyla teknik müşavirlik şirketleri, müteahhitlik şirketleri ve işbirliği kuruluşlarınca yurt içi ve yurt dışında gerçekleştirilen bazı faaliyetlere ilişkin harcamaların Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan (DFİF) karşılanması amaçlanmaktadır. 44 Desteklenen Faaliyetler Yurtdışı Ofis Desteği (Yurtdışı Ofis Kira Giderlerinin Desteklenmesi, Yurtdışı Ofis Personel Giderlerinin Desteklenmesi, Yurtdışı Ofis Danışmanlık Giderleri) Reklam, Tanıtım ve Pazarlama Desteği EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Desteğin Kapsamı Teknik müşavirlik şirketleri, müteahhitlik şirketleri ve işbirliği kuruluşlarına verilen destekleri kapsar. Pazar Araştırması Desteği Fuar Desteği (Milli Katılım Organizatörünün Yetkilendirilmesi, Milli Katılım Giderlerinin Desteklenmesi, Bireysel Katılım Giderlerinin Desteklenmesi) Seminer, Konferans Desteği Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Desteği Yurt İçi Eğitim Desteği Teknoloji ve Yurt Dışı Eğitim Desteği Sektörel Araştırma Desteği Fizibilite Etüdü ve Nazım (Master) Plan Hazırlanması Desteği Sözleşme Desteği Söz konusu desteklenen faaliyetlerin ayrıntılarının yer aldığı “2012/3 Sayılı Teknik Müşavirlik Şirketlerine Sağlanacak Devlet Yardımları Hakkında Tebliği” için; http://www.ekonomi.gov.tr/upload/5BF9C1D6-B247-F438-7EE9E487FA5CA9CD/2012-3%20 Tebliğ%20-%20Resmi%20Gazete.pdf web adresi ziyaret edilebilir. www.dogaka.gov.tr 45 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.10. Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality®›nin Desteklenmesi Desteğin Yasal Dayanağı: Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “2006/4 Sayılı Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” Destek Amacı İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri, Üretici Birliklerinin, sektörlerinin yurtdışında tanıtımı amacıyla gerçekleştirecekleri harcamalara ilişkin giderler, Türkiye›de ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan şirketlerin ürünlerinin markalaşması amacıyla gerçekleştirecekleri faaliyetlere ilişkin giderler ile İhracatçı Birliklerinin TURQUALITY® Programı kapsamında firmalara yurt içinde ve yurt dışında markalaşma sürecinde vereceği desteklere ilişkin harcamalar, Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarına yönelik gerçekleştireceği her türlü faaliyet ve organizasyonlara ilişkin giderler ile olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştireceği her türlü harcamaların desteklenmesidir. Destek Kapsamı Firmalar markalaşma faaliyetlerini içeren bir Stratejik İş Planı ile doğrudan Ekonomi Bakanlığı’na müracaat edeceklerdir. “Turquality” ibaresinin kullandırılması hususunda ise Bakanlık denetim/ danışmanlık firmalarının raporlarını talep edebilir. Destek Süresi Dış Ticaret Sermaye Şirketi (DTSŞ) , Sektörel Dış Ticaret Şirketi (SDŞ) ve şirketler, kira ve/veya hizmet giderleri desteğinden her bir birim için en fazla üç yıl süresince yararlanabilir. Söz konusu destekten şirketler 7 adet yurtdışı birimi, DTSŞ ve SDŞ’ler 15 adet yurtdışı birimi için başvuruda bulunabilirler. Kimler Başvurabilir? İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernek/Birlikleri, Türkiye›de ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan şirketler Destek Miktarı ve Oranı Üretici Dernekleri ve Üretici Birlikleri %50 oranında ve yıllık en fazla 100.000 ABD doları İhracatçı Birlikleri %80 oranında ve yıllık en fazla 250.000 ABD doları www.dogaka.gov.tr Firmaların marka destek ve TURQUALITY® programları kapsamında farklı kalemler için (aşağıda belirtilen) farklı miktarlarda gerçekleştirdikleri harcamaları % 50 oranında desteklenmektedir. Destek Süresi Dört yıl (Marka Destek Programı kapsamındaki firmalar) Beş yıl (Turquality Destek Programı kapsamındaki firmalar) 46 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Başvuru Süresi 6 ay Yurtdışında Onay Yeri Ticaret Müşavirlikleri/Ataşeliği/Konsolosluklar Uygulamacı Kuruluş Ekonomi Bakanlığı 2.1.10.1. İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri/Birliklerinin Desteklenmesi Birliklerin, iştigal sahasına giren ürünlerinin yurtdışı pazarlarda markalaşması amacıyla gerçekleştirecekleri tanıtım, reklam ve pazarlama (görsel ve yazılı tanıtım, show, defile, ülke imaj kampanyası, pazar araştırması, sponsorluk, marka-promosyon ajansı, stratejik danışmanlık giderleri vb.) faaliyetlerine ilişkin harcamaları, %80 oranında ve yıllık en fazla 250.000 ABD doları, Üretici Dernekleri ve Üretici Birliklerinin, ilgili oldukları üretim alanında yer alan ürünlerinin yurtdışı pazarlarda markalaşması amacıyla gerçekleştirecekleri görsel ve yazılı tanıtım, show, defile, ülke imaj kampanyası, pazar araştırması, sponsorluk, marka-promosyon ajansı, stratejik danışmanlık gibi tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetlerine ilişkin harcamaları, %50 oranında ve yıllık en fazla 100.000 ABD doları desteklenir. www.dogaka.gov.tr 47 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.10.2. Marka Destek Programı Kapsamındaki Şirketlerin Desteklenmesi Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamaları ile destek kapsamına alınan markalarının tescili ve korunmasına ilişkin olarak gerçekleştirecekleri giderleri, %50 oranında ve yıllık en fazla 50.000 ABD doları, Stratejik İş Planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde destek kapsamına alınan markaları ile ilgili olarak gerçekleştirecekleri tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetlerine (görsel ve yazılı tanıtım, show, defile, ülke imaj kampanyası, showroomdaki ürün tanıtımı, pazar araştırması, sponsorluk, marka-promosyon ajansı, zincir marketlerin raflarına girebilmek için bir defaya mahsus ödenen listeleme bedeli, periyodik mağaza dergilerinde yer alma, stratejik danışmanlık giderleri vb.) ilişkin harcamaları, %50 oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD doları, Stratejik İş Planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde destek kapsamına alınan markaları ile ilgili olarak; Açtıkları ve/veya açacakları yurtdışı birime (satış sonrası servis hizmeti vermek üzere açılan birimler dahil) ilişkin brüt kira ile buna ilişkin vergi/resim/harç, komisyon, hizmet, anılan birimlerin kiralanmasına yönelik hukuki danışmanlık giderleri ile söz konusu birimlerin işletilmesi için gerekli, Bakanlık tarafından belirlenen temel kurulum giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla 500.000 ABD doları, Mağaza\lokanta\kafe açılması amacıyla gerçekleştirecekleri uygun mahal araştırmasına yönelik danışmanlık ve yerel vergi, resim harçlar ile açtıkları ve/veya açacakları mağaza\lokanta\kafelere ilişkin konsept mimari çalışmaları ve dekorasyon giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla 400.000 ABD doları, Stratejik İş Planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde faaliyet gösteren ve farklı markaların kendilerine ait reyonlarda satıldığı büyük mağazalarda veya gıda ürünleri için marketlerde sadece destek kapsamına alınan markalı ürünlerinin satılması amacıyla kiraladıkları ve/veya kiralayacakları reyon, gondol, köşe (corner), dekorasyonlu köşe (shop in shop), kiosk, stand (floor display) vb. tahsis edilmiş satış alanlarına ilişkin brüt kira ile buna ilişkin vergi/resim/harç, komisyon, hizmet harcamaları, %50 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları, www.dogaka.gov.tr Stratejik İş Planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde destek kapsamına alınan markalı ürünlerinin satışı amacıyla açtıkları ve/veya açacakları showroomlar ve/veya farklı markaların satıldığı showroomlarda yeralan ürünlerine ilişkin ödeyecekleri dekorasyon, brüt kira ile buna ilişkin vergi/resim/harç ve/veya komisyon harcamaları, %50 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları, Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesi ve mağaza/ lokanta/kafe açılışı ve işletilmesini teminen gerçekleştirilen; kalite, hijyen, çevre belgeleri ile insan can, mal emniyeti, ve güvenliğini gösterir işaretlere ilişkin danışmanlık dahil her türlü giderleri, %50 oranında ve yıllık en fazla 50.000 ABD doları, 48 Dekorasyon harcamaları, mağaza başına %50 oranında ve en fazla 50.000 ABD doları, Kira giderleri mağaza başına %50 oranında, en fazla iki yıl süresince ve azami 100.000 ABD doları, Kurumsal kimlik oluşturulması, stratejik şirket yapılandırılması, kalite kontrol sistemi oluşturulması, moda ve trendler, gastronomi, ürün ve ambalaj tasarımı, stratejik pazarlama, perakende operasyonlar, şirket kuruluşu, mağaza açılması ve işletilmesi, uluslararası ihracat ve hukuk, risk yönetimi, uluslararası pazarlarda rekabet avantajını artırıcı diğer her türlü iş yönetimi kapsamında satın alacakları danışmanlık giderleri ile Bilgisayarlı Tasarım (CAD), Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP), Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM), Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM), Kurumsal Performans Yönetimi (EPM), Perakende Yönetimi vb. bilgi yönetimi kapsamında satın alacakları veya kiralayacakları yazılım ürünlerinin lisansları ve bunların yıllık bakım-güncelleme bedelleri ile yazılımların devreye alınması, iyileştirilmesi ve idamesi için yapacakları danışmanlık, eğitim ve dış kaynak kullanımı harcamaları, %50 oranında ve yıllık en fazla 500.000 ABD doları, EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Destek kapsamına alınan markaları ile ilgili olarak franchise vermeleri halinde, franchising sistemi ile yurt dışında açılacak ve faaliyete geçirilecek yıllık en fazla 10 mağazaya ilişkin; Destek kapsamına alınan markalı ürünleriyle ilgili, destek kapsamındaki şirket veya harcama yetkisi verilen şirket tarafından istihdam edilen moda/endüstriyel ürün tasarımcısı, aşçı/şef giderleri, %50 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları, Şirketlerin bu maddenin birinci fıkrasının (c) (ç) ve (d) bentleri çerçevesinde açtıkları birimlerinin kirasının ciroya (depo için kullanılan palet miktarına) bağlı olması durumunda; Bakanlık tarafından uygun görülen temel kira tutarı [temel kira uygulamasının bulunmadığı birimlerde, yalnızca cironun yüzdesinden oluşan (depo için kullanılan palet miktarına göre hesaplanan) ve Bakanlık tarafından incelenen ilk kira tutarı, temel kira kabul edilir] ile söz konusu temel kira tutarının %50‟sine kadar olan ciro kirası, ilgili bentlerde belirtilen limitler dâhilinde desteklenir. 2.1.10.3. TURQUALITY® Destek Programı Kapsamındaki Şirketlerin Desteklenmesi TURQUALITY® Komitesi tarafından TURQUALITY® destek programı kapsamına alınan şirketlerin; Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamaları ile TURQUALITY® Sertifikasını haiz markalarının yurtdışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri, 49 www.dogaka.gov.tr Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesi ve mağaza/ lokanta/kafe açılışı ve işletilmesini teminen gerçekleştirilen; kalite, hijyen, çevre belgeleri ile insan can, mal emniyeti, ve güvenliğini gösterir işaretlere ilişkin danışmanlık dahil her türlü giderleri, EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ TURQUALITY® Sertifikasını haiz markalı ürünleriyle ilgili, destek kapsamındaki şirket veya harcama yetkisi verilen şirket tarafından istihdam edilen moda/endüstriyel ürün tasarımcısı, aşçı/şef giderleri, TURQUALITY® Sertifikasını haiz markalı ürünleriyle ilgili olarak Stratejik İş Planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde gerçekleştirilen reklam, tanıtım, basın-halkla ilişkiler, sponsorluk, web sitesi tasarımı, pazar araştırması, zincir marketlerin raflarına girebilmek için bir defaya mahsus ödenen listeleme bedeli, periyodik mağaza dergilerinde yer alma, doğrudan pazarlama (direct mailing) gibi alternatif pazarlama faaliyetleri ile çağrı merkezi (call center) hizmeti satın alınmasına yönelik giderleri, TURQUALITY® Sertifikasını haiz markalı ürünleriyle ilgili olarak Stratejik İş Planlarında hedef pazarlar olarak belirtilen ülkelerde açtıkları/açacakları; Mağazalara/lokantalara/kafelere ilişkin uygun mahal araştırmasına yönelik danışmanlık, konsept mimari çalışmaları, dekorasyon, brüt kira ile buna ilişkin vergi/resim/harç, komisyon, hizmet harcamaları, mağaza/lokanta/kafe kiralanmasıyla ilgili hukuki danışmanlık ve belediye giderleri ile söz konusu birimlerin işletilmesi için gerekli, Bakanlık tarafından belirlenen temel kurulum giderleri, Ofis, depo, showroom, satış sonrası servis vb. yurtdışı birimlerine yönelik brüt kira ile buna ilişkin vergi/resim/harç, dekorasyon (yalnızca showroom için), komisyon giderleri, söz konusu birimlerin işletilmesi için gerekli Bakanlık tarafından belirlenen temel kurulum giderleri, farklı markaların satıldığı showroom/büyük mağaza (department store), hipermarketlerde kiraladıkları reyon, gondol, köşe (corner), dekorasyonlu köşe (shop in shop), kiosk, stand (floor display) vb. tahsis edilmiş satış alanlarına ilişkin kira, dekorasyon, hizmet ve/veya komisyon harcamaları, Franchise vermeleri halinde, franchising sistemi ile yurt dışında açılacak ve faaliyete geçirilecek mağazalara ilişkin dekorasyon ve kira giderleri, www.dogaka.gov.tr Şirketlerin bu maddenin birinci fıkarasının (d) bendinin (1) ve (2)‟nci alt bentleri çerçevesinde açtıkları birimlerin kirasının ciroya (depo için kullanılan palet miktarına) bağlı olması durumunda; Bakanlıklık tarafından uygun görülen temel kira tutarı [temel kira uygulamasının bulunmadığı birimlerde, yalnızca cironun yüzdesinden oluşan (depo için kullanılan palet miktarına göre hesaplanan) ve Bakanlık tarafından incelenen ilk kira tutarı, temel kira kabul edilir] ile söz konusu temel kira tutarının %50‟sine kadar olan ciro kirası, Kurumsal kimlik oluşturulması, stratejik şirket yapılandırılması, kalite kontrol sistemi oluşturulması, moda ve trendler, gastronomi, ürün ve ambalaj tasarımı, stratejik pazarlama, perakende operasyonlar, şirket kuruluşu, mağaza açılması ve işletilmesi, uluslararası ihracat ve hukuk, risk yönetimi, müşteri ilişkileri yönetimi (CRM), bilgi-işlem gibi uluslararası pazarlarda rekabet avantajını artırıcı diğer her türlü iş yönetimi kapsamında satın alacakları danışmanlık giderleri, Bilgisayarlı Tasarım (CAD), Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP), Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM), Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM), Kurumsal Performans Yönetimi (EPM), Perakende Yönetimi vb. bilgi yönetimi kapsamında satın alacakları veya kiralayacakları yazılım ürünlerinin lisansları ve bunların yıllık bakım-güncelleme bedelleri ile yazılımların devreye alınması, iyileştirilmesi ve idamesi için yapacakları danışmanlık, eğitim ve dış kaynak kullanımı harcamaları %50 oranında desteklenir. 50 Birliklerin TURQUALITY® Programının yürütülmesi konusunda; Marka/TURQUALITY® destek programı kapsamına alınacak/alınan şirketlerin iş yönetimi kalitesi, operasyonel mükemmellik düzeyi ve markalaşma potansiyellerinin belirlenmesi, performanslarının izlenmesi, program ve program kapsamındaki faaliyet ve işlemleri ile harcama belgelerinin içeriği, doğruluğu, rayicine uygunluğu vb. hususlar ile TURQUALITY® Programı kapsamında yapılan faaliyetlerle ilgili gerçekleştireceği her türlü denetim ve danışmanlık giderleri, EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.10.4. TURQUALITY® Programının Desteklenmesi Marka/TURQUALITY® destek programı kapsamına alınan şirketlere yönelik olarak ürün ve üretim süreçlerinin iyileştirilmesi, operasyonel mükemmellik, stratejik konumlandırma-planlama, pazar haberdarlığı, pazarlama, markalaşma, perakendecilik, halkla ilişkiler, iletişim, reklam, vb konularda gerçekleştireceği eğitim, seminer, rehberlik, danışmanlık vb. faaliyetlerine ilişkin giderleri, TURQUALITY® Programının pazara giriş ve iletişim stratejisi kapsamında olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurtiçi ve yurtdışında gerçekleştireceği her türlü halkla ilişkiler faaliyetleri (PR), Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarına yönelik gerçekleştireceği her türlü organizasyonlara ilişkin giderler ile pazar istihbaratı, pazar haberdarlığı, ulusal ve uluslararası iş ilişkileri ağı (networking), sponsorluk vb. giderleri, TURQUALITY® Programın kurumsallaştırılması ve TURQUALITY® Sekretaryasına yönelik giderleri ile eleman istihdamı ve eğitimine ilişkin harcamaları, TURQUALITY® Programının stratejisinin güncellenmesi, yenilenmesi, geliştirilmesi, uygulanması ve program kapsamında yapılacak stratejik çalışmalara ilişkin harcamaları ile bu konularda gerçek ya da tüzel kişilerden satın alacağı danışmanlık giderleri, yıllık en fazla 35 milyon ABD doları ve %100 oranında desteklenir. www.dogaka.gov.tr 51 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.11. Tasarım Desteği Desteğin Yasal Dayanağı: Para ve Koordinasyon Kurulu’nun “2008/2 Sayılı Tasarım Desteği Hakkında Tebliğ” Destek Amacı Türkiye’de tasarım kültürünün oluşturulması ve yaygınlaştırılmasını teminen tasarımcı kurum ve kuruluşların gerçekleştireceği tanıtım, reklam, pazarlama, istihdam, danışmanlık harcamaları ile yurt dışında açacakları birimlere ilişkin giderlerinin desteklenmesidir. Kimler Başvurabilir? Tasarımcı Şirketleri, Tasarım Ofisleri ile Birlikler, Tasarım Dernekleri-Birlikleri Destek Süresi En fazla 4 yıl Yetkili Kuruluş Ekonomi Bakanlığı Uygulamacı Kuruluş İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği www.dogaka.gov.tr Desteklenecek Harcamalar I.Tasarımcı Şirketlerinin Desteklenmesi (Yurt dışına yönelik reklam, tanıtım, pazarlama vb. faaliyetleri) Yurt Dışında Açacakları Birimlerinin; Demirbaş, dekorasyon giderleri Brüt kira giderleri ve kiralanma giderleri Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarı tesciline ilişkin harcamaları ile markalarının yurtdışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri İstihdam edilen tasarımcıların brüt maaş giderleri Kurumsal kimlik ile ilgili harcamaları II.Tasarım Ofislerinin Desteklenmesi Yurt dışındaki reklam, tanıtım, pazarlama vb. faaliyetlerine Yurt Dışında Açacakları Birimlerinin; Demirbaş, dekorasyon giderleri Brüt kira giderleri ve kiralanma giderleri Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamaları ile markalarının yurtdışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri İstihdam edilen tasarımcıların brüt maaş giderleri Kurumsal kimlik ile ilgili harcamaları III.Birlikler, Tasarım Dernek-Birliklerinin Desteklenmesi Birlikler, tasarım dernek-birliklerinin, tasarım kültürüne ilişkin harcamaları 52 Destek Oranı Azami Destek ($) %50 300.000 %50 %50 100.000 200.000 %50 50.000 %50 %50 150.000 200.000 %50 150.000 %50 %50 50.000 100.000 %50 50.000 %50 %50 200.000 100.000 %50 300.000 Desteğin Yasal Dayanağı Para- Kredi Koordinasyon Kurulu’nun 24/12/2010 Tarih ve 27795 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımlarına İlişkin 2010/10 Sayılı Tebliği Destek Amacı Bazı tarım ürünlerinin ihracatının desteklenmesidir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.12. Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları Kimler Yararlanabilir? Tarım ürünleri ihracatçıları Sağlanan Destek İhraç edilen ürünlerin ihracat miktar ve değerleri göz önüne alınarak hesaplanan tutarların, ihracatçıların kamu kuruluşlarına yapmış oldukları vergi, SSK primi, haberleşme ve enerji giderlerinden mahsup edilmesidir. Desteklenen Tarım Ürünleri (Yalnızca tebliğde yer alan GTİP numaraları ile tanımlanan ürün çeşitleri için geçerlidir.) www.dogaka.gov.tr 53 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2010/10 SAYILI TEBLİĞ KAPSAMINDAKİ MALLAR LİSTESİ Sıra No Madde Adı Armonize GTİP İhracat İade Miktarı Miktar Barajı Azami Ödeme Oranı 1 Buket yapmaya elverişli veya süs amacına 0603.11,12,13,14,19 uygun cinsten çiçekler ve tomurcuklar 205 $/Ton 40% 10% 2 Sebzeler (pişirilmemiş, buharda veya suda 07.10. kaynatılarak pişirilmiş) (dondurulmuş) (0710.10 hariç) 79 $/Ton 45% 12% 3 Kurutulmuş sebzeler (bütün halde, kesilmiş, dilimlenmiş, kırılmış veya toz halinde, fakat başka şekilde hazırlanmamış) 07.12. 370 $/Ton 40% 10% 4 Meyveler ve sert çekirdekli meyveler (pişirilmemiş, buharda veya suda kaynatılarak pişirilmiş, dondurulmuş ) 08.11. 78 $/Ton 45% 8% (2008.11; 2008.19.11; 2008.19.13. 75 $/Ton 00.11;2008.19.19.00.14,39,49; 2008.19.91,99; 2008.19.93.00.11;2 008.19.95.00.14,39,49; hariç) 100% 8% 0409.00 20.01, 20.02, 20.03, 20.04, 20.05, 20.06, 20.08 5 Dondurulmuş meyve ve sebze ile meyve ve sebze işleme sanayiine dayalı gıda maddeleri 6 Bal 65 $/Ton % 32 %5 7 Reçel, jöle, marmelat, meyve veya sert 20.07 ( 2007.99.20; 2007.99.97.00.18 63 $/Ton kabuklu meyve püreleri veya pastları hariç) % 35 %5 8 Meyve suları ve sebze suları, meyve 20.09 nektarları 150 $/Ton % 15 % 12 9 Zeytinyağı 15.09;1516.20.91.00.14; 1516.20.98.00.11 40 $/Ton % 100 %2 10 Hazırlanmış veya konserve edilmiş balıklar 16.04 250 $/Ton % 100 %5 % 41 % 15 15 $/1000 Adet % 65 % 10 www.dogaka.gov.tr 02.07 (0207.13.91,99;0207.14.91,99; 0207.26.91,99; 0207.27.91,99; 186 $/Ton 0207.43;0207.44.91,99; 0207.45.93,95,99; 0207.53; 0207.5 4.91,99;0207.55.93,95,99;0207.60. 91,99 hariç) 11 Kümes hayvanları etleri (sakatatlar hariç) 12 Yumurta 13 Kümes hayvanları etinden, sakatatından yapılmış sosisler ve benzeri ürünler ile 1601.00.99; kümes hayvanları etinden hazırlanmış 1602.31,32 veya konserve edilmiş ürünler 250 $/Ton % 50 %10 14 Çikolata ve kakao içeren gıda müstahzarları 18.06 119 $/Ton % 48 %6 15 Bisküviler, gofretler, kekler 1905.31,32; 1905.90.45; 1905.90.60.00.14 119 $/Ton % 18 %8 16 Makarnalar 19.02 66 $/Ton % 32 % 10 0407.00 54 Desteğin Yasal Dayanağı Para- Kredi Koordinasyon Kurulu’nun Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında 2012/4 Sayılı Tebliği Destek Amacı Türkiye’nin döviz kazandırıcı hizmet gelirlerinin artırılması ve hizmet sektörlerinin uluslararası rekabet gücünün geliştirilmesi için Türkiye’de yerleşik yararlanıcıların gerçekleştirdikleri faaliyetlere ilişkin giderlerin belirli bir kısmının Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan (DFİF) karşılanmasıdır. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.13. Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Kimler Yararlanabilir? Türkiye ve/veya serbest bölgelerde yerleşik olup döviz kazandırıcı hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren; sağlık turizmi şirketleri, sağlık kuruluşları, bilişim şirketleri, teknokentler, film dağıtımcısı ve/veya yapımcısı şirketler, eğitim kurumları ve söz konusu sektörlerdeki işbirliği kuruluşları programın yararlanıcısıdır. 2.1.13.1. Sağlık Turizmi Sektörüne Yönelik Destekler Pazara Giriş Desteği Sağlık kuruluşları, sağlık turizmi şirketleri veya işbirliği kuruluşlarının sektör, ülke, uluslararası mevzuat veya yatırım konularında satın alacakları veya hazırlatacakları raporlara ilişkin giderler; sağlık turizmi şirketleri ve sağlık kuruluşları için %60 oranında ve yıllık toplam en fazla 100.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık toplam en fazla 300.000 ABD doları tutarında karşılanır. Satın alınacak raporlar yayım tarihi itibarıyla en fazla 2 yıllık olmalıdır. Desteğe konu raporun içeriği ve raporu hazırlayan kuruluşa ilişkin, Bakanlıktan ön onay alınmalıdır. Bakanlığın belirlediği hedef ülkelerden sağlık kuruluşları tarafından Türkiye’deki sağlık kuruluşlarına getirilen hastaların uçuş giderleri %50 oranında ve toplam tedavi masraflarının %20’sini geçmemek üzere hasta başına en fazla 1.000 ABD doları tutarında karşılanır. Yurt Dışı Tanıtım Desteği Fuar ve Kongre Desteği: Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans ve/veya bağımsız tanıtım programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam, tanıtım, danışmanlık, katılım ve organizasyon giderleri; sağlık kuruluşları veya sağlık turizmi şirketleri için %50 oranında ve yıllık toplam en fazla 300.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık toplam en fazla 500.000 ABD doları tutarında karşılanır. (Sağlık kuruluşları, sağlık turizmi şirketleri ve işbirliği kuruluşlarının yurt dışında düzenlenen fuar, kongre veya konferanslara ilişkin katılım maliyetleri; etkinlik başına %70 oranında ve en fazla 15.000 ABD doları tutarında karşılanır.) 55 www.dogaka.gov.tr İnternet Tanıtımı Desteği: Sağlık kuruluşları, sağlık turizmi şirketleri ve işbirliği kuruluşlarının arama motorlarında yapacakları, arama ağı reklamları da dâhil olmak üzere reklam ve tanıtım giderleri; %50 oranında ve sağlık kuruluşu, sağlık turizmi şirketi veya işbirliği kuruluşu başına yıllık en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Yurt Dışı Birim Desteği Sağlık kuruluşlarının, sağlık turizmi şirketlerinin veya işbirliği kuruluşlarının doğrudan veya yurt dışında faaliyet gösteren şirketleri ya da şubeleri aracılığıyla açtıkları birimlerin kira giderleri 4 yıl süresince karşılanır. Bu madde kapsamında; sağlık kuruluşları ve sağlık turizmi şirketleri her bir birim başına %60 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları her birim başına %70 oranında ve yıllık 300.000 ABD doları tutarında desteklenir. Bir sağlık kuruluşu, sağlık turizmi şirketi veya işbirliği kuruluşu yurt dışı birim desteğinden en fazla 10 birim için yararlanabilir. Belgelendirme Desteği: Sağlık kuruluşlarının uluslararası teknik mevzuata uyum sağlamak veya yurt dışı pazarlara girmek amacıyla aldıkları belge, sertifika veya akreditasyona ilişkin alım, yenileme ve danışmanlık giderleri; her bir belge, sertifika veya akreditasyon türü için %50 oranında ve en fazla 50.000 ABD doları tutarında karşılanır. Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti Destekleri: Bir ticaret heyeti veya alım heyeti programı kapsamında; her bir katılımcının ulaşım ve konaklama giderleri ile programa ilişkin reklam, pazarlama, danışmanlık, tanıtım ve organizasyon giderleri %70 oranında ve program başına en fazla 150.000 ABD doları tutarında karşılanır. Danışmanlık Desteği: Turizmi şirketleri veya sağlık kuruluşlarının Bakanlığın ön onay verdiği konularda satın aldıkları danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderler %50 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları tutarında karşılanır. 2.1.13.2. Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler Pazara giriş desteği Bilişim şirketlerinin veya işbirliği kuruluşlarının sektör, ülke, uluslararası mevzuat ya da yatırımla ilgili konularda satın alacakları veya hazırlatacakları raporlara ilişkin giderler; bilişim şirketleri için %60 oranında ve yıllık toplam en fazla 100.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık toplam en fazla 300.000 ABD doları tutarında karşılanır. Bu madde uyarınca satın alınacak raporlar yayım tarihi itibarıyla en fazla 2 yıllık olmalıdır. Bilgisayar oyunlarının yurt dışında pazarlanmasına yönelik pazara giriş giderleri bir bilgisayar oyunu için 1 kez olmak üzere %50 oranında ve en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır. Bilişim şirketlerinin tablet bilgisayarlar, cep telefonları veya mobil cihazlarda kullanılmak üzere üretilen bilgisayar uygulamalarının (aplikasyonlarının), yurt dışı satışına yönelik olarak yaptıkları komisyon giderleri; uygulama başına %50 oranında ve en fazla 50.000 ABD doları tutarında karşılanır. Uluslararası tüketiciye yönelik olan ve yabancı dilde üretilen uygulamalar desteklenebilir. www.dogaka.gov.tr Yurt Dışı Tanıtım Desteği Fuar ve Kongre Desteği: Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans ve/veya bağımsız tanıtım programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam, tanıtım, danışmanlık, katılım ve organizasyon giderleri; bilişim şirketleri için %50 oranında ve yıllık toplam en fazla 300.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık toplam en fazla 500.000 ABD doları tutarında karşılanır. (Bilişim şirketleri ve işbirliği kuruluşlarının yurt dışında düzenlenen fuar, kongre ve konferanslara ilişkin katılım maliyetleri; etkinlik başına %70 oranında ve en fazla 15.000 ABD doları tutarında karşılanır.) 56 Yurt Dışı Birim Desteği Bilişim şirketleri veya işbirliği kuruluşlarının doğrudan veya yurt dışında faaliyet gösteren şirketleri ya da şubeleri aracılığıyla açtıkları birimlerin kira giderleri 4 yıl süresince karşılanır. Bu madde kapsamında; bilişim şirketleri her bir birim başına %60 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları her bir birim başına %70 oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD doları tutarında desteklenir. Bu madde kapsamında bir bilişim şirketi veya işbirliği kuruluşu yurt dışı birim desteğinden en fazla 10 birim için yararlanabilir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ İnternet Tanıtımı Desteği: Bilişim şirketleri veya işbirliği kuruluşlarının arama motorlarında yapacakları, arama ağı reklamları da dâhil olmak üzere, reklam ve tanıtım giderleri; %50 oranında ve bilişim şirketi veya işbirliği kuruluşu başına yıllık en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır. Teknokentlerin yurt dışında açtıkları her bir bilişim merkezinin veya irtibat ofisinin kira gideri %80 oranında, her bir birimde çalışan en fazla 2 (iki) personelin yıllık brüt ücretleri %50 oranında karşılanır. Kira ve personel gideri bir birim için toplamda yıllık en fazla 600.000 ABD doları tutarında karşılanır. Belgelendirme Desteği Bilişim şirketlerinin uluslararası teknik mevzuata uyum sağlamak veya yurt dışı pazarlara girmek amacıyla aldıkları belge, sertifika veya akreditasyon satın alma, yenileme ve danışmanlık giderleri her bir belge, sertifika veya akreditasyon türü için %50 oranında ve en fazla 50.000 ABD doları tutarında karşılanır. Ticaret ve Alım Heyeti Destekleri Bir ticaret heyeti veya alım heyeti programı kapsamında her bir katılımcının ulaşım ve konaklama giderleri ile programa ilişkin reklam, pazarlama, danışmanlık, tanıtım ve organizasyon giderleri; %70 oranında ve program başına en fazla 150.000 ABD doları tutarında karşılanır. Danışmanlık Desteği Bilişim şirketlerinin Bakanlığın ön onay verdiği konularda satın aldıkları danışmanlık hizmeti giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları tutarında karşılanır. Bir bilişim şirketi danışmanlık desteğinden bir kez yararlanabilir. www.dogaka.gov.tr 57 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.13.3. Film Sektörüne Yönelik Destekler Pazara Giriş Desteği Bir filmin yurt dışında pazarlanmasına yönelik pazara giriş giderleri bir film için en fazla 5 (beş) kez, %50 oranında ve başvuru başına en fazla 100.000 ABD Doları tutarında karşılanır. Karşılanacak pazara giriş giderine ilişkin tutar, ilgili filmin pazarlama faaliyeti sonucunda yurt dışına satış faturasında belirtilen tutarın %50’sini geçemez. Pazara giriş giderlerinin bir sözleşme uyarınca yurt dışındaki satış acentesi tarafından yapılarak Türkiye’de yerleşik film yapımcısı veya dağıtımcısı şirkete fatura edilmesi halinde de söz konusu giderler aynı oran ve tutarda karşılanır. Bu madde kapsamındaki destek, desteklenecek film yurt dışında gösterime girdikten veya satışa sunulduktan sonra verilir. Yurt Dışı Tanıtım Desteği Fuar ve Kongre Desteği: Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans, festival ya da film marketi ve/veya bağımsız tanıtım programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam, tanıtım, danışmanlık, katılım ve organizasyon giderleri; film dağıtımcısı veya yapımcısı şirketler için %50 oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık en fazla 500.000 ABD doları tutarında karşılanır. Film dağıtımcısı veya yapımcısı şirketler ya da işbirliği kuruluşlarının yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans, festival veya film marketlerine ilişkin katılım maliyetleri; etkinlik başına %70 oranında ve en fazla 15.000 ABD doları tutarında karşılanır. Bu madde uyarınca bir film dağıtımcısı veya yapımcısı şirket ya da işbirliği kuruluşu bir takvim yılı içerisinde en fazla 10 kez destek alabilir. İnternet Tanıtımı Desteği: Film dağıtımcısı veya yapımcısı şirketler ya da işbirliği kuruluşlarının arama motorlarında yapacakları, arama ağı reklamları da dâhil olmak üzere reklam ve tanıtım giderleri; %50 oranında ve film dağıtımcısı veya yapımcısı şirket ya da işbirliği kuruluşu başına yıllık en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır. Reklam: Yurt dışına yönelik pazara giriş çalışmaları çerçevesinde şirketler ile işbirliği kuruluşlarının bir filmin içeriğinde yaptırdıkları reklam giderleri; şirketler için %50, işbirliği kuruluşları için %70 oranında olmak üzere film başına en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır. Desteklenecek reklamlar; marka, logo, imaj veya reklam filmi şeklinde olabilir. Film içeriğinde imaj konumlandırma şeklinde yaptırılan reklam giderleri de karşılanır. Ticaret ve Alım Heyeti Destekleri Bir ticaret heyeti veya alım heyeti programı kapsamında her bir katılımcının ulaşım ve konaklama giderleri ile programa ilişkin reklam, pazarlama, danışmanlık, tanıtım ve organizasyon giderleri; %70 oranında ve program başına en fazla 150.000 ABD doları tutarında karşılanır. www.dogaka.gov.tr 2.1.13.4. Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler Pazar Giriş Desteği Eğitim kurumlarının ve işbirliği kuruluşlarının sektör, ülke, uluslararası mevzuat veya yatırım ile ilgili konularda satın alacakları ya da hazırlatacakları raporlara ilişkin giderler; eğitim kurumları için %60 oranında ve yıllık en fazla 100.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD doları tutarında karşılanır. 58 Yurt Dışı Tanıtım Desteği Fuar ve Kongre Desteği: Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans ve/veya bağımsız tanıtım programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam, tanıtım, danışmanlık, katılım ve organizasyon giderleri; eğitim kurumları için %50 oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 oranında ve yıllık en fazla 500.000 ABD doları tutarında karşılanır. Destekler devlete ait eğitim kurumları için %100 oranında ve yıllık en fazla 150.000 ABD doları tutarında uygulanır. Eğitim kurumları ve işbirliği kuruluşlarının yurt dışında düzenlenen fuar, kongre ve konferanslara ilişkin katılım maliyetleri; etkinlik başına %70 oranında ve en fazla 15.000 ABD doları tutarında karşılanır. Destek, devlete ait eğitim kurumları için %100 oranında ve yıllık en fazla 15.000 ABD doları tutarında uygulanır. Bir eğitim kurumu veya işbirliği kuruluşu bir takvim yılı içerisinde en fazla 10 (on) kez destek alabilir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Verilen destekler, devlete ait eğitim kurumları için %100 oranında ve yıllık en fazla 60.000 ABD Doları tutarında uygulanır. Satın alınacak raporlar yayım tarihi itibarıyla en fazla 2 (iki) yıllık olmalıdır. Yararlanıcılar yıllık en fazla toplam 600.000 ABD doları tutarında desteklenir. İnternet Tanıtımı Desteği: Eğitim kurumları veya işbirliği kuruluşlarının arama motorlarında yapacakları, arama ağı reklamları da dâhil olmak üzere reklam ve tanıtım giderleri; %50 oranında ve eğitim kurumu veya işbirliği kuruluşu başına yıllık en fazla 100.000 ABD doları tutarında karşılanır. Uygulanacak destek, Devlete ait eğitim kurumları için %100 oranında ve yıllık en fazla 50.000 ABD doları tutarında uygulanır. Yurt Dışı Birim Desteği Eğitim kurumlarının doğrudan veya yurt dışında faaliyet gösteren şirketleri ya da şubeleri aracılığıyla açtıkları birimlerin kira giderleri 4 (dört) yıl süresince karşılanır. Bu madde kapsamında; eğitim kurumları her bir birim başına %60 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD doları tutarında, işbirliği kuruluşları her bir birim başına %70 oranında ve yıllık en fazla 300.000 ABD doları tutarında desteklenir. Söz konusu destek, devlete ait eğitim kurumları için %100 oranında ve yıllık en fazla 60.000 ABD doları tutarında uygulanır. Bir eğitim kurumu yurt dışı birim desteğinden en fazla 10 (on) birim için yararlanabilir. Tebliğ’in yayımlandığı tarihten önce açılmış olan bir birim de bu madde kapsamında destekten yararlanabilir. Yurt dışındaki birimin yurt dışında kurulmuş yerli-yabancı ortaklığı tarafından açılması halinde, bu madde kapsamındaki destek tutarları söz konusu ortaklıktaki hisse nispetinde ödenir. Yurt dışı birim desteğinden yararlanabilmek için ilgili birimi kiralayan ile kiraya veren arasında ortaklık ilişkisinin bulunmaması ve kiralanan yerin konut olarak kullanılmaması gerekir. Destek başvurusuna ilişkin inceleme sonuçlanmadan önce ilgili birimin kapatılması durumunda destek ödemesi yapılmaz. 59 www.dogaka.gov.tr *İhracata Yönelik Devlet Yardımları ile ilgili daha detaylı bilgi almak için linkten Ekonomi Bakanlığı sitesine ait aşağıdaki linkten ulaşacağınız ilgili tebliğler incelenebilir. http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=D19E3AA5-D8D3-85664520041DDE979743 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.2. Dahilde İşleme Rejimi İhraç ürününün elde edilmesinde kullanılan girdilerin ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın gümrük muafiyetli olarak ithal edilmesidir. (Örnek: kumaş ithal edilerek işlenip gömlek olarak ihraç edilmesi) Desteğin Yasal Dayanağı: 4458 sayılı Gümrük Kanunu yanı sıra 261 sayılı Kanun, 933 sayılı Kanun, 1567 sayılı Kanun, 2976 sayılı Kanun ve 474 sayılı Kanun 2005/8391 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı İhracat 2005/1 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği İhracat 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği İhracat 2005/2 sayılı İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğ İhracat 2007/2 sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ Not: Dahilde İşleme Rejiminde değişiklik yapılmasına dair diğer karar ve tebliğleri http://www. ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=9A56A916-19DB-2C7D-3D995317C18133D7 linkinden temin edilebilir. Destek Amaçları Dünya piyasa fiyatlarından hammadde temin etmek suretiyle ihracatı artırmak, İhraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet gücü kazandırmak, İhraç pazarlarını geliştirmek, İhraç ürünlerini çeşitlendirmek amacıyla uygulanmaktadır. www.dogaka.gov.tr Kimler Başvurabilir? Dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri, imalatçı-ihracatçılar ve sermayesinin en az %51’i imalatçıya ait olması kaydıyla ihracatçılar için Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) düzenlenir. Sağlanan Destek İthalatta Gümrük Vergisi, KDV, ÖTV ile Diğer Vergi ve Fonlardan Muafiyet Vergi, Resim ve Harç İstisnası ile KKDF İstisnası Ticaret Politikası Önlemlerine Tabi Olmama TMO’dan Alım Türkiye Şeker Kurumunca Tespit Edilen Şeker Fabrikasından Alım (21/12/2006 tarihine kadar) 60 Dahilde İşleme Belgelerinde Süreler Belge süreleri azami 12 ay olmak üzere sektöre göre değişiklik göstermektedir. Belge süreleri farklı olan ürünler için azami 12 ay olmak üzere ayrı DİİB’ler düzenlenir. (Örn, bitkisel yağ 6 ay, deri ürünleri 9 ay, konfeksiyon 6 ay) Yetkili Kuruluş “Dahilde İşleme İzin Belgeleri” için yetkili kuruluş Ekonomi Bakanlığı olmakla birlikte 50.000 $’a kadar tekstil ve konfeksiyon yardımcı malzemeleri ithalatı, bedelsiz ithalat ve eşyanın tamir, boyama, yenileme, monte edilmesi, birleştirilmesi ambalajlanması gibi işlemler için “Dahilde İşleme İzni” (*) 2006\12 sayılı Tebliğ ile Dahilde İşleme İzni ve Dahilde İşleme İzin Belgesi aynı Tebliğ altında birleştirilmiştir.) kapsamında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na müracaat edilir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Yurt İçi Alımlarda KDV Tecil-Terkin Uygulaması Yurt İçi Satış ve Teslimlere Müsaade edilmesi İthalatta Alınması Gereken Vergilere İlişkin Teminat İndirimi Uygulamacı Kuruluş İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Başvuru İçin Gerekli Belgeler DIR Otomasyon Projesi çerçevesinde, Dahilde İşleme İzin Belgeleri ile ilgili olarak; belge müracaatından, belgelerin taahhüt hesaplarının kapatılmasına kadar olan süreçte her türlü işlem (ek süre ve revize talepleri) elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir. Elektronik ortama firma tanımlaması ve kullanıcı yetkilendirmesi için aşağıdaki bilgi ve belgeler istenmektedir: Dilekçe (Firmaya ait imza sirkülerinde yer alan, her türlü temsil ve ilzama yetkilendirilmiş veya bu Tebliğ kapsamındaki işlemler açısından özel olarak yetkilendirilmiş kişilerin adı ve soyadı belirtilerek imzalanmış) İhraç edilecek mamulün üretimi ile ilgili Kapasite Raporu (Ticaret ve/veya sanayi odalarınca tasdikli) İmza Sirküleri (Noter tasdikli) Ticaret Sicil Gazetesi aslı, noter veya ticaret ve/veya sanayi odaları ile ticaret sicili memurluklarınca tasdikli örneği (Kuruluşa, varsa unvan değişiklikleri ile mevcut duruma ilişkin ticaret sicil gazetelerinin her biri) Firmaya ait Vergi Numarası Belgesi (Aslı veya ilgili vergi dairesince tasdikli sureti) 61 www.dogaka.gov.tr Firma Tanımlama Formu (Firmaya ait imza sirkülerinde yer alan, her türlü temsil ve ilzama yetkilendirilmiş veya bu Tebliğ kapsamındaki işlemler açısından özel olarak yetkilendirilmiş kişilerin adı ve soyadı belirtilerek imzalanmış) EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Firmaya ait imza sirkülerinde yer alan, her türlü temsil ve ilzama yetkilendirilmiş veya bu Tebliğ kapsamındaki işlemler açısından özel olarak yetkilendirilmiş kişilerce imzalanan ve nitelikli elektronik imza sahibi kişiye ilişkin olarak verilen noter tasdikli Taahhütname (İlgili kişinin elektronik imza sertifikası alınırken istenen kimlik bilgilerini, verilecek yetkinin süre sonunu ve noter huzurunda imzalandığına dair kaydı içerecek ve her bir kişi için ayrı ayrı düzenlenecek şekilde) İlgili firmanın ihracatçı birliği üyesi olduğuna dair belge (İlk kez Dahilde İşleme Rejiminden yararlanacak imalatçı-ihracatçı veya ihracatçılar için) Gümrükçe Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (Varsa) Son döneme ait elektrik faturası (Her takvim yılı itibarıyla yenisi verilmek üzere) İlgili firmaya ait Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) Bordrosu (Son 12 (on iki) aylık döneme ilişkin ve her takvim yılı itibarıyla yenisi verilmek üzere) Başvuruda İzlenecek Adımlar 1. Adım Telekomünikasyon Kurumunca yetkilendirilmiş aşağıdaki firmalardan herhangi birisinden elektronik imza kullanımı için gerekli olan elektronik sertifika edinilmeli. E-Güven Türk Trust E-Tuğra Tübitak (Kamu Sertifikasyon Merkezi) 2. Adım http:\\www.dtm.gov.tr adresinden, elektronik sertifika kullanıcısının elektronik ortamda yetkilendirme başvurusu yapılmalı. 3. Adım 2007/2 sayılı Tebliğ ekinde yer alan, firma tanımlaması için gerekli bilgi ve belgeler ilgili İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine ibraz edilmelidir. www.dogaka.gov.tr 2.3. Hariçte İşleme Rejimi Desteğin Yasal Dayanağı 4458 Sayılı Gümrük Kanunu yanı sıra 933 sayılı Kanun, 1567 sayılı Kanun, 2976 sayılı Kanun ve 474 sayılı Kanun 2007/11864 sayılı Hariçte İşleme Rejimi Kararı (5.4.2007-26484 Sayılı Resmi Gazete) 2007/5 Sayılı Hariçte İşleme Rejimi Tebliği (11.05.2007-26519 Sayılı Resmi Gazete) 62 Kimler Başvurabilir? İhracatçı Firmalar EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Desteğin Amacı Hariçte İşleme Faaliyeti, serbest dolaşımdaki eşyanın daha ileri bir safhada işlenmek, tamir edilmek veya yenilenmek üzere geçici olarak Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya Serbest Bölgelere ihraç edilmesi ve bu işleme faaliyetleri sonucunda elde edilen ürünlerin tam veya kısmi muafiyet uygulanarak serbest dolaşıma girmesidir. (Örneğin, belge kapsamında işlenmemiş derilerin serbest bölgeye ihraç edilerek, işlenmiş deri olarak belge süresi içerisinde ithal edilmesi durumunda ithalat esnasında doğan vergi ve fonlardan muafiyet sağlanmış olur. Ancak işçilik ve kimyasallara ait KDV’nin tahsil edilmiş olması gerekmektedir) Uygulamacı Kuruluş İşlem görmek üzere gönderilecek eşya için Ekonomi Bakanlığınca Hariçte İşleme İzin Belgesi (HİİB), Tamirat amaçlı gönderilecek eşya için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca Hariçte İşleme İzni (Hİİ) İşlem görmek üzere gönderilecek madenler için de Maden İhracatçı Birliklerince Hariçte İşleme İzni (Hİİ) izin verilmektedir. Başvuru İçin Gerekli Belgeler Dilekçe Hariçte İşleme Proje Formu Hammadde Sarfiyat Tablosu Ticaret Sicil Gazetesi İmza Sirküleri Yurt dışında işleme faaliyeti yapacak firma hakkında bilgi Hariçte İşleme İzin Belgesi Süreleri Belge süresi azami 12 aydır. İhracatçı Birliklerince belge orijinal süresinin 1/2’si kadar ek süre verilebilir. Mücbir sebebe istinaden, Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünce ek süre verilebilir. www.dogaka.gov.tr 63 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.4. Serbest Bölge Teşvikleri Serbest Bölgenin Tanımı Genel olarak serbest bölgeler; ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerlerdir. Ülkemiz Serbest Bölgelerinin Kuruluş Amacı İhracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, Doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, İşletmeleri ihracata yönlendirmek, Uluslararası ticareti geliştirmek. www.dogaka.gov.tr Serbest Bölgelerin İşlevi Serbest bölgeler; Ülkeye yabancı sermaye ve teknolojilerin getirilmesine imkan sağlayacak uygun zemin yaratılması, Sanayicinin ihtiyaç duyduğu bazı hammadde ve ara malların kolaylıkla, istenilen miktarda ve zaman kaybı olmadan temin edilebilmesi, Sağlanan teşvik ve avantajlarla düşük maliyetli mal üretimi ve ihracı, Türkiye dışından gelen malların transit olarak diğer ülkelere satımı, Yeni istihdam olanaklarının yaratılması, Türk ihraç ürünlerinin ihracatını kolaylaştırmak ve hızlandırmak bakımından bir basamak olması işlevlerini görmektedir. 64 EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Ülkemiz Serbest Bölgeleri ve Kuruluş Tarihleri Ülkemizde 19 adet serbest bölge bulunmaktadır. Serbest Bölge Mersin Serbest Bölgesi Antalya Serbest Bölgesi Ege Serbest Bölgesi İstanbul AHL Serbest bölgesi Trabzon Serbest Bölgesi İstanbul Trakya Serbest Bölgesi Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi İstanbul Endüstri ve Ticaret Serbest Bölgesi Mardin Serbest Bölgesi Samsun Serbest Bölgesi Avrupa Serbest Bölgesi Rize Serbest Bölgesi Kayseri Serbest Bölgesi İzmir Serbest Bölgesi Gaziantep Serbest Bölgesi Tübitak-Mam Serbest Bölgesi Denizli Serbest Bölgesi Bursa Serbest Bölgesi Kocaeli Serbest Bölgesi Kuruluş Yılı 1985 1985 1987 1990 1990 1990 1992 1992 1994 1995 1996 1997 1997 1997 1998 1999 2000 2000 2000 Serbest Bölgelerimizin Sunduğu Avantajlar Üretici Kullanıcılar için Vergi Avantajlarından Yararlanma İmkânı Serbest bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az % 85’ini yurtdışına ihraç eden kullanıcıların istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler gelir vergisinden müstesnadır. Bu oran Bakanlar Kurulu tarafından yüzde 50”ye kadar indirilebilir. 65 www.dogaka.gov.tr Üretim konulu Faaliyet Ruhsatı kapsamında faaliyet gösteren serbest bölge kullanıcılarının imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları, Avrupa Birliği üyeliğinin gerçekleşeceği yılın vergileme dönemi sonuna kadar Gelir veya Kurumlar Vergisinden istisnadır. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Üretim faaliyetinde bulunan serbest bölge kullanıcılarının, serbest bölgelerde gerçekleştirilen faaliyetlerle ilgili olarak yapılan işlemleri ve düzenlenen kağıtları damga vergisi ve harçlardan müstesnadır. Üretim faaliyeti dışındaki konularda 06/02/2004 tarihinden önce Ruhsat almış olan kullanıcıların Gelir veya Kurumlar Vergisi muafiyeti, Faaliyet Ruhsatı süresi sonuna kadar devam edecektir. 06/02/2004 tarihinden itibaren diğer konularda düzenlenen Faaliyet Ruhsatları kapsamında vergi muafiyeti bulunmamaktadır. Orta ve Uzun Vadede Geleceği Planlayabilme İmkânı Hazır işyeri kiralayan kiracı-kullanıcı firmalar için 15 yıl, Hazır işyeri kiralayan üretici-kiracı-kullanıcı firmalar için 20 yıl, Kendi işyerini inşa eden yatırımcı-kullanıcı firmalar için 30 yıl, Kendi işyerini inşa eden üretici-yatırımcı-kullanıcı firmalar için 45 yıl, süreli faaliyet ruhsatı düzenlenmektedir. Diğer taraftan, yatırımcı kullanıcılara Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan arazi, arsa ve binalar kiralanabilir veya bunlar üzerinde 49 yıla kadar irtifak hakkı tesis edilebilir. Kâr Transferi İmkânı Serbest bölge faaliyetlerinden elde edilen kazanç ve gelirler, hiç bir izne tabi olmaksızın yurt dışına veya Türkiye’ye serbestçe transfer edilebilmektedir. Ticaret Kolaylığı İmkânı Serbest bölgeler ile Türkiye’nin diğer yerleri arasında yapılan ticarette dış ticaret rejimi hükümleri uygulanır. Başka bir deyişle, Türkiye’den serbest bölgeye satılan mallar ihracat rejimine, serbest bölgeden Türkiye’ye satılan mallar ise ithalat rejimine tabi olup, serbest bölge kullanıcıları Türkiye’den ihraç fiyatına (KDV’siz) mal ve hizmet satın alabilirler. Diğer taraftan, serbest bölge ile diğer ülkeler ve diğer serbest bölgeler arasında dış ticaret rejimi hükümleri uygulanmaz. Ayrıca, bölgelerde sarf malzemelerinin en kısa sürede teminini sağlayabilmek amacıyla bedeli 5.000 ABD Doları veya karşılığı Yeni Türk Lirasını geçmeyen Türkiye mahreçli mallar, isteğe bağlı olarak ihracat işlemine tabi tutulmayabilir. www.dogaka.gov.tr Gümrük Vergisi Prosedüründen Arındırılmış Ticari Faaliyet İmkânı Serbest bölgeye getirilen Türkiye veya AB menşeli ya da buralarda serbest dolaşımda bulunan malların, serbest dolaşımda bulunma statüsü değişmediğinden, Türkiye’ye veya AB üyesi ülkelere girişinde gümrük vergisi ödenmez. Ayrıca üçüncü ülke menşeli malların serbest bölgeye girişinde ve bu malların Türkiye veya AB üyesi ülkeler dışındaki üçüncü ülkelere gönderilmesi halinde de gümrük vergisi ödenmez. Ancak serbest bölgeden Türkiye’ye veya AB üyesi ülkelere gönderilen serbest dolaşım durumunda olmayan üçüncü ülke menşeli mallar için Ortak Gümrük Tarifesi’nde belirtilen oran üzerinden gümrük vergisi ödenir. AB ve Gümrük Birliği Kriterlerinin Gerektirdiği Serbest Dolaşım Belgelerinin Temini İmkânı Serbest bölgeler, “Türkiye-AB Gümrük Birliği”nin parçası sayıldığından, bölgelerden Türkiye veya AB menşeli ürünler ile Türkiye’de serbest dolaşım durumunda bulunan ürünlerin A.TR Belgesi 66 Eşitlik Prensibi Serbest bölgede sağlanan teşvik ve avantajlardan yerli ve yabancı bütün firmalar eşit olarak yararlanır. İşleticiler ve kullanıcılar, yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulu’nca belirlenecek vergi dışı teşviklerden de yararlandırılabilir. Zaman Kısıtlaması Bulunmaması Mallar serbest bölgede süre sınırlaması olmaksızın kalabilir. EKONOMİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ düzenlenerek AB’ye gönderilmesi mümkündür. Üçüncü ülke menşeli ürünler ise Ortak Gümrük Tarifesi’nde belirtilen oran üzerinden Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğüne gümrük vergisi ödenerek serbest dolaşıma geçirildikten sonra A.TR Belgesi düzenlenerek AB’ye gönderilebilir. Pazar İhtiyaçlarına ve Şartlarına Göre Serbestçe Belirlenecek Ticari Faaliyet İmkânı Gümrük ve kambiyo mükellefiyetlerine dair mevzuat hükümleri ile üretici işletmelerin talepleri hariç olmak üzere, fiyat, kalite ve standartlarla ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşlarına verilen yetkiler serbest bölgelerde uygulanmaz. Gerçekçi Bir Enflasyon Muhasebesi İmkânı Serbest bölgelerdeki faaliyetlerle ilgili her türlü ödeme dövizle yapılır. Yerli ve Yabancı Tüm Pazarlara Erişim İmkânı Serbest bölgelerden Türkiye’ye yönelik mal satışına ve serbest bölge ile diğer ülkeler arasında yapılacak ticarete kısıtlama getirilmemiştir. Serbest bölgelerden yurt içine mal satışına, tüketim malları ve riskli mallar dışında, herhangi bir kısıtlama getirilmemiştir. Azaltılmış Bürokratik Prosedür ve Dinamik İşletme Yönetimi Başvuru ve faaliyet süresince her türlü bürokrasi en aza indirilmiştir. Serbest bölgeler özel sektör şirketlerince işletilmektedir. Stratejik Avantaj Serbest bölgelerimiz, AB ve Orta Doğu pazarlarının yakınında, Akdeniz, Ege ve Karadeniz’deki büyük limanlara, uluslararası havaalanlarına, karayolu ağlarına, kültür, turizm ve eğlence merkezlerine yakın yerlerde kurulmuştur. Her Türlü Ticari ve Sınai Faaliyete Uygun ve Ucuz Altyapı İmkânı Serbest bölgelerin altyapısı gelişmiş ülkelerdeki benzerleri ile aynı standarttadır. Tedarik Zinciri İmkânlarından Yararlanma Kolaylığı Serbest bölgeler özellikle ihracata dönük üretim yapan firmalara, ara malı ve hammadde temininde, dünya fiyatları ve şartları ile kesintisiz tedarik imkânları sunmaktadır. 67 www.dogaka.gov.tr Türkiye’deki serbest bölgelerdeki kira tarifeleri, faaliyet ruhsatı almak için gerekli prosedür, faaliyet ruhsatı müracaat formu ile ilgili bilgiler Ekonomi Bakanlığı web sitesi Serbest Bölge Uygulamaları başlığı altında incelenebilir. (Aşağıda yer alan linkten direkt olarak ulaşabilirsiniz.) http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=790C7AE3-19DB-2C7D-3D034B137591651F KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ B.KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ 1. KALKINMA AJANSLARI DESTEKLERİ Yasal Dayanağı 25.1.2006 Tarih ve 5449 Sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan “Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliği” Desteğin Amacı Program başvuru rehberinde belirtilir. Kimler Başvurabilir Detayları başvuru rehberinde açıkça belirtilmek kaydıyla; Yerel idareler, Üniversiteler, Diğer kamu kurum ve kuruluşları Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, Sivil toplum kuruluşları, Kâr amacı güden işletmeler, Kooperatifler ve birlikler, Diğer gerçek ve tüzel kişiler. 1.1. Mali Destekler Mali Destek Türleri Doğrudan Finansman Desteği Faiz Desteği ve Faizsiz Kredi Desteği www.dogaka.gov.tr 1.1.1. Doğrudan Finansman Desteği Doğrudan finansman desteği, ajansın esas itibarıyla proje teklif çağrısı yöntemiyle kullandırdığı desteklerden oluşur. Ancak ajans istisnai olarak, proje teklif çağrısı yapmaksızın ve proje hazırlığı konusundaki yükümlülüklerinden bazılarını hafifletmek veya proje hazırlık sürecini doğrudan yönetmek suretiyle, doğrudan faaliyet desteği ve güdümlü proje desteği şeklinde de doğrudan destek sağlayabilir. Ajans, desteğin hedef kitlesi, kapsamı ve potansiyel yararlanıcının uygulama kapasitesini dikkate alarak aşamalı proje teklif çağrısı yöntemi uygulayabilir. 70 Proje teklif çağrısı, belirli bir destek programı kapsamında, nitelikleri net bir şekilde belirlenmiş olan potansiyel başvuru sahiplerinin, önceden belirlenen konu ve koşullara uygun olarak proje teklifi sunmaya davet edilmesidir. Uygunluk Kriterleri Proje teklif çağrısı yoluyla mali destek sağlanacak projelere yönelik olarak üç temel uygunluk kriteri aranmaktadır: Başvuru sahibi ve ortaklarının uygunluğu Proje ve faaliyetlerin uygunluğu Maliyetlerin uygunluğu Kimler Başvurabilir? KOBİ’ler Kamu Kurum ve Kuruluşları Yerel Yönetimler Üniversiteler ve Mesleki Okullar Sivil Toplum Kuruluşları Kooperatifler ve Birlikler Dernekler ve Vakıflar Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları Teknoloji Geliştirme Merkezleri 71 www.dogaka.gov.tr Desteklenecek Konular Aşağıda yer alan konulardan, Bölge Planında öne çıkan konularla örtüşen ve Proje Teklif Çağrısının içeriğine uygun olan proje ve faaliyetlere destek sağlanır: Bölge planı ve programlarının uygulanmasını sağlayıcı proje ve faaliyetler Bölge planı ve programlarına uygun olarak, bölgenin kırsal ve yerel kalkınma ile ilgili kapasitesinin geliştirilmesine katkıda bulunan proje ve faaliyetler Kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini ve ortaklığı geliştiren projeler Bölgenin kaynak ve imkânlarını tespit etmeye, ekonomik ve sosyal gelişmeyi hızlandırmaya, rekabet gücünü ve yenilik kapasitesini artırmaya ve ulusal ve uluslararası düzeyde etki ve etkinliği artırmaya yönelik her türlü strateji ve plan çalışması, araştırma, inceleme ve çalışmalar Bölgenin iş ve yatırım imkânlarının tanıtımına ve geliştirilmesine yönelik proje ve faaliyetler Yönetim, üretim, tanıtım, pazarlama, teknoloji, finansman, örgütlenme ve işgücü eğitimi gibi konularda, küçük ve orta ölçekli işletmelerle yeni girişimcileri doğrudan veya dolaylı olarak destekleyecek proje ve faaliyetler Türkiye’nin katıldığı ikili veya çok taraflı uluslararası programlara ilişkin faaliyetlerin bölgede tanıtımını yapmayı sağlayan ve bu programlar kapsamında proje geliştirilmesine ve kaynak teminine katkı sağlayan proje ve faaliyetler Bölgedeki kurum ve kuruluşların proje üretme ve uygulama kapasitesinin geliştirilmesine, hizmet sunumunda niteliklerinin artırılmasına, insan kaynakları ve kurumsal altyapılarının geliştirilmesine yönelik proje ve faaliyetler KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ 1.1.1.1. Proje Teklif Çağrısı KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ Destek Oran, Miktar ve Süresi Ajans tarafından her bir proje başına verilebilecek azami ve asgari mali destek miktarları, destek oranları ve süresi destek programının kendine özgü koşullarına göre farklılık gösterebilir. Bu sınırlar belirlenirken, programın genel amaç ve hedefleri, potansiyel başvuru sahiplerinin niteliği, uygun görülen proje konuları ve maliyetler, program bütçesi gibi unsurlar göz önünde bulundurulur. Başvuru Koşulları Her bir program için hazırlanan başvuru rehberinde belirtilir. 1.1.1.2. Doğrudan Faaliyet Desteği Ajansın proje teklif çağrısına çıkmaksızın, yararlanıcının proje hazırlığı konusundaki yükümlülüklerden bazılarını hafifletmek ve proje destek sürecini hızlandırmak amacıyla ve stratejik araştırma, planlama ve fizibilite çalışmalarına destek olmak için yararlanıcılara sağladığı karşılıksız ve doğrudan destekleridir. Uygunluk Kriterleri Doğrudan Faaliyet Desteği yoluyla destek sağlanacak faaliyetlere yönelik olarak üç temel uygunluk kriteri aranmaktadır: Başvuru sahibi ve ortaklarının uygunluğu Proje ve faaliyetlerin uygunluğu Maliyetlerin uygunluğu Kimler Başvurabilir? Aşağıda sayılan kurum ve kuruluşlar Doğrudan Faaliyet Desteği için başvurusunda bulunabilir. Yerel yönetimler Üniversiteler Kamu kurum ve kuruluşları Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları Sivil toplum kuruluşları Birlikler ve kooperatifler Desteklenecek Konular Aşağıda belirtilenler Doğrudan Faaliyet Desteği konuları olup, bunların dışındaki konularda Doğrudan Faaliyet Desteği kapsamında destek sağlanamaz: www.dogaka.gov.tr Bölgenin kalkınması ve rekabet gücü açısından önemli fırsatlardan yararlanılmasına yönelik faaliyetler Bölge ekonomisine yönelik tehdit ve risklerin önlenmesinde acil tedbirlerin alınmasına ilişkin faaliyetler Kritik öneme sahip araştırma ve planlama çalışmalarıyla ilgili faaliyetler Bölgenin yenilikçilik ve girişimcilik kapasitesini geliştirmeye yönelik iş geliştirme merkezleri, teknoloji geliştirme merkezleri, teknoparklar gibi kuruluşların ve bunların tesislerinin kurulması amacıyla yapılacak fizibilite benzeri ön çalışmalar gibi bölge için önemli olabilecek stratejik eylemlerin başlatılmasına ve gerçekleştirilmesine yönelik faaliyetler 72 hacimli yatırım kararlarına kısa vadede etki edilmesi ve yönlendirilmesine katkı sağlanmasına ilişkin faaliyetler. Yukarıda yer alan konular kapsamında ve Bölge Planında öne çıkan sektör ve konularla örtüşen faaliyetlere destek sağlanır. Destek Oran, Miktar ve Süresi Doğrudan Faaliyet Desteği için ayrılabilecek toplam yıllık tutar, Ajansın yıllık gider bütçesinin yüzde ikisini geçemez. Bu oran, proje teklif çağrılarından kaynak artması durumunda, Genel Sekreterin teklifi ve Yönetim Kurulu onayı ile yüzde dörde kadar çıkarılabilir. Her bir faaliyet için sağlanabilecek azami destek miktarı alt ve üst limitleri Başvuru Rehberinde açıkça belirtilir. Doğrudan Faaliyet Desteklerinde yararlanıcının eş finansmanı zorunlu olmamakla birlikte eş finansman öngören faaliyet teklifleri öncelikli olarak desteklenir. KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ Büyük Başvuru Koşulları Her bir program için hazırlanan başvuru rehberinde belirtilir. 1.1.1.3. Güdümlü Proje Desteği Bölgesel gelişmenin hızlandırılması, bölgenin rekabet edebilirliğinin güçlendirilmesi ve bölgedeki iş ortamının iyileştirilmesi açısından önem taşıyan projelerin Ajansın öncülüğü ve koordinasyonu ile desteklenmesidir. Güdümlü Proje Desteğini diğer mali destek yöntemlerinden farklı kılan esas unsur, Ajansın öncülüğü ile başlatılmış olmasıdır. Projeler, Ajansın öncülüğünde geliştirilir. Bu kapsamda; Ajans, ilk fikri oluşturma aşamasından itibaren genel çerçevesini ortaya koymuş olduğu projeyi uygulayacak muhtemel aktörleri belirlemek için gerekli koordinasyonu yürütür. Uygunluk Kriterleri Proje uygulayıcısı ve ortaklarının uygunluğu Faaliyetlerin uygunluğu Maliyetlerin uygunluğu www.dogaka.gov.tr 73 KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ Kimler Başvurabilir? Güdümlü proje desteklerinde sadece; Yerel yönetimler ve mahalli idare birlikleri, Üniversiteler, meslek okulları, araştırma enstitüleri, Diğer kamu kurum ve kuruluşları, Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, Organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri ve küçük sanayi siteleri, Sivil toplum kuruluşları proje uygulayıcısı olabilir. Yukarıda yer alan kurum ve kuruluşlardan, Ajansın hazırladığı Bölge Planı ve Güdümlü Proje Destek Rehberi çerçevesinde uygun bulunanlar ilan edilen tarihlerde destek için başvuruda bulunabilecektir. Desteklenecek Proje Konuları Ajans GPD kapsamında, bölgesel gelişmeyi hızlandıracak ve bölge planlarında ya da saha çalışmaları sonucunda belirlenen alanlar için bölgedeki girişimcilik ve yenilikçilik kapasitesini geliştirecek nitelikteki; İş geliştirme merkezleri, teknoparklar ve teknoloji geliştirme merkezleri kurulması, İşletmelerin ortak kullanımına açık fuar, ticaret merkezi, sergi salonu, laboratuvar ve atölyelerin yapılması, İşletme destekleri faaliyetlerinin yürütülmesi konularında proje teklif çağrısı yöntemi uygulamadan destek sağlayabilir. Yukarıda yer alan konular kapsamında ve Bölge Planında öne çıkan sektör ve konularla örtüşen projelere destek sağlanır. Destek Oran, Miktar ve Süresi www.dogaka.gov.tr GPD için ayrılabilecek toplam yıllık tutar ile bu tür desteklerin nitelikleri, usulleri, esasları ve destek miktarları, Ajansın yıllık çalışma programında belirlenir. Ajans tarafından küçük ölçekli altyapı projelerine verilecek mali destek toplamı ise, Ajansın yıllık gider bütçesinin en fazla yüzde yirmisidir. GPD kapsamında, Ajans, proje başına en fazla yüzde doksan oranında mali destek sağlayabilir. Bu oran, projenin hayata geçirilmesinde proje uygulayıcısı ve ortak olarak rol alacak kurum ve kuruluşlarla Ajans arasında imzalanacak sözleşmede belirlenir. Kalan kısım, bu kurum ve kuruluşlar tarafından eş finansman olarak karşılanır. Proje uygulama süresi en fazla 2 yıldır. Başvuru Koşulları Bir güdümlü projenin desteklenebilmesi için mutlaka ya bölge planına ya da saha çalışmasına dayanması gereklidir. Bu çalışmalar doğrultusunda, GPD kapsamına alınabilecek fikirler Ajans tarafından geliştirilir. Bu kriterlere uyan proje fikirleri için Ajans ilgili kurum ve kuruluşları başlangıç toplantısına davet eder. Başlangıç toplantısında söz konusu projenin gerekliliği, içeriği ve uygulamada yer alması gereken muhtemel aktörler, vb. hususlar görüşülür. Başlangıç toplantısının ardından, belirlenen tüm aktörlerin katılımıyla, Ajansın koordinasyonunda, başlangıç toplantısından en geç bir ay sonra bir mutabakat toplantısı düzenlenir. Ön mutabakat metinlerinde proje uygulayıcısı ve ortak olarak belirlenen kurum ve kuruluşlar açıkça yer alır. Bu süreçte Ajans koordinasyonunda, muhtemel uygulayıcı kuruluşla gerekli koordinasyon sağlanarak proje fikirlerine ilişkin amaç, dayanak, kapsam, süre, tahmini maliyet ve muhtemel proje 74 KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ uygulayıcıları ve ortakları gibi detayları içeren bir ön çalışma raporu hazırlanır. Yönetim Kurulunun oluşturulan mutabakat metni ve hazırlanan ön çalışma raporuna onay vermesi durumunda, Ajans proje uygulayıcısı ve ortaklarından güdümlü proje başvurusuyla alakalı tüm evrakları başvuru formuyla birlikte talep eder. Güdümlü proje başvurusunun Ajansa teslimi için ilgili taraflara yüz seksen günü geçmemek üzere süre tanınır. Ajansa sunulan güdümlü proje başvurusu ve ekleri başvurunun Ajansa sunulmasından itibaren en geç kırk beş gün içerisinde Genel Sekreter başkanlığında en az üç kişilik bir değerlendirme komisyonu tarafından değerlendirilir ve Yönetim Kurulunun onayına sunulur. Değerlendirme aşamasında, proje öncelikle ön çalışma raporuna uygunluğu bakımından incelenir. Bu şartı sağlayan projenin; yöntem, sürdürülebilirlik ve bütçe ve maliyet etkinliği açılarından değerlendirilmesi değerlendirme tablosuna göre yapılır. Söz konusu proje başvurusu ve ekli çalışmalar, Yönetim Kurulunun onayını müteakip, daha önce Yönetim Kuruluna sunulan değerlendirme raporu ile birlikte Kalkınma Bakanlığı’nın onayına sunulur. Yönetim Kurulunun ve Kalkınma Bakanlığı’nın onayının Ajansa resmi olarak iletilmesini müteakip, Ajans proje uygulayıcısı ve ortaklarıyla yirmi gün içerisinde sözleşmeyi imzalar. 1.1.2. Faiz Desteği ve Faizsiz Kredi Desteği Ajansın, hazırlayacağı bölgesel plan çerçevesinde bölgenin ekonomik ve sosyal gelişmesine katkıda bulunacağını tespit ettiği sektör ve konularda, belirtilen koşulları taşıyan uygun başvuru sahiplerine sağladığı mali desteklerdir. Bu destekler faiz desteği ve faizsiz kredi desteği olarak ikiye ayrılır: Faiz desteği, kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin ilgili aracı kuruluş ile Ajans arasında imzalanacak protokolde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlardan alacakları krediler karşılığında ödeyecekleri faiz giderlerinin, Ajans tarafından karşılanmasını öngören karşılıksız yardımdır. Faizsiz kredi desteği, Ajans tarafından kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin ilgili aracı kuruluş ile Ajans arasında imzalanacak protokolde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlar eliyle kredi verilmesini ve bu mali desteğin Kalkınma Ajansları mevzuatında belirtilen usul ve esaslar dahilinde Ajansa faiz ödenmeksizin taksitler halinde geri ödenmesini öngören karşılıksız yardımdır. İlgili aracı kuruluş, faiz desteği ve faizsiz kredi desteği uygulamalarında, Ajansın anlaşmalı olduğu kurum ve kuruluşlar olup mali değerlendirme yapmaya yetkin olanlar aracı finans kuruluşu olarak adlandırılır. Uygunluk Kriterleri Kar amacı güden gerçek ve tüzel kişiler, faiz desteğinin ve faizsiz kredi desteğinin yararlanıcılarıdır. Ajans, bölgesel gelişmenin hızlanması, bölge planının ve programlarının gerçekleştirilmesi amacıyla bu destek kapsamında faaliyet alanı, sektör, işletme ölçeği, faaliyet yeri ve istihdam büyüklüğü gibi kriterleri detaylı olarak ilgili aracı kuruluş ile yapacağı protokolde belirtir. Kimler Başvurabilir? Faizsiz kredi desteği ve faiz desteğinden TR63 bölgesinde faaliyet gösteren aşağıda belirtilen gerçek veya tüzel kişiler yararlanabilir: 75 www.dogaka.gov.tr Küçük ve Orta Boy İşletmeler (KOBİ) Çiftçi ve Çiftçi Grupları Serbest Meslek Sahipleri KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ Projelerin Uygunluğu Ajans, faizsiz kredi desteği ve faiz desteğinden yararlandırılacak projelerin uygunluğunu, bölge plan ve programları ile Ajans çalışma programında yer alan ve bölgenin ekonomik ve sosyal gelişimi için öncelikli gördüğü sektörleri ve konuları tespit ederek belirler. Ajans, bu sektör ve konuları ilgili aracı kuruluş ile imzalayacağı protokolde belirtir. Proje Başvuruları ve Değerlendirme Süreci Yararlanıcıların faizsiz kredi desteği ve faiz desteğinden faydalanmak için doğrudan ilgili aracı kuruluşa başvuru yapması gerekir. Faiz desteği ve faizsiz kredi desteği uygulamalarına ilişkin duyuru ve potansiyel başvuru sahiplerinin bilgilendirmesine ilişkin dokümanlar, Ajans ve anlaşmalı olduğu tüm aracı kuruluşların resmi internet sayfalarında ilan edilir. Yararlanıcı, faiz desteği ve faizsiz kredi desteğine ilişkin başvurularını doğrudan aracı finans kuruluşuna yapar. Başvuru esnasında aracı finans kuruluşunun mevcut uygulamalarındaki geçerli prosedür izlenir. Aracı finans kuruluşu, mali değerlendirmeyi tamamlayarak, uygun görülen başvuruları teknik değerlendirme için resmi olarak Ajansa iletir. Projelerin mali olarak değerlendirilmesi kendi usul ve prensipleri çerçevesinde aracı finans kuruluşu, teknik olarak değerlendirilmesi ise Ajans tarafından gerçekleştirilir. Aşağıdaki hususlar teknik değerlendirme sürecinde mutlaka dikkate alınır: Projenin bölge planı ve programları ile diğer kalkınma politika ve araçlarına uygunluğu, Projenin yerel kalkınmaya katkısı, Talep edilen kredi miktarı ile proje bütçesinin tutarlılığı, Faiz destek tutarı, Başvuru sahibinin finansal yeterliliği ve benzeri mali hususlar. Kredi, Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu tarafından nihai onayı verilen projelerin listesinin, aracı finans kuruluşuna resmi olarak iletildiği tarihten itibaren otuz gün içerisinde kullandırılmalıdır. www.dogaka.gov.tr Destek Oran, Miktar ve Süreleri Faizsiz kredi desteği programlarında, yararlanıcıya sözleşme tarihinden itibaren en az üç ay geri ödemesiz dönem tanınır ve geri ödeme işlemleri, sözleşme tarihinden itibaren en fazla dört yıl içinde tamamlanır. Faiz desteği programlarında ise, verilecek faiz desteğinin vadesi, Ajans ile ilgili aracı kuruluş arasında yapılacak protokol hükümleri çerçevesinde belirlenir. Faiz desteği programlarında, yararlanıcı ile aracı finans kuruluşu arasında yapılacak sözleşme hükümlerine göre kredinin geri ödeme süreleri belirlenir. 76 Başvuru Koşulları Desteklere ilişkin genel bilgi, başlama tarihi ve başvuru koşulları Ajans ve Aracı Finans Kuruluşunun resmi internet sayfalarında yayınlanır. Yararlanıcılar, gerekli belgelerle birlikte aracı finans kuruluşuna başvurularını yaparlar. Aracı finans kuruluşu, mali değerlendirmeyi yürütür. Ajans, mali değerlendirmeyi geçen projelerin teknik değerlendirmesinin tamamlanmasını sağlar ve nihai onayı almak üzere Yararlanıcı Listesini Yönetim Kuruluna sunar. KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ Faiz desteği ve faizsiz kredi desteği uygulamalarının toplam yıllık tutarı, Ajansın başlangıç gider bütçesinin yüzde on beşini geçemez. Faiz desteği ile desteklenmesi öngörülen her bir projeye verilecek azami destek miktarı, o yıl için faiz desteğine ayrılan toplam ödeneğin yüzde beşini geçemez. 1.2. Teknik Destek Kalkınma Ajansının bölgedeki yerel aktörlerin bölgesel kalkınma açısından önem arz eden, ancak kurumsal kapasite eksikliği nedeniyle hazırlık ve uygulama aşamalarında sıkıntı ile karşılaşılan çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla verdiği destektir. Ajans tarafından sağlanacak teknik destekle; Yerel yönetimlerin planlama çalışmalarının desteklenmesi, Yerel yönetimlerin bölge plan ve programlarını uygulayıcı veya yerel kalkınma kapasitesini artırıcı faaliyetlerinin desteklenmesi, Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının yerel ve bölgesel kalkınmaya katkıda bulunabilecek çalışmalarına destek sağlanması, Bölgedeki sivil toplum kuruluşlarının yerel ve bölgesel kalkınmaya katkıda bulunabilecek çalışmalarına destek sağlanması gibi amaçlar güdülmektedir. Uygunluk Kriterleri Destek sağlanabilecek başvurulara yönelik üç temel uygunluk kriteri söz konusudur: Başvuru sahibi ve ortaklarının uygunluğu Teknik destek sağlanacak faaliyetlerin uygunluğu Maliyetlerin uygunluğu Teknik destekten yararlanacak bir başvurunun üç temel uygunluk kriterini eksiksiz olarak yerine getirmesi zorunludur. 77 www.dogaka.gov.tr Kimler Başvurabilir? Teknik Destek Programı kapsamında uygun başvuru sahipleri şunlardır: Yerel yönetimler ve mahalli idare birlikleri Üniversiteler, meslek okulları ve araştırma enstitüleri Diğer kamu kurum ve kuruluşları Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları Sivil toplum kuruluşları Bu programa gerçek kişiler ve kar amacı güden kurum ve kuruluşlar Başvuru Sahibi veya Ortağı olarak başvuramazlar. KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ Teknik Destek Konuları Ajansımız yerel ve bölgesel kalkınmaya katkıda bulunabilecek; Eğitim verme, Program ve proje hazırlanmasına katkı sağlama, Geçici uzman personel görevlendirme, Danışmanlık sağlama, Lobi faaliyetleri ve uluslararası ilişkiler kurma gibi kurumsal nitelikli ve kapasite geliştirici faaliyetlerde teknik destek sağlayabilir. Destek Miktarı, Süresi ve Desteklenecek Giderler Teknik Destek Programı kapsamında yararlanıcı kuruluşa herhangi bir doğrudan mali destek verilmeyecektir. Ajans bu destekleri mevcut bütçe ve personel imkânları çerçevesinde temelde kendi personeli eliyle sağlayacaktır. Zorunlu hallerde teknik destek, hizmet alımı yoluyla gerçekleştirilecektir. Teknik desteğin hizmet alımı yoluyla sağlanması durumunda; her bir teknik desteğin Ajansa toplam maliyeti 15.000 TL’yi aşamaz. Teknik desteğin hizmet alımı yoluyla karşılanması halinde, sadece uzman giderleri (yol ve konaklama dâhil) hizmet alımı çerçevesinde Ajans tarafından karşılanır. Teknik destek faaliyetlerinde yararlanıcı kuruluştan herhangi bir nakdi katkı talep edilmez. Ancak teknik destek faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için gerekli çalışma materyalleri ile eğitim, çalıştay vb. çalışmaların organizasyonuna ait harcamalar ve gereklilikler yararlanıcı veya ortağı tarafından karşılanır. Ajans tarafından uygulanacak olan Teknik Destek Programı çerçevesinde her bir faaliyet 1 (bir) ay içerisinde tamamlanacaktır. Ajans tarafından geçici uzman görevlendirilmesine yönelik yıllık azami süre 14 (on dört) iş günüdür. www.dogaka.gov.tr Başvuru Koşulları Teknik destek programlarına ilişkin başvurular matbu formların doldurulup Ajans hizmet binasına elden veya posta yolu ile teslim edilmesi suretiyle yapılır. Belirlenen usullere uygun olarak hazırlanacak ve Ajansa sunulacak olan her bir başvuru, Genel Sekreterce görevlendirilecek en az üç kişilik bir değerlendirme komisyonu tarafından değerlendirilir. Değerlendirme sonucunda teknik destek başvurusu uygun bulunan başvuru sahipleri Ajansın internet sitesinde ilan edilir. 78 2008 yılında uygulanmaya başlanan Sosyal Destek Programı (SODES), dezavantajlı bölgelerimizin beşeri sermayesini güçlendirmek ve toplumsal bütünleşme sürecine destek olmak amacıyla bu bölgelerde göç, yoksulluk ve işsizlik gibi sorunların ve değişen sosyal yapının ortaya çıkardığı ihtiyaçlara kısa sürede karşılık vermeyi hedefleyen bir sosyal kalkınma programıdır. SODES; istihdam, sosyal bütünleşme, kültür, sanat ve spor alanlarında; yerel düzeyde hazırlanan ve uygulanan projelerden oluşan, il düzeyinde valiliklerin koordinasyonunda yürütülen, uygulama sürecinde yerel aktörlerin geniş bir biçimde yetkilendirildiği insan odaklı bir programdır. SODES projeleri ile istihdam edilebilirliğin artırılması, toplumun dezavantajlı kesimlerinin ekonomik ve sosyal hayata daha fazla katılmalarının sağlanması, kültürel, sanatsal ve sportif faaliyetler yoluyla bölgedeki çocuk, genç ve kadınların kendilerini daha iyi ifade etmelerine katkı verilmesi hedeflenmektedir. KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2. SOSYAL DESTEK PROGRAMI (SODES) SODES programı illerde Valilikler aracılığıyla yürütülmektedir. Ancak Hatay, Kahramanmaraş ve Osmaniye illerini kapsayan TR63 Bölgesinde Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı vasıtasıyla yürütülmektedir. Programın Yasal Dayanağı 2013 Yılı SODES Uygulama Usul ve Esasları Programın Amacı SODES Programının amacı uygulandığı illerde, Yerel dinamikleri harekete geçirerek yoksulluk, göç ve kentleşmeden kaynaklanan sosyal sorunları gidermek, Değişen sosyal yapının ortaya çıkardığı ihtiyaçlara karşılık vermek, Toplumsal dayanışma ve bütünleşmeyi güçlendirmek, Toplumun dezavantajlı kesimlerinin ekonomik ve sosyal hayata daha aktif katılmalarını sağlamak amacıyla, istihdam, sosyal içerme ve kültür, sanat ve spor alanlarındaki projeleri desteklemektir. 79 www.dogaka.gov.tr Kimler Başvurabilir? Kamu Kurum ve Kuruluşları İl ve İlçe Müdürlükleri İl ve İlçe Özel İdareleri Belediyeler Mahalli İdare Birlikleri Köylere Hizmet Götürme Birlikleri Üniversiteler Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları Sivil Toplum Kuruluşları (Vakıflar, Dernekler vb.) KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ Desteklenecek Proje Konuları SODES kapsamında aşağıda belirtilen proje türleri desteklenir: Sosyal içerme projeleri, İstihdam projeleri, Kültür, sanat ve spor projeleri, Kurumsal kapasite geliştirme ödeneği. Sosyal içerme konusunda hazırlanacak projeler; ilgili ilde yoksulluğun azaltılması, sosyal yardım alan yoksul kesimin kendi geçimini temin edecek duruma getirilmesine destek olunması, yaşlı, özürlü, kadın ve çocuklar gibi toplumun öncelikli kesimlerinin yaşam standartlarının yükseltilmesi, bunlara götürülen hizmetlerin kalitesinin artırılması ve toplumsal bütünleşmenin sağlanması amacına yönelik projelerdir. İstihdam konusunda hazırlanacak projeler; ilgili ilde istihdam edilebilirliğin artırılması, ildeki ihtiyaçlara uygun alanlarda nitelikli işgücünün yetiştirilmesi, mesleki bilgi ve becerilerin geliştirilmesi ve kendi işini kurabileceklere destek olunmasına yönelik projelerdir. Kültür, sanat ve spor konularında hazırlanacak projeler; ilgili ilde toplumun ihtiyaç duyduğu kültürel, sanatsal ve sportif faaliyetlerin geliştirilmesi ile özellikle çocukların ve gençlerin bu tür faaliyetlerden yararlandırılmasına ve yönlendirilmesine yönelik projelerdir. Kurumsal kapasite geliştirme ödeneği proje koordinasyon birimlerinin faaliyetlerini etkin bir şekilde gerçekleştirebilmeleri amacıyla Bakanlık tarafından valiliklere tahsis edilen ödenektir. Söz konusu ödeneğin tutarı ilde desteklenmesi uygun görülen projelerin tutarına bağlı olarak Bakanlık tarafından belirlenir. Destek Süresi, Miktarı ve Oranı Proje süresi azami 12 aydır. 2013 yılı destek alt sınırı 60.000 TL, üst sınırı 600.000 TL’dir. Başvuru Koşulları Valilikler aracılığıyla yürütülen SODES Programı için Kalkınma Bakanlığı her yıl SODES kapsamındaki illerin valiliklerine yazılı olarak proje çağrısında bulunmaktadır. www.dogaka.gov.tr Valilikler, ilgili yazıda uygun görülen süre içerisinde proje teklif etmeye yetkili kuruluşlardan aldıkları proje tekliflerini çerçevesinde değerlendirerek uygun gördükleri proje tekliflerini hem SODES-BİS (Online başvuru sistemi) hem de resmi yazıyla Kalkınma Bakanlığı’na göndermektedir. Kalkınma Bakanlığı’nın teklif çağrısında belirtilen süre içerisinde valiliklerden Kalkınma Bakanlığı’na iletilen her bir proje; Bakanlık tarafından uygun görülen iki uzman tarafından yukarıda belirtilen değerlendirme kriterleri çerçevesinde yeniden değerlendirilerek desteklenecek projeler Valiliklere bildirilmekte ve Bakanlık internet sitesinden kamuoyuna duyurulmaktadır. Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı tarafından yürütülen SODES kapsamında ise başvurular Ajansa yapılmakta, Ajans ön incelemesi ve nihai değerlendirmesi sonucunda Ajans internet sitesinden ilan edilmektedir. 80 Köylerin yol, su, sulama ve atık su altyapısının geliştirilmesine yönelik bir programdır. Kalkınma Bakanlığı’nın talebi üzerine her yıl belirli miktarda ödenek iller bazında dağıtılır. KÖYDES projelerinin yürütülmesinde ilçelerde kaymakam, illerde ise vali sorumludur. KALKINMA BAKANLIĞI DESTEKLERİ 3. KÖYLERİ DESTEKLEME PROGRAMI (KÖYDES) 4. SU, KANALİZASYON VE ALTYAPI PROJESİ (SUKAP) 25 bin nüfusun altındaki belediyelerin içme suyu, içme suyu arıtma, kanalizasyon şebeke ve atık su arıtma projeleri için sağlanan hibe desteğidir. % 50 hibe desteğinin yanı sıra belediyeler projeleri için gereken diğer finansmanı İller Bankası’ndan sağlayabilmektedir. 5. ARAŞTIRMA ALTYAPISI VE ARAŞTIRMACI İNSAN GÜCÜ YETİŞTİRME PROGRAMLARI Programlar hakkında detaylı bilgi www.dpt.gov.tr/BilTek.Portal adresinde yer almaktadır. www.dogaka.gov.tr 81 BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ C.BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 1. SAN-TEZ Desteğin Yasal Dayanağı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Tezleri Projelerinin Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik Desteğin Amacı Nedir? Üniversite-sanayi işbirliğinin kurumsallaştırılması, Ülkemize katma değer yaratacak ve uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün artırılmasına katkı sağlayacak yeni ürün ve/veya üretim yöntemi geliştirilmesi, Mevcut üründe ve/veya üretim yönteminde yenilik yapılması amacıyla sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda belirlenecek yüksek lisans ve/veya doktora tez çalışmalarının desteklenmesi, izlenmesi, sonuçlandırılması ve sonuçların değerlendirilmesi Destekten Kimler Faydalanabilir? Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın firma düzeyinde katma değer yaratan, ülkemizde yerleşik işletmeler ve üniversitelerin işbirliği ile hazırlanacak projeler bu programdan yaralanabilir. Destek Miktarı Nedir? Bakanlık tarafından programa ayrılan ödenek kapsamında projenin talep ettiği uygun maliyetlere göre belirlenir. Belirlenmiş bir limit yoktur ve destekler geri ödemesizdir. Destek Oranı Nedir? Desteklenmesine karar verilen San-Tez proje bedelinin azami %75’i Bakanlıkça, en az %25’i ise firma tarafından nakdi olarak karşılanır. Destek Süresi Nedir? Destekleme süresi proje bazında en çok üç yıldır. Ancak projenin gereksinimlerine uygun olarak 6 ay ek süre verilebilir. www.dogaka.gov.tr Başvuru Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı web sayfasında yer alan form ve belgelere göre yapılır. Proje başvuruları yılda 2 defa, Mart ve Ağustos aylarında kabul edilmektedir. 84 Desteğin Yasal Dayanağı 12/03/2008 tarihli ve 26814 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5746 sayılı “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun” 31/07/2008 tarih ve 26953 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği” Teknogirişim Sermayesi Desteği Uygulama Usul ve Esasları Desteğin Amacı Nedir? Yüksek eğitimli ve nitelikli gençlerin teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini katma değer ve nitelikli istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmelerinin desteklenmesi, izlenmesi, sonuçlandırılması ve sonuçların değerlendirilmesidir. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2. TEKNOGİRİŞİM SERMAYESİ DESTEĞİ Destekten Kimler Faydalanabilir? Örgün öğrenim veren üniversitelerin herhangi bir lisans programından bir yıl içinde mezun olabilecek durumdaki öğrenci, yüksek lisans veya doktora öğrencisi ya da lisans, yüksek lisans veya doktora derecelerinden birini ön başvuru tarihinden en çok 5 yıl önce almış kişiler Destek Miktarı Nedir? En fazla 100.000 TL Destek Süresi Nedir? Destek süresi 12 aydır. Başvuru Her yıl 01 Ekim – 01 Kasım tarihleri arasında Bakanlık web sitesinde belirtilen formlarla birlikte ön başvuru yapılır. www.dogaka.gov.tr 85 BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 3. ARAŞTIRMA ve GELİŞTİRME FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ Desteğin Yasal Dayanağı 5746 Sayılı Araştırma Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Desteğin Amacı Ar-Ge ve yenilik yoluyla ülke ekonomisinin uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir yapıya kavuşturulması için teknolojik bilgi üretilmesini, Üründe ve üretim süreçlerinde yenilik yapılmasını, Ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesini, Verimliliğin artırılmasını, Üretim maliyetlerinin düşürülmesini, Teknolojik bilginin ticarileştirilmesini, Rekabet öncesi işbirliklerinin geliştirilmesini, Teknoloji yoğun üretim, girişimcilik ve bu alanlara yönelik yatırımlar ile Ar-Ge’ye ve yeniliğe yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişinin hızlandırılmasını, Ar-Ge personeli ve nitelikli işgücü istihdamının artırılmasını desteklemek ve teşvik etmektir. 3.1. Ar-Ge İndirimi Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile 500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamasının bir önceki yıla göre artışının yarısı, 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10. maddesine göre kurum kazancının ve 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89. maddesi uyarınca ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır. Ayrıca bu harcamalar, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre aktifleştirilmek suretiyle amortisman yoluyla itfa edilir, bir iktisadi kıymet oluşmaması halinde ise doğrudan gider yazılır. Kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan tutar, sonraki hesap dönemlerine devredilir. Devredilen tutarlar, takip eden yıllarda 213 sayılı Kanuna göre her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır. www.dogaka.gov.tr 3.2. Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar için yüzde doksanı, diğerleri için yüzde sekseni gelir vergisinden müstesnadır. 86 Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri ile rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve destek personeli ile 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2. maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, her bir çalışan için 5 yıl süreyle Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır. 3.4. Damga Vergisi İstisnası 5746 sayılı kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlardan damga vergisi alınmaz. 4. TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 3.3. Sigorta Primi Desteği Desteğin Yasal Dayanağı 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, 19 Haziran 2002 tarih ve 24790 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin Amacı Üniversiteler, araştırma kurum ve kuruluşları ile üretim sektörleri arasında işbirliği sağlanarak; Ülke sanayinin uluslararası rekabet edebilir ve ihracata yönelik bir yapıya kavuşturulması amacıyla teknolojik bilgi üretilmesi, Üründe ve üretim yöntemlerinde yenilik geliştirilmesi, Ürün kalitesinin veya standardının yükseltilmesi, Verimliliğin artırılması, üretim maliyetlerinin düşürülmesi, Teknolojik bilginin ticarileştirilmesi, Teknoloji yoğun yatırım ve girişimciliği desteklemek, Araştırmacı ve vasıflı kişilere iş imkânı yaratmak, Te-knoloji transferine katkıda bulunmaktır. Destekten Kimler Faydalanabilir? Yönetici Şirketler, girişimciler ve öğretim üyeleri. www.dogaka.gov.tr 87 BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 4.1. Yönetici Şirketlere Sağlanan Destek ve Muafiyetler Bölgelerin kurulması için gerekli alt yapı, idare binası ve kuluçka merkezi inşası ile Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini desteklemeye yönelik yönetici şirketçe yürütülen veya yürütülecek kuluçka programları, teknoloji transfer ofisi hizmetleri ve teknoloji işbirliği programları ile ilgili giderlerin, yönetici şirket tarafından karşılanamayan kısmı, yardım amacıyla bütçe imkânları ölçüsünde Bakanlık tarafından karşılanabilir. Yönetici şirket Kanunun uygulanması ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlardan ve yapılan işlemlerden dolayı damga vergisi ve harçtan muaf tutulmaktadır. Yönetici şirketin bu kanunun uygulanması kapsamında elde ettiği kazancı 31.12.2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden muaf tutulmaktadır. Atık su arıtma tesisi işleten Bölgelerden atık su bedeli alınmamaktadır. Bölge içerisinde yer alan hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesisinin veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde, Maliye Bakanlığı tarafından yönetici şirket lehine ilk beş yılı bedelsiz olarak, devam eden yıllar için yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin binde ikisi karşılığında irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir. İrtifak hakkı tesis edilen ve kullanma izni verilen bu taşınmazlar üzerinde yapılacak faaliyetlerden hasılat payı alınmaz. Bu fıkranın uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ve irtifak hakkı veya kullanma izni bedelini, Kalkınma Bakanlığı’nca belirlenen sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre iller itibarıyla farklılaştırmaya veya sıfıra kadar indirmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. 4.2. Girişimcilere Sağlanan Destek ve Muafiyetler Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31.12.2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden muaf tutulmaktadır. Bu süre içerisinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri de katma değer vergisinden muaf tutulmaktadır. Bölgede çalışan Ar-Ge ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2023 tarihine kadar her türlü vergiden muaf tutulmaktadır. Ancak muafiyet kapsamındaki destek personeli sayısı Ar-Ge personeli sayısının yüzde onunu aşmamalıdır. www.dogaka.gov.tr Ancak, Bölgelerde yer alan girişimcilerin yürüttükleri Ar-Ge projesi kapsamında çalışan ArGe personelinin, Bölgede yürüttüğü görevle ilgili olarak yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirmesi gereken süreye ait ücretlerinin bir kısmı gelir vergisi kapsamı dışında tutulur. Kapsam dışında tutulacak ücret miktarı, Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak hazırlanacak yönetmelikle belirlenir. Yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirilen sürenin Bölgede yürütülen görevle ilgili olmadığının tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan ilgili işletme sorumludur. 88 yer alan firmalar, Bölgede başlatıp sonuçlandırdıkları Ar-Ge projeleri sonucu elde ettikleri teknolojik ürünün üretilmesi için gerekli yatırımı, yönetici şirketin uygun bulması ve Bakanlığın izin vermesi şartıyla Bölge içerisinde yapabilirler. Söz konusu yatırıma konu olan teknolojik ürünün üretim izin belgeleri, ilgili kurum ve kuruluş tarafından Bakanlık görüşü alınarak, öncelikle verilir. Bu yatırımlara ilişkin faaliyetler, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince tutulması zorunlu defterlerde, yatırım yapan işletmelerin Bölgede yürüttükleri Ar-Ge faaliyetlerinden ayrı olarak izlenir. Bu yatırımlar nedeniyle Bölgede çalışan personel ve bu yatırımlarından elde edilecek kazançlar Bölge dışında faaliyet gösteren işletmelerin ve bunların personelinin tabi olduğu esaslara göre vergilendirilir. 4.3. Öğretim Üyelerine Sağlanan Destek ve Muafiyetler Bölgelerde görevlendirilen öğretim üyelerinin Bölgede elde edecekleri gelirler üniversite döner sermaye kapsamı dışında tutulmaktadır. Öğretim elemanları Üniversite Yönetim Kurulu izni ile yaptıkları araştırmalarının sonuçlarını ticarileştirmek amacı ile bu Bölgelerde şirket kurabilmekte, kurulu bir şirkete ortak olabilmekte ve/veya bu şirketlerin yönetiminde görev alabilmektedirler. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Bölgede 4.4. Kurumlar Vergisi Desteği Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinde bulunan şirketlerin bu faaliyetleri sonucu buldukları ürünleri kendilerinin seri üretime tabii tutarak pazarlamaları halinde, bu ürünlerin pazarlanmasından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayri maddi haklara isabet eden kısmı transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırtılmak suretiyle istisnadan yararlandırılabilecektir. 5. ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ Desteğin Yasal Dayanağı 4562 Sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu Desteğin Amacı Sanayinin disipline edilmesi, Şehrin planlı gelişmesine katkıda bulunulması, Birbirini tamamlayıcı ve birbirinin yan ürününü teşvik eden sanayicilerin bir arada ve bir program dahilinde üretim yapmalarıyla, üretimde verimliliğin ve kar artışının sağlanması, Sanayinin az gelişmiş bölgelerde yaygınlaştırılması, Tarım alanlarının sanayide kullanılmasının disipline edilmesi, Sağlıklı, ucuz, güvenilir bir altyapı ve ortak sosyal tesisler kurulması, Müşterek arıtma tesisleri ile çevre kirliliğinin önlenmesi, Bölgelerin devlet gözetiminde, kendi organlarınca yönetiminin sağlanması www.dogaka.gov.tr 89 BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Destek Unsurları VERGİ TÜRÜ Emlak Vergisi Atıksu Bedeli OSB TÜZEL KİŞİLİĞİ OSB’LERDE YER ALAN İŞLETMELER Muaf Muaf (İnşaat bitim tarihini takip (İnşaat bitim tarihini takip eden Bütçe yılından eden Bütçe yılından itibaren itibaren 5 yıl ) 5 yıl ) Muaf Muaf (Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi İşleten Bölgeler) Muaf Elektrik ve Havagazı (OSB’nin kendi binalarının Tüketim tüketeceği elektrik ve Vergisi havagazı için) Muaf KDV Bina İnşaat Harcı ve Yapı Kullanma İzni Harcı (Merkezi Atıksu Arıtma tesisi işleten bölgelerdeki işletmeler) Muaf değil YASAL DAYANAĞI 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 5. maddesine 3365 sayılı Kanunla eklenen (f) fıkrası 4562 sayılı OSB Kanununun 21. maddesi (Merkezi Atıksu Arıtma tesisi işletmeyen bölgelerdeki işletmeler) Muaf Değil 4562 sayılı OSB Kanunu ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu (Arsa ve işyeri teslimleri ) Muaf Değil (Arsa ve işyeri dışındaki teslimleri ile bölge dışındaki arsa ve işyeri teslimleri KDV’ye tabi) (Teşvik Belgesi Kapsamında yapılacak makine ve teçhizat teslimleri KDV’den muaftır) Muaf Muaf 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 80. maddesi Muaf Değil 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 4. maddesinin (n) bendi 3065 sayılı KDV Kanunun 17/4. maddesi (k) bendi Muaf Kurumlar Vergisi (OSB’nin esas faaliyetleri dışındaki faaliyetleri nedeniyle elde edeceği gelirleri kurumlar vergisine tabidir) Muaf www.dogaka.gov.tr Çevre Temizlik Vergisi Tevhid ve İfraz İşlem Harcı 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun (Belediye sınırları ve Muaf mükerrer 44. maddesi, (25/12/2003 – 5035 mücavir alanlar içinde (Belediyelerin çevre temizlik Sayılı kanunun 41. md.) 10.01.2004 tarih 25342 bulunan ancak hizmetlerinden yararlanmayan sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 30 seri nolu belediyelerin çevre Belediye Gelirleri Kanunu Genel tebliği I. işletmeler ) temizlik hizmetlerinden Bölüm yararlanmayan OSB’ler) Muaf Muaf 90 492 sayılı Harçlar Kanununun 59. maddesi (n) bendi Bedelsiz Arsa Tahsisi: Bakanlık kredisi kullanan OSB’lerin mülkiyetindeki tahsis edilmemiş parseller, OSB müteşebbis heyeti veya genel kurulunca karar alınması halinde, en az on kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere, bedeli Bakanlık tarafından OSB’ye verilen kredilerden mahsup edilmek üzere, tamamen veya kısmen bedelsiz olarak tahsis edilebilir. Gelir Vergisi Stopajı Teşviki, Sigorta Primi İşveren Hissesi Teşviki: Organize Sanayi Bölgelerinde faaliyette bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine yönelik teşviklere 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Kanununda yer verilmiştir. Bu bölgelerde faaliyette bulunan mükelleflere gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi işveren hissesi teşviki, bedelsiz yatırım yeri tahsisi ve enerji desteği sağlanmaktadır. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Tablodaki teşvik unsurları dışında OSB’lerde faaliyette bulunacaklar aşağıda yer alan imkânlardan da faydalanabilmektedir. 6. KOSGEB DESTEKLERİ KOSGEB KOSGEB Desteklerinin Yasal Dayanağı KOSGEB Destek Programlarının yasal dayanağı 15.06.2010 tarih ve 27612 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren KOSGEB Destek Programları Yönetmeliğidir. Desteklenecek Sektörler Desteklenecek sektörler listesi www.kosgeb.gov.tr adresinde yer almaktadır. 91 www.dogaka.gov.tr Destek Unsurları KOBİ Proje Destek Programı İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı Girişimcilik Destek Programı Ar-ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı Tematik Proje Destek Programı Genel Destek Programı Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı Kredi Faiz Desteği Laboratuvar Hizmetleri BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Bölgeler KOSGEB tarafından verilecek desteklerin oranları 19/06/2012 tarihli ve 28328 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Bakanlar Kurulu Kararı” ile belirlenmiş olan bölgelere göre belirlenmiştir. 1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 5. Bölge 6. Bölge Ankara Adana Balıkesir Afyonkarahisar Adıyaman Ağrı Antalya Aydın Bilecik Amasya Aksaray Ardahan Bursa Bolu Burdur Artvin Bayburt Batman Eskişehir Çanakkale (Bozcaada ve Gökçeada İlçeleri Hariç) Gaziantep Bartın Çankırı Bingöl İstanbul Denizli Karabük Çorum Erzurum Bitlis İzmir Edirne Karaman Düzce Giresun Diyarbakır Kocaeli Isparta Manisa Elazığ Gümüşhane Hakkari Muğla Kayseri Mersin Erzincan Kahramanmaraş Iğdır Kırklareli Samsun Hatay Kilis Kars Konya Trabzon Kastamonu Niğde Mardin Sakarya Uşak Kırıkkale Ordu Muş Tekirdağ Zonguldak Kırşehir Osmaniye Siirt Kütahya Sinop Şanlıurfa Malatya Tokat Şırnak Nevşehir Tunceli Van Rize Yozgat Bozcaada ve Gökçeada İlçeleri Yalova Sivas 6.1. KOBİ Proje Destek Programı www.dogaka.gov.tr KOBİ Proje Destek Programının Amacı ve Gerekçesi Bu programın amacı ve gerekçesi; İşletmelere özgü sorunların işletmeler tarafından projelendirildiği ve projelendirilen maliyetlerin desteklenebildiği bir programa ihtiyaç duyulması, KOBİ’lerde proje kültürü ve bilincinin oluşturulması, İşletmelerin proje yapabilme kapasitelerinin geliştirilmesi, Esnek destekleme sistemine ihtiyaç duyulmasıdır. Destekten Kimler Yararlanabilir? 18/11/2005 tarihli ve 25997 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik” kapsamında yer alan ve 18/09/2009 tarihli ve 27353 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/15431 numaralı Bakanlar Kurulu kararı ile tespit edilen sektörlerde faaliyet gösteren küçük ve orta büyüklükteki işletmeler yararlanabilir. 92 BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Desteklenecek Proje Konuları İşletmelerin; üretim, yönetim-organizasyon, pazarlama, dış ticaret, insan kaynakları, mali işler ve finans, bilgi yönetimi ve bunlarla ilişkili alanlarda sunacakları; • İstihdam artırıcı • İhracat artırıcı • Pazar payı artırıcı • Verimlilik artırıcı • Maliyet düşürücü • Kapasite artırıcı • Ürün/hizmet kalitesi yükseltici • Bölgesel gelişim düzeyine katkı sağlayıcı • Kaynakların etkin kullanımını sağlayıcı • Kurumsallaşmaya yönelik • Müşteri memnuniyetini artırmaya yönelik projeleri desteklenir. KOBİ Proje Destek Programı Proje Limitleri PROGRAM SÜRESİ 3 Yıl PROJE SÜRESİ 6- 24 Ay (kurul kararı ile proje süresinin yarısını geçmeyecek şekilde ek süre verilebilir.) DESTEK ÜST LİMİTİ 150.000 TL DESTEK ORANI 1.ve 2. bölgelerde % 50, 3., 4., 5. ve 6. bölgelerde % 60 Desteklenecek Proje Giderleri • Personel giderleri • Makine-teçhizat (Makine yeni olmalıdır) • Hammadde ve malzeme giderleri (Destek tutarının % 10’unu aşmamak kaydıyla) • Yazılım desteği • İdari giderler • KOSGEB tarafından uygun görülen diğer maliyetler 93 www.dogaka.gov.tr Desteklenmeyecek Proje Giderleri • Arsa, bina, inşaat, tadilat, tefrişat ve benzeri • Taşıt aracı, resim, vergi ve harçlar • Sosyal güvenlik primleri, haberleşme giderleri • Projeyle ilgili olmayan personel giderleri • Enerji ve su giderleri, kira giderleri • Finansman giderleri • Proje ile ilişkilendirilmemiş diğer maliyetler BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Başvuru www.kosgeb.gov.tr adresinde yer alan form ve belgelerle birlikte KOSGEB veritabanına ve ilgili Hizmet merkezi müdürlüğüne yapılır. 6.2. İşbirliği – Güçbirliği Destek Programı Amaç ve Gerekçe KOBİ’lerin işbirliği-güçbirliği anlayışında bir araya gelerek “Ortak Sorunlara Ortak Çözümler” üretilmesi, KOBİ’lerin tedarik, pazarlama, düşük kapasite kullanımı, rekabet gücü zayıflığı, finansman başta olmak üzere tek başlarına çözümünde zorlandıkları birçok soruna çözüm bulunması, KOBİ’lerin bir araya gelerek kapasite ve rekabet gücü yüksek işletmelere dönüşmesi, Ölçek ekonomisinden yararlanılarak kaynak tasarrufu sağlanması, KOBİ’ler arasında ortaklık ve işbirliği kültürünün geliştirilmesidir. Destekten Kimler Yararlanabilir? 18/11/2005 tarihli ve 25997 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik” kapsamında yer alan ve 18/09/2009 tarihli ve 27353 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/15431 numaralı Bakanlar Kurulu kararı ile tespit edilen sektörlerde faaliyet gösteren küçük ve orta büyüklükteki işletmeler yararlanabilir. www.dogaka.gov.tr Desteklenecek Proje Konuları Hammadde, ara mamul, mamul, lojistik ve diğer hizmetleri daha hızlı ve ucuz temin edebilmeleri amacıyla ortak tedarik, Müşteri istekleri ve pazarın talebi doğrultusunda ürün ve hizmet geliştirmeleri, ürettikleri ürün ve hizmetleri yeni pazarlara sunmaları amacıyla ortak tasarım, Ürün ve hizmet kalitelerini yükseltmek ulusal ve uluslararası pazar paylarını artırmak, marka imajı oluşturmak, uluslararası pazarın ihtiyaçlarına cevap vermeleri amacıyla ortak pazarlama, Ürün ve hizmet standartlarını geliştirmeleri amacıyla ortak laboratuvar, Üretim ve hizmet kapasitelerini, çeşitlerini, verimliliğini ve kalitelerini artırmak amacıyla ortak imalat ve hizmet sunumu vb. alanlarda ortak sorunlara ortak çözümler getiren, maliyet düşürücü ve rekabet avantajı sağlayıcı nitelikteki projeler desteklenir. 94 Proje Süresi 6 – 24 Ay (Kurul kararı ile proje süresinin yarısını geçmeyecek şekilde ek süre verilebilir.) 250.000 TL (Geri Ödemesiz) Destek Üst Limiti 500.000 TL (Geri Ödemeli) 1.ve 2. bölgelerde % 50, 3., 4., 5. ve 6. bölgelerde % 60 Destek Oranı İşletici Kuruluş Ortaklık Modelleri ve Şartları BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ İşbirliği – Güçbirliği Destek Programı Proje Limitleri Ortaklıklar aşağıdaki şekillerde gerçekleştirilebilir: Programdan yararlanmak için; KOSGEB Veri Tabanında kayıtlı ve aktif durumda olan, en az 5 işletmenin bir araya gelerek proje başvurusu yapmaları esastır. En az 5 işletme sayısı sağlanmak koşulu ile diğer gerçek ve tüzel kişiler de işletici kuruluşa ortak olabilir. İşletici kuruluşun ortaklarından herhangi birinin hisse oranı, proje sonuçlandırılıncaya kadar % 30’ dan fazla olamaz. İşletici kuruluşun Türk Ticaret Kanununda belirtilen limited veya anonim şirket statüsünde olması gerekir. Proje başvurusunda bulunan işletmelerin en az 1 yıl önce kurulmuş olması ve bu işletmelerden en az 3’ünün aynı veya birbirini tamamlayan sektörlerde faaliyet göstermesi şartı aranır. Proje ortağı işletmeler mevcudiyetlerini koruyarak kurulacak işletici kuruluşa ortak olabilirler Proje ortağı işletmelerin bir kısmı ya da tamamı kendilerini feshederek kurulacak işletici kuruluşa dahil olabilirler Proje ortağı işletmelerin bir kısmı kendilerini feshederek ortaklardan birinin bünyesinde birleşebilirler. Desteklenecek Proje Giderleri 95 www.dogaka.gov.tr Makine, teçhizat ve donanım giderleri (makine, teçhizat ve donanımların yeni olması şartı aranır.) Proje başlama tarihinden önce İşletici Kuruluş ortaklarının bu programda tanımlanan ortaklık ve birleşme amacı ile aldıkları teknik, hukuki ve mali danışmanlık giderleri ile proje etüt, fizibilite çalışması giderleri (en fazla 10.000 TL olabilir.) Malzeme ve hammadde giderleri (KOSGEB destek tutarının % 5’ ini aşamaz.) Yeni istihdam olması şartıyla personel giderleri KOSGEB tarafından uygun bulunan diğer giderler. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Desteklenmeyecek Proje Giderleri Bina inşaatı, tadilatı, tefrişatı Gayrimenkul alımı Taşıt alımı veya kiralama Haberleşme, enerji ve su ile finansman giderleri Proje ile ilgili olmayan personel giderleri Proje ile ilişkilendirilmemiş maliyetler Vergi, resim ve harçlar Sosyal güvenlik primleri 6.3. Girişimcilik Destek Programı Destekten Kimler Yararlanabilir? Bu destek programına başvuru yapabilmek için kriterleri eğitimleri düzenleyen kurumlar belirler. Girişimcilik Destek Programı Amacı ve Gerekçesi Bu programın amacı ve gerekçesi; Ekonomik kalkınma ve istihdam sorunlarının çözümünün temel faktörü olan girişimciliğin desteklenmesi ve yaygınlaştırılması, Başarılı ve sürdürülebilir işletmelerin kurulması, İş Geliştirme Merkezlerinin kurulması ile girişimciliğin geliştirilmesi, İstihdamın artırılması, Yerel dinamiklere dayalı girişimciliğin desteklenmesidir. Girişimcilik Destek Programı 4 alt programdan oluşur. www.dogaka.gov.tr Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi Yeni Girişimci Desteği İş Geliştirme Merkezi (İŞGEM) Desteği İş Planı Ödülü 6.3.1. Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri, girişimcilik kültürünü yaygınlaştırmak ve girişimcilerin bir iş planına dayalı olarak kuracakları işletmelerin başarı düzeylerini artırmak amacıyla düzenlenir. 96 6.3.2. Yeni Girişimci Desteği Yeni Girişimci Desteğinden; KOSGEB veya diğer kurum ve kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen bir Uygulamalı Girişimcilik Eğitimini, Genç Girişimci Geliştirme Programı ile KOSGEB’in işbirliği ve denetimi çerçevesinde başka kurumlar tarafından düzenlenen bir girişimcilik eğitimini, KOSGEB tarafından yürütülmüş olan Birinci ve İkinci Özelleştirme Sosyal Destek projesi kapsamında düzenlenmiş bir Küçük Ölçekli İşletme Kurma Danışmanlığı Desteği (KÖİDD) Programı’nı tamamlayanlar yararlanabilir. Yukarıda belirtilen girişimcilerin kurmuş oldukları işletmelerdeki kurucu ortak olarak payları % 30’dan fazla olmalıdır. İŞGEM ’de yer alan işletmeler eğitime veya programa katılma şartı aranmaksızın bu destekten yararlanabilir. Destek Unsuru Ödeme Üst Limit (TL) İşletme Kuruluş Geri Ödemesiz Desteği 3.000 Kuruluş Dönemi Makine, Teçhizat ve Geri Ödemesiz Donanım Desteği 15.000 Geri Ödemesiz 12.000 Sabit Yatırım Desteği Geri Ödemeli 70.000 Destek Oranı (3., 4., 5. ve 6. bölgeler) % 60 (Kadın veya engelli girişimciye % 70) % 70 (Kadın veya engelli girişimciye % 80) olarak 97 www.dogaka.gov.tr İşletme Giderleri Desteği Destek Oranı (1.ve 2. bölgeler) BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Minimum 70 saatlik eğitim ve atölye çalışmasından oluşan eğitim programını kapsar Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri KOSGEB veya diğer kurum ve kuruluşlar (Üniversite, İŞKUR, meslek kuruluşu, belediye, kalkınma ajansı v.b.) tarafından düzenlenebilir. Eğitimler, genel ve özel hedef grupları (Gençler, kadınlar, dezavantajlı gruplar) için düzenlenir. Eğitimlere katılanlardan ücret alınmaz. Uygulamalı Girişimcilik Eğitimlerine katılarak Katılım Belgesi alanlar KOSGEB Yeni Girişimci Desteğine başvuru yapma hakkı kazanırlar. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 6.3.2.1. İşletme Kuruluş Desteği İşletme kuruluş desteği üst limiti 3.000 TL olup, aşağıda belirtilen işletme kuruluş giderlerini (ücretler, hizmet bedelleri, harçlar vb.) kapsar. İşletme kuruluş aşaması noter masrafları (iş ana sözleşmesinin hazırlanması ve onaylanması, işletme müdürü imza sirküleri/imza beyanı, defterlerin tasdik ettirilmesi), İşletmenin ticaret/esnaf sicil kaydının yapılması, İşletmenin sicil gazetesinde ilanı, Fatura, irsaliye ve gider pusulası belgelerinin basımı ve tasdiki, İlgili odalara kayıt yaptırılması, İşyeri açma ve çalışma izin ve ruhsatlarının alınması, Yazar kasa alımı, Mali müşavir ve muhasebeci ücreti (Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavir Ücretlerinin Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca hazırlanan ve her yıl yayımlanan asgari ücret tarifesindeki tutar). 6.3.2.2. Kuruluş Dönemi Makine, Teçhizat ve Ofis Donanım Desteği Desteğin başlangıç tarihinden itibaren 12 ay içinde satın alınacak makine, teçhizat, yazılım ve ofis donanımları için geri ödemesiz olarak verilen bu desteğin üst limiti 15.000 TL’dir. 6.3.2.3. İşletme Giderleri Desteği Desteğin başlangıç tarihinden itibaren 24 ay içinde gerçekleşen işletme giderlerine yönelik olarak geri ödemesiz olarak ödenecek desteğin üst limiti her ay için 1.000 TL olmak üzere, toplam 12.000 TL’dir. İşletme giderleri; Personel net ücretleri İşyeri kirası Elektrik, su, ısıtma, telekomünikasyon İşyerinde üretim amaçlı kullanılan makinelere ait yakıt giderlerinden oluşur. www.dogaka.gov.tr Sabit Yatırım Desteği 6.3.2.4. Desteğin başlangıç tarihinden itibaren 24 ay içinde satın alınacak, makine ve teçhizat için teminat karşılığı geri ödemeli olarak verilen bu desteğin üst limiti 70.000 TL’ dir. Bu destekte faiz ya da komisyon uygulanmaz. Bu desteğin geri ödemesi, desteğin başlangıç tarihinden sonraki 24 ay ödemesiz olmak üzere, 3’ er aylık dönemler halinde 8 eşit taksitte yapılır. *Yeni Girişimci Desteği kapsamında alınacak makine ve teçhizat en fazla 3 yaşında olabilir. Başvuru Koşulları www.kosgeb.gov.tr adresinde yer alan form ve belgelerle birlikte KOSGEB veri tabanına ve ilgili Hizmet merkezi müdürlüğüne yapılır. 98 İş Geliştirme Merkezleri, bünyesinde barındırdığı işletmelere, işletme geliştirme danışmanlığı, uygun koşullarda iş yeri mekânı, ortak ofis ekipmanı, ofis hizmetleri gibi hizmetler sunarak işletmelerin en kırılgan oldukları ilk yıllarını sağlıklı bir şekilde aşmalarını ve büyümelerini sağlamak amacıyla kurulan ve işletilen merkezlerdir. İşletme Geliştirme Merkezlerinin kuruluş başvurusu; belediyeler, üniversiteler, özel idareler, kalkınma birlikleri, meslek kuruluşları ve kar amacı gözetmeyen kooperatifler tarafından münferiden veya birlikte yapılabilir. İŞGEM ‘ler işletici kuruluş tarafından işletilir ve bu işletici kuruluş Türk Ticaret Kanunundan tanımlanan sermaye şirketi statüsünde faaliyet göstermelidir. İşletici kuruluş ortakları arasında yukarıdaki uygun başvuru sahiplerinden en az ikisi ortak olarak bulunmalıdır. İşletici kuruluşun bilanço karını dağıtmayacağı şirket ana sözleşmesinde yer almalıdır. Destek Unsuru İŞGEM Kuruluş Desteği (18 Ay) • Bina tadilatı • Mobilya ve donanım • İŞGEM yönetim İŞGEM İşletme Desteği (36 Ay) • Personel • Eğitim, Danışmanlık • Küçük Tadilat İşleri Ödeme Üst Limit (TL) Destek Oranı (%) Geri Ödemesiz 750.000 • 600.000 • 125.000 • 25.000 1.ve 2. bölgelerde % 60, 3., 4., 5. ve 6. bölgelerde % 70 Geri Ödemesiz 100.000 • 30.000 • 50.000 • 20.000 1.ve 2. bölgelerde % 60, 3., 4., 5. ve 6. bölgelerde % 70 BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 6.3.3. İş Geliştirme Merkezi Desteği 6.3.4. İş Planı Ödülü Destekten Kimler Yararlanabilir? İş planı ödülü yarışması üniversiteler tarafından örgün eğitim içerisinde “Girişimcilik“ dersi alan öğrenciler arasında işbirliği yapılan her bir üniversite ile yılda bir defa düzenlenir. Başvuru Şartları İş planı ödülünden yararlanmak isteyen üniversite İş Planı Ödülü Üniversite Başvuru Formu ile KOSGEB Başkanlığına başvurur. Başvuru olumlu sonuçlanırsa, ilgili üniversite, girişimcilik dersi almış öğrenciler tarafından KOSGEB’in belirlediği formata uygun olarak hazırlanmış olan Girişimci İş Planlarını değerlendirerek, başarılı bulduğu 6 adet Girişimci İş Planını, İş Planı Ödülü yarışmasında değerlendirilmek üzere KOSGEB’e gönderir ve burada oluşturulacak Jüri tarafından değerlendirilir. 99 www.dogaka.gov.tr Destek Miktarı İlk 3 dereceye girmiş öğrencilerden, en fazla 24 ay içinde işini kurmuş olmaları kaydıyla Birinciye 15.000 TL İkinciye 10.000 TL Üçüncüye 5.000 TL ödül verilir. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Başvuru Koşulları Yükseköğretim kurumu “İş Planı Ödülü Yükseköğretim Kurumu Başvuru Formu” ile ilgili Hizmet Merkezine başvurur. Başvuru olumlu bulunduğu takdirde İlgili yükseköğretim kurumu; girişimcilik dersi almış öğrenciler tarafından KOSGEB’in belirlediği formata uygun olarak hazırlanmış olan Girişimci İş Planlarını değerlendirerek, başarılı bulduğu 6 adet Girişimci İş Planını, İş Planı Ödülü yarışmasında değerlendirilmek üzere ilgili Hizmet Merkezine gönderir ve burada değerlendirildikten sonra ilk 3’ girenler ödüllendirmeye hak kazanır. 6.4. Araştırma – Geliştirme, İnovasyon ve Endüstriyel Tasarım Uygulama Destek Programı Tanımlar: Araştırma – Geliştirme (Ar – Ge ): Kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için, sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları, çevre uyumlu ürün tasarımı ve yazılım faaliyetleri ile alanında bilimsel ve teknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları özgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetleri ifade eder. İnovasyon : Sosyal ve ekonomik ihtiyaçlara cevap verebilen, mevcut pazarlara başarıyla sunulabilecek ya da yeni pazarlar yaratabilecek; yeni bir ürün, hizmet, uygulama, yöntem veya iş modeli fikri ile oluşturulan süreçleri ve sonuçlarını ifade eder. Endüstriyel Uygulama : Ar – Ge ve/veya inovasyon projesi kamu kaynakları desteklenerek başarıyla tamamlanmış ve/veya patent belgesi ile korunan veya doktora çalışması neticesinde ortaya çıkan yeni bir ürün/hizmetin üretilmesi, kalitesi veya standardının yükseltilmesi veya maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin uygulamaya alınması, ürün veya süreçlerin pazara uygun bir biçimde ticarileştirilmesi faaliyetlerini ifade eder. Programın Amacı ve Gerekçesi Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ ve girişimcilerin geliştirilmesi, Teknolojik fikirlere sahip tekno-girişimcilerin desteklenmesi, KOBİ’lerde Ar-Ge bilincinin yaygınlaştırılması ve Ar-Ge kapasitesinin artırılması, Mevcut Ar-Ge desteklerinin geliştirilmesi, İnovatif faaliyetlerin desteklenmesi, Ar-Ge ve İnovasyon proje sonuçlarının ticarileştirilmesi ve endüstriyel uygulamasına yönelik destek mekanizmalarına ihtiyaç duyulmasıdır. www.dogaka.gov.tr 6.4.1. Ar – Ge ve İnovasyon Programı Kimler Yararlanabilir? Ar – Ge ve İnovasyon Programından araştırma – geliştirme ve inovasyon konularında projesi olan işletmeler/ girişimciler yararlanabilir. 100 AR – GE, İNOVASYON DESTEK PROGRAMI İşlik desteği DESTEK ÜST LİMİTİ DESTEK ORANI (%) İşliklerden bedel alınmaz Kira desteği Makine – Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği Makine – Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) Personel Giderleri Desteği Başlangıç Sermayesi Desteği Proje Danışmanlık Desteği Eğitim Desteği Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği Proje Geliştirme Proje Tanıtım Desteği Desteği Yurtdışı Kongre/Konferans/Fuar Ziyareti/ Teknolojik İşbirliği Ziyareti Desteği Test, Analiz, Belgelendirme Desteği 12.000 TL 100.000 TL 200.000 TL 100.000 TL 20.000 TL 25.000 TL 5.000 TL 25.000 TL 5.000 TL 15.000 TL 75 75 75 75 100 BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Desteklenecek Konular ve Proje Limitleri 75 25.000 TL Proje Süresi Ar-Ge ve İnovasyon Programında proje süresi en az 12 (on iki) ay, en çok 24 (yirmi dört) aydır. Kurul kararı ile 12 (on iki) aya kadar ek süre verilebilir. Başvuru Koşulları Ar-Ge ve İnovasyon Programından yararlanmak isteyen işletme/girişimci, Ar-Ge ve İnovasyon Programı Proje Başvuru Formunu www.kosgeb.gov.tr internet adresinden elektronik ortamda doldurup çıktısını alarak eki belgelerle birlikte ilgili Hizmet Merkezine başvuru yapar. Kurul tarafından proje kabul edilebilir, reddedilebilir ya da revizyon istenebilir. 6.4.2. Endüstriyel Uygulama Programı Endüstriyel Uygulama Programı kapsamında yeni bir ürün/hizmetin; üretilmesi, kalitesinin artırılması, maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin uygulamaya alınması, ürün veya süreçlerinin pazara uygun bir biçimde ticarileştirilmesi amacıyla hazırlanan projelere destek sağlanır. 101 www.dogaka.gov.tr Kimler Başvurabilir? Ar – Ge ve/veya inovasyon projesi kamu kaynakları ile desteklenerek başarıyla tamamlanmış projelerin sahipleri Doktora çalışması neticesinde ortaya çıkan projelerin sahipleri Patent belgesi ile koruma altına alınış ve prototip aşaması tamamlanmış buluş ve fikirlerin sahipleri başvurabilir. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Desteklenecek Konular ve Proje Limitleri ENDÜSTRİYEL UYGULAMA PROGRAMI DESTEK ÜST LİMİTİ (TL) DESTEK ORANI (%) Kira Desteği 18.000 75 100.000 75 150.000 75 200.000 75 Personel Gideri Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) Proje Süresi Endüstriyel Uygulama Programında proje süresi en çok 18 (on sekiz) aydır. Kurul kararı ile 12 (on iki) aya kadar ek süre verilebilir. Başvuru Koşulları Endüstriyel Uygulama Programından yararlanmak isteyen işletme/girişimci, Endüstriyel Uygulama Programı Proje Başvuru Formunu www.kosgeb.gov.tr internet adresinden elektronik ortamda doldurup çıktısını alarak eki belgelerle birlikte ilgili Hizmet Merkezine başvuru yapar. Kurul, projeyi kabul edebilir, reddedebilir, proje konusu ile ilgili üniversite öğretim elemanından görüş talep edebilir veya yeniden değerlendirme yapmak üzere başvuru sahibinden revizyon isteyebilir. 6.5. Tematik Proje Destek Programı Tanımlar: Tematik Alan: Hükümet Programı, Kalkınma Planı, Orta Vadeli Program, diğer üst politika dokümanları, KOSGEB Stratejik Planı ile KOBİ’lere ilişkin araştırma raporları ve sonuçları referans alınarak Başkanlık tarafından belirlenen alanları ifade eder. Tematik Program: Tematik alan kapsamında olan ve hedef kitle uygulama alanı bütçe ve hedefler açısından sınırları çizilmiş çarpı esaslı tematik programı ifade eder. www.dogaka.gov.tr Tematik Proje Teklif Çağrısı: Belirlenen tematik programlara yönelik proje tekliflerinin alınması amacıyla yapılan duyuruyu ifade eder. Programın Amacı ve Gerekçesi KOBİ’lerin kendi işletmelerini geliştirmeleri ve Meslek Kuruluşları tarafından küçük ve orta ölçekli işletmelerin geliştirilmesi amacıyla daha fazla proje hazırlamalarının teşvik edilmesi, Makro strateji dokümanlarında işaret edilen öncelikler dikkate alınarak belirlenen tematik alanlarda bölgesel ve sektörel ihtiyaçların karşılanması, KOBİ’lerin uluslararası mevzuat ve önceliklere uyumunun sağlanmasıdır. 102 Tematik Proje Destek Programının Kapsamı Tematik Proje Destek Programı Çağrı Esaslı Tematik Program Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı olmak üzere 2 alt programdan oluşur. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Kimler Başvurabilir? KOSGEB veri tabanına kayıtlı işletmeler ve meslek kuruluşları başvurabilir. 6.5.1. Çağrı Esaslı Tematik Program KOSGEB tarafından belirlenen tematik alanlara uygun olarak hedef kitle, uygulama alanı, bütçe ve hedef bilgilerini içerecek şekilde KOSGEB Başkanlığı tarafından hazırlanır. Proje Limitleri Proje süresi, destek oranı, destek türü ve üst limiti proje teklif çağrısında belirlenir. Desteklenecek Proje Giderleri 103 www.dogaka.gov.tr Personel net ücretleri ve seyahat giderleri Yeni makine-ekipman, yazılım ve donanım alımı veya kiralanması giderleri (projenin desteklemeye esas toplam gider kaleminin % 25’ini aşamaz.) Sarf malzemesi giderleri Hizmet alım giderleri Genel idari giderler (Proje Kurul tarafından uygun bulunan desteklemeye esas toplam gider kaleminin % 10’unu aşmayacak şekilde hesaplanır ve sabitlenir.Proje bütçe gerçekleşmesindeki değişiklikler bu tutarı değiştirmez.) BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 6.5.2. Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı Program kapsamında desteklenecek projeler, proje sonuçlarından yararlanabilecek işletme sayısının büyüklüğü, ilin ve/veya bölgenin öncelikli geçim kaynakları, yeni girişimci potansiyeli, bölgede oluşturulacak istihdam ve pazara giriş imkanlarının sunulması, insan kaynaklarının geliştirilmesi, evre ve enerji verimliliği, iş güvenliği, teknik mevzuat v.b. hususlar gözetilerek işletmelerin ve/veya girişimciliğin geliştirilmesi için hazırlanmış olmalıdır. Program, Başkanlıkça belirlenen ve www.kosgeb.gov.tr internet adresinde duyurulan başvuru dönemlerinde açılır. Kimler Başvurabilir? KOSGEB veri tabanına kayıtlı meslek kuruluşları bu program başvurabilir. Proje Limitleri Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı Program Süresi 3 Yıl Proje Süresi 24 Ay (+ 12 Ay) Destek Ödemesi Geri Ödemesiz Destek Üst Limiti 150.000 TL www.dogaka.gov.tr Desteklenmeyecek Proje Giderleri Bina inşaat yapımı, tadilatı, tefrişatı, Gayrimenkul alımı, Makine, teçhizat, taşıt aracı, Vergi, resim ve harçlar, Sosyal güvenlik primleri, Haberleşme giderleri, finansman giderleri, Proje ile ilgili olmayan personel giderleri, Enerji, su, kira giderleri, Proje ortaklarından alınan danışmanlık ve hizmet alımı giderleri, Proje ile ilişkilendirilmemiş maliyetler. *Yukarıda belirtilenler dışında kalan ve Kurul tarafından uygun bulunan giderler destek kapsamındadır. 104 Programın Amacı ve Gerekçesi Proje hazırlama kapasitesi düşük KOBİ’ler ile KOSGEB hedef kitlesine yeni dahil olmuş sektörlerdeki KOBİ’lerin de mevcut KOSGEB desteklerinden faydalanması, KOBİ’lerin kaliteli ve verimli mal/hizmet üretmelerinin sağlanması, Mevcut KOSGEB desteklerinin revize edilerek daha fazla KOBİ’nin bu desteklerden yaygın şekilde faydalanması, KOBİ’lerin rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek amacıyla genel işletme geliştirme faaliyetlerinin teşvik edilmesi, KOBİ’lerin yurt içi ve yurt dışı pazar paylarını artırmak amacıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin geliştirilmesidir. GENEL DESTEK PROGRAMI DESTEKLERİ DESTEK ÜST LİMİTİ (TL) DESTEK ORANI (%) Yurt İçi Fuar Desteği Yurt Dışı İş Gezisi Desteği Tanıtım Desteği Eşleştirme Desteği Nitelikli Eleman İstihdam Desteği Danışmanlık Desteği Eğitim Desteği Enerji Verimliliği Desteği Tasarım Desteği Sınai Mülkiyet Hakları Desteği Belgelendirme Desteği Test, analiz ve Kalibrasyon Desteği Bağımsız Denetim Desteği 30.000 10.000 10.000 15.000 20.000 15.000 10.000 30.000 15.000 20.000 10.000 20.000 10.000 1.ve 2. bölgelerde % 50, 3., 4., 5. ve 6. bölgelerde % 60 BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 6.6. Genel Destek Programı 6.6.1. Yurt İçi Fuar Desteği Bu destek katılım sağlanacak fuarlarda; boş alan (yer) kirası, stand, konstrüksiyonu ve dekorasyonu, fuar katılımcı kataloğu, fuar alanının genel düzenlemesi ile ilgili hostes, genel tanıtım, genel güvenlik, genel temizlik ile gerekli olabilecek diğer hizmet giderlerini kapsar. 105 www.dogaka.gov.tr Destek Unsurları: Destek Üst Limiti: Yurt içi Uluslararası İhtisas Fuarlarında 120 TL/m² Yurt içi İhtisas Fuarları ve İzmir Enternasyonal Fuarında 80 TL/m² ‘dir. Destekleme alanı her bir fuar katılımı için işletme başına azami 50 (elli) m²’dir. Makine, mobilya, mermer gibi büyük ürün sergileme alanına ihtiyaç duyulan işkollarında gerçekleştirilecek fuarlarda, işletme başına azami destek alanı Başkanlık tarafından 100 (yüz) m²’ye kadar artırılabilir. Program süresince desteğin üst limiti 30.000 (otuz bin) TL’dir. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Destek kapsamına alınacak yurt içi fuarlar Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) internet sitesinde ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan Yıllık Yurtiçi Fuar Takvimi Tebliğinde yer alan fuarlardan yurt içi ihtisas ve yurt içi uluslararası ihtisas fuarları ile İzmir Enternasyonal Fuarı destek kapsamına alınabilir. 6.6.2. Yurt Dışı İş Gezisi Desteği İşletmelerin uluslararası işbirliğini temin etmelerini veya artırmalarını sağlamak amacı ile organize edilen Yurt Dışı İş Gezisi Programlarına katılmalarına destek verilir. Bu destek; Hizmet Merkezleri, Meslek Kuruluşu veya Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TURSAB) üyesi organizatör kuruluşlar tarafından düzenlenen Yurt Dışı İş Gezisi programlarında işletme temsilcilerinin; Konaklama giderlerini Ulaşım giderlerini Yurt dışı iş gezisi programı ile ilgili diğer giderlerini (tercüme ve rehberlik hizmetleri, fuar giriş ücretleri, toplantı organizasyon giderleri) kapsar. Her bir Yurt Dışı İş Gezisi için işletme başına sağlanacak azami destek miktarı 2.000 TL’dir. Program süresince desteğin üst limiti 10.000 TL’dir. 6.6.3. Tanıtım Desteği İşletmelerin; işletmelerini ve ürün ve/veya hizmetlerini ulusal ve uluslararası pazarlarda tanıtmaları için gerçekleştirecekleri faaliyetlerine destek verilir. Bu destek; Broşür, ürün kataloğu giderlerini, Yurt dışında yayınlanan ve dağıtılan basılı yayınlara reklam verme giderlerini kapsar. Bu destekten Yurtiçi Marka Tescil Belgesi sahibi olan işletmeler yararlanır. Broşür ve ürün kataloğu giderleri/yurt dışında yayınlanan veya dağıtılan basılı yayınlara reklam verme giderlerinin her biri için verilecek destek miktarı 5.000 TL’yi geçemez. Program süresince desteğin üst limiti 10.000 TL’dir. www.dogaka.gov.tr 6.6.4. Eşleştirme Desteği İşletmelerin Eşleştirme Merkezlerinden ( Eşleştirme merkezleri, işletmelerin dış ticaret, ortak üretim/ yatırım ve benzeri alanlarda uluslararası işbirliğine yönelmeleri, uluslararası pazarlarda rekabet edebilmeleri ve pay alabilmelerini teminen, işletmelere hizmet vermek üzere yurt dışında açılan ve KOSGEB tarafından onaylanan merkezlerdir.) alacağı; Danışmanlık Organizasyonel Daimi sergi alanı hizmetlerine destek verilir. Program süresince desteğin üst limiti 15.000 (on beş bin) TL’dir. 106 Bu destek en az fakülte veya dört yıllık yüksekokul mezunu yeni eleman istihdamı için verilir. İşletmeler destek üst limiti dâhilinde en fazla 2 eleman için bu destekten faydalanabilir. Bu desteğin aylık üst limiti, istihdam edilecek her bir eleman için net ücret üzerinden hesaplanır ve 1.500 TL’yi geçemez. Asgari geçim indirimi net ücrete dahil edilmez. Program süresince desteğin üst limiti 20.000 (yirmi bin) TL’dir. Emekliler, yabancı uyruklular, işletme sahibi veya ortakları ile bunların ana, baba, eş ve çocukları bu destek kapsamında istihdam edilemez. 6.6.6. Danışmanlık Desteği İşletmelerin; Genel yönetim, AB ve diğer uluslararası kaynaklardan yararlanmak üzere proje hazırlama, İş planı hazırlama Yatırım, pazarlama, üretim, insan kaynakları, mali işler ve finans, Dış ticaret, bilgisayar ve bilgi teknolojileri, enerji teknolojileri, yeni teknik ve teknolojiler, CE kapsamındaki ürün tasarımı belgelendirmesi ve CE belgesine uygun üretim Çevre konu başlıklarında alacakları danışmanlık hizmetlerine destek verilir. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 6.6.5. Nitelikli Eleman İstihdam Desteği Destek kapsamında; üniversiteler, üniversitelerin işletmelere yönelik danışmanlık hizmeti vermek amacıyla kurulmuş birimleri, kuruluş kanunlarında danışmanlık hizmeti vermek görevi olan kamu kurum ve kuruluşları ile Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Hizmet Yeterlilik Belgesine sahip danışmanlık kuruluşları, vakıf ve derneklerden hizmet alınabilir. Her bir konu başlığı için alınacak danışmanlık hizmeti süresi en az 20 adam gün olup, destek miktarı 4.000 TL’yi geçemez. Program süresince desteğin üst limiti 15.000 (on beş bin) TL’dir. 6.6.7. Eğitim Desteği İşletmelerin; 107 www.dogaka.gov.tr Genel yönetim, AB ve diğer uluslararası kaynaklardan yararlanmak üzere proje hazırlama, İş planı hazırlama Yatırım, pazarlama, üretim, insan kaynakları, mali işler ve finans, Dış ticaret, bilgisayar ve bilgi teknolojileri, enerji teknolojileri, yeni teknik ve teknolojiler, CE kapsamındaki ürün tasarımı belgelendirmesi ve CE belgesine uygun üretim Çevre konu başlıklarında genel katılıma açık veya işletme içi eğitim katılımlarına destek verilir. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ Her bir konu başlığı altında alınan her bir eğitim için bir işletmeye sağlanacak desteğin üst limiti 1.000 TL’yi aşamaz. Program süresince bir konu başlığı altında alınan eğitimler için verilen toplam destek üst limiti 4.000 TL’dir. Program süresince desteğin üst limiti 10.000 (on bin) TL’dir. TS-ISO 9000, TS-ISO 14000, TS-ISO 22000, AQAP, EN 17025 ve benzeri sistem belgelendirmeye yönelik eğitim hizmetleri ve yabancı dil eğitimleri bu destek kapsamı dışındadır. 6.6.8. Enerji Verimliliği Desteği İşletmelerin enerji verimliliği kapsamında alacakları Ön ve Detaylı Etüt, Verimlilik Arttırıcı Proje (VAP) içim danışmanlık ve Enerji Yöneticisi Eğitimi hizmetlerine destek verilir. Program süresince Enerji Verimliliği Desteğinin üst limiti 30.000 (otuz bin) TL’dir. 6.6.9. Tasarım Desteği İşletmelerin ürün tasarımına yönelik hizmet alımlarına destek verilir. Ancak ürün tasarımının Patent Belgesi, Faydalı Model Belgesi, Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi veya Entegre Devre Topografyaları Tescil Belgesi alımı ile sonuçlanmış olması şarttır. Program süresince desteğin üst limiti 15.000 (on beş bin) TL’dir. 6.6.10. Sınai Mülkiyet Hakları Desteği İşletmelerin Türk Patent Enstitüsü (TPE) veya muadili yurt dışı kurum/kuruluşlardan; Patent Belgesi Faydalı Model Belgesi Endüstriyel Tasarım Tescili Belgesi Entegre Devre Topografyaları Tescil Belgesi TPE muadili yurt dışı kurum/kuruluşlardan alacakları Marka Tescil Belgeleri için başvuru yapan kurum/kuruluşlara yaptığı marka ve patent vekili giderlerine destek verilir. Yurt Dışı Marka Tescil Belgesi Desteğine sadece Yurt İçi Marka Tescil Belgesi sahibi işletmeler başvurabilir. Program süresince desteğin üst limiti 20.000 TL’dir. www.dogaka.gov.tr 6.6.11. Belgelendirme Desteği İşletmelerin Türk Akreditasyon Kurumu (TURKAK) tarafından akredite edilmiş kurum/ kuruluşlardan, akredite oldukları konularda alacakları ürün, sistem, personel, laboratuvar akreditasyon belgelerine ilişkin giderlerine destek verilir. Bu destek sadece belge için ödenen ücreti kapsar. Her bir belge için destek üst limiti 2.500 TL’ yi aşamaz. Program süresince desteğin üst limiti 10.000 (on bin) TL’dir. Daha önce herhangi bir konuda belge almış olan işletmelere aynı belge konusunda destek sağlanmaz, belge yenilemeye destek verilmez. 108 İşletmelerin, kamu kurum/kuruluşları veya üniversitelerce kurulmuş laboratuvarlardan alacakları test, analiz, kontrol, muayene ve kalibrasyon hizmetleri ile yurt içi ve yurt dışı laboratuarlarda akredite olunan test, analiz, kontrol-muayene ve kalibrasyon konularında alacakları hizmet giderlerine destek verilir. KOSGEB laboratuvarlarından alınan hizmetlere ilişkin giderler destek kapsamı dışındadır. Program süresince desteğin üst limiti 20.000 (yirmi bin) TL’dir. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 6.6.12. Test Analiz ve Kalibrasyon Desteği 6.6.13. Bağımsız Denetim Desteği İşletmelerin, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından bağımsız denetimle yetkilendirilen kuruluşlardan aldıkları bağımsız denetim hizmeti giderlerine bağımsız denetim raporunun olumlu ya da şartlı görüş içermesi durumunda destek verilir. Konaklama, ulaşım ve iaşe giderleri destek kapsamı dışındadır. Program süresince desteğin üst limiti 10.000 (on bin) TL’dir. Programın Süresi Programın süresi, her bir işletme için 3 (üç) yıldır. 109 www.dogaka.gov.tr Başvuru Koşulları KOSGEB Veri Tabanına kaydolan ve Programdan yararlanmak isteyen işletme, Genel Destek Programı Başvuru Formunu ve ilgili konu başvuru formunu www.kosgeb.gov.tr internet adresinden elektronik ortamda doldurup çıktısını alarak ilgili Hizmet Merkezine başvuru yapar. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 6.7. Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı Programın Amacı Gelişme ve büyüme potansiyeline sahip küçük ve orta ölçekli işletmelerin; İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Gelişen İşletmeler Piyasası’nda işlem görmesinin sağlanması, Sermaye piyasalarından fon temin edilmesine imkan sağlanmasıdır., Destekten Kimler Yararlanabilir? Programdan yararlanmak isteyen işletmenin KOSGEB Veri Tabanında yer alması ve ticaret şirketi statüsünde olması gerekir. KOBİ Proje Destek Programı Proje Limitleri Bu Program kapsamında sağlanan desteğin toplam üst limiti 100.000 TL olup, destek unsurlarının üst limit ve oranları aşağıda tablo halinde verilmiştir. Destek Unsurları Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) Piyasa danışmanı danışmanlık hizmet bedeli (azami 2 yıl) 60.000 75 Bağımsız denetim hizmeti bedeli 20.000 75 10.000 100 10.000 75 SPK kurul kaydına alma ücreti İMKB Gelişen İşletmeler Piyasası Listesine kabul ücreti Merkezi Kayıt Kuruluşu masrafı Aracı kuruluşa ödenecek aracılık komisyonu www.dogaka.gov.tr Desteklenecek Proje Giderleri Program kapsamında, işletmelerin sermaye piyasalarına açılmaları sürecinde; Piyasa danışmanı danışmanlık hizmet bedeli, Bağımsız denetim hizmeti bedeli, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kurul kaydına alma ücreti, İMKB Gelişen İşletmeler Piyasası Listesine kabul ücreti, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) masrafı, Aracı kuruma ödenecek aracılık komisyonu, giderlerine geri ödemesiz destek verilir. Programa Başvuru Koşulları KOSGEB Veri Tabanında yer alan ve Programdan yararlanmak isteyen işletme, Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı Başvuru Formunu www.kosgeb.gov.tr internet adresinden elektronik ortamda doldurup çıktısını alarak eki belgelerle birlikte ilgili Hizmet Merkezine başvuru yapar. Başvuru hizmet merkezi tarafından incelenir ve değerlendirilir. 110 Programın Amacı Kredi Faiz Desteği programları ile KOSGEB tarafından; küçük ve orta ölçekli işletmelere uygun koşullarda finansal destek temin edilerek, Üretim, kalite ve standartlarını artırmaları, Finansman sorunlarının çözümü, İstihdam yaratmaları, Uluslararası düzeyde rekabet etmelerinin sağlanmasıdır. Destekten Kimler Yararlanabilir? KOSGEB Veri Tabanında kayıtları onaylı ve KOSGEB desteklerinden yasaklı olmayan gerçek/tüzel kişiliği haiz işletmeler yararlanabilir. BİLİM, SANAYİ ve TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLERİ 6.8. Kredi Faiz Desteği Destek Limitleri KOSGEB KOBİ kredi faiz desteğinin vadesi azami 48 ayı, üst limiti işletme başına 300.000 TL’yi geçemez. Programa Başvuru Koşulları İşletmeler, kredi faiz desteğinden yararlanmak için başvurularını KOSGEB ile protokol imzalayan banka şubelerine web tabanlı özel Yazılım Sistemi aracılığıyla yaparlar. KOSGEB tarafından ön onayı verilen başvurular Banka tarafından bankanın kendi mevzuat ve politikası doğrultusunda değerlendirilir. 6.9. Laboratuvar Hizmetleri www.kosgeb.gov.tr adresinde isimleri ve iletişim bilgileri verilen toplam 9 ilde 11 adet laboratuvarda; işletmelerin kalitesinin arttırılması, yurt dışındaki firmalarla rekabetin sağlanması ve birçok ürünün ülkemiz sınırları içerisinde de üretiminin sağlanabilmesi için teknik anlamda destek vermek ve bilgilendirmek amacıyla hizmet vermektedir. Bu hizmetin yürütülmesinde KOBİ’lere ücretlendirmede destek olunarak düşük ücret uygulaması yapılmaktadır. Ayrıca KOSGEB’in bir iştiraki olan ESİM Test Hizmetleri A.Ş. (www.esim.com.tr) ev aletleri, ısıtıcılar ve soğutucular gibi cihazların testlerini yapmakta olup, TS EN ISO/IEC 17025:2005 konusunda TÜRKAK tarafından akredite edilmiştir. www.dogaka.gov.tr 111 TÜRKİYE BİLİMSEL ve TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU DESTEKLERİ TÜBİTAK DESTEKLERİ D.TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU (TÜBİTAK) DESTEKLERİ Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, kısaca TÜBİTAK, Türkiye’de bilim ve teknolojiyi teşvik etme, yönlendirme ve popülerleştirmeyi amaçlayan, Başbakanlık’a bağlı resmi devlet kurumudur. 1. 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? TÜBİTAK tarafından yürütülen programlara ilişkin yönetmelik Desteğin Amacı Nedir? Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programının amacı, yeni bilgiler üretilmesi, bilimsel yorumların yapılması veya teknolojik problemlerin çözümlenmesi için bilimsel esaslara uygun olan projelerin desteklenmesidir. Destekten Kimler Faydalanabilir? En az lisans mezunu kamu ya da özel sektör çalışanları Doktora/sanatta yeterlik/tıpta uzmanlık derecesine sahip Üniversite personeli Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Yıllık en fazla 120.000 TL Destek Süresi Nedir? En fazla 36 ay Başvuru TÜBİTAK 2. 1002 Hızlı Destek Programı www.dogaka.gov.tr Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? TÜBİTAK tarafından yürütülen programlara ilişkin yönetmelik Desteğin Amacı Nedir? Hızlı Destek Programının amacı, üniversitelerde, araştırma hastanelerinde ve araştırma enstitülerinde yürütülecek acil, kısa süreli, küçük bütçeli araştırma ve geliştirme projelerine destek sağlamaktır. 114 Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Yıllık en fazla 30.000 TL TÜBİTAK DESTEKLERİ Destekten Kimler Faydalanabilir? En az lisans mezunu kamu ya da özel sektör çalışanları Doktora/sanatta yeterlik/tıpta uzmanlık derecesine sahip Üniversite personeli Destek Süresi Nedir? En fazla 12 ay Başvuru TÜBİTAK 3. 1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? TÜBİTAK tarafından yürütülen programlara ilişkin yönetmelik Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Usul ve Esasları Desteğin Amacı Nedir? Bu destek programının amacı, Ulusal Bilim Teknoloji ve Yenilik Stratejisi çerçevesinde belirlenecek öncelikli alanlarda sonuç odaklı, izlenebilir hedefleri olan, ilgili bilim/teknoloji alanlarının dinamiklerini gözeten ve yurt içinde yapılan Ar-Ge projelerini desteklemek ve bu projeler arasında eşgüdüm sağlamaktır. Destekten Kimler Faydalanabilir? En az lisans mezunu kamu ya da özel sektör çalışanları Doktora/sanatta yeterlik/tıpta uzmanlık derecesine sahip Üniversite personeli Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Küçük Ölçekli projeler: 500.000 TL’ye kadar, Orta Ölçekli projeler: 500.001 - 1.000.000 TL, Büyük Ölçekli projeler: 1.000.001 - 2.500.000 TL. Başvuru TÜBİTAK 115 www.dogaka.gov.tr Destek Süresi Nedir? Küçük Ölçekli projelerin süresi en fazla 24 ay, Orta ve Büyük Ölçekli projelerin süresi en fazla 36 aydır. TÜBİTAK DESTEKLERİ 4. 1007 Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Bilimsel Ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kamu Kurumları Araştırma Ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programına İlişkin Yönetmelik TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı Kapsamındaki Projelere İlişkin İdari ve Mali Esaslar 1007 Kodlu TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma Geliştirme Projeleri Destekleme Programı ve TÜBİTAK Birimlerince Yürütülen Projelere İlişkin Fikri Haklar Esaslar TÜBİTAK Kaynaklarından Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ile Özel Bütçeli İdarelere Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Harcanmasına İlişkin Esas ve Usuller TÜBİTAK Tarafından Özel Kuruluşlar ve Vakıf Üniversitelerine Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Transferi, Harcanması, Muhasebeleştirilmesi ve Denetimine İlişkin Esaslar Fizibilite, Kavram Ispatı Çalışması, Alan araştırması ve Analiz Çalışmaları Projelerine İlişkin İdari ve Mali Esaslar Desteğin Amacı Nedir? Bu program ile Ar-Ge’ye dayalı tedarik yöntemi Teknolojik nitelikli ürün/sistem tedarikinin ulusal kaynaklardan sağlanması Teknolojik nitelikli ürün/sistem ithalatı için yurtdışına aktarılan kaynakların daha az maliyetle yurtiçinde üretime aktarılması hedeflenmektedir. Kamu kurumlarının Ar-Ge ile giderilebilecek ihtiyaçlarının karşılanmasına ya da sorunlarının çözümüne yönelik 1007 Programına sunulan projeler iki Araştırma Destek Grubu tarafından desteklenmektedir: KAMAG - Kamu Araştırmaları Destek Grubu SAVTAG - Savunma ve Güvenlik Teknolojileri Araştırma Destek Grubu Başvuru TÜBİTAK 5. 1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı www.dogaka.gov.tr Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı Esasları Desteğin Amacı Nedir? Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programının amacı, Türkiye’nin ulusal ve uluslararası patent başvurularının sayısının arttırılması, kişilerin patent başvurusu yapmaya teşvik edilmesi ve ülkemizde fikri ve sınaî hakların tescili yönünde bilinçlenmeye katkıda bulunulmasıdır. 116 Destek Tutarı ve Oranları Nedir? TÜBİTAK tarafından sağlanan patent başvurusu desteğinden tüzel kişiler en fazla 20 başvuru için, gerçek kişiler ise 5 başvuru için yararlanabilirler. TÜBİTAK DESTEKLERİ Destekten Kimler Faydalanabilir? T. C. Vatandaşları Türkiye sınırları içerisinde faaliyet gösteren, Türk hukukuna göre kurulmuş ve Türk tabiiyetinde olan şirketler Başvuru TÜBİTAK 6. 1011 Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı Tarafından Yürütülen Programlara İlişkin Yönetmelik Araştırma Projelerinde Uygulanacak İdari ve Mali Esaslar 1011 Destek Programı Yönetmelik ve Esasları (Ek Not) 117 www.dogaka.gov.tr Kimler Başvurabilir? Doktora/sanatta yeterlik/tıpta uzmanlık derecesine sahip üniversite personeli Kamu kuruluşları veya özel kuruluşlarda çalışmaları durumunda, en az dört yıllık üniversite lisans eğitimi almış kamu kuruluşu veya özel sektör çalışanları TÜBİTAK DESTEKLERİ Desteğin Amacı Nedir? Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programının (UBAP) amacı Bilim insanlarımızın bilimsel çalışmaları için yurtdışında görevlendirilmesine destek sağlayan 2219- Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı ve ikili işbirliği anlaşmaları kapsamındaki karşılıklı ziyaret / değişim programlarına ek olarak, araştırmacılarımızın TÜBİTAK destekli projelerinde uluslararası boyutlarını zenginleştirmektir. Destek Tutarı ve Oranları Nedir? 2013 yılı için, Araştırma projeleri destek üst limiti (Burs dahil, Proje Teşvik İkramiyesi (PTİ), Kurum hissesi ve yurtdışı araştırmacı giderleri hariç) yıllık 120.000 TL’dir. İstenen burs miktarlarının toplamı aylık 4.800 TL’den fazla olamaz. Destek Süresi Nedir? Proje süresi en fazla 36 aydır. Başvuru TÜBİTAK 7. 1301 Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Ağları ve Platformları Kurma Girişim Projeleri 1301 programı revize edilmektedir. Bu nedenle şu an için program kapsamında proje önerisi kabul edilmemektedir. 8. 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu Desteğin Amacı Nedir? Özel sektör kuruluşlarının, Ar-Ge faaliyetlerini teşvik ederek, Ar-Ge yeteneğinin yükseltilmesine katkıda bulunmak Destekten Kimler Faydalanabilir? Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri www.dogaka.gov.tr Destek Konusu Nedir? AR-GE (Araştırma-Geliştirme) Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Temel destek oranı % 40 olacak şekilde, proje giderlerinin en fazla %60’ı hibe olarak desteklenmektedir. Başarıyla tamamlanan proje sahibi firma KOBİ ise, proje fikir sahibi araştırmacıya 7.500 TL teşvik ödülü 118 Başvuru TÜBİTAK 9. 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı TÜBİTAK DESTEKLERİ Destek Süresi Nedir? Proje bazında en çok 36 ay Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerin ikisi ortaklı olmak kaydıyla ilk 5 projesine(3+2) avantajlı bir şekilde destek sağlayarak Ar-Ge projesi yapmaya teşvik etmek Destekten Kimler Faydalanabilir? Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri Destek Konusu Nedir? AR-GE (Araştırma-Geliştirme) Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Proje bütçesi üst sınırı 500.000 TL, Proje giderlerinin %75’i Proje hazırlama ve hazırlatma giderleri Yeminli mali müşavir giderleri Başarıyla tamamlanan projelerde proje fikir sahibi araştırmacıya 7.500 TL teşvik ödülü Destek Süresi Nedir? Proje bazında en çok 18 ay Başvuru TÜBİTAK 10. 1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu 119 www.dogaka.gov.tr Desteğin Amacı Nedir? Ülkemiz firmalarının EUREKA, EUROSTARS ve ERA-NET gibi işbirliği ağlarındaki Ar-Ge projelerine katılımını sağlamak TÜBİTAK DESTEKLERİ Destekten Kimler Faydalanabilir? Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri Destek Konusu Nedir? AR-GE (Araştırma-Geliştirme) Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Proje bütçesi üst sınırı bulunmamaktadır. Büyük firmalarda proje giderlerinin %60’ı KOBİ’lerde proje giderlerinin %75’i hibe olarak desteklenmektedir Destek Süresi Nedir? Proje bazında en çok 18 ay Başvuru TÜBİTAK 11. 1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu Desteğin Amacı Nedir? Üniversite/kamu araştırma enstitülerindeki bilgi birikiminin, KOBİ ve büyük her ölçekteki kuruluş tarafından ürüne/sürece dönüştürülerek ticarileştirilmesini sağlamak Destekten Kimler Faydalanabilir? Proje sonuçlarını Türkiye’de uygulamayı taahhüt eden KOBİ’ler ve büyük ölçekli firmalar ile üniversite ya da kamu araştırma kurumları (yürütücü kuruluş) ortak olarak başvurabilmektedir www.dogaka.gov.tr Destek Konusu Nedir? AR-GE (Araştırma-Geliştirme) Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Proje bütçe üst sınırı 1.000.000 TL*, %75’i TÜBİTAK, %25’i KOBİ, %60’ı TÜBİTAK, % 40’ı Büyük, •Proje Bütçesine ek olarak; Proje Teşvik İkramiyesi 180.000 TL* •Proje Kurum Hissesi 50.000 TL TÜBİTAK tarafından karşılanacak* •3 ay süreli TÜBİTAK tarafından karşılanacak 10.000 TL’lik fizibilite desteği Destek Süresi Nedir? Proje bazında en çok 24 ay Başvuru TÜBİTAK 120 Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu TÜBİTAK DESTEKLERİ 12. 1503 Proje Pazarları Destekleme Programı Desteğin Amacı Nedir? Üniversiteler, sanayi/ticaret odası veya ihracatçı birliklerin proje fikirlerini hayata geçirmek için düzenleyecekleri ortaklık arayışlarına yönelik etkinliklere finansal destek sağlamak Destekten Kimler Faydalanabilir? En az bir üniversite ile; Sanayi Odası, Ticaret Odası, Ticaret ve Sanayi odası, İhracatçı Birliğinden herhangi biri veya daha fazlasının katılımcı olmasıyla bu kuruluşlardan herhangi biri Destek Konusu Nedir? AR-GE (Araştırma-Geliştirme) Destek Tutarı ve Oranları Nedir? 2013 yılı için; Ulusal düzeyde 25.000 TL, Uluslararası katılımlı olması durumunda 30.000 TL Başvuru TÜBİTAK www.dogaka.gov.tr 121 TÜBİTAK DESTEKLERİ 13. 1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Teknoloji ve Yenilik Destek Programlarına İlişkin Yönetmelik TÜBİTAK 1511 Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Destekleme Programı Uygulama Esasları Desteğin Amacı Nedir? TÜBİTAK Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı; ülkemiz öncelikli alanlarında hedef ve ihtiyaç odaklı, izlenebilir sonuçları olan projelerin desteklenmesi amaçlanmaktadır. Destekten Kimler Faydalanabilir? Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Uygulama Esaslarında belirtilen şartları sağlayan, firma düzeyinde katma değer oluşturan Türkiye’de yerleşik tüm sermaye şirketleri proje başvurusunda bulunabilir. Destek Oranı Nedir? Firmaların desteklenen proje giderlerine harcama sonrası büyük ölçekli kuruluşlar için %60, KOBİ’ler için %75 oranında geri ödemesiz (hibe) destek verilmektedir. Destek Süresi Nedir? Her çağrı duyurusunda belirtilir. Başvuru TÜBİTAK 14. Girişimcilik Aşamalı Destek Programı www.dogaka.gov.tr Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? TÜBİTAK 1512 Girişimcilik Aşamalı Destek Programı Uygulama Esasları (02.03.2013 tarihli ve 217 sayılı Bilim Kurulu kararı ile onaylanmıştır) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Teknoloji ve Yenilik Destek Programlarına İlişkin Yönetmelik Desteğin Amacı Nedir? Programla girişimcilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, katma değer ve nitelikli istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmeleri için, fikir aşamasından pazara kadar olan faaliyetlerin desteklenmesi, böylece nitelikli girişimciliğin özendirilmesi ve uluslararası rekabet gücü olan, yenilikçi, teknoloji düzeyi yüksek ürün ve hizmetleri geliştirebilen başlangıç firmalarının oluşturulması amaçlanmıştır. 122 TÜBİTAK DESTEKLERİ Destekten Kimler Faydalanabilir? Programa; Üniversitelerin örgün öğrenim veren herhangi bir lisans programından mezun veya Üniversitelerin herhangi bir yüksek lisans veya doktora programına kayıtlı öğrenci veya Üniversitelerin herhangi bir yüksek lisans veya doktora programından mezun kişilerden; - Başvuru tarihinde; 45 yaşından gün almamış (doktora programı mezunlarında bu şart aranmaz) ya da doktora mezuniyet tarihinin üzerinden 5 sene geçmemiş ve - Herhangi bir şirkete ortak olmayan kişiler başvurabilir. Destek Tutarı Nedir? En fazla 100.000 TL Başvuru TÜBİTAK 15. 1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu Desteğin Amacı Nedir? Üniversitelerdeki bilgi ve teknolojinin, uygulamaya dönüştürülerek ticarileştirilmesi, üniversite ve özel sektör kuruluşları arasında işbirliği oluşturulması ve sanayinin ihtiyaç duyduğu bilgi ve teknolojinin üniversitede üretilmesine yardımcı olunması amacıyla faaliyet gösteren Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO)’ni desteklemek Destekten Kimler Faydalanabilir? Üniversiteler, üniversitelerin ortak olduğu şirketler, teknopark yönetici şirketleri, teknopark yönetici şirketinin ortak olduğu şirketler Destek Konusu Nedir? AR-GE (Araştırma-Geliştirme) Destek Tutarı ve Oranları Nedir? İlk 5 yıl Temel destek oranı % 80 olacak şekilde, yıllık 1.000.000 TL, İkinci 5 yıl için Temek destek oranı % 60 olacak şekilde, yıllık 1.000.000 TL Başvuru TÜBİTAK 123 www.dogaka.gov.tr Destek Süresi Nedir? Destekleme süresi proje bazında 5 yıldır. Bu süre en fazla 5 yıl daha uzatılabilir (Toplam 10 yıl) TÜBİTAK DESTEKLERİ 16. 1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanunu Desteğin Amacı Nedir? Ülke ekonomisine katma değer sağlayabilecek nitelikte yenilikçi ürün ve teknoloji geliştirme ve üretme potansiyeli bulunan KOBİ ölçeğindeki Ar-Ge yoğun başlangıç firmalarının çekirdek, başlangıç veya gelişme aşamalarındaki finansman ihtiyaçlarının girişim sermayesi fonları aracılığıyla karşılanması Destekten Kimler Faydalanabilir? KOBİ ölçeğindeki Ar-Ge yoğun başlangıç firmaları Destek Konusu Nedir? AR-GE (Araştırma-Geliştirme) Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Fon büyüklüğünün en fazla %20’si TÜBİTAK tarafından hibe olarak karşılanır. Bu oran Bilim Kurulu kararı ile artırılabilir. Fon büyüklüğünün en az %79’u özel yatırımcılar tarafından en az %1’i fon yöneticileri tarafından karşılanır. (Bu oranlar, TÜBİTAK’ın fona yaptığı hibe destek oranı esas alınarak belirlenir). Destek Süresi Nedir? Yatırım dönemi: 5 yıl Çıkış dönemi: 7 yıl (en fazla 3 defa 1’er yıllık uzatma) Başvuru TÜBİTAK 17. 2217 Lisansüstü Yaz Okulu ve Benzeri Diğer Etkinliklerin Desteklenmesi www.dogaka.gov.tr Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı Burs, Destek ve Yarışma Programları Genel Uygulama Esasları Desteğin Amacı Nedir? Lisansüstü öğrencilere, araştırma kurumlarında görev yapan genç araştırmacılara ve uzmanlara bilim ve teknolojideki güncel gelişmelerin aktarılması veya yaygın kullanılması gereken tekniklerin öğretilmesi amacıyla Doğa Bilimleri, Mühendislik ve Teknoloji, Tıbbi Bilimler, Tarımsal Bilimler, Sosyal Bilimler ve Beşeri Bilimler alanlarında yurt içinde kurum/kişilerce düzenlenmesi planlanan ulusal, uluslararası katılımlı ve uluslararası bilimsel çalıştaylara, teorik ve uygulamalı kurslara, lisansüstü düzeydeki yaz ve kış okullarına ve seminerlere destek sağlamaktır. 124 Destek Tutarı ve Oranları Nedir? 2013 yılı için etkinlik desteği üst sınırı; Ulusal nitelikli etkinlikler için 20.000,00 TL Uluslararası katılımlı nitelikli etkinlikler için 25.000,00 TL Uluslararası nitelikli etkinlikler için 30.000,00 TL olarak belirlenmiştir. TÜBİTAK DESTEKLERİ Destekten Kimler Faydalanabilir? 35 yaşını aşmamış, lisansüstü öğrenciler veya araştırma kurumlarında görev yapan araştırmacılar Destek Kalemleri üst limitleri; Öğretim Üyesi Yol Gideri: 200 TL (kişi/gidiş-dönüş) Genç Araştırmacı Yol Gideri: 100 TL (kişi/gidiş-dönüş) Konaklama ve İaşe Gideri: 100 TL (kişi/gün) Ders ücreti: 65 TL (kişi/saat) brüt Destek verilmesi kararlaştırılan etkinlik türü yaz/kış/bahar okulu, kurs veya seminer ise; a. Ders verecek yerli ve yabancı öğretim üyelerinin yurt içi yol, iaşe, konaklama giderleri, ders ücretleri, (Etkinlikte ders vereceklerin üniversite ve/veya araştırma kurumlarında görevli etkinlik konusunda yetkin, doçent veya profesör unvanına sahip öğretim üyesi veya araştırma kurumlarında çalışan, en az 10 yıllık mesleki deneyime sahip araştırmacı olması) b. Not çoğaltma, kırtasiye giderleri ve laboratuvar sarf malzemesi giderleri, (demirbaş alımları hariç) c. Yurt içinden (şehir merkezi dışından) katılacak (35 yaş ve altı) öğrenci ve araştırmacıların yol, iaşe, konaklama giderleri kısmen veya tamamen karşılanabilir. Destek verilmesi kararlaştırılan etkinlik türü çalıştay (workshop) ise; a. Etkinliğe (şehir merkezi dışından) katılan Türkiye sınırları içerisindeki üniversite ya da araştırma kurum/kuruluşlarında görev yapan genç araştırmacıların (35 yaş ve altı) ve sunum yapacak yerli ve yabancı araştırmacıların yurt içi yol, iaşe, konaklama giderleri b. Düzenlenen etkinliğin poster, bildiri kitabı, özet kitabı ve CD yazım-basım giderleri (ciltleme, kokteyl ve ağırlama giderleri hariç), etkinlikte sunulan bildiri/posterleri içeren taşınabilir bellek çubuğu (En fazla 4GB hafızaya sahip olmalı) giderleri kısmen veya tamamen karşılanabilir. Destek miktarı, düzenlenecek etkinliğin süresi ve kapsamı göz önüne alınarak Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı Değerlendirme ve Destekleme Kurulu tarafından belirlenir. 125 www.dogaka.gov.tr Başvuru TÜBİTAK TÜBİTAK DESTEKLERİ 18. 2223 Yurtiçi Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Programı4 Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı Burs, Destek ve Yarışma Programları Genel Uygulama Esasları Destekten Kimler Faydalanabilir? Etkinlik Düzenleme Kurulu başvurusu ile 35 yaşını aşmamış, etkinlikte sunum yapacak genç araştırmacılar Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Katılımcı desteği: Türkiye’de gerçekleştirilecek Ulusal, Uluslararası Katılımlı ve Uluslararası Kongre, Sempozyum, vb. etkinliklere katılacak ve etkinlikte bildiri/poster sunumu yapacak olan genç araştırmacıların (35 yaş ve altı) yol, konaklama ve iaşe giderlerine kısmi destek sağlanır. Organizasyon desteği: Düzenlenen etkinliğin promosyon amaçlı olmayan poster, bildiri kitabı, özet kitabı, CD yazım basımı, web sayfası tasarımı ve etkinlikte sunulan bildiri/ posterleri içeren taşınabilir bellek çubuğu (En fazla 4GB hafızaya sahip) giderlerine kısmi destek sağlanır Başvuru TÜBİTAK 19. 2224 Yurt Dışı Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği Programı www.dogaka.gov.tr Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı Burs, Destek ve Yarışma Programları Genel Uygulama Esasları Destekten Kimler Faydalanabilir? -Kongre Konferans Desteği İçin Başvuranlar: T.C. vatandaşı olmak Katılmak istenilen etkinliğin hakemli veya son 10 yıldır düzenli yapılıyor olması Araştırmacının bilim alanı ile ilgili önemli kabul edilen uluslararası konferans vb. olması En az 10 dakikalık sözlü sunum için kabul edilmiş olmak (Poster sunumu destek kapsamı dışındadır) En az Lisansüstü eğitim görüyor/görmüş olmak Etkinlikte bildiriyi sunacak tek kişi olmak (ilk yazar sunmuyorsa sunacak olan diğer yazara imzalı yazı vermesi koşuluyla destek verilebilir.) Bu programdan son 2 yıl içinde ( gün/ay/yıl ) yararlanmamış olmak 4 Güney Ege Kalkınma Ajansı uzmanı Mehmet Sert tarafından hazırlanan Destek Belirleme Kılavuzundan faydalanılmıştır. 126 TÜBİTAK DESTEKLERİ -Yaz / Kış Okulu Desteği İçin Başvuranlar: T.C. vatandaşı olmak İleri düzeydeki teorik ve pratik bilgilerin öğretildiği yurt dışındaki yaz/kış okuluna kabul edilmiş olmak (NATO-ASI ve ARW ’ler program kapsamı dışındadır.) Lisansüstü eğitim görüyor olmak Bu programdan son 2 yıl içinde ( gün/ay/yıl ) yararlanmamış olmak Tez alanı ile ilgili bir yaz /kış okuluna gidiyor olmak Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Kongre Desteğinde; Avrupa ülkeleri için en fazla 1.000 ABD Doları karşılığı TL Avrupa dışındaki Amerika ve Uzak Doğu ülkeleri için en fazla 1.500 ABD Doları karşılığı TL Yaz/Kış Okulu Desteğinde; Bir aya kadar olan etkinliklerde en fazla 1.500 ABD Doları karşılığı TL 2 ay ve üzeri etkinliklerde en fazla 3.000 ABD Doları karşılığı TL ve uçak bileti ücreti Başvuru TÜBİTAK 20. 2229 Lisans ve Lisans Öncesi Öğretmen ve Öğrencilere Yönelik Bilimsel Etkinlik Düzenleme Programı Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı Burs, Destek ve Yarışma Programları Genel Uygulama Esasları Destekten Kimler Faydalanabilir? -Etkinlik Yürütücüsünde (Düzenleme Kurulu Başkanı) Aranan Koşullar: Üniversitede veya YÖK Kanunu 38’nci maddesi uyarınca araştırma kurumlarında çalışan öğretim üyesi veya alanlarında en az 10 yıl deneyim sahibi araştırmacı veya TÜBİTAK tarafından görevlendirilen İlk ve Ortaöğretim Araştırma Projeleri Bölge Koordinatörü olması Proje danışmanlığı eğitim etkinliklerinde; etkinlik koordinatörlerinin daha önce TÜBİTAK ya da başka bir kurumca desteklenen araştırma projesi yürütmüş/yürütüyor olması Yükümlülükler başlığı altında bulunan 5. Maddeye uygun başvuru yapıyor olması 127 www.dogaka.gov.tr -Etkinlik Düzenleme Kurulunda Aranan Koşullar: Düzenleme Kurulunun, etkinlik konusunda yetkin, en az üç, bilim insanından oluşması TÜBİTAK DESTEKLERİ Düzenleme Kurulu Üyeleri’nin etkinliğin yürütülmesindeki görev, yetki ve sorumluluklarının açıkça belirlenmesi Düzenleme Kurulu Üyelerinin TÜBİTAK-Araştırmacı Bilgi Sistemi (ARBİS) Veri Tabanına kayıtlı olması Destek Tutarı ve Oranları Nedir? BÜTÇE KALEMLERİ ÜST SINIRLAR Ders Ücreti (Brüt) 77,08 TL/Saat Ders Ücreti (Net) 65 TL/Saat Yardımcı Personel Ücreti (Brüt) 65,22 TL/Gün Yardımcı Personel Ücreti (Net) 55 TL/Gün Teknisyen Ücreti (Brüt) 71,15 TL/Gün Teknisyen Ücreti (Net) 60 TL/Gün Konaklama ve İaşe Günlük Kişi Başı (Öğretim Üyeleri ve Katılımcılar için)(Net) 100 TL/Gün Yol Gideri- Öğretmen-Öğrenci (Gidiş-Dönüş) Ortalama (Net) 150 TL Yol Gideri- Öğretim Üyesi (Gidiş-Dönüş) Ortalama (Net) 250 TL Desteklenecek Konular Ortaöğretim öğrencilerine yönelik olimpiyat programlarına katkı sağlayacak öğretim üyelerinin eğitimine yönelik etkinlikler, İlk ve ortaöğretim öğretmenlerine yönelik bilim danışmanlığı seminerleri ve benzeri toplantılar ile ilk, orta ve yükseköğretim çağı öğrencilerinden üstün başarı gösterenlerin bilimsel ve akademik performanslarının arttırılması ve geleceğin bilim insanı ve araştırmacılarının yetişmesine katkı sağlamak için Doğa Bilimleri, Mühendislik ve Teknolojik Bilimler, Sosyal ve Beşeri Bilimler alanlarında yurt içinde kurum/kişilerce düzenlenmesi planlanan bilim kampları, doğa eğitimleri, teorik ve uygulamalı yaz ya da kış bilim okullarına destek sağlanacaktır. Başvuru TÜBİTAK www.dogaka.gov.tr 21. TÜBİTAK Tarafından Koordine Edilen Diğer Destekler 2231 - Lindau Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilimsel-etkinlik/etkinliklere-katilma-destekleri/icerik-2231tubitak-lindau-bilimsel-etkinliklere-katilma-destegi-p 2236 - Uluslararası Deneyimli Araştırmacı Dolaşımı Destek Programı http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/akademik/konuk-arastirmaci-destek-programlari/icerik-2236uluslararasi-deneyimli-arastirmaci-dolasimi-destek-programi 128 2239 - Girişimcilik ve Yenilikçilik Eğitimi ve Araştırma Faaliyetlerini Destekleme Programı http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/girisimcilik/ulusal-destek-programlari/icerik-2239-girisimcilikve-yenilikcilik-egit-ve-aras-faaliyetlerini-dest-prog TÜBİTAK DESTEKLERİ 2237 - Proje Eğitimi Etkinliklerini Destekleme Programı http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilimsel-etkinlik/etkinlik-duzenleme-destekleri/icerik-2237proje-egitimi-etkinliklerini-destekleme-programi 3501 - Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/akademik/ulusal-destek-programlari/icerik-3501-ulusal-gencarastirmaci-kariyer-gelistirme-programi 4003 - Bilim Merkezi Kurulması Destek Programı http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-4003-bilimmerkezi-kurulmasi-destek-programi 4004 - Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-4004-dogaegitimi-ve-bilim-okullari 4005 - Bilim ve Toplum Yenilikçi Eğitim Uygulamaları http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-4005-bilimve-toplum-yenilikci-egitim-uygulamalari 5001 - Akademik e-Kitap Çağrısı http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-5001akademik-e-kitap-cagrisi İkili Proje Destekleri http://www.tubitak.gov.tr/tr/kurumsal/uluslararasi/icerik-ikili-proje-destekleri ERA-NET http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/akademik/uluslararasi-destek-programlari/icerik-era-net COST (Bilimsel ve Teknik İşbirliği Alanında Avrupa İşbirliği) http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/akademik/uluslararasi-destek-programlari/icerik-cost-bilimselve-teknik-isbirligi-alaninda AB ÇP›ye Katılımı Özendirme Ödül Desteği http://www.fp7.org.tr/home.do?ot=5&rt=1&sid=3681&pid=0&cid=26348 Konsorsiyum Oluşturma Amaçlı Seyahat Desteği http://www.fp7.org.tr/home.do?ot=5&rt=1&sid=3681&pid=0&cid=12858 129 www.dogaka.gov.tr ICGEB (Uluslararası Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Araştırma. Merkezleri) Destekleri http://www.tubitak.gov.tr/tr/kurumsal/uluslararasi/cok-tarafli-programlar/icgeb/icerik-icgebdestekleri GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ E. GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ Desteğin Yasal Dayanağı: 2013 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı Desteğin Amacı Türkiye’deki çevreye duyarlı tarımsal üretimi yaygınlaştırmak, bitkisel üretimi tehdit eden hastalık ve zararlı organizmalara karşı karantina önlemi olarak tavsiye edilen alternatif uygulamaları desteklemek, verimi ve kaliteyi yükseltmek, uygulanan politikaların etkinliğini sağlamak, sektörün öncelikli problemlerinin çözümüne katkıda bulunmak ve sürdürülebilirliği sağlamaktır. Kimler Başvurabilir? Çiftçi Kayıt Sistemine dâhil olan çiftçiler 1. Hayvancılık Destekleri Sıra No Birime Destek 225 TL/baş 2 Sütçü ve kombine ırklar ve melezleri ile etçi ırkların melezleri anaç sığır Etçi ırklar anaç sığır 3 Anaç manda 350 TL/baş Sütçü ve kombine ırklar ve melezleri anaç sığır soy kütüğü ilave 60 TL/baş 1 4 Sıra No 1 2 www.dogaka.gov.tr Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (1) Hayvan Başı Ödeme 3 Sıra No 1 Sıra No 1 Sıra No 1 Sıra No 1 2 350 TL/baş Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (2) Suni Tohumlama Suni tohumlamadan ve etçi ırklardan doğan buzağı Döl kontrolü projesi kapsamındaki suni tohumlamadan doğan buzağı ilave Yerli ırk veya melezi sığırların, etçi ırk boğa spermasıyla suni tohumlamasından doğan buzağı ilave Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (3) Hayvan Başı Ödeme 75 TL/baş Koyun-keçi 20 TL/baş 35 TL/baş 75 TL/baş Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (4) Tiftik Üretim Tiftik 17 TL/baş Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (5) Süt Primi Manda, koyun-keçi sütü Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (6) İpek Böceği 0,2 TL/lt Tohum 30 TL/adet 1. Sınıf yaş koza, damızlık koza ve diğer 132 20 TL/kg Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (7) Arıcılık Alabalık 0,65 TL/kg 2 3 Sıra No 1 Çipura-levrek Yeni türler Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (9) Su Ürünleri 0,85 TL/kg 1 TL/kg 2 3 Sıra No Sıra No 1 Gemi boyu (m) 21-30 15.000 (TL/m) Gemi boyu (m) 31 ve üzeri 20.000 (TL/m) Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (12) Hayvan Hastalık Tazminatları Hastalıktan ari işletmedeki sığır 375 TL/baş 2 Sıra No 1 Onaylı Süt Çiftliği Desteği (ilave) 50 TL/baş Arılı kovan Bombus arısı 8 TL/adet 60 TL/koloni Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (8) Su Ürünleri Gemi boyu (m) 10-20 10.000 (TL/m) Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (13) Hayvan Başı Ödeme Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (14) Aşı Desteği Şap Aşısı (Büyükbaş) 0,75 TL/baş 2 Şap Aşısı (Küçükbaş) 0,50 TL/baş 3 Brucellosis (Büyükbaş) 1,50 TL/baş 4 Sıra No 1 Brucellosis (Küçükbaş) 0,50 TL/baş Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (15) Hayvan Gen Kaynakları Büyükbaş Koruma 470 TL/baş 2 Küçükbaş Koruma 75 TL/baş 3 Arı Koruma 40 TL/kovan 4 Halk Elinde Manda Islahı 650 TL/ baş 5 Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Elit Sürü 6 Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Taban Sürü 7 Damızlığa ayrılan manda yavrusu desteği 2 Anaç 35 TL/baş Yavru 50 TL/baş Anaç 35 TL/baş Yavru 20 TL/baş 100 TL/baş Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (16) Çiğ Sütün Değerlendirilmesi Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (17) Hayvan Başı Ödeme Yerli besilik erkek sığır 300 TL/baş İthal besilik erkek sığır 100 TL/baş 133 www.dogaka.gov.tr Sıra No 1 GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ Sıra No 1 2 Sıra No 1 GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2. Tarım Destekleri 2.1. Yem Desteği Sıra No Sıra No 1 Desteğe Konu Ürünler Destek Miktarı Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (10) Yem Bitkileri Yonca (sulu) 50 TL/dekar/yıl 2 Yonca (kuru) 30 TL/dekar/yıl 3 Korunga 40 TL/ dekar/yıl 4 Tek yıllıklar 35 TL/dekar 5 Silajlık tek yıllıklar 50 TL/dekar 6 Silajlık mısır (sulu) 75 TL/dekar 7 Silajlık mısır (kuru) 35 TL/dekar 8 Yapay çayır-mera 100 TL/dekar Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (11) Kaba Yem Desteği Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliğince (TKK), mevzuatı dahilinde yurt dışından tedarik edilecek olan kaba yemin, mahallinde yetiştiriciye teslimindeki kilogram maliyeti 50 kuruşun üzerinde oluştuğu takdirde, farkının TKK üzerinden çiftçilere ödemesi yapılır. 2.2. Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Desteği Örtü Altı Bitkisel Üretime Arız Olan Zararlı Organizmalara Karşı Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadelenin yaygınlaştırılması ve Kimyasal İlaç Kullanımının Azaltılması Amacıyla Örtüaltında ve Açık alanda; www.dogaka.gov.tr Sıra No Desteğe Konu Ürünler Destek Miktarı 1 Biyoteknik mücadele desteği 100 TL/dekar 2 Biyolojik mücadele desteği 330 TL/dekar Örtüaltı paket toplamı 430 TL/dekar 1 Biyoteknik mücadele desteği 30 TL/dekar 2 Biyolojik mücadele desteği 30 TL/dekar Açık alanda paket toplamı 60 TL/dekar 134 Sıra No Desteğe Konu Ürünler Destek Miktarı 1 Organik Tarım (Meyve, sebze) 50 TL/dekar 2 Organik Tarım (Tarla Bitkileri) 10 TL/dekar 3 Organik Tarım (Anaç Sığır, Manda) 150 TL/baş 4 Organik Tarım (Buzağı) 50 TL/baş 5 Organik Tarım ( Anaç koyun, keçi) 10 TL/baş 6 Organik Tarım (Arılı kovan) 5 TL/kovan 7 Organik Tarım ( Alabalık) 0,35 TL/kg 8 Organik Tarım (Çipura-levrek) 0,45 TL/kg 9 İyi Tarım Uygulamaları (Meyve, Sebze) 25 TL/dekar 10 İyi Tarım Uygulamaları (Örtü altı) 100 TL/dekar GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.3. Organik Tarım ve İyi Tarım Desteği 2.4. Mazot, Gübre ve Toprak Analizi Desteği Sıra No Desteğe Konu Ürünler Mazot Destekleme Tutarı (TL/ dekar) Gübre Destekleme Tutarı (TL/dekar) Peyzaj ve Süs bitkileri, Özel Çayır, Mera ve Orman emvali 2,9 4 2 Hububat, Yem bitkileri, Baklagiller, Yumru bitkiler, Sebze, Meyve 4,3 5,5 3 Yağlı Tohumlu bitkiler ve Endüstri Bitkileri 7 7 4 Toprak Analiz Desteği (2013 ÇKS Kayıtlı Üreticiler) 135 2,5 www.dogaka.gov.tr 1 GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.5. Sertifikalı Tohum Desteği Sıra No 1 2 3 Buğday Arpa, Tritikale, Yulaf, Çavdar Çeltik, Yer Fıstığı, Yonca 4 Nohut, Kuru Fasulye, Mercimek 10 5 6 7 8 Susam, Kanola, Aspir Patates Soya Korunga, Fiğ 4 40 20 5 Sıra No Yurt İçi Sertifikalı Fidan, Çilek Fidesi ve Standart Fidan Kullanım Desteği Standart (TL/da) Sertifikalı (TL/da) 1 Bodur meyve fidan türleri ile bahçe tesisi 150 350 2 Yarı Bodur meyve fidan türleri ile bahçe tesisi 150 300 3 Bağ ve diğer meyve fidanları ile bahçe tesisi 100 230 4 Zeytinde yağlık çeşitler ile bahçe tesisi 50 100 5 Narenciye bahçelerinde aşılama ile çeşit değiştirme - 250 6 Virüsten ari fidanlara ilave olarak 50 100 7 Sertifikalı çilek fidesi desteği - 300 Sıra No www.dogaka.gov.tr Birime Destek (TL/da) 7,5 6 8 Yurt İçi Sertifikalı Tohum Kullanım Desteği Yurt İçi Sertifikalı Tohum Üretim Desteği Birime Destek (TL/kg) 0,10 1 Buğday 2 Arpa, Tritikale, Yulaf, Çavdar, Patates 0,08 3 Çeltik 0,25 4 Nohut, Kuru Fasulye, Mercimek, Aspir, Korunga, Fiğ 0,50 5 Soya 0,35 6 Kanola 1,20 7 Susam 0,60 8 Yonca 1,50 9 Yer Fıstığı 0,80 136 Sıra No Destek Konusu Destek Miktarı 1 Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Katılım Desteği 2 Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Desteklenmesi 3 Patates siğili hastalığı alternatif destekleme ödemesi 4 Araştırma Geliştirme Projeleri: Bakanlığın ve tarım sektörünün ihtiyaç duyduğu öncelikli konulara ilişkin bilgi ve teknolojilerin geliştirilmesi ve çiftçiler ile tarımsal sanayicilere aktarılması amacıyla, uygun görülen araştırma-geliştirme (ARGE) projelerine, 2013-2016 cari yılları içinde destekleme ödemesi yapılır. 375 (TL/ işletme) 600 (TL/ işletme) 110 (TL/dekar) GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.6. Tarımsal Danışmanlık Sistemi Katılım, Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi Kayıt, Araştırma Geliştirme Projeleri ve Patates Siğili Hastalığı Alternatif Destekleri 2.7. Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli Fark Ödemesi Destekleri Sıra No Birime Destek (Krş/Kg) Desteğe Konu Ürünler Yağlık Ayçiçeği 24 2 Kütlü Pamuk (yurt içerisinde üretilen sertifikalı tohumları kullananlar) 50 3 Soya Fasulyesi 50 4 Kanola 40 5 Dane Mısır 4 6 Aspir 45 7 Zeytinyağı 60 8 Buğday 5 9 Arpa, Çavdar, Yulaf, Tritikale 5 10 Çeltik, Kuru Fasulye, Nohut, Mercimek 10 11 Çay 137 www.dogaka.gov.tr 1 TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ F. TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU (TKDK) DESTEKLERİ 1. Süt Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Desteğin Amacı Nedir? Türkiye’nin katılım öncesi dönemdeki önceliklerini ve ihtiyaçlarını dikkate alarak, sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için kapasite oluşturmak, işletmeleri AB standartlarına yükseltmek Destekten Kimler Faydalanabilir? Küçük ve orta ölçekli tarımsal işletmeler Destek Konusu Nedir? İşletmelerin modernize edilmesi, AB standartlarına yükseltilmesi ve iyi tarım uygulamalarını yapar hale getirilmesi Destek Tutarı ve Oranları Nedir? En az 15.000 Avro, en fazla 1.000.000 Avro bütçeli hazırlanan projeler için %50 Destek Süresi Nedir? Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi www.dogaka.gov.tr Başvuru Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) 140 Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Desteğin Amacı Nedir? Kapasiteleri günlük 10-70 ton arasında olan küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin yeni teknolojiler kullanarak performanslarının ve rekabet güçlerinin artırılması, modern süt sağım üniteleri ve soğutma tanklarına sahip süt üreticilerinin desteklenmesi yoluyla, entegre süt toplama ve işleme ağının kurulmasının teşvik edilmesi, günlük 10 tondan az kapasiteye sahip olan üreticilerinin günlük kapasitelerinin ekonomik sürdürülebilirlik eşiği olarak belirlenen 10 tona ulaştırılması Destekten Kimler Faydalanabilir? 250 kişiden az çalışan istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya yıllık bilançosu 40 milyon TL’yi aşmayan küçük ya da orta ölçekli işletmeler Destek Konusu Nedir? İşletmelerin modernize edilmesi, kapasitelerinin artırılması TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ 2. Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Süt İşleyen İşletmeler için en az 50.000 Avro ve en fazla 3.000.000 Avro Süt Toplayan Üretici Örgütleri için ise en az 25.000 Avro ve en fazla 1.000.000 Avro bütçeli hazırlanan projeler için %50 Destek Süresi Nedir? Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi Başvuru Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) 3. Et Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü 141 www.dogaka.gov.tr Desteğin Amacı Nedir? Kırmızı et üreten küçük ve orta ölçekli tarımsal işletmeler ve kanatlı eti üreten küçük ve orta ölçekli tarımsal işletmelerin modernize edilmesi, iyi tarım uygulamalarını yapar hale getirilmesi TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ Destekten Kimler Faydalanabilir? Kırmızı et üreten KOBİ’ler (30-250 baş sığır veya 100-300 baş koyun veya 100-300 baş keçi kapasitesine sahip) Kanatlı eti üreten KOBİ’ler (broyler için; 5.000-50.000 broyler/dönem kapasitesine, hindi için; 1.000-8.000 hindi/dönem kapasitesine sahip işletmeler) Destek Konusu Nedir? Tarımsal işletmelerindeki besi hayvanlarının sağlığının ve elde edilen ürünlerin kalitesinin iyileştirilmesi, barınak ve depoların modernize/inşa edilerek hijyenik hale getirilmesi, kaliteli yem üretimini etkileyecek tarımsal mekanizasyonun kullanılması, çevre dostu üretime yönelik projelerin hayata geçirilmesi Destek Tutarı ve Oranları Nedir? a) Kırmızı et üreten tarımsal işletmeler için en az 20.000 Avro, en fazla 1.000.000 Avro, b) Kanatlı eti üreten tarımsal işletmeler için en az 15.000 Avro, en fazla 500.000 Avro bütçeli hazırlanan projeler için %50 Destek Süresi Nedir? Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi Başvuru Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) 4. Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Desteğin Amacı Nedir? Kombinalara ait olanlar dahil olmak üzere; 1. ve 2.sınıf kesimhanelerin (sığır/keçi/koyun) ve/veya küçük ölçekli kırmızı et işleme tesislerinin, küçük ve orta ölçekli kanatlı eti kesimhanelerinin ve/ veya küçük ölçekli kanatlı eti işleme tesislerinin alt yapılarının iyileştirilmesi ve yeni teknolojilerin uygulanması ile genel performanslarının ve rekabet güçlerinin geliştirilmesi www.dogaka.gov.tr Destekten Kimler Faydalanabilir? 250 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 40 milyon TL’yi aşmayan küçük ve orta ölçekli işletmeler Destek Konusu Nedir? Tesis modernizasyonu, yeni işletme ya da mevcut bir işletme içinde yeni tesis kurulumu 142 Destek Süresi Nedir? Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi Başvuru Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) 5. Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Desteğin Amacı Nedir? Küçük ve orta ölçekli işletmelerin AB standartlarına ulaştırılmasına yardımcı olunması TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 30.000 Avro’dan az, 3.000.000 Avro’dan fazla olmayan projeler için %50 Destekten Kimler Faydalanabilir? 250 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 40 milyon TL’yi aşmayan küçük ve orta ölçekli işletmeler Destek Konusu Nedir? Ayıklama, tasnif ve paketleme yapan ve entegre soğuk hava tesisleri bulunan küçük ve orta ölçekli işletmelerin topluluk standartlarına ulaştırılmasına yardımcı olunması ve yeni teknolojilerin uygulanması ile genel performansın ve rekabet gücünün geliştirilmesi, depolama ve saklamaya yönelik soğuk hava depolarının kurulması ile hasat zamanında ürünlerin turfanda kullanımının kolaylaştırılması, piyasaların düzenlenmesi, aynı zamanda kayıpların azaltılması ve ürün kalitesinin yükseltilmesi www.dogaka.gov.tr 143 TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 50.000 avrodan düşük 1.250.000 avrodan yüksek olmayan projeler için %50 Destek Süresi Nedir? Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi Başvuru Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) 6. Su Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Desteğin Amacı Nedir? Küçük ve orta ölçekli işletmelerin AB standartlarına ulaştırılmasına yardımcı olunması Destekten Kimler Faydalanabilir? 250 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 40 milyon TL’yi aşmayan küçük ve orta ölçekli işletmeler Destek Konusu Nedir? Avlanma sonrası kayıpları minimuma indirmek için soğuk zincir uygulamasına öncelik vererek mevcut küçük ve orta ölçekli balık işleme tesislerini ve yeni kurulumlarını desteklemek Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 50.000 Avro’dan düşük 1.500.000 avrodan yüksek olmayan projeler için %50 www.dogaka.gov.tr Destek Süresi Nedir? Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi Başvuru Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) 144 Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Desteğin Amacı Nedir? Mikro ve küçük ölçekli işletmelerin AB standartlarına ulaştırılmasına yardımcı olunması Destekten Kimler Faydalanabilir? “50 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 8 milyon TL’yi aşmayan mikro ölçekli zanaatkârlar ve işletmeler” tanımına uyanlar Destek Konusu Nedir? Mikro ve küçük ölçekli tarımsal işletmelere ve üretici örgütlerine, çiftlik faaliyetlerine ek olarak arıcılık ve bal üretimi, tıbbi ve aromatik özelliği olan bitkilerin ekilmesi ya da toplanmasını takiben işlenmesi ve pazarlanması, süs bitkisi yetiştiriciliği ve çiftlik bazında mikro ve küçük ölçekli işleme ve paketleme tesisleri gibi destekleyici altyapıların oluşturulması Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 5.000 avrodan düşük 250.000 avrodan yüksek olmayan projeler için %50 TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ 7. Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi Desteği Destek Süresi Nedir? Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi Başvuru Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) 8. Yerel Ürünler ve Mikro İşletmelerin Geliştirilmesi Desteği Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Desteğin Amacı Nedir? Yerel mikro işletmelere destek sağlanması 145 www.dogaka.gov.tr Destekten Kimler Faydalanabilir? “50 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 8 milyon TL’yi aşmayan mikro ölçekli zanaatkârlar ve işletmeler” tanımına uyanlar TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ Destek Konusu Nedir? Yerel mikro işletmelere Türk Patent Enstitüsü tarafından verilen Coğrafi İşaret Sertifikasına sahip ürünlere öncelik tanınarak, geleneksel ve özgün yerel tarım (gıda ve gıda olmayan) ürünleri ile geleneksel el sanatlarının değerlendirilmesi ve/veya işlenmesi için destek sağlanması Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 10.000 avrodan düşük 250.000 avrodan yüksek olmayan projeler için %50 Destek Süresi Nedir? Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi Başvuru Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) 9. Kırsal Turizm Desteği Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Desteğin Amacı Nedir? Mikro / küçük girişimciler veya çiftçilere destek sağlanması Destekten Kimler Faydalanabilir? “50 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 8 milyon TL’yi aşmayan mikro ölçekli zanaatkârlar ve işletmeler” tanımına uyanlar Destek Konusu Nedir? Mikro / küçük girişimciler veya çiftçiler tarafından kurulacak pansiyon, “yatak ve kahvaltı” konaklama ve restoran hizmetlerinin gelişimini, çiftlik turizmi tesislerinin kurulması ve geliştirilmesini ve turistik rekreasyonel faaliyetler (sportif aktiviteler, doğa gezisi, tarihi geziler gibi) için kurulan tesislerin gelişimini desteklemesi www.dogaka.gov.tr Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 15.000 avrodan düşük 400.000 avrodan yüksek olmayan projeler için %50 Destek Süresi Nedir? Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi Başvuru Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) 146 Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Desteğin Amacı Nedir? Mikro ve küçük ölçekli çiftliklere destek sağlamak Destekten Kimler Faydalanabilir? “50 kişiden az çalışanı istihdam eden ve yıllık cirosu ve/veya bilançosu 8 milyon TL’yi aşmayan mikro ölçekli zanaatkârlar ve işletmeler” tanımına uyanlar Destek Konusu Nedir? Mikro ve küçük ölçekli çiftliklerin (hâlihazırda üretim yapmakta olanlar veya yeni başlayacak olanlar) genişletilmeleri, AB standartlarına ve iyi balık yetiştirme uygulamalarına yükseltmeleri için desteklemesi Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri; 15.000 avrodan düşük 200.000 avrodan yüksek olmayan projeler için %50 TARIM ve KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU DESTEKLERİ 10. Kültür Balıkçılığının Geliştirilmesi Desteği Destek Süresi Nedir? Proje başvuru çağrının yapıldığı yıl içinde verilen proje süresi Başvuru Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) www.dogaka.gov.tr 147 ÇALIŞMA ve SOSYAL BAKANLIK DESTEKLERİ 1. İŞKUR DESTEKLERİ Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) 4904 Sayılı Kanun ile istihdamın korunmasına, geliştirilmesine, yaygınlaştırılmasına ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak, işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere 25.06.2003 tarihinde kurulmuştur. Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî bakımdan özerk bir kamu kurumudur. 1.1. Sigorta Primi İşveren Hissesi Payı Desteği ÇALIŞMA ve SOSYAL BAKANLIK DESTEKLERİ G. ÇALIŞMA ve SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI DESTEKLERİ 6111 sayılı yasa ile; 18-29 yaş arasındaki genç işsizlerin, Kadınların, Mesleki eğitim almış işsizlerin, istihdam edilmesi halinde 2015 sonuna kadar 6 ay ile 54 ay arasında sigorta primi işveren payı İşsizlik Sigortası fonundan karşılanmaktadır. İŞKUR istihdam teşvikleri ile ilgili tablo aşağıda yer almaktadır. İşe Alınacak Personelde Bulunması Gereken Nitelik ve Şartlar 18 Yaşından Büyük Tüm Vatandaşlar 18 Yaşından Büyük Kadınlar 18-29 Yaş Arası Erkekler 29 Yaşından Büyük Erkekler Mesleki Yeterlilik Belgesi (MYB) Sahipleri X 48 48 24 Mesleki ve Teknik Eğitim Mezunu (Orta/Yüksek Öğr) / İşkur İşgücü Yetiştirme Kursu Bitirme Belgesi Sahipleri X 36 36 24 Herhangi bir Belgesi Bulunmayanlar X 24 24 6 X www.dogaka.gov.tr 149 Çalıştırılacak Personel İŞKUR’a kayıtlı işsizlerden alınırsa ilave 6 ay süre eklenecektir. ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK ve HABERLEŞME BAKANLIĞI DESTEKLERİ 1. AR-GE DESTEKLERİ Desteğin Yasal Dayanağı: Elektronik Haberleşme, Uzay ve Havacılık Sektöründe Araştırma Geliştirme Projelerinin Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik Yetkili Kuruluş Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı Desteğin Amacı Elektronik haberleşme, uzay ve havacılıkla ilgili olarak yerli tasarım ve üretimine yönelik araştırma, geliştirme ve eğitim faaliyetlerinin desteklenmesidir. Kimler Başvurabilir? Özel hukuk tüzel kişileri Şahıs işletmeleri Yükseköğretim kurumları En az ön lisans düzeyinde öğrenci veya mezun araştırmacılar (gerçek kişiler) ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK ve HABERLEŞME BAKANLIĞI DESTEKLERİ H. ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK ve HABERLEŞME BAKANLIĞI DESTEKLERİ Destek Miktarı Elektronik ve haberleşme sektöründe 10.000.000 TL, Uzay alanında 20.000.000 TL Destek Süresi Proje süresi en fazla 36 aydır. Başvuru Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı www.dogaka.gov.tr 151 KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ İ. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ 1. TURİZM TEŞVİKLERİ 1.1. Turizmi Teşvik Kanunu ile Sağlanan Teşvikler Desteğin Yasal Dayanağı: 12/03/1982 Tarih ve 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu Yetkili Kuruluş Kültür ve Turizm Bakanlığı Desteğin Amacı Bu Kanunun amacı; turizm sektörünü düzenleyecek, geliştirecek, dinamik bir yapı ve işleyişe kavuşturacak tertip ve tedbirlerin alınmasını sağlamaktır. Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezlerinin tespiti ile geliştirilmeleri, turizm yatırım ve işletmelerinin teşvik edilmesi, düzenlenmesi ve denetlenmesi amaçlanmaktadır. Turizm bölge, alan ve merkezlerinin tespiti: Turizmi Teşvik Kanunu Madde 4’e göre; kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezlerinin tespitinde; ülkenin doğal, tarihi, arkeolojik ve sosyo-kültürel turizm değerleri, kış, av ve su sporları ve sağlık turizmi ile mevcut diğer turizm potansiyeli dikkate alınır. Belge alınması: Turizmi Teşvik Kanunu Madde 4’e göre turizm sektöründe; bu Kanun ve diğer mevzuatta yer alan teşvik tedbirleri ile istisna, muafiyet ve haklardan yararlanabilmek için Bakanlıktan, turizm yatırımı belgesi veya turizm işletmesi belgesi alınması zorunludur. www.dogaka.gov.tr Belgeli yatırımlara, Bakanlıkça belirlenen süreler içinde başlanması ve yatırımın tamamlanarak işletmeye açılması zorunludur. Ancak, Bakanlıkça kabul edilen zorunlu sebeplerle bu süre uzatılabilir. 154 1.1.1. Taşınmaz Malların Turizm Amaçlı Kullanımı Amacıyla Yapılan Tahsisler 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 8 inci maddesine göre, hazine ve orman arazilerinin kanunda belirtilen sürelerde turistik tesis yatırımlarına tahsisi sağlanmaktadır. Bu konuda 21/07/2006 tarihli ve 26235 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Kamu Taşınmazlarının Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelik” ile 22/07/2007 tarihli ve 26470 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Orman Arazilerinin Tahsisi Hakkında Yönetmelik” uyarınca işlem tesis edilmektedir. 1.1.2. Orman Fonuna Katkının Taksitlendirilmesi Turizmi Teşvik Kanunu’nun 15 inci maddesinde, “Ormanlarda yer alacak turizm yatırımı belgeli tesislerin, 6831 sayılı Orman Kanununun Ek-3 üncü maddesinin (c) fıkrası uyarınca ödemek zorunda oldukları bedel, tahsis tarihini takip eden üçüncü yıldan itibaren, beş yıl vade ve beş eşit taksitte alınır.” hükmü yer almaktadır. KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ Teşvik Kanunuyla Sağlanan Destekler: 1.1.3. Elektrik, Havagazı ve Su Ücretleri Turizmi Teşvik Kanunu’nun 16 ncı maddesinde geçen, “Turizm belgeli yatırım ve işletmeler elektrik, gaz ve su ücretlerini o bölgedeki sanayi ve meskenlere uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden öderler.” hükme istinaden, işletmelere elektrik enerjisi desteği sağlanmaktadır. 09.08.2005 tarih ve 25901 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2002/1 Sayılı Tebliğde Değişiklik Yapılmasına İlişkin 2005/1 Sayılı Tebliğ” ile işletmelere ait elektrik enerjisi giderlerinin, şantiye dönemi dahil olmak üzere o bölgedeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü ile kendi abone gurubuna uygulanan tarife arasındaki farkın Hazinece karşılanması için belge sahiplerinin ilk müracaatlarında Kültür ve Turizm Bakanlığı İl Kültür ve Turizm Müdürlüklerine başvurmaları gerekmektedir. Belge ve faturalar üzerinde yapılan incelemeler sonucunda vergi ve SSK borcu bulunmayan belgeli turizm işletmeleri normal tarifeden elektrik ücreti ödemeye ve en düşük tarife ile normal tarife arasındaki farkın da Hazine Müsteşarlığı tarafından kendilerine iade edilmektedir. 16/07/2009 tarihinde yayımlanan “2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı” ile son bulan Enerji Desteği, uygulamasına, 29/06/2010 tarih ve 27626 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2010/478 sayılı Kararname ile devam edilmektedir. 1.1.4. Haberleşme Kolaylıkları Turizmi Teşvik Kanunu’nun 17 nci maddesindeki “Belgeli yatırım ve işletmelerin telefon ve teleks taleplerine ilişkin her türlü işlem ve tahsis öncelikle yapılır.” Hükmüne göre işletmelere haberleşme kolaylığı sağlanmaktadır. 1.1.5. Yabancı Personel ve Sanatkar Çalıştırılması 155 www.dogaka.gov.tr Turizmi Teşvik Kanunu’nun 18 inci maddesine göre; “Belgeli işletmelerde, Bakanlık ve İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen izinle yabancı uzman personel ve sanatkârlar çalıştırılabilir...” hükmüne dayanarak yabancı personel ve sanatkâr istihdam eden işletmelere destek sağlanmaktadır. Ancak bu şekilde çalıştırılan yabancı personelin miktarı toplam personelin % 10’unu geçemez. Bu oran Bakanlıkça % 20’ye kadar artırılabilir. Bu personel işletmenin faaliyete geçişinden 3 ay öncesinden itibaren çalışmaya başlayabilir. KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ 1.1.6. Resmi tatil, hafta sonu ve öğle tatilleri Turizmi Teşvik Kanunu’nun 18 inci maddesine göre; “Belgeli işletmeler ile belge kapsamındaki yardımcı hizmet satış yerleri Bakanlıkça verilen belgede belirlenen çalışma süresi içinde resmi tatil, hafta sonu ve öğle tatillerinde de faaliyetlerine devam ederler.” Hükmü turizm tesislerine tatillerde çalışabilme konusunda istisnai hak tanımıştır. 1.2. Emlak Vergisi Muafiyeti Turizm İşletmeleri 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun “Geçici muaflıklar” başlıklı 5 inci maddesinin (b) fıkrasında “ Turizm Endüstrisini Teşvik Kanunu hükümleri dairesinde turizm müessesesi belgesi almış olan Gelir veya Kurumlar Vergisi mükelleflerinin adı geçen kanunda yazılı maksatlara tahsis ettikleri ve işletmelerine dahil binaları, inşalarının sona erdiği veya mevcut binaların bu maksada tahsisi halinde turizm müessesesi belgesinin alındığı yılı takip eden bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.” Hükümlerine göre işletmeler Emlak Vergisinden muaf tutulmaktadır. 1.3. Eximbank Turizm Kredisi Desteğin Amacı: Türk Eximbank, çalışmalarını çeşitlendirilmesi suretiyle, döviz kazandırıcı niteliğiyle turizm sektörünün de ihracatçılar gibi TL ve döviz cinsinden kredi imkânların faydalandırılmasıdır. Kimler Faydalanabilmektedir? TÜRSAB üyesi A grubu işletme belgesi sahibi seyahat acenteleri ile tur operatörleri (Yurtdışından getirilen turistlere yurt içi ve dışında verilen her türlü acentelik faaliyetlerine ilişkin hizmet karşılığında) Özel havayolu şirketleri (Yurt dışından taşınan yolculara verilen her türlü ulaşım faaliyetlerine ilişkin hizmetleri karşılığında), Turizm işletmeleri, yurtdışından getirilen turistlere yurtiçinde verilen her türlü konaklama, yeme-içme ulaşım, yurtdışı tanıtım ve pazarlama vb. hizmetleri karşılığında kredi imkanından yararlanabilmektedirler. Firma Limiti Ne Kadardır? Turizm TL/Döviz kredilerinin anapara bakiyeleri toplamı 15 Milyon ABD dolarını aşamaz. Kredinin Vadesi Nedir? Kredi vadesi azami 540 gündür. Ayrıca, 360 gün (iki taksit), 120 ve 180 gün vade seçenekleri de mevcuttur. www.dogaka.gov.tr Ne Tür Teminatlar Kabul Edilmektedir? Türk Eximbank tarafından uygun bulunan kredi başvurusu için; kredinin anapara, faiz ve taahhüt riski toplamının % 100’ü oranında aşağıda dökümü verilen asli teminatlar tesis edilir. 156 Türk Eximbank Turizm Kredileri Uygulama Esasları için aşağıda belirtilen linkten yararlanılabilir. http://www.eximbank.gov.tr/dosyalar/krediler/31-turizm/turizm-GenelBilgi.pdf 1.4. Yurtdışı Turizm Fuarlarına Katılım Desteği Desteğin Yasal Dayanağı: Yurt Dışı Turizm Fuarlarına Katılımın ve Turizm Tanıtma ve Pazarlama Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2010/9) KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ Teminatlar: Banka teminat mektubu, Devlet İç ve Dış Borçlanma Senetleri, Kredi vadesiyle uyumlu ve kredinin kullandırılacağı para cinsinden düzenlenen Kredi Geri Ödeme Kefalet Sözleşmesi ile tesis edilen KGF kefaleti. Desteğin Kapsamı: Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen veya iştirak edilen turizm fuarlarına bireysel veya ilgili sektör meslek birliğinin/derneğinin öncülüğünde, grup olarak bölge tanıtımı yapacak işletmelerin, katılım masraflarının, yurtdışında gerçekleştirecekleri tanıtım ve pazarlama faaliyetleri kapsamında özel proje giderlerinin, bu Tebliğ kapsamında tespit edilen esaslar ve oranlar çerçevesinde Tanıtma Genel Müdürlüğü bütçesinin ilgili tertiplerindeki ödeneklerle sınırlı olmak kaydıyla ödenmesi olarak belirlenmiştir. Uygulamacı Kuruluş Kültür ve Turizm Bakanlığı Kimler Faydalanabilir? Tebliğ’de yer alan hususlardan Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli, asli fonksiyonu konaklama olan ve bir önceki mali yıl içerisinde bireysel olarak 1.000.000 ABD doları ve muadili dövizi yurtdışından sağlayan işletmeler yararlanabilmektedir. Destek Miktarı ve Oranı Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından iştirak edilen veya desteklenen yurtdışı turizm fuarlarına Bakanlık standı dışında katılan ilgili sektör meslek birliğinin/derneğinin öncülüğünde grup olarak bölge tanıtımı yapacak işletmelerin; yer kirası ile stand inşası ve dekorasyonuna ilişkin toplam giderlerinin Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde % 50’si ödenir. Bu miktar her fuar için 20.000 ABD dolarını geçemez. Bakanlık tarafından iştirak edilen veya desteklenen yurtdışı turizm fuarlarına Bakanlık standı dışında bireysel olarak katılan işletmelerin; Yer kirası ile stand inşası ve dekorasyonuna ilişkin toplam giderlerinin Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde % 50’si ödenir. Bu miktar her fuar için 10.000 ABD dolarını geçemez. 157 www.dogaka.gov.tr Desteklenecek fuarların tespiti Bakanlığın iştirak edeceği ve destekleyeceği turizm fuarları bir önceki yılın Eylül ayında Bakanlıkça belirlenerek duyurulur. KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ Yurtdışında gerçekleştirilecek tanıtım ve pazarlama faaliyetleri -İşletmelerin; Bireysel veya ilgili sektör meslek birliğinin/derneğinin öncülüğünde grup olarak, tesisleri ile birlikte bölge tanıtımı amacıyla yurtdışında gerçekleştirecekleri, kokteyl, çalıştay, sergi ve benzeri etkinliklere ilişkin yer kirası, ikram ve organizasyon giderlerinin Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde %50’si ödenir. Ödenecek destek miktarı her bir etkinlik için bireysel faaliyetlerde 10.000, grup faaliyetlerinde 25.000 ABD dolarını geçemez. Bölge tanıtımı için hazırlanan projeleri kapsamındaki reklam giderlerinin Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde %50’si ödenir. Reklam faaliyetlerinde ödenecek destek miktarı her bir etkinlik için bireysel faaliyetlerde 40.000, grup faaliyetlerinde 150.000 ABD dolarını geçemez. -Mali yıl içinde yapılacak ödemeler toplamı, bireysel işletmeler için 150.000, grup faaliyetlerinde 750.000 ABD dolarını geçemez. 1.5. KOSGEB Destekleri 20.04.1990 tarih ve 20498 sayılı Resmi Gazete yayımlanan 3624 sayılı “Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Kurulması Hakkında Kanunda 2009 yılında yapılan değişiklikler ile; KOBİ tanımında yer alan “sanayi” ibaresi çıkartılarak yalnızca “işletme” ibaresi kullanılmış, KOSGEB hizmetleri kapsamına hizmet sektörü de dahil edilmiştir. Böylelikle rehberimizde KOSGEB Destekleri başlığı altında belirtilen desteklerden turizm sektöründe faaliyet gösteren işletmeler de istifade edebilmektedir. 1. KÜLTÜREL FAALİYETLERİN TEŞVİKİ 2.1. Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Edilmesi Desteğin Yasal Dayanağı: 14.07.2004 Tarih ve 5225 Sayılı Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu Yetkili Kuruluş Kültür ve Turizm Bakanlığı Desteğin Amacı: www.dogaka.gov.tr Bireyin ve toplumun kültürel gereksinimlerinin karşılanmasını; Kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel mirasın korumasını ve sürdürülebilir kültürün birer öğesi haline getirilmesini; Kültürel iletişim ve etkileşim ortamının etkinleştirilmesini; Sanatsal ve kültürel değerlerin üretilmesi; Toplumun bu değerlere ulaşım olanaklarının yaratılması ve geliştirilmesini; Ülkemizin kültür varlıklarının yaşatılması ve ülke ekonomisine katkı yaratan bir unsur olarak değerlendirilmesi, kullanılması; Kültür merkezlerinin yapımı ve işletilmesine yönelik kültür yatırımı ve kültür girişimlerinin teşvik edilmesidir. 158 Teşvik Konusu Olacak Faaliyetler Nelerdir? Kültür merkezlerinin yapımı, onarımı ve işletilmesi Kütüphane, arşiv, müze, sanat galerisi, sanat atölyesi, film platosu, sanatsal tasarım ünitesi, sanat stüdyosu ile sinema, tiyatro, opera, bale, konser ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerin ya da ürünlerin yapıldığı, üretildiği veya sergilendiği mekânlar ile kültürel ve sanatsal alanlara yönelik özel araştırma, eğitim veya uygulama merkezlerinin yapımı, onarımı veya işletilmesi KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ Kimler Faydalanabilir? Özellikle bu Kanunun amacına yönelik faaliyetlerde bulunmak üzere kurulan yerli veya yabancı tüzel kişiler (şirket, vakıf, kooperatif) faydalanabilirler. 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının, Kanununun amacına uygun kullanılması Kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel mirasın araştırılması, derlenmesi, belgelendirilmesi, arşivlenmesi, yayınlanması, eğitimi, öğretimi ve tanıtılması faaliyetleri 2.1.1. Taşınmaz Tahsisi Kültür ve Turizm Bakanlığı, kültür yatırımı ve girişimleri için taşınmaz mal tahsis etmeye yetkilidir. Hazine adına tescilli taşınmazlar, Bakanlığın talebi üzerine Maliye Bakanlığının uygun görüşü ile en geç üç ay içerisinde ilgili yatırımcılara tahsis edilir. 2.1.2. Gelir Vergisi Stopajı İndirimi Kültür Yatırımı veya Kültür Girişimi belgesi almış kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı veya girişimcilerin, bu yatırımlarda çalıştıracakları personelin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin; Yatırım aşamasında % 50’si (3 yılı aşmamak kaydıyla), İşletme aşamasında ise % 25’i (7 yılı aşmamak kaydıyla ) yatırımcı mükellefe tahakkuk eden vergiden terkin edilir. 2.1.3. Sigorta Primi İşveren Paylarında İndirim Yatırım aşamasında % 50’si (3 yılı aşmamak kaydıyla) İşletme aşamasında ise % 25’i ( 7 yılı aşmamak kaydıyla) Hazinece karşılanır. 159 www.dogaka.gov.tr Kültür Yatırımı veya Kültür Girişimi belgesi almış kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı veya girişimcilerin, bu yatırımlarda çalıştıracakları personelin prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hissesinin: KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.1.4. Su Bedeli İndirimi ve Enerji Desteği Kültür yatırımı ve girişimleri; su ücretlerini yatırım veya girişimin bulunduğu yerde uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden öderler. Yatırım veya girişimin elektrik enerjisi ve doğal gaz giderlerinin % 20’si, 5 yıl süreyle Hazinece karşılanır. 2.1.5. Hafta Sonu ve Resmi Tatillerde Faaliyette Bulunabilme Kültür Yatırımı veya Kültür Girişimleri başkaca hiçbir izne gerek olmaksızın hafta sonu ve resmi tatillerde de faaliyetlerine devam edebilirler. 2.1.6. Enerji Desteği (2010/478 Sayılı Karar) Enerji Desteğinden sadece Turizm Yatırım Belgesi veya Turizm İşletme Belgesi almış tesisler yararlanabilir. Şantiye dönemi dahil, tüketilen enerji giderlerinin, tesisin bulunduğu ildeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan en düşük tarife ile turistik tesisler abone grubuna uygulanan tarife arasındaki fark kadardır. Enerji desteğinden yararlanmak isteyen turizm tesisleri aşağıdaki belgelerle İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüne müracaat ederler. Dilekçe Taahhütname Vergi kimlik numarası bilgileri ile aktarım yapılacak banka hesabına ilişkin bilgiler Vergi kimlik numarası bilgileri ile aktarım yapılacak banka hesabına ilişkin bilgiler Enerji Desteği Komisyonundan alınacak, Enerji Desteğinden Yararlandırılmadığına Dair Yazı www.dogaka.gov.tr Enerji Desteğinin ödenebilmesi için, turizm yatırımcısı veya işletmecisi tarafından faturanın tamamının ödenmesi gerekir. Enerji desteğinin başlamasını müteakip her dönem için, yatırımcı, belge örneği ile birlikte bölgedeki enerji dağıtım şirketine müracaat eder. Enerji dağıtım şirketleri, en ucuz abone grubu ile tamamı fatura döneminde peşin olarak ödenmiş faturalarda yer alan aktif enerji bedeli üzerinden tüm fon, pay ve vergiler hariç olmak üzere hesaplanacak fark bedelini, ilgili İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüne bildirirler. Onaylanacak bu bedel firma hesaplarına aktarılır. 160 KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.2. Sinema Filmlerinin Desteklenmesi Desteğin Yasal Dayanağı: 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun Yetkili Kuruluş Kültür ve Turizm Bakanlığı Hangi Faaliyetler Desteklenir? Yapım Senaryo yazımı Arşiv Belgeleme Teknik alt yapı Eğitim Araştırma, geliştirme Tanıtım, dağıtım Pazarlama, gösterim alanlarına ilişkin projelerin desteklenmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığına müracaat edilebilir. 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunun 16. Maddesi gereği proje desteği; araştırma, geliştirme, senaryo ve diyalog yazımı, çeviri, tasarım ve benzerleri gibi yapım öncesi aşamaların desteklenmesi amacıyla doğrudan ve geri ödemesiz olarak yapılır. Proje desteği miktarı, projenin toplam giderlerinin %50’sini aşamaz. 161 www.dogaka.gov.tr 2.2.1. Proje Desteği KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ 2.2.2. Yapım Desteği Kanunun 17. Maddesi’ne göre yapım desteği; sinema filminin yapım öncesi hazırlık aşamasından, gösteriminin yapılabileceği hale getirilmesine kadar geçen tüm yapım aşamalarının desteklenmesi amacıyla doğrudan veya dolaylı geri ödemeli olarak sağlanır. Yapım desteği, desteklenecek yapımın toplam giderlerinin % 50’sini aşamaz. 2.2.3. Yapım Sonrası Desteği Kanunun 17. Maddesi’ne göre yapım sonrası desteği; sinema filminin izleyiciye ulaştırılabilmesi amacıyla tanıtım, dağıtım ve gösterim aşamalarının desteklenmesi amacıyla doğrudan veya dolaylı, geri ödemeli veya geri ödemesiz olarak sağlanır. Yapım sonrası desteği, toplam giderlerinin % 30’unu aşamaz. 2.2.4. KDV İadesi TBMM’de 16.06.2009 Tarihinde kabul edilen ve 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5904 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 11. Maddesi ile; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine ikinci paragraftan sonra gelmek üzere, aşağıdaki paragraf eklenmiştir. “14/7/2004 tarihli ve 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan sinematografik eserlere ilişkin yabancı yapımcılar tarafından satın alınacak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232. maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanmakta olan haddin üzerindeki mal ve hizmetler nedeniyle ödenen katma değer vergisi yapımcılara iade olunur.” 2.3. Kültürel Faaliyetlere Bağış ve Yardımlarda Vergi İndirimi Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi Kanunlarının ilgili maddeleri uyarınca, kültürel faaliyet ve yatırımlar için yapılacak bağış ve yardımlar, kurumlar vergisi veya gelir vergisi matrahının hesabında % 100 indirime tabi tutulur. Söz konusu indirime konu olan faaliyetler şunlardı: Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine yönelik bağış ve yardımlar Türkiye’nin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenlerde dahil olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurtdışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanmasına yönelik bağış ve yardımlar www.dogaka.gov.tr Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına yönelik bağış ve yardımlar 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine yönelik bağış ve yardımlar 162 Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına yönelik bağış ve yardımlar 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanmasına yönelik bağış ve yardımlar Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatın tedariki ile film yapımına yönelik bağış ve yardımlar KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DESTEKLERİ Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmalarına yönelik bağış ve yardımlar Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına yönelik bağış ve yardımlar www.dogaka.gov.tr 163 TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI DESTEKLERİ 1. İLERİ TEKNOLOJİ PROJELERİ DESTEĞİ (İTEP) Desteğin Yasal Dayanağı Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Mevzuatı Desteğin Amacı Nedir? Ticari değeri olan ürünlerin elde edildiği teknoloji geliştirme düzeyindeki Ar-Ge ve ticarileştirme faaliyetleri desteklenmek Destekten Kimler Faydalanabilir? Sanayi kuruluşları ve yazılım şirketleri TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI DESTEKLERİ J. TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI (TTGV) DESTEKLERİ Destek Konusu Nedir? Ar-Ge ve ticarileştirme faaliyetlerinin desteklenmesi Destek Tutarı ve Oranları Nedir? En fazla 3.000.000 ABD Doları Destek Süresi Nedir? Azami 3 yıl Başvuru Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) 2. ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ DESTEĞİ Desteğin Yasal Dayanağı Nedir Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Mevzuatı 165 www.dogaka.gov.tr Desteğin Amacı Nedir? Eko-verimlilik (temiz üretim/ sürdürülebilir üretim) anlayışı çerçevesinde üretim süreçlerinde asgari enerji, su, hammadde tüketimi ve atık üretimi için teknolojik yenilik içeren, sanayide uygulanabilir ve ekonomik değeri olan temiz üretim teknolojilerinin uygulanmasına yönelik uygulama projelerinin teşvik edilmesi ve desteklenmesi TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI DESTEKLERİ Destekten Kimler Faydalanabilir? Sanayi kuruluşları Destek Konusu Nedir? Olası Proje Konuları • Atıkların kaynağında azaltılması / üretime döndürülmesi (Atık geri dönüşümü ve geri kazanımı) • Su tüketiminin / atıksu oluşumunun kaynağında azaltılması (Su tasarrufu, atıksu geri kazanımı) • Emisyonların kaynağında azaltılması (Örnek: yakma prosesi optimizasyonu) • Hammadde tüketiminin azaltılması • Tehlikesiz ya da tehlikelilik düzeyi daha düşük kimyasal madde kullanımına geçilmesi • Yağ tüketiminin / atık yağ oluşumunun azaltılması • Enerji üretim ve kullanımında çevre dostu teknolojiler • Atıklardan yeni ürün/ yakıt/ enerji üretimi (Öncelik: Organik atık – biyoürünler) • Çevre dostu ürün üretimi • Endüstriyel ekoloji (Simbiyoz) (Örnek: fiziksel olarak yakın iki firmanın birbirlerinin atığını/ atık ısısını kullanması) • Karbon tutma ve depolama sistemleri Öncelikler • Yerli teknoloji ve ekipman kullanımı • Yenilikçi ve/veya ileri teknoloji (Malzeme, elektronik, yazılım, vb.) uygulamaları Destek Tutarı ve Oranları Nedir? En fazla 1.000.000 ABD doları, Proje Bütçesinin en fazla %50 ’si Destek Süresi Nedir? 1 Yılı Geri Ödemesiz Toplam 4 Yıl (Faizsiz) Başvuru Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) www.dogaka.gov.tr 3. ENERJİ VERİMLİLİĞİ DESTEĞİ Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Mevzuatı Desteğin Amacı Nedir? Enerji yoğun sektörlerde rekabet gücünün korunması, dışa bağımlılığını azaltması ve sera gazı salımlarının azaltılmasına katkı sağlanması ve sanayicinin ilgili faaliyetlerinin teşvik edilmesi 166 Destek Konusu Nedir? Olası Proje Konuları • Buhar üretim ve dağıtım sistemlerinin (Buhar kapanları, boru hatları, kondensat ve blöf sistemleri, vb.) iyileştirilmesi • Yakma (Kazanlar, fırınlar, brülörler vs.) ısıtma ve soğutma sistemlerinin iyileştirilmesi • Fan, pompa, kompresör, vb. cihazların, sistem optimizasyonu yaklaşımı ile gözden geçirilerek elektrik tasarrufu sağlanması • Kullanılan üretim teknolojisinin (Eritme, ergitme, tavlama, kurutma, presleme, kalıplama, boyama, vb.) daha verimli hale getirilmesi • Atık ısının değerlendirilmesi • Üretim süresinin kısaltılması, sıcaklık veya basınç seviyelerinin düşürülmesi, vb. proses ve işletme optimizasyonu TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI DESTEKLERİ Destekten Kimler Faydalanabilir? Sanayi kuruluşları Öncelikler • Yerli teknoloji ve ekipman kullanımı • Yenilikçi ve/veya ileri teknoloji (Malzeme, elektronik, yazılım, vb.) uygulamaları Destek Tutarı ve Oranları Nedir? 100.000 – 1.000.000 ABD doları, Proje Bütçesinin en fazla %50 ’si Destek Süresi Nedir? 1 Yılı Geri Ödemesiz Toplam 4 Yıl (Faizsiz) Başvuru Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) www.dogaka.gov.tr 167 İÇİŞLERİ BAKANLIĞI (DERNEKLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI) DESTEĞİ 1. DERNEK, VAKIF VE BENZERİ TEŞEKKÜLLERE DEVLET DESTEĞİ Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Dernek, Vakıf, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık ve Benzeri Teşekküllere Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Bütçelerinden Yardım Yapılması Hakkında Yönetmelik Destekten Kimler Faydalanabilir? 04/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanununun kapsamına giren ve tüzel kişiliği bulunan dernekler ile derneklerin oluşturduğu federasyon ve konfederasyonlar Destek Tutarı ve Oranları Nedir? En az 5.000 TL, en fazla 150.000 TL. (Destek oranı sınırlaması yoktur.) İÇİŞLERİ BAKANLIĞI (DERNEKLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI) DESTEĞİ K. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI DESTEĞİ (DERNEKLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI) Başvuru İl Dernekler Müdürlüğü www.dogaka.gov.tr 169 KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR L.KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR 1. Türk Eximbank Türk Eximbank tarafından ihracatçılara ve ihracat niteliğinde döviz kazandırıcı hizmet sağlayan firmalara vadelerine göre aşağıda belirtilen konularda kredi imkanları sunulmaktadır. Kredi Çeşitleri Kısa Vadeli İhracat Kredileri Reeskont Kredisi (RK) Sevk Öncesi İhracat Kredisi (SÖİK) İhracata Hazırlık Kredileri (İHK) Dış Ticaret Şirketleri İhracat Kredisi (DTŞ) KOBİ İhracat Hazırlık Kredileri Sevk Sonrası Reeskont Kredisi (SSRK) İhracat Dönük Üretim Finansman Kredisi www.dogaka.gov.tr Orta-Uzun Vadeli İhracat Kredileri İhracata Yönelik İşletme Sermayesi Kredisi İhracata Yönelik Yatırım Kredisi Marka Finansmanı Kredisi İhracat Finansmanı Aracılık Kredisi (EFIL-IV) Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Kredisi Yurtdışı Mağazalar Yatırım Kredisi Özellikli İhracat Kredisi Gemi İnşa ve İhracatı Finansman Programı Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kapsamındaki İhracat Kredileri Turizm Kredisi Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi (UNPK) Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Teminat Mektubu Programı Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Köprü Kredisi Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi Yurtdışı Fuar Katılım Kredisi 172 Kredilerin Vade Yapıları TL ve Döviz İhracat Kredi Programlarının vade yapıları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. TL KREDİLERİ Vade Yapıları 120 180 360 540 24 Kredi Türleri Gün Gün Gün Gün Ay DÖVİZ KREDİLERİ 5 7 Yıl Yıl DTŞ FUAR İHK SSRK KOBİ SÖİK REESKONT TURİZM UNPK YDMHK DKHK İYİSK * İYYK ** Kredi Türleri Vade Yapıları 120 180 360 540 24 Gün Gün Gün Gün Ay 5 Yıl KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR Kredi Faizleri İhracatçılarımızın Türk Eximbank’tan kullanacakları kredilerin faiz oranları söz konusu kredinin çeşidi, vadesi ile sigortalı/sigortasız ve 500.000TL’ye kadar/500.000TLüzeri olmasına göre farklılık göstermektedir. Eximbank kredilerinin faiz oranları aşağıda yer alan linkten takip edilebilir. http://www.eximbank.gov.tr/TR/belge/1-69/faiz-oranlari.html 7 Yıl DTŞ FUAR İHK SSRK KOBİ SÖİK REESKONT TURİZM UNPK YDMHK DKHK İYİSK * İYYK ** : Dış Ticaret Sermaye Şirketleri İhracat Kredisi FUAR : Yurt Dışı Fuar Katılım Kredisi İHK : İhracata Hazırlık Kredisi SSRK : Sevk Sonrası Reeskont Kredisi KOBİ : KOBİ İhracata Hazırlık Kredisi SÖİK : Sevk Öncesi İhracat Kredisi KÖY : Kalkınmada Öncelikli Yöreler REESKONT : Reeskont Kredisi TURİZM : Turizm Kredisi UNPK : Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi YDMHK : Yurtdışı Müteahhitlik Köprü Kredisi DKHK : Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi-Gemi İnşa ve Finansmanı Kredisi İYİSK * : İhracata Yönelik İşletme Sermayesi Kredisi (Bir yılı geri ödemesiz) İYYK ** : İhracata Yönelik Yatırım Kredisi (İki yılı geri ödemesiz) 173 www.dogaka.gov.tr DTŞ KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR 2. Türkiye Kalkınma Bankası 2.1. Yatırım Kredileri Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Kalkınma Bankası Kuruluş Kanunu Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerinin yatırımlarının desteklenmesi Destekten Kimler Faydalanabilir? Sanayi, turizm, eğitim, sağlık, sektörlerinde faaliyette bulunan yatırımcılar Destek Konusu Nedir? Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünce teşvik edilebilir konular ve Bankamız yıllık iş programlarında belirlenen alanlarda yatırım yapan yatırımcıların sabit yatırım tutarı harcamalarının finansmanı Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Projenin verimliliği esas alınarak belirlenecektir. Destek Süresi Nedir? Değerlendirme sonucunda belirlenmektedir. Başvuru Türkiye Kalkınma Bankası 2.2. İşletme Kredileri Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Kalkınma Bankası Kuruluş Kanunu www.dogaka.gov.tr Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerinin yatırımlarının desteklenmesi Destekten Kimler Faydalanabilir? Sanayi, turizm, eğitim, sağlık sektörlerinde faaliyette bulunan şirketler yararlanmakta olup, bankamız kaynaklı yatırım kredisi ile birlikte kullandırılmaktadır 174 Destek Tutarı ve Oranları Nedir? En çok değerlendirme çalışmaları esnasında hesaplanacak işletme sermayesi tutarı kadar olabilir. Destek Süresi Nedir? 1 yıl ödemesiz dönem dahil 3 yıldır. KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR Destek Konusu Nedir? Bankamız yıllık iş programlarında belirlenen alanlarda faaliyette bulunan şirketlerin işletme sermayesi ihtiyaçlarının belirli oranda finansmanıdır Başvuru Türkiye Kalkınma Bankası 3. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası 3.1. Yatırım Kredi Paketi Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Türkiye Sınai Kalkınma Bankası Kuruluş Kanunu Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerinin yatırımlarının desteklenmesi Destekten Kimler Faydalanabilir? Enerji, çevre, sağlık, turizm, eğitim, sağlık, sektörlerinde faaliyette bulunan yatırımcılar Destek Konusu Nedir? Enerji, çevre, sağlık, turizm, eğitim, sağlık, sektörlerinde yatırımcılara yatırım harcamalarının finansmanı Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Projenin verimliliği esas alınarak belirlenecektir. Destek Süresi Nedir? Değerlendirme sonucunda belirlenmektedir. 175 www.dogaka.gov.tr Başvuru Türkiye Sınai Kalkınma Bankası KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR 4. Tarım Bakanlığı 4.1. Tarım Bakanlığı Kredileri Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Karar Desteğin Amacı Nedir? Tarımsal ürünlerinin üretiminin artırılması Destekten Kimler Faydalanabilir? Üreticiler Destek Konusu Nedir? Tarımsal ürünlerin üretim desteği www.dogaka.gov.tr Başvuru T.C. Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı 176 2013 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI İNDİRİM ORANI KREDİ KONULARI Kredi Üst Limiti (TL) İşletme Dönemi Kredisi Yatırım Dönemi Kredisi HAYVANSAL ÜRETİM KONULARI 750.000 TL’ye kadar 100 50 750.0001-5.000.000 TL 75 50 5.000.001-20.000.000 TL 50 25 50.000 TL’ye kadar 50 50 50.001-500.000 TL 25 25 Etçi Sığır Yetiştiriciliği 100 100 7.500.000 Düve Yetiştiriciliği 100 100 7.500.000 Yetiştiricilik 50 25 3.000.000 Besicilik 50 50 3.000.000 Yetiştiricilik 100 100 5.000.000 Besicilik 100 50 1.500.000 Arıcılık 50 50 1.500.000 Kanatlı Sektörü 50 25 3.000.000 Kanatlı Sektörü Damızlık Yetiştiriciliği 100 100 7.500.000 Yetiştiricilik 100 50 5.000.000 Avcılık 50 25 1.500.000 750.000 TL’ye kadar 50 50 750.001-5.000.000 TL 50 25 5.000.001-10.000.000 TL 25 25 50.000 TL’ye kadar 50 50 50.001-500.000 TL 25 25 Çok Yıllık Yem Bitkisi Üretimi 100 75 1.500.000 Yurtiçi Sertifikalı Tohum, Fide, Fidan, Üretimi 100 100 10.000.000 Yurtiçi Sertifikalı Tohum, Fide Kullanımı 50 50 1.000.000 Yurtiçi Sertifikalı Fidan Kullanımı 50 50 5.000.000 İyi Tarım/Organik Tarım Uygulamaları 50 50 5.000.000 Tarımsal Mekanizasyon 50 50 1.500.000 Modern Basınçlı Sulama 100 100 1.500.000 Arazi Alımı 25 25 500.000 Damızlık Süt Sığırı Yetiştiriciliği Yaygın Hayvansal Üretim Damızlık Büyükbaş Hayvan Küçükbaş Hayvan Su Ürünleri KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Destek tutarları ve oranları aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. 20.000.000 500.000 BİTKİSEL ÜRETİM KONULAR Kontrollü Örtüaltı Tarımı Yaygın Bitkisel Üretim 10.000.000 500.000 177 www.dogaka.gov.tr MUHTELİF KONULAR KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR 5. Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi 5.1. Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Kredileri Yasal Dayanak 1581 Sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri kanunu Kredinin Amacı Nedir? Üreticilerin ekonomik menfaatlerini korumak ve özellikle meslek ve geçimleriyle ilgili ihtiyaçlarını karşılamak Krediden Kimler Faydalanabilir? Tarım Kredi Kooperatiflerine ortak olan üreticiler Destek Konusu Nedir? Üreticilerin ekonomik menfaatlerini korumak ve özellikle meslek ve geçimleriyle ilgili ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla verilen genel ihtiyaç kredileri, işletme kredileri, tohumluk kredileri, kimyevi gübre kredileri, hayvancılık işletme kredileri, zirai ilaç kredileri, akaryakıt kredisi, tüketim kredisi, donatma kredileri, tarımsal araç-gereç kredileri, hayvancılık donatma kredileri, tarımsal sulama kredileri Kredi Miktarları Başvuru sahibinin tarımsal varlıkları ve bu varlıklar ile yapacağı tarımsal üretimleri dikkate alınarak gerçek tarımsal girdi ve kredi ihtiyacı miktarına göre tespit edilen limit dahilinde kredi kullandırılabilmektedir. Kredi Vadesi Kısa, orta ve uzun vadeli kredilerde vade süresi 1 yıl ile 5 yıl arasında değişmektedir. Başvuru Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Kredi verilen konular, vadeler ve faiz oranları ile ilgili detaylı bilgi için; http://www.tarimkredi.org. tr/index.php/tr/krediler.html 6. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri www.dogaka.gov.tr 6.1. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Kredileri Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 178 VADE FAİZ ORANI (Yıllık) 1 yıla kadar %4 1 yıldan fazla %5 Şahıs üst limitleri maksimum 125.000TL Kredi vadeleri maksimum 5 yıl 6.1.1. İşletme Kredisi Desteğin Amacı Nedir? Esnaf ve sanatkarların hammadde ve döner sermaye ihtiyaçlarının karşılanması KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR Kredi Faiz Oranları ve Limitleri Nelerdir? Destekten Kimler Faydalanabilir? Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredi limiti en fazla 125.000 TL olup vade 1-5yıl arasındadır. 6.1.2. Şoför Esnafının Ticari Taşıt Alımına Yönelik Kredilendirilmesi Desteğin Amacı Nedir? Esnaf ve sanatkarların belirtilen bir hatta yada bölgede servis aracı, nakliye, taşımacılık v.b.konularda faaliyet gösteren şoför esnaflarının gerek herhangi bir kurum önderliğinde yürütülen projeler kapsamında gerekse bir projeye bağlı olmaksızın münferit olarak otobüs, kamyon, minibüs, kamyonet, çekici, otomobil v.b. ticari taşıt ile plaka/hat alımına yönelik ihtiyaçların karşılanması Destekten Kimler Faydalanabilir? Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni yanı sıra ilave olarak diğer nakdi ve gayrinakdi teminatlar 179 www.dogaka.gov.tr Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredi limiti en fazla 250.000 TL olup vade 60 aya kadardır. KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR 6.1.3. Esnaf ve Sanatkarların İşyeri Alımına Yönelik Kredilendirilmesi Desteğin Amacı Nedir? Esnaf ve sanatkarların daha uygun, modern ve organize koşullarda faaliyet göstermeleri amacıyla veya imar planı değişikliği gibi sebeplerle belediye, özel idare kurumları ve benzeri sivil toplum örgütlerinin önderliğinde yürütülen çalışmalarla/projelerle esnaf ve sanatkarların toplu işyeri veya münferit alımına yönelik olarak kooperatifler kefaletiyle kullandırılacak bir kredidir. Destekten Kimler Faydalanabilir? Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni yanı sıra ilave olarak diğer nakdi ve gayrinakdi teminatlar Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredinin üst limiti kredi talep edenin kredi değerliliği ile ipotek alınacak taşınmazın ekspertiz değeri dikkate alınarak belirlenecektir. Tahsis edilecek kredi üst limiti, satın alınan/alınacak işyerinin ekspertiz değerinin %75’ini geçmeyecektir. Kredi kullandırımlarında maksimum 60 ay vade uygulanacaktır. 6.1.4. Esnaf ve Sanatkarların Son Teknoloji Makine/Ekipman ve Demirbaş Alımları ile İşyeri Modernizasyonuna Yönelik Kredilendirilmesi Desteğin Amacı Nedir? Esnaf ve sanatkarların işletmeleri için ihtiyaç duydukları son teknoloji yeni makine/ekipman ve demirbaş alımları ve işyeri modernizasyonuna yönelik Kooperatiflerimiz kefaletiyle (kefalet veremeyen kooperatiflerin bulunduğu yerlerde doğrudan) kullandırılacak bir kredidir. Destekten Kimler Faydalanabilir? Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar www.dogaka.gov.tr Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni yanı sıra ilave olarak diğer nakdi ve gayrinakdi teminatlar. Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredinin üst limiti kredi talep edenin kredi değerliliği ile satın alınacak makine/ekipman ve demirbaşın fatura bedelini geçmeyecektir. Kredi kullandırımlarında maksimum 60 ay vade uygulanacaktır. 180 Desteğin Amacı Nedir? Esnaf-Sanatkarların hammadde ve döner sermaye ihtiyaçlarının karşılanması Destekten Kimler Faydalanabilir? Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR 6.1.5. Aylık Eşit Taksitli İşletme Kredisi Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredi Limiti : 125.000 TL Kredi Vadesi : 12-24 ay 6.1.6. Tesis Kredisi Desteğin Amacı Nedir? Esnaf ve sanatkarların işletmeleri için ihtiyaç duydukları yeni makina, araç ve gereç alımlarının karşılanması Destekten Kimler Faydalanabilir? Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni ve sigorta Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredi Limiti: 125.000 TL Kredi Vadesi: 2-5 Yıl Kredi Faiz Oranı 6.1.7. İstihdamı Destekleme Kredisi Desteğin Amacı Nedir? Esnaf ve Sanatkarların mal ve hizmet üretimini artırmaları ve özellikle yeni istihdam olanağı yaratmaları suretiyle ülke ekonomisine katkıda bulunabilmeleri için işyerlerinde kullanacakları yeni makina, araç-gereçlerin temini için kullandırılmaktadır. Ancak kullanılabilirliği teknik elemanlarca belirlenen eski model makine, araç ve gereçlerin satın alınması için de kullandırılabilir. 181 www.dogaka.gov.tr Destekten Kimler Faydalanabilir? Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni ve sigorta Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredi Limiti : 125.000 TL Kredi Vadesi : 1 yıl ödemesiz, en fazla 3 yıl 6.1.8. Kooperatif İhracat-Tesis Kredisi Desteğin Amacı Nedir? İmalat sektörü içinde faaliyet sürdüren direkt veya dolaylı olarak ihracata çalışan sanatkarların ihraç ettiği yada edeceği malın üretimi için ihtiyaç duyacağı ve teknoloji içeren makina teçhizat alımını teminen tesis kredisi şeklinde otorize olarak kullandırılır. Destekten Kimler Faydalanabilir? Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kredi Teminatı; Kooperatif kefaletinin yanısıra 2 şahıs kefaleti ve sigorta. Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredi Limiti : 125.000 TL Kredi Vadesi : 1.yılı faiz ve anapara ödemesiz 4 yıl 6.1.9. İskonto Kredisi Desteğin Amacı Nedir? Esnaf ve sanatkarların kısa süreli işletme giderlerinin finansmanı amacıyla; emre muharrer senetlerin iskontosu şeklinde kullandırılır. Destekten Kimler Faydalanabilir? Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine üye esnaf ve sanatkarlar www.dogaka.gov.tr Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek, ticari işletme rehni Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredi Limiti: 125.000 TL Kredi Vadesi: 1-9 ay 182 Desteğin Amacı Nedir? Kredi yeni model kullanılmamış taşıt alınması için tahsis edilir. Ancak, cari yıla göre otomobil, kamyonet ve minibüslerde 3, kamyon ve otobüslerde ise 5 yaşına kadar taşıt alımlarında da kredi kullandırılabilir. Destekten Kimler Faydalanabilir? Üzerine kayıtlı herhangi bir taşıtı olmayan ve geçimini sağlayacak geliri bulunmayan şoför esnafı KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR 6.1.10. Şoför Taşıt Edindirme Kredisi Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, rehin, Bankamız lehine kasko sigortası Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredi Limiti: 125.000 TL Kredi Vadesi: 2-5 yıl 6.1.11. Şoför Esnafına Taşıt Onarım Kredisi Desteğin Amacı Nedir? Taşıtların bakım-onarımı ile lastik veya yedek parça alımı gibi ihtiyaçlarını karşılamak üzere iskonto veya işletme kredisi şeklinde kullandırılır. Destekten Kimler Faydalanabilir? Geçimini şoförlük veya nakliyecilikle sağlayan ve ticari amaçla kullanmak üzere tek taşıta sahip olan şoför ve nakliyeciler Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kooperatif kefaleti ve şahıs kefaleti, ipotek Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredi Limiti: 125.000 TL Kredi Vadesi: İşletme Kredilerinde: 1-4 yıl İskonto Kredilerinde: 1-9 ay 6.1.12. Servis Aracı Kamyonet Yenileme Kredisi 183 www.dogaka.gov.tr Desteğin Amacı Nedir? Kredi 10 yıl ve daha eski model servis araçları ile kamyonetlerin yenilenmesi amacıyla, fatura karşılığı satıcı firmaya ödeme şeklinde otorize olarak kullandırılır. KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR Destekten Kimler Faydalanabilir? Okul ve Personel Servis araçları ile şehiriçi yük taşımacılığında kullanılan kamyonetlerin 10 yıl ve daha eski modellerinin yenilenmesini teminen Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerine ortak olan şoför esnafı Kredi İçin Teminat Ne Şekillerde Olmaktadır? Kredi Teminatı; Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi kefaletinin yanısıra 2 şahıs kefaleti, kasko sigortası ile taşıt rehni Kredi Limiti ve Vade Oranları Nedir? Kredi Limiti: 125.000 TL Kredi Vadesi: 3 yıl Özkaynak Katkısı: En az % 8 oranında özkaynak katkısı aranmaktadır. 7. Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) 7.1. Türkiye Grameen Mikrofinans Programı Mikrokredi Nedir? Mikrokredi, dar gelirli kadınların kendi kendilerine gelir getirici faaliyetlerde bulunmasına imkân sağlayan, teminat ve kefalet gerektirmeden verilen küçük bir sermayedir. Mikrokredinin Esasları Kredinin bir insan hakkı olduğu inancına dayanır, maddi açıdan yoksun kadınlara öncelik verir. Kadının sahip olduğu varlıklara değil, geleceğe dönük çalışma azmi ve potansiyelinin değerlendirilmesine dayanır. En yoksul olanlar dahil olmak üzere bütün insanların sınırsız kabiliyetlerle donanmış olduklarına inanır. İnsanlara hibe yada sadaka şeklinde yardımlar vermeye karşı bir duruşla, borç vererek iş sahibi olmasını ve kendi ayakları üzerinde durmasını sağlar. Kredi Miktarı? www.dogaka.gov.tr İlk kez başvuranlar, ilk yıl için 100 ile 1000 lira arasında kredi alır. 1 yıl vadeli verilen kredisini düzenli ödeyenlerin limiti ikinci yıl 2 bin liraya kadar çıkar. Sonraki yıllarda meblağ katlanarak artar. Kredi Geri Ödemesi Her hafta TİSVA’nın saha tahsildarları tarafından yapılan ziyaretler sonucunda, girişimci kadınlar aldıkları krediyi; %15 hizmet bedeli (Vakfın personel ve işletme giderleri ile Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisini kapsamaktadır) ile beraber 46 haftada haftalık taksitlerle geri öder. 184 1. Kredi Almak isteyen kadınlar 5’er kişilik grup oluşturur. 2. Onları 3 gün boyunca Türkiye İsrafı Önlemi Vakfı (TİSVA) tarafından eğitim verilir. 3. Kadınlar yakından tanınır. 4. TİSVA Krediyi kadınlara verir. 5. Kadınlar işe başlar. 6. Kadınlar, mikrokrediyi TİSVA’ya 46 haftada düzenli geri öder. 185 www.dogaka.gov.tr Nereye Başvurulur? Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) Mikro Kredi Merkezi Karaca Sokak 17/2 GOP 06700 Ankara Tel: 0(312) 440 88 66 - Faks: 0(312) 440 93 99 E-mail: tisva@tgmp.net KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR Mikrokredi Nasıl Uygulanır? KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR Bazı il ve ilçelerde bulunan ofislere de başvuru yapılabilir. HATAY Antakya Şubesi: Adres: Kışlasaray Mah. Vilayet Cad. B/Blok Nüfus Dairesi Üstü 2.Kat No:19 31100 Hatay İrtibat Kişisi: Serap Varoğlu Tel: (555) 9973633 İskenderun Şubesi: Adres: Atatürk Bulvarı Sivil Savunma Müdürlüğü zemin Kat No:43 İskenderun / Hatay İrtibat Kişisi: Hatice Şirin Tel: (555) 9973635 Reyhanlı Şubesi: Reyhanlı Belediyesi Kat:2 Reyhanlı / HATAY İrtibat Kişisi: Adnan Ateş Telefon: 5301439152 KAHRAMANMARAŞ Merkez: Adres: İl Özel İdare İş Merkezi Zemin Kat Kahramanmaraş İrtibat Kişisi: Süreyya Satıcı Tel: (344) 225 38 18 Elbistan Şubesi: Adres: Güneşli Mah. Şehit Er Ömer Cad. Çağlar sok. Çağdaş İş Merkezi No/205 Elbistan/Kahramanmaraş İrtibat Kişisi: Fatma Yekteuşakları Tel: (555) 997 36 30 Afşin Şubesi: Adres: Efsusturan Mahallesi A. Nazım Kaynak Cad. Hükümet Konağı Kat:1 Afşin /Kahramanmaraş İrtibat Kişisi: Sonay Denizhan www.dogaka.gov.tr Tel: (549)741 89 01 Göksun Şubesi: Adres: Kayabaşı Mah. Cumhuriyet Cad. Göksun Kaymakamlığı Hükümet Konağı Kat:1 Göksun/Kahramanmaraş İrtibat Kişisi: Mehtap Arslan Tel: (549) 741 89 02 186 Pazarcık Şubesi: Adres: Nurettin Aydın Mah. Kartalkaya Bulvarı No:1 Hükümet Konağı Pazarcık/ Kahramanmaraş İrtibat Kişisi: Nilgün Yılmaz Tel: (533) 931 20 98 KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR Türkoğlu Şubesi: Adres: Gaziler Mah. İstiklal Cad. Belediye Binası Kat:2 No:189 Türkoğlu/Kahramanmaraş İrtibat Kişisi: Fatma Topçuoğlu Tel: (549) 741 89 00 OSMANİYE *Türkiye Grameen Mikrofinans Programı çerçevesinde Osmaniye’de henüz şube açılmamıştır. 8. Orman ve Su İşleri Bakanlığı 8.1. Ağaçlandırma Kredisi Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Çevre ve Orman Bakanlığı Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Hizmetlerine İlişkin Usul ve Esaslar Desteğin Amacı Nedir? Orman alanını artırmak, biyolojik çeşitliliği geliştirmek ve bozulan orman ekosistemini yeniden oluşturmak. Destekten Kimler Faydalanabilir? Köy Tüzel Kişilikleri ve gerçek kişiler Destek Şartları Hibe, sadece köy tüzel kişiliklerince yapılacak özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya çalışmaları için verilir. Başvuru Orman ve Su İşleri İl Müdürlükleri 187 www.dogaka.gov.tr Kredi tahsis edilen özel orman fidanlıklarında üretilecek fidanların en az yüzde yetmiş (% 70) inin orman ağaç ve ağaççığı fidanı, en çok yüzde otuz (% 30) unun odun dışı orman ürünü veren türler ve süs bitkisi olması zorunludur. KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR 8.2. ORKÖY Kredileri5 Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Orman Köylüleri Kalkınma Hizmetlerine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik Destekten Kimler Faydalanabilir? Orman köyünde ikamet eden çiftçiler Destek Oran ve Süreleri Sosyal Krediler: Güneş Enerjisi ile su ısıtma sistemlerine 3 yıl vadeli faizsiz kredi, dam örtülüğü olarak kullanılacak galvaniz oluklu saç projelerine 5 yıl vadeli faizsiz kredi Ekonomik Krediler: Süt Sığırcılığı: 2 baş kültür ırkı, yem tohumu, yem ve sigorta primi için, 6 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi Süt Koyunculuğu: 30 koyun, 1 koç, yem ve sigorta primi için, 6 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi Besi Sığırcılığı: 10 baş hayvan, yem ve sigorta primi için, 5 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi Besi Koyunculuğu: 50 baş hayvan ve sigorta primi için, , 6 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi Seracılık: 6 ton/yıl domates, 6 ton/yıl hıyar için sera yapımı, damla sulama sistemi, fide ve tohum bedeli, 5 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi Kültür Mantarcılığı: 4.000 kg/yıl pastörize edilmiş hazır kompost yetiştiriciliği için inşaat bedelinin bir kısmı, havalandırma ve sulama ekipmanı ile termometre, higrometre, zaman saati ve terazi, 5 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi Bağcılık: 10.000 kg/yıl kapasite için fidan bedeli, çit bedeli ve gübre, 7 yıl vadeli, ilk 4 yıl ödemesiz faizsiz kredi Meyvecilik: 5 dekar alanda meyve yetiştiriciliği, 7 yıl vadeli, ilk 4 yıl ödemesiz faizsiz kredi Bodur ve Yarı Bodur Meyvecilik: 2-5 dekar alanda bodur meyve yetiştiriciliği, 6 yıl vadeli, ilk 3 yıl ödemesiz faizsiz kredi www.dogaka.gov.tr Zeytin Salamura: 5 ton/yıl kapasite için, 4 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi Halıcılık: 24m2/yıl kapasite için, 4 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi 5 Güney Ege Kalkınma Ajansı uzmanı Mehmet Sert tarafından hazırlanan Destek Belirleme Kılavuzundan faydalanılmıştır. 188 Boylu Fidan Yetiştiriciliği: 5 dekar alanda fidan bedeli, repikaj kabı, damlama sulama sistemi, tel bedeli ve nakliye bedeli, 7 yıl vadeli, ilk 4 yıl ödemesiz faizsiz kredi Ekoturizm: Yılda 672 kişiye hizmet verebilecek kapasitede ev pansiyonculuğu, 6 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi Arıcılık Kredileri: 20 kovan için, 4 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi Başvuru Orman ve Su İşleri İl Müdürlüğü KREDİ VEREN ULUSAL KURULUŞLAR Kilimcilik: 24 adet/yıl veya 72 m2/yıl kapasite için, 4 yıl vadeli, ilk yıl ödemesiz faizsiz kredi 9. Kredi Garanti Fonu Desteğin Amacı Nedir? KGF, küçük ve orta ölçekli işletmeler için sağladığı kefaletle bu işletmelere destek vermekte, yatırımlarının ve işletmelerinin finansmanında banka kredisi kullanmalarını mümkün hale getirmektedir. KGF, KOBİ’lere verdiği kefalet ve üstlendiği risk ile bu işletmelerin daha çok banka kredisi kullanabilmelerini sağlamakta, uzun vadeli ve uygun maliyetli kredilerden küçük işletmelerimizin de yararlanmasını mümkün hale getirmektedir. Destekten Kimler Faydalanabilir? Türkiye’nin bütün yörelerindeki KOBİ’ler, esnaf ve sanatkarlar, tarımsal işletmeler ve çiftçiler, kadın ve genç girişimciler Kefalet Limiti Ne Kadardır? Bir KOBİ için kefalet üst limiti 1.000.000.- TL, bu KOBİ’nin doğrudan ya da dolaylı olarak risk grubu oluşturduğu işletmeler için ise kefalet üst limiti 1.500.000.-TL’dir. Hangi Tür Kredilere Kefalet Verilir? İşletme ihtiyacına dönük her türlü kredi için kefalet verilmekte olup, kredi türü konusunda bir sınırlama bulunmamaktadır. Bu uzun vadeli bir yatırım kredisi olabileceği gibi, borçlu cari hesap şeklinde nakdi bir kredi ya da akreditif ve teminat mektubu gibi gayri nakdi bir kredi de olabilir. • • • • • • Yeni İş Kurma Mevcut Tesisin Genişletilmesi Hammadde Temini Yeni Teknoloji Kullanımı Yeni İş Yerine Taşınma Nakit Sıkıntısını Giderme • • • • • İhracatın Finansmanı İthalatın Finansmanı Teminat Mektubu Amaçlı Krediler Finansal Kiralama KOBİ’lerin Kullandığı Diğer Nakdi ve Gayrinakdi Krediler Riskin paylaşımı ilkesine göre çalışan Kredi Garanti Fonu, kredinin en çok % 80’ine kadar kefalet vermektedir. 189 www.dogaka.gov.tr KGF Riskin Ne Kadarını Üstlenir? ULUSLARARASI FONLAR AB MALİ YARDIMLARI KAMPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER AB MALİ YARDIMLARI KAMPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER A. AB MALİ YARDIMLARI KAPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLERİ Avrupa Birliği tarafından ülkemize sağlanan mali yardımlar “Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA)” ve “Birlik Programları” adı altındaki iki araç ile kullandırılmaktadır. 1. KATILIM ÖNCESİ AB MALİ YARDIMI (IPA) IPA’nın temel amacı, Topluluk müktesebatına uyum sağlamak amacıyla; aday ve potansiyel aday ülkelerin AB politikalarına ve standartlarına aşamalı olarak uyumunu sağlamak ve bu ülkeleri üyelik sonrasında faydalanılacak Yapısal Fonlara ve Uyum Fonuna hazırlamaktır. IPA kapsamında sivil toplum kuruluşları tarafından geliştirilen projeler “Hibe Programı” adı verilen bir yöntem ile finanse edilmektedir. Hibe Programı, AB uyum çalışmaları çerçevesinde merkezi düzeydeki kamu kuruluşları tarafından geliştirilmiş makro projelere sivil toplum kuruluşlarının da katılmasını sağlamak amacıyla oluşturulmuş bir proje uygulama yöntemidir. Yerel Düzeydeki projeler Hibe Programları aracılığıyla desteklenmektedir. Hibe Programının Hedef Kitlesindeki Kuruluşlar; Dernekler, Vakıflar, Kamu kurum/kuruluşları, Belediyeler, Odalar, İş Destek Örgütleri, Meslek Örgütleri, Sendikalar, İşveren Örgütleri, Üniversitelerdir. Programlara başvuru aşağıdaki internet siteleri aracılığı ile yapılmaktadır. Merkezi Finans ve İhale Birimi (www.mfib.gov.tr) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (www.ikg.gov.tr) Avrupa Birliği Bakanlığı (www.ab.gov.tr) Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu (www.avrupa.info.tr ) IPA kapsamında mali yardımlar beş bileşen kapsamında ele alınmaktadır: 1.1. Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma Finanse Edilen Alanlar: AB Müktesebatına uyum ve kurumsal yapılanma, Topluluk Programı ve Ajanslarına Katılım, Hukuk devletinin ve demokratik kurumların güçlendirilmesi, Kamu yönetimi ve ekonomik alandaki reformların desteklenmesi, İnsan Haklarının ve temel özgürlüklerin korunması ve geliştirilmesi, Sivil toplumun geliştirilmesi ile ilgili projeler öncelikli olarak finanse edilecektir. www.dogaka.gov.tr 1.2. Sınır Ötesi İşbirliği Finanse Edilen Alanlar: • Ekonomik faaliyetleri canlandırıcı küçük ölçekli altyapı (çevre, turizm gibi alanlarda) sınır ötesi sosyal ve kültürel bağların kuvvetlendirilmesi, • Ortak ekonomik ve çevresel planlamayı destekleyen teknik yardım hizmetlerinin sağlanması ile ilgili projeler öncelikli olarak finanse edilecektir. 192 Söz konusu bileşen kapsamındaki programlama çalışmaları Ulaştırma, Çevre ve Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programları çerçevesinde yürütülmektedir. Ulaştırma Operasyonel Programı, gelişen ekonomik ve sosyal yaşamın ihtiyacı olan ulaştırma altyapısını, geleceğin Trans-Avrupa Ulaştırma Ağlarına (TEN-T) bağlanacak şekilde, zamanında ve güvenli bir şekilde inşa etmek ve ulaştırma modelleri arasında dengeyi sağlayabilmek amacıyla kamu kurumlarının büyük altyapı projelerini içermektedir. Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programının amacı; KOBİ’ler, Araştırma-Geliştirme ve İnovasyon, Bilgi Toplumu ve Turizm gibi öncelikli alanlarda geliştirilen projeler aracılığıyla, bölgeler arasındaki gelişmişlik farklılıklarının azaltılması ve bölgelerin rekabet gücünün artırılmasıdır. Bu operasyonel programda, kamu kurumları, organize sanayi bölgeleri, küçük sanayi siteleri, teknoloji geliştirme bölgeleri (TGB) ve teknoloji geliştirme merkezleri (TEKMER) yönetimleri, ulusal ve bölgesel sanayi ve ticaret odaları, belediyeler, sektörel birlikler, dernekler, Vakıflar ve kooperatifler, üniversiteler, il özel idareleri gibi taraflar proje sunabilmektedir. Çevre Operasyonel Programı’nın temel amacı, yaşam standardını iyileştirmek ve çevreyi korumak amacıyla içme suyu, atık su arıtımı ve entegre katı atık hizmetlerine erişimi sağlayan projeleri ve belediyelerin bu alanlardaki kapasitelerini geliştirmelerine yönelik projeleri desteklemektir. Program bütçesi, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından oluşturulan ulusal proje önceliklendirme listesinde yer alan, belediyelerin su, atık su ve katı atık sektörlerine ait altyapı projeleri için kullandırılmaktadır. 1.4. İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi AB MALİ YARDIMLARI KAMPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER 1.3. Bölgesel Kalkınma Söz konusu bileşen kapsamındaki programlama çalışmaları, İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi OP’si altında yürütülmektedir. Programın temel amacı, IPA fonları aracılığıyla istihdam, eğitim, hayat boyu öğrenme ve sosyal içerme alanlarındaki projeleri destekleyerek, bilgi toplumuna geçiş sürecinde istihdam olanaklarını artırmak ve sosyal uyumu teşvik etmektir. Programın büyük bölümü hibe programlarından oluşmaktadır. Kamu kurum ve kuruluşları, yerel yönetimler, küçük ve orta ölçekli işletmeler, sendikalar, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları proje sunmak suretiyle hibe desteğinden yararlanabilmektedir. 1.5. Kırsal Kalkınma 193 www.dogaka.gov.tr Kırsal Kalkınma Programı Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu tarafından yürütülmektedir. Finanse Edilen Alanlar: Tarımsal işletmelerin yeniden yapılandırılması ve yenilenmesi Tarımsal ürünlerin işlenmesi ve pazarlanması Kırsal altyapı Kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi Üretici grupları Çevre dostu üretim metotları Avrupa Komisyonu, IPA Programı kapsamında, her bir aday ve potansiyel aday ülkeye tahsis edilecek kaynakları; her bir bileşen için ayrı ayrı ve çok yıllı olarak belirlemektedir. Bununla birlikte, ülkelere tahsis edilecek kaynak belirlenirken, ihtiyaç analizi, ülkenin fonları absorbe etme ve yönetim kapasitesi gibi faktörler yıllık olarak değerlendirilmektedir. Çok Yıllı İndikatif Mali Çerçeve Belgesi uyarınca, 2007-2013 dönemi için Türkiye’ye toplam 4,831 milyar avroluk AB kaynağı tahsis edilmesi öngörülmektedir. Kaynakların bileşenlere ve yıllara göre dağılımı şu şekildedir: AB MALİ YARDIMLARI KAMPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER Türkiye’ye Yapılan Bileşen Bazlı Mali Tahsisatlar (Milyon Avro) IPA Bileşenleri 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 TOPLAM Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma 256,7 256,1 239,6 211,3 228,6 233,9 238,3 1.664,50 Sınır Ötesi İşbirliği 2,1 2,9 3 9,6 9,8 10 10,2 47,6 Bölgesel Kalkınma 167,5 173,8 182,7 238,1 293,4 367,8 378 1.801,30 İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi 50,2 52,9 55,6 63,4 77,6 89,9 96 485,6 Kırsal Kalkınma 20,7 53 85,5 131,3 172,5 197,9 213 873,9 Toplam 497,2 538,7 566,4 653,7 781,9 899,5 935,5 4.872,90 2. BİRLİK PROGRAMLARI 2.1. Hayatboyu Öğrenme ve Gençlik Programı www.dogaka.gov.tr Hayatboyu Öğrenme Programı, AB içinde eğitim ve öğretim sistemleri arasında değişim, işbirliği ve hareketliliğin güçlendirilmesini ve böylece Birlik sisteminin dünya çapında bir kaliteye ulaşmasını hedeflemektedir. Yeni program dört sektörel alt program (Comenius, Erasmus, Leonardo da Vinci, Grundtvig), bir ortak konulu program (Transversal Programme) ve Jean Monnet eyleminden oluşmaktadır. Programla ilgili ülkemizdeki sorumlu kuruluş Ulusal Ajans (T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı AB Eğitim Programları Merkezi Başkanlığı)’dır. Hayatboyu Öğrenme Programı kapsamında; Comenius Program’ının temel amacı, “Okul Eğitimi” alanında Avrupa ülkeleriyle işbirliği yapmak suretiyle eğitimde kaliteyi artırmak ve kültürel diyalogu sağlayarak dil öğrenimini teşvik etmektir. Bu program; Okul Öncesi Eğitim, İlköğretim ve ortaöğretim alanlarını kapsamaktadır. Erasmus programı, ise, yükseköğretim kurumlarının birbirleri ile işbirliği yapmalarını teşvik etmeye yönelik bir programdır. Program, yükseköğretim kurumlarının birbirleri ile ortak projeler üretip hayata geçirmelerini, kısa süreli öğrenci ve personel değişimi yapabilmeleri için karşılıksız mali destek sağlamayı öngörmektedir. Tüzel kişilik sahibi tüm resmi ve özel kurum ve kuruluşlar, eğitim kurumları ile KOBİ, STK ve yerel idarelerin kullanımına açık olan Leonardo da Vinci ise, program kapsamındaki mesleki eğitim programıdır. Grundtving ise yetişkin eğitimine yöneliktir. Ayrıntılı bilgi www.ua.gov.tr adresinden elde edilebilir. Hayatboyu öğrenme programının 2007-2013 yılları arasındaki toplam bütçesi 6.970 milyar Avro’dur. Bu bütçenin ülke merkezli faaliyetler için 2012 bütçesi 62.232.000 Avro olarak öngörülmüştür. Öngörülen bütçenin Türkiye’deki alt programlar arasında dağılımı aşağıda verilmiştir. 194 Alt Program Bütçeden Ayrılan Pay (Avro) Comenius 9.723.000 Erasmus 31.187.000 Leonardo da Vinci Grundtvig 18.431.000 2.631.000 Çalışma Ziyareti Faaliyeti 278.000 Program 2014 yılı itibarıyla yeni bir döneme girecektir. Hayatboyu Öğrenme Programı ve Gençlik Programı’nın da dahil olduğu yedi farklı program “Erasmus For All” başlıklı yeni bir çatı program altında birleşecektir. 2014-2020 arasında geçerli olması planlanan ve 19 milyar avro bütçe ile yola çıkan program Avrupa Parlamentosu’nda onaylandıktan sonra yürürlüğe girecektir. 2.2. Kültür Programı Programın temel hedefleri; kültürler arası diyalogun artırılması ile sanatçıların, kültür alanında çalışanların, kültür-sanat eserlerinin ve sanat çalışmalarının sınır ötesi dolaşımının geliştirilmesidir. Program; Kültürel Eylemler Desteği ve Kültürel Organizasyonlar Desteği olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Ülkemizde bu program ile ilgili bilgilendirme faaliyetleri Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültürel İrtibat Noktası tarafından yürütülmektedir. Ayrıntılı bilgi www.ccp.gov.tr adresinden elde edilebilir. AB MALİ YARDIMLARI KAMPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER Hayatboyu Öğrenme Bütçesinin Alt Programlar Arasında Dağılımı (2012) 2.3. Progress Programı Program AB’nin istihdam, sosyal içerme ve koruma, çalışma koşulları, cinsiyet eşitliği ve ayrımcılıkla mücadele alanlarını kapsamaktadır. Program Avrupa Komisyonu İstihdam ve Sosyal İşler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. İstihdam, sosyal koruma ve içerme, çalışma şartları, ayrımcılıkla mücadele ve çeşitlilik ve toplumsal cinsiyet eşitliği.olmak üzere beş bölümden oluşan Progress programına ilişkin olarak, Türkiye’de sosyal koruma ve sosyal içerme, çalışma koşulları, ayrımcılıkla mücadele ve cinsiyet eşitliği alanlarından sorumlu kuruluş Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı AB Koordinasyon Dairesi Başkanlığı’dır. İstihdama ilişkin gerçekleştirilecek eylemlerin ülkemizdeki irtibat kuruluşu ise Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü’dür. Ayrıntılı bilgi www.csgb.gov.tr adresinden elde edilebilir. 2.4. 7. Çerçeve Programı Program AB’nin “dünyanın en dinamik rekabetçi bilgi temelli ekonomisi” olması hedefine ulaşmak amacıyla oluşturulmuştur. İşbirliği Özel Programı, Fikirler Özel Programı, Kişiyi Destekleme Özel Programı ve Kapasiteler Özel Programı’ndan oluşan 7. Çerçeve Programı’nın ulusal koordinatörü TÜBİTAK’tır. Ayrıntılı bilgi www.fp7.org.tr adresinden elde edilebilir. 2.5. Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı 195 www.dogaka.gov.tr Program Avrupa Komisyonu tarafından Tek Pazar içerisinde rekabet edebilirliğin ve yenilikçiliğin desteklenmesi için oluşturulmuştur. Programın hedefleri arasında KOBİ’lerin rekabet gücünü artırmak, inovasyon gerçekleştirebilecekleri ortamı hazırlamak, bilgi toplumunun gelişimine katkıda bulunmak, yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları yaratmak yer almaktadır. Program Avrupa Komisyonu İşletme ve Sanayi Politikası Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Türkiye’deki irtibat kurumu ise Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü’dür. Ayrıntılı bilgi www.ab.sanayi.gov.tr adresinden elde edilebilir. BÜYÜKELÇİLİK FONLARI BÜYÜKELÇİLİK FONLARI B. BÜYÜKELÇİLİK FONLARI 1. JAPONYA BÜYÜKELÇİLİĞİ Japon Hükümeti, kalkınmakta olan ülkelerde temel ihtiyaçları karşılamak üzere hazırlanmış kalkınma projelerine yönelik bir mali yardım programı sunmaktadır. “Yerel Projelere Hibe Yardımı (GGP)” olarak adlandırılan bu program, sivil toplum kuruluşları, dernekler ve belediyeler gibi çeşitli kuruluşlarca önerilen projeleri geri ödemesiz bir mali yardımla desteklemektedir. Programın Türkiye’de uygulanması ile ilgili anlaşma Japon Hükümeti ile Türkiye arasında 11 Eylül 2000 tarihinde imzalanmıştır. Program bu tarihten itibaren Türkiye’de uygulanmaktadır. Proje başına sağlanabilecek maksimum hibe miktarı 10 milyon Japon Yen’dir. Kabul Edilen Proje Konuları Temel Sağlık: Koruyucu sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi, sağlık merkezlerinin ekipmanlarının yenilenmesi ve yeni ekipman sağlanması Engelliler: Engelliler için özel okul veya merkezler, üretime yönelik atölyeler Kalkınmada Kadın: Kadınların bölgede kalkınmasını hedefleyen beceri geliştirme, mesleki eğitim ve rehabilitasyon merkezleri Kamu Faydası/Diğer Dezavantajlı Kesimler: Yaşlılar için özel bakım merkezleri, huzurevleri, çocuklara ve gençlere yönelik eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, sokak çocukları veya kimsesizler için tesisler Kapasite Geliştirme ve Eğitim: Mesleki eğitim, özel topluluklar için kapasite geliştirme programları Diğer Proje Konuları: Gelir eşitsizliğinin düzenlemesi, temiz su temini, küçük çaplı afet yönetimi ve afet zararlarının önlenmesi Hibe programları ile ilgili detaylı bilgiye, http://www.tr.emb-japan.go.jp/Hibe_Yardimi/GGP.htm adresinden ulaşabilir. 2. KANADA BÜYÜKELÇİLİĞİ Kanada Uluslararası Kalkınma Ajansı (CIDA), sürdürülebilir kalkınmayı destekleme, yoksulluğu azaltma, daha güvenli, eşitlikçi ve refah bir dünya sağlamak için insani yardım sağlamaya kendini adamış Kanada’nın tüm dünyadaki resmi kalkınma yardımlarının ana aracı kurumudur. Bunları başarmak için program aşağıda sıralanan altı öncelikli konu üzerine yoğunlaşmaktadır: www.dogaka.gov.tr Demokratik yönetim Özel sektörü kalkındırma Sağlık Temel eğitim Kadın - erkek arası eşitlik Çevresel sürdürülebilirlik Program hakkında detaylı bilgiye, http://www.canadainternational.gc.ca/turkey-turquie/development-developpement/index.aspx?lang=tur&menu_id=45&menu=L adresinden ulaşabilir. 198 Avustralya Büyükelçiliği’nin Doğrudan Yardım Programı (DAP), insani zorluklara uzun vadede ve sürdürülebilir bir biçimde yönelmeyi amaçlayan esnek ve küçük hibelerdir. DAP fonları katılımcı nitelikteki küçük-ölçekli kalkınma projelerini desteklemekte kullanılmaktadır ve yararlananların projelerin tanımlanması, tasarlanması ve yönetimine katılımını sağlamıştır. Kadınların, çocukların ve diğer dezavantajlı grupların ihtiyaçlarına ve çevre ile ilgili fayda sağlayan projelere özel önem verilmektedir. DAP fonları kar amacı gütmeyen kalkınma faaliyetlerinde bulunan bireylere, toplum gruplarına ve sivil toplum kuruluşlarına açıktır. Hibe verilen örnek alanlar arasında: toplum sağlığı, eğitim, küçük ölçekli altyapı, kırsal ve tarımsal kalkınma ve çevre bulunmaktadır. BÜYÜKELÇİLİK FONLARI 3. AVUSTRALYA BÜYÜKELÇİLİĞİ Fonlar için başvuran kişi veya gruplar başvurularını yazılı olarak aşağıdaki adrese yapmalıdırlar: Elif Barutcuoglu-Wade, Avustralya Büyükelçiliği Uğur Mumcu Cad. No. 88 Gaziosmanpaşa 06700 Ankara Tel: 0312-459 9504 Faks: 0312-459 9503 or 0312-446 4827 e-mail: elif.barutcuoglu-wade@dfat.gov.au Başvurular aşağıdaki konuları içermelidir: Başvuranın adres bilgileri, Projenin ayrıntılı bir tanımlaması, Talep edilen fonun miktarı, Projeden beklenen gelişmeler (örneğin, toplumsal kalkınma, eğitim, sağlık, kadınlar ve diğer dezavantajlı gruplar veya çevre konusunda sürdürülebilirlik alanlarındaki gelişmeler) Uygun kurumsal destek düzenlemelerinin ayrıntıları (örneğin düzenli ve tekrarlanan giderlerin düzeyi ve uzun vadede bu maliyetlerin karşılanabileceğinin gösterilmesi)faaliyetin hedef kitlenin ek gelişimi için ne düzeyde itici güç olabileceği, Program hakkında detaylı bilgiye, http://www.turkey.embassy.gov.au/ankaturkish/Development_cooperat.html adresinden ulaşılabilir. www.dogaka.gov.tr 199 KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR C. KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR 1. Avrupa Yatırım Bankası 1.1. Büyüyen Anadolu KOBİ Kredisi Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Avrupa Yatırım Bankası – Halk Bankası İşbirliği Protokolü Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerinin uluslararası düzeyde rekabet gücünün arttırılması Destekten Kimler Faydalanabilir? İmalat Sanayi, Tarıma Dayalı Sanayi, Turizm, Eğitim, Sağlık, Çevre Koruma, Yenilenebilir Enerji, Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Lojistik ve Ticaret alanlarında 43 ilde faaliyet gösteren KOBİ’ler Destek Konusu Nedir? Yatırım veya işletme kredisi Destek Tutarı ve Oranları Nedir? 500.000 EURO’ya da karşılığı TL’ye kadar Destek Süresi Nedir? Maksimum 5 yıl vadeli Başvuru Halk Bankası 1.2. KOBİ Kredisi www.dogaka.gov.tr Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Avrupa Yatırım Bankası – Halk Bankası İşbirliği Protokolü Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerinin uluslararası düzeyde rekabet gücünün arttırılması 202 Destek Konusu Nedir? Yatırım veya işletme kredisi Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Kredi alt limiti olmaksızın 12.500.000 EURO’ya da karşılığı USD’ye kadar Destek Süresi Nedir? İşletme kredilerinde 1 yıl ödemesiz dönemli toplam 4 yıl; Yatırım kredilerinde 2 yıl ödemesiz dönemli toplam 7 yıla kadar KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR Destekten Kimler Faydalanabilir? İmalat sanayi, turizm, eğitim, sağlık, çevre koruma, altyapı, hizmet, bilgi ve iletişim teknolojileri sektörlerinde faaliyet gösteren, çalıştırdığı işçi sayısı 1.500’ün altında olan firmalar Başvuru Halk Bankası 2. Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası Kobi Yatırım Kredisi Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası – Halk Bankası İşbirliği Protokolü Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerinin uluslararası düzeyde rekabet gücünün arttırılması Destekten Kimler Faydalanabilir? İmalat sanayi, tarıma dayalı sanayi, turizm, çevre koruma, altyapı, hizmet, bilgi ve iletişim teknolojileri sektörleri ile bu sektörlere doğrudan hizmet veren sektörlerde faaliyet gösteren, yıllık net satış tutarı 50.000.000 EURO’u ve aktif büyüklüğü 43.000.000. EURO’u aşmayan, çalıştırdığı işçi sayısı 250’den fazla olmayan firmalar Destek Konusu Nedir? Yatırım veya işletme kredisi Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Kredinin üst limiti 2.000.000 EURO’dur Başvuru Halk Bankası 203 www.dogaka.gov.tr Destek Süresi Nedir? 2 yıl anapara ödemesiz toplam 7 yıl vade imkanlı KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR 3. Dünya Bankası Kredileri 3.1. KOBİ Kredileri Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Dünya Bankası – Halk Bankası İşbirliği Protokolü Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerinin uluslararası düzeyde rekabet gücünün arttırılması Destekten Kimler Faydalanabilir? İmalat sanayi, tarıma dayalı sanayi, turizm, eğitim, sağlık, çevre koruma, yenilenebilir enerji (Jeotermal, rüzgar, güneşli, biyoenerji vb.), bilgi ve iletişim teknolojileri sektörleri ile bu sektörlere doğrudan hizmet veren sektörlerde faaliyet gösteren, yıllık net satış tutarı 20.000.000 USD’yi aşmayan, çalıştırdığı işçi sayısı 250’den fazla olmayan firmalar Destek Konusu Nedir? Yatırım veya işletme kredisi Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Kredi alt limiti olmaksızın 12.500.000 EURO ya da karşılığı USD’ye kadar Destek Süresi Nedir? İşletme kredilerinde 1 yıl ödemesiz dönemli toplam 4 yıl; Yatırım kredilerinde 2 yıl ödemesiz dönemli toplam 7 yıla kadar Başvuru Halk Bankası 3.2. Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredileri Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Dünya Bankası’nın KOBİ’leri destekleme faaliyeti www.dogaka.gov.tr Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerinin Yenilenebilir Kaynaklara dayalı enerji üretim yatırımlarının desteklenmesi Destekten Kimler Faydalanabilir? Proje konusu, “Yenilenebilir Enerji” ve “Enerji Verimliliği” tanımlarına uyan ve Türkiye Çevre Mevzuatı ile Dünya Bankası Çevre Politikasına uygun olan, ilgili Kurullarca getirilen düzenlemeler sonucu sahip olunması gereken tüm izin ve belgelere sahip olan yatırımcılar 204 Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Kredi limiti En fazla 50 milyon USD’dır. Kredilendirme oranı en fazla yatırım tutarının % 75’idir. İstenilecek minimum öz kaynak oranı %15’tir. Destek Süresi Nedir? Vade değerlendirme sonucunda belirlenmektedir. Başvuru Türkiye Kalkınma Bankası KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR Destek Konusu Nedir? Özel Sektör tarafından gerçekleştirilecek Yenilenebilir Kaynaklara dayalı enerji üretim yatırımları ve enerji verimliliği sağlayan yatırımların mal, hizmet, inşaat giderleri ve bunlara ilişkin danışmanlık hizmetlerinin finansmanı 4. İslam Kalkınma Bankası 4.1. Yatırım Kredileri Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? İslam Kalkınma Bankası Mevzuatı Desteğin Amacı Nedir? Yatırımcıların teşvik edilmesi Destekten Kimler Faydalanabilir? Yatırım Teşvik Belgesinde yatırımın finansmanı bölümünde kendilerine bir dış kredi öngörüsü yapılan yatırımcılar Destek Konusu Nedir? Yatırım Teşvik Belgesine sahip yatırımcıların belge kapsamında yerli ve ithal makine-teçhizat alımlarının ve bu makine-teçhizatla ilgili montaj hizmetlerinin finansmanı Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Makine teçhizat bedelinin %100’ü kredilendirilebilmektedir. Kredi miktarı en az 500.000 USD, en fazla 10.000.000 USD Başvuru Türkiye Kalkınma Bankası 205 www.dogaka.gov.tr Destek Süresi Nedir? 2 yıl anapara ödemesiz toplam 7 yıl vade imkanlı KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR 5. Alman Yatırım Bankası (KFW) 5.1. Yatırım Kredisi Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Alman Yatırım Bankası Mevzuatı Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerinin ve girişimcilerin teşvik edilmesi Destekten Kimler Faydalanabilir? Yatırım teşvik belgesinde yatırımın finansmanı bölümünde kendilerine bir dış kredi öngörüsü yapılan ve ihracat potansiyeli olan yatırımcılar Destek Konusu Nedir? Yatırımcıların Almanya’dan ithal edecekleri Alman orijinli makine teçhizatın finansmanı Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Krediye konu olan yatırım malı sipariş tutarının en az 500.000 Avro olması durumu ile 6 ay ödemesiz dönem dahil 5 yıl vade Destek Süresi Nedir? 2 yıl anapara ödemesiz toplam 7 yıl vade imkanlı Başvuru İş Bankası, Akbank, Vakıfbank 6. Fransız Kalkınma Ajansı (FKA) Kredileri www.dogaka.gov.tr 6.1. KOBİ Kredileri Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Fransız Kalkınma Ajansı (AFD)’nın Türk-Fransız işbirliğini güçlendirmeye katkıda bulunma faaliyetleri Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerin Yatırım ve/veya İşletme Sermayesi ihtiyaçlarının finansmanı Destekten Kimler Faydalanabilir? İmalat, tarıma dayalı sanayi, turizm, eğitim, sağlık, çevre koruma, yenilenebilir enerji (hidroelektrik, 206 Destek Konusu Nedir? Çevre ile ilgili yatırım ve/veya işletme kredisi Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Kredi üst limiti 2.000.000 avro Destek Süresi Nedir? İşletme kredilerinde 1 yıl ödemesiz dönemli toplam 4 yıl; Yatırım kredilerinde 2 yıl ödemesiz dönemli toplam 7 yıl vade KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR jeotermal, rüzgar, enerji, biyoenerji vb.), bilgi ve iletişim teknolojileri ve bu sektörlere doğrudan hizmet veren sektörlerde faaliyet gösteren, yıllık net satış tutarı 25.000.000 EURO’u aşmayan, çalıştırdığı işçi sayısı 250’den fazla olmayan firmalar Başvuru Halk Bankası 6.2. Yenilenebilir Enerji Kredileri Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Fransız Kalkınma Ajansı (AFD)’nın Türk-Fransız işbirliğini güçlendirmeye katkıda bulunma faaliyetleri Desteğin Amacı Nedir? KOBİ’lerin Yatırım sermayesi ihtiyaçlarının finansmanı Destekten Kimler Faydalanabilir? Hidroelektrik Santrali(HES), Rüzgar Enerjisi Santrali (RES), Güneş Enerjisi Santrali, Jeotermal Santrali, Biyokütle gibi çalıştırdığı işçi sayısı 500’den fazla olmayan firmalar Destek Konusu Nedir? Yenilenebilir enerji projelerinin finansmanı Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Projeye göre belirlenmektedir Başvuru Halk Bankası 207 www.dogaka.gov.tr Destek Süresi Nedir? En fazla 10 yıl vade KREDİ VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR 6.3. Enerji Verimliliği Kredileri Desteğin Yasal Dayanağı Nedir? Fransız Kalkınma Ajansı (AFD)’nın Türk-Fransız işbirliğini güçlendirmeye katkıda bulunma faaliyetleri Desteğin Amacı Nedir? Enerji verimliliğinin artırılması Destekten Kimler Faydalanabilir? Üretim sürecinde harcanan enerjiyi azaltarak tasarruf etmek isteyen ve enerji verimliliği, ısı yalıtımı konularında yatırım yapmayı planlayan KOBİ›ler Destek Konusu Nedir? İşletmelerin, modernizasyon ve kapasite artışına yönelik olarak yapacakları yatırımları ve verimlilik artışı sağlamak amacıyla işletmelerindeki enerji giderlerinin azaltılmasına yönelik tüm yatırımların kredilendirilmesi Destek Tutarı ve Oranları Nedir? Kredi üst limiti 2.000.000 Avro Destek Süresi Nedir? En fazla 7 yıl vade www.dogaka.gov.tr Başvuru Halk Bankası 208 DİZİN I (YARARLANICI KURUM/KURULUŞLAR) BELEDİYELER Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES) Sayfa 81 (Kalkınma Bakanlığı- Su, Kanalizasyon ve Altyapı Projesi-SUKAP) Sayfa 129 (TÜBİTAK-4003 - Bilim Merkezi Kurulması Destek Programı) Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı) Sayfa 193 (AB Destekleri-İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı) Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Japonya Büyükelçiliği) Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği) BİLİŞİM VE YAZILIM SEKTÖRÜ FİRMALARI Sayfa 27 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Ar-Ge Yardımı) Sayfa 28 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazar Araştırma Yardımı) Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 34 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 38 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Fuarlara Katılım Desteği) Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi) Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 165 (TTGV- İleri Teknoloji Projeleri Desteği (İTEP )) ENDÜSTRİ BÖLGELERİ Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği) Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) 209 www.dogaka.gov.tr Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi) KAMU KURUMLARI Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES) Sayfa 116(TÜBİTAK-1007 Kamu Kurumları Ar-Ge Projelerini Destekleme Programı) Sayfa 117(TÜBİTAK-1011 Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı) Sayfa 151 (Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı- Ar-Ge Projelerini Destekleri) Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı) Sayfa 193 (AB Destekleri-İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı) Sayfa 194 (AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı-Leonardo Da Vinci) Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği) İHRACATÇI BİRLİKLERİ Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) Sayfa 28 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği) Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği) Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 46 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality®’nin Desteklenmesi) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) Sayfa 121 (TÜBİTAK-1503 Proje Pazarları Destekleme Programı) www.dogaka.gov.tr Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı) KAMU KURULUŞU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARI Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) 210 Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES) Sayfa 104 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı) Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği) KOOPERATİFLER Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği) Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği) Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı) MÜTEAHHİTLİK VE TEKNİK DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİ Sayfa 44 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Teknik Müşavirlik Şirketlerine Sağlanacak Devlet Yardımları) ORGANİZATÖR KURULUŞLAR Sayfa 30 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Alım Heyeti Programları) Sayfa 37 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği) Sayfa 38 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Fuarlara Katılım Desteği) Sayfa 126 (TÜBİTAK-2223 Yurtiçi Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Programı) Sayfa 195 (AB Destekleri-Kültür Programı) ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİ Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği) Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) 211 www.dogaka.gov.tr Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) Sayfa 89 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Organize Sanayi Bölgeleri Destekleri) Sayfa 173 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı) SANAYİ KURULUŞLARI Sayfa 14(Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) Sayfa 27 Ekonomi Bakanlığı- (Dış Ticaret Teşvikleri) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 75 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Faiz ve Faizsiz Kredi Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) Sayfa 87 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Teknoloji Geliştirme Bölgeleri) Sayfa 89 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Organize Sanayi Bölgeleri) Sayfa 91 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB Destekleri) Sayfa 116 (TÜBİTAK-1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı) Sayfa 118 (TÜBİTAK-1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı) Sayfa 119 (TÜBİTAK-1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı) Sayfa 119 (TÜBİTAK-1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı) Sayfa 120 (TÜBİTAK-1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı) Sayfa 122 (TÜBİTAK-1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı) Sayfa 124 (TÜBİTAK-1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı) Sayfa 166 (TTGV- Çevre Teknolojileri Desteği) Sayfa 165 (TTGV- İleri Teknoloji Projeleri Desteği (İTEP )) Sayfa 166 (TTGV- Enerji Verimliliği Desteği) Sayfa 193 (AB Destekleri-İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı) Sayfa 194 (AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı-Leonardo Da Vinci) Sayfa 195 (AB Destekleri-Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı) Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği) Sayfa 202 (Avrupa Yatırım Bankası-Büyüyen Anadolu KOBİ Kredisi) Sayfa 202 (Avrupa Yatırım Bankası- KOBİ Kredisi) Sayfa 203 (Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası- Kobi Yatırım Kredisi) Sayfa 204 (Dünya Bankası- KOBİ Kredileri) www.dogaka.gov.tr Sayfa 205 (Dünya Bankası-Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredileri) Sayfa 205 (İslam Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri) Sayfa 206(Alman Yatırım Bankası-KFW- Kredileri) Sayfa 206 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- KOBİ Kredileri) Sayfa 207 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Yenilenebilir Enerji Kredileri) 212 Sayfa 208 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Enerji Verimliliği Kredileri) Sayfa 172 (Türk Eximbank Kredileri) Sayfa 174 (Türkiye Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri) Sayfa 174 (Türkiye Kalkınma Bankası-İşletme Kredileri) Sayfa 175 (Türkiye Sınai Kalkınma Bankası-Yatırım Kredi Paketi) Sayfa 176 (Tarım Bakanlığı Kredileri) Sayfa 178 (Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Kredileri) Sayfa 189 (Kredi Garanti Fonu) SEKTÖREL DIŞ TİCARET ŞİRKETLERİ Sayfa 28(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazar Araştırma Desteği) Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği) Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği) Sayfa 34 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 36 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-İstihdam Yardımı) Sayfa 37 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği) Sayfa 38 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Fuarlara Katılım Desteği) Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 60 (Ekonomi Bakanlığı- Dahilde İşleme Rejimi) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 172 (Türk Eximbank Kredileri) SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği) Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 51 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality®’nin Desteklenmesi) Sayfa 52 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Tasarım Desteği) Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) 213 www.dogaka.gov.tr Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES) Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı) Sayfa 193 (AB Destekleri-İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı) Sayfa 194 (AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı-Leonardo Da Vinci) Sayfa 195 (AB Destekleri-Kültür Programı) Sayfa 169 (Dernek, Vakıf ve Benzeri Teşekküllere Devlet Desteği) Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Japonya Büyükelçiliği) Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği) Sayfa 199 (Büyükelçilik Fonları-Avustralya Büyükelçiliği) TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği) Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği) Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) Sayfa 86 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 87 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Teknoloji Geliştirme Bölgeleri) Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı) TİCARET VE SANAYİ ODALARI Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği) Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği) Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) www.dogaka.gov.tr Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) Sayfa 121 (TÜBİTAK-1503 Proje Pazarları Destekleme Programı) Sayfa 193 (AB Destekleri-Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı) 214 TÜRK ŞİRKETLERİNİN YABANCI ÜLKEDEKİ ŞUBELERİ Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi) Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Sağlık Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler) ÜNİVERSİTE, ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ VE ÖĞRENCİLER Sayfa 29 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Pazara Giriş Desteği) Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Proje Bazlı Eğitim Desteği) Sayfa 42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 71 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Proje Teklif Çağrısı) Sayfa 72 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Doğrudan Faaliyet Desteği) Sayfa 73 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Güdümlü Proje Desteği) Sayfa 77 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES) Sayfa 81 (Kalkınma Bakanlığı-Araştırma Altyapısı ve Araştırmacı İnsan Gücü Yetiştirme Programları) Sayfa 84 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-SAN-TEZ) Sayfa 85 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Teknogirişim Sermayesi Desteği) Sayfa 87 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Teknoloji Geliştirme Bölgeleri) Sayfa 100 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Tasarım Uygulama Destek Programı) Sayfa 114 (TÜBİTAK-1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projeleri Destekleme Programı) Sayfa 114 (TÜBİTAK-1002 Hızlı Destek Programı) Sayfa 115 (TÜBİTAK-1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı) Sayfa 117 (TÜBİTAK-1011 Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı) Sayfa 118(TÜBİTAK-1301 Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Ağları ve Platformları Kurma Girişim Projeleri) Sayfa 120(TÜBİTAK-1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı) Sayfa 121(TÜBİTAK-1503 Proje Pazarları Destekleme Programı) Sayfa 122(TÜBİTAK-Girişimcilik Aşamalı Destek Programı) Sayfa 124 (TÜBİTAK-2217Lisansüstü Yaz Okulu ve Benzeri Diğer Etkinliklerin Desteklenmesi) Sayfa 126 (TÜBİTAK-2223 Yurtiçi Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Programı) 215 www.dogaka.gov.tr Sayfa 123(TÜBİTAK-1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı) Sayfa 126 (TÜBİTAK-2224 Yurt Dışı Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği Programı) Sayfa 127 (TÜBİTAK-2229 Lisans ve Lisans Öncesi Öğretmen ve Öğrencilere Yönelik Bilimsel Etkinlik Düzenleme Programı) Sayfa 128(TÜBİTAK-2231 Lindau Bilimsel Etkinliklere Katılma Desteği) Sayfa 128 (TÜBİTAK-2236 Uluslararası Deneyimli Araştırmacı Dolaşımı Destek Programı) Sayfa 129 (TÜBİTAK-2237 Proje Eğitimi Etkinliklerini Destekleme Programı) Sayfa 129 (TÜBİTAK-2239 Girişimcilik ve Yenilikçilik Eğitimi ve Araştırma Faaliyetlerini Destekleme Programı) Sayfa 129 (TÜBİTAK- 3501 Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı) Sayfa 128 (TÜBİTAK- 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları) Sayfa 128(TÜBİTAK- 4005 - Bilim ve Toplum Yenilikçi Eğitim Uygulamaları) Sayfa 128(TÜBİTAK- 5001 - Akademik e-Kitap Çağrısı) Sayfa 128(TÜBİTAK- İkili Proje Destekleri ) Sayfa 128(TÜBİTAK- ERA-NET) Sayfa 128(TÜBİTAK- COST (Bilimsel ve Teknik İşbirliği Alanında Avrupa İşbirliği) Sayfa 128(TÜBİTAK- AB ÇP’ye Katılımı Özendirme Ödül Desteği) Sayfa 128(TÜBİTAK- Konsorsiyum Oluşturma Amaçlı Seyahat Desteği) Sayfa 128(TÜBİTAK- ICGEB- Uluslararası Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Araştırma. MerkezleriDestekleri) Sayfa 151(Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı- Ar-Ge Projelerini Destekleri) Sayfa 193(AB Destekleri-İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı) Sayfa 194(AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı-Leonardo Da Vinci) YABANCI ŞİRKETLERİN TÜRKİYE’DEKİ ŞUBELERİ Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) DİZİN II (TEŞVİK VE DESTEK KONULARI) AR-GE, İNOVASYON, BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR Sayfa 14(Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) Sayfa 27 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Ar-Ge Desteği) Sayfa 81(Kalkınma Bakanlığı-Araştırma Altyapısı ve Araştırmacı İnsan Gücü Yetiştirme Programları) Sayfa 84(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-SAN-TEZ) www.dogaka.gov.tr Sayfa 86(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 86 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Tasarım Uygulama Destek Programı) Sayfa 114 (TÜBİTAK-1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projeleri Destekleme Programı) 216 Sayfa 114(TÜBİTAK-1002 Hızlı Destek Programı) Sayfa 115(TÜBİTAK-1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı) Sayfa 116(TÜBİTAK-1007 Kamu Kurumları Ar-Ge Projelerini Destekleme Programı) Sayfa 118(TÜBİTAK- 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Sayfa 120(TÜBİTAK-1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı) Sayfa 119(TÜBİTAK-1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı) Sayfa 123(TÜBİTAK-1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı Sayfa 124(TÜBİTAK-1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı) Sayfa 129(TÜBİTAK-2239 Girişimcilik ve Yenilikçilik Eğitimi ve Araştırma Faaliyetlerini Destekleme Programı) Sayfa 151(Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı- Ar-Ge Projelerini Destekleri) Sayfa 165(TTGV- İleri Teknoloji Projeleri Desteği (İTEP )) Sayfa 195 (AB Destekleri-Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı) BAĞIMSIZ DENETİM DESTEĞİ Sayfa 109 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı- Bağımsız Denetim Desteği) BELGELENDİRME Sayfa 34(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi) Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 100(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Tasarım Uygulama Destek Programı) Sayfa 108(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Sınai Mülkiyet Hakları Desteği) Sayfa 116(TÜBİTAK-1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı) ÇEVRE Sayfa 14(Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) Sayfa 34(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 165(TTGV- Çevre Teknolojileri Desteği) Sayfa 193(AB Destekleri-Bölgesel Kalkınma-Çevre Operasyonel Programı) Sayfa 199(Büyükelçilik Fonları-Avustralya Büyükelçiliği) Sayfa 206(Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- KOBİ Kredileri) Sayfa 207(Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Yenilenebilir Enerji Kredileri) 217 www.dogaka.gov.tr Sayfa 198(Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği) Sayfa 187(Orman ve Su İşleri Bakanlığı-Ağaçlandırma Kredisi) Sayfa 188(Orman ve Su İşleri Bakanlığı-ORKÖY Kredileri) DAHİLDE VE HARİÇTE İŞLEME Sayfa 60 - 62 (Ekonomi Bakanlığı-Dış Ticaret Teşvikleri-Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimleri) DIŞ TİCARET Sayfa 27(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri) Sayfa 32(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 55(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi) Sayfa 56(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 58(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 77(Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Teknik Destek) Sayfa 79(Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES) Sayfa 81(Kalkınma Bakanlığı-Araştırma Altyapısı ve Araştırmacı İnsan Gücü Yetiştirme Programları) Sayfa 96(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Girişimcilik Destek Programı) Sayfa 107(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Danışmanlık Desteği) Sayfa 105(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Eğitim Desteği) Sayfa 194(AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı) Sayfa 198(Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği) Sayfa 199(Büyükelçilik Fonları-Avustralya Büyükelçiliği) ENERJİ Sayfa 107(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Eğitim Desteği) Sayfa 165(TTGV- Çevre Teknolojileri Desteği) Sayfa 166(TTGV- Enerji Verimliliği Desteği) Sayfa 195(AB Destekleri-Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı) Sayfa 205(Dünya Bankası-Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredileri) Sayfa 206(Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- KOBİ Kredileri) Sayfa 207(Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Yenilenebilir Enerji Kredileri) www.dogaka.gov.tr Sayfa 208 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Enerji Verimliliği Kredileri) E-TİCARET Sayfa 31(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-E-Ticaret Sitelerine Üyelik Teşviki) Sayfa 37(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği) 218 Sayfa 38(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Fuarlara Katılım Desteği) Sayfa 55(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi) Sayfa 55(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Sağlık Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 56(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 58(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Film Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 58(Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 105(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Yurtiçi Fuar Desteği) Sayfa 106(Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Yurtdışı İş Gezisi Desteği) GİRİŞİMCİLİK Sayfa 14(Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) Sayfa 87 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-Teknoloji Geliştirme Bölgeleri) Sayfa 96 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Girişimcilik Destek Programı) Sayfa 122(TÜBİTAK-Girişimcilik Aşamalı Destek Programı) Sayfa 124(TÜBİTAK-1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı) Sayfa 158(Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Edilmesi) Sayfa 195(AB Destekleri-Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı) Sayfa 184(Türkiye İsrafı Önleme Vakfı-TİSVA-Grameen Mikrofinans Programı) İSTİHDAM Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi-Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği) Sayfa 14(Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi-Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği) Sayfa 36 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-İstihdam Yardımı) Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES) Sayfa 107 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Nitelikli Eleman İstihdam Desteği) Sayfa 195 (AB Destekleri-Kültür Programı) İŞBİRLİĞİ, TİCARET VE ALIM HEYETİ Sayfa 30 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Alım Heyeti Programları Desteği) Sayfa 33 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri -Proje Bazlı Eğitim Desteği) Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 92 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-KOBİ Destek Programı) Sayfa 94 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı) 219 www.dogaka.gov.tr Sayfa58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Film Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 106 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Eşleştirme Desteği) Sayfa 128(TÜBİTAK- COST (Bilimsel ve Teknik İşbirliği Alanında Avrupa İşbirliği) KREDİ, FAİZ, GARANTİ Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi-Faiz Desteği) Sayfa 75 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Faiz ve Faizsiz Kredi Desteği) Sayfa 111 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı- Kredi Faiz Desteği) Sayfa 202 (Avrupa Yatırım Bankası-Büyüyen Anadolu KOBİ Kredisi) Sayfa 202 (Avrupa Yatırım Bankası- KOBİ Kredisi) Sayfa 203 (Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası- Kobi Yatırım Kredisi) Sayfa 204 (Dünya Bankası- KOBİ Kredileri) Sayfa 207(Dünya Bankası-Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredileri) Sayfa 205 (İslam Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri) Sayfa 206 (Alman Yatırım Bankası-KFW- Kredileri) Sayfa 206 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- KOBİ Kredileri) Sayfa 207 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Yenilenebilir Enerji Kredileri) Sayfa 208 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- Enerji Verimliliği Kredileri) Sayfa 172 (Kredi Veren Ulusal Kuruluşlar-Türk Eximbank Kredileri) Sayfa 174 (Türkiye Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri) Sayfa 174 (Türkiye Kalkınma Bankası-İşletme Kredileri) Sayfa 175 (Türkiye Sınai Kalkınma Bankası-Yatırım Kredi Paketi) Sayfa 176 (Tarım Bakanlığı Kredileri) Sayfa 178 (Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Kredileri) Sayfa 178 (Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Kredileri) Sayfa 184 (Türkiye İsrafı Önleme Vakfı-TİSVA-Grameen Mikrofinans Programı) Sayfa 187 (Orman ve Su İşleri Bakanlığı-Ağaçlandırma Kredisi) Sayfa 188 (Orman ve Su İşleri Bakanlığı-ORKÖY Kredileri) Sayfa 189 (Kredi Garanti Fonu) KÜLTÜR VE TURİZM Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi) www.dogaka.gov.tr Sayfa 146 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Kırsal Turizm Desteği) Sayfa 155 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Taşınmaz Malların Turizm Amaçlı Kullanımı Amacıyla Yapılan Tahsisler) Sayfa 155 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Orman Fonuna Katkının Taksitlendirilmesi) Sayfa 155 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Elektrik Havagazı ve Su Ücreti İndirimi) 220 Sayfa 155 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Haberleşme Kolaylıkları) Sayfa 194 (AB Destekleri-Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programı) Sayfa 155 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Yabancı Personel ve Sanatkar Çalıştırılması) Sayfa 156 (Kültür ve Turizm Bakanlığı-Turizm Teşvikleri- Resmi tatil, hafta sonu ve öğle tatilleri) Sayfa156 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Emlak Vergisi Muafiyeti) Sayfa 156 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Eximbank Turizm Kredisi) Sayfa 157 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Yurtdışı Turizm Fuarlarına Katılım Desteği) Sayfa 158(Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kosgeb Destekleri) Sayfa 158 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Edilmesi) Sayfa 161 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Sinema Filmlerinin Desteklenmesi) Sayfa 162 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kültürel Faaliyetlere Bağış ve Yardımlarda Vergi İndirimi) Sayfa 195 (AB Destekleri-Kültür Programı) LABORATUVAR HİZMETLERİ Sayfa 111 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı- Laboratuvar Hizmetleri Desteği) MARKALAŞMA Sayfa42 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Uluslararası Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 44 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality®’nin Desteklenmesi) Sayfa 108 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Sınai Mülkiyet Hakları Desteği) PAZARA GİRİŞ, PAZAR ARAŞTIRMA VE PAZARLAMA Sayfa 28 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazar Araştırma Desteği) Sayfa 28 (Ekonomi Bakanlığı - Dış Ticaret Teşvikleri-Yurtdışı Pazara Giriş Desteği) Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Sağlık Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Film Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 142 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği) Sayfa 144 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)-Su Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği) 221 www.dogaka.gov.tr Sayfa 143 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği) SERBEST BÖLGE Sayfa 64 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Serbest Bölge Teşvikleri) SOSYAL İÇERME Sayfa 79 (Kalkınma Bakanlığı- Sosyal Destek Programı-SODES) Sayfa 195 (AB Destekleri-Kültür Programı) Sayfa 198 (Büyükelçilik Fonları-Kanada Büyükelçiliği) Sayfa 199 (Büyükelçilik Fonları-Avustralya Büyükelçiliği) TANITIM FAALİYETLERİ Sayfa 32 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Proje Bazlı Yurt Dışı Pazarlama veya Alım Heyeti Programları) Sayfa 55 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi) Sayfa 56 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Bilişim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Film Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 58 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri- Eğitim Sektörüne Yönelik Destekler) Sayfa 106 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Tanıtım Desteği) TARIM VE HAYVANCILIK Sayfa 34 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi) Sayfa 53 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları) Sayfa 75 (Kalkınma Bakanlığı- Kalkınma Ajansları Destekleri- Faiz ve Faizsiz Kredi Desteği) Sayfa 140 (T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı-Tarımsal Destekleri) Sayfa 140 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Süt Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği) Sayfa 141 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Et Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği) Sayfa 142(Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği) Sayfa 143 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği) Sayfa 144 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)-Su Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Desteği) www.dogaka.gov.tr Sayfa 145 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 145 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Yerel Ürünler ve Mikro İşletmelerin Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 146 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Kırsal Turizm Desteği) Sayfa 147 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Kültür Balıkçılığının 222 Geliştirilmesi Desteği) Sayfa 199 (Büyükelçilik Fonları-Avustralya Büyükelçiliği) Sayfa 176 (Tarım Bakanlığı Kredileri) Sayfa 178 (Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi Kredileri) Sayfa 188 (Orman ve Su İşleri Bakanlığı-ORKÖY Kredileri) TASARIM Sayfa 52 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Tasarım Desteği) Sayfa 53 (Ekonomi Bakanlığı- Dış Ticaret Teşvikleri-Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları) Sayfa 108 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı-Tasarım Desteği) TEST, ANALİZ, KALİBRASYON Sayfa 109 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Genel Destek Programı- Test, Analiz, Kalibrasyon Desteği) YATIRIM Sayfa 14 (Ekonomi Bakanlığı- Yeni Teşvik Sistemi) Sayfa 96 (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-KOSGEB-Girişimcilik Destek Programı) Sayfa 141 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Süt Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği) Sayfa 141 (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)- Et Üreten Tarımsal İşletmelere Yatırım Desteği) Sayfa 158 (Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Edilmesi) Sayfa 205 (Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası- Kobi Yatırım Kredisi) Sayfa 205 (Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası- Kobi Yatırım Kredisi) Sayfa 205 (İslam Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri) Sayfa 202 (Avrupa Yatırım Bankası- KOBİ Kredisi) Sayfa 206 (Fransız Kalkınma Ajansı-FKA- KOBİ Kredileri) Sayfa 175 (Türkiye Kalkınma Bankası-Yatırım Kredileri) Sayfa 175 (Türkiye Sınai Kalkınma Bankası-Yatırım Kredi Paketi) Sayfa 178 (Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Kredileri) www.dogaka.gov.tr 223 KAYNAKÇA Dış Ticaret Teşvikleri: Ekonomi Bakanlığı Kurumsal Web Sitesi, http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=78D45D5F-19DB-2C7D-3DEB92A25DCCD64F Eximbank Kurumsal Web Sitesi, www.eximbank.gov.tr Gıda, Tarım ve Hayvancılık Destekleri: Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kurumsal Web Sitesi, http:// www.tarim.gov.tr Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Yatırımcı Danışma Ofisi Kurumsal Web Sitesi, http:// http://www.taryat.gov.tr Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK), Kurumsal Web Sitesi, http://www.tkdk.gov.tr Tarım Kredi Kooperatifleri Kurumsal Web Sitesi, http:// www.tarimkredi.org.tr Kültür ve Turizm Destekleri: Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı Kurumsal Web Sitesi, http://yeni.doka.org.tr/ Kültür ve Turizm Bakanlığı Kurumsal Web Sitesi, http://www.kultur.gov.tr/ Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü Kurumsal Web Sitesi, www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/ Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kurumsal Web Sitesi, www. kulturvarliklari.gov.tr/ 12/03/1982 Tarih ve 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu: http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/ Türk Eximbank Kurumsal Web Sitesi, www.eximbank.gov.tr www.dogaka.gov.tr Yeni Teşvik Sistemi: E k o n o m i B a k a n l ı ğ ı K u r u m s a l We b S i t e s i , h t t p : / / w w w. e k o n o m i . g o v. t r / i n d e x . cfm?sayfa=mevzuat&bolum=593157CC-EF4C-AFE0-3B64D279A37C0F02 Diğer Destekler: Avrupa Birliği Bakanlığı Kurumsal Web Sitesi, http://www.abgs.gov.tr Gelir İdaresi Başkanlığı Kurumsal Web Sitesi, http://www.gib.gov.tr Kredi Garanti Fonu A.Ş. Kurumsal Web Sitesi, http://www.kgf.com.tr/ Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Kurumsal Web Sitesi, http://www.kalkinma.com.tr Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Kurumsal Web Sitesi, http://www.tskb.com.tr/ Türkiye Halk Bankası A.Ş. Kurumsal Web Sitesi, http://www.halkbank.com.tr Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği Kurumsal Web Sitesi, http://www.teskomb.org.tr T.C. Bursa Valiliği, AB ve Dış İlişkiler Koordinasyon Merkezi Kurumsal Web Sitesi, http://www.bursaab. gov.tr/ Türkiye İş Kurumu Kurumsal Web Sitesi, http://www.iskur.gov.tr Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı Kurumsal Web Sitesi, http://www.ttgv.org.tr/ Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kurumsal Web Sitesi, http://www.tubitak.gov.tr/ 224