10. sınıf II. Dönem 2. sınav çalışma notları İBADETLER: Namaz: Beş vakit Namaz ibadeti(nin farzları) ergenlik çağına girmiş akıllı her Müslüman’a Farzdır. Ayrıca Her Müslüman’a Cenaze namazı Farz(-ı kifaye) ve erkeklere Cuma namazı Farzdır. Bayram namazları ve Vitir namazı Vacip; Beş vakit Namazın sünnetleri, Teravih namazı, (Ay ve Güneş tutulmalarında kılınan)Husuf ve Küsuf namazları ile Teheccüt namazı gibi nafile namazlarda sünnettir. Oruç: Ergenlik çağına girmiş, akıllı, sağlıklı ve yolcu olmayan her Müslüman’a Ramazan ayında oruç tutmak Farzdır. Orucun başlama vaktine İmsak, Bitiş vaktine İftar denir. Oruç ibadetinin Yardımlaşma bilincini artırma, Yoksulun halinden anlama, Sabrı öğretme gibi faydaları vardır. Hac: Hac hem mal hem beden ile, kurban ise mal ile yapılan ibadetlerdendir. Ergenlik çağına girmiş, akıllı, sağlığı yeterli, zengin ve hür her Müslüman’a Ömründe bir kez hac yapmak farzdır. Haccın farzları;*Arafat’ta durmak, *Kâbe’yi tavaf etmektir. Zekât: Ergenlik çağına girmiş, akıllı, zengin ve hür her Müslüman’a Malının Kırkta birini (% 2,5) zekât olarak vermesi farzdır. Kurana göre zekât; Miskin(hiç bir şeyi olmayan)lere, Fakir(Zengin sayılmayan)lere, Borçlulara, Yolda kalmışlara, İslam’ı sevdirmek amacıyla Gayrimüslimlere verilir. HAKLAR VE ÖZGÜRLÜKLER: Yaşam hakkı en önemli haklardandır, Dinimiz Bir insanı öldürmeyi bütün insanlığı öldürmek gibi değerlendirmektedir. “Açlık korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyiniz” ayeti de bu kapsamda değerlendirilmelidir. Düşünce hakkı düşündüğünü söyleme hakkı demektir. Çünkü kafamızın içindeki düşünceyi zaten kimse engelleyemez. Eğitim hakkı İnsanların topluma faydalı olmasını, Beceri Kazanmasını Taklitçi olmamasını Evrensel ahlakı gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır. “Allahtan ancak bilgin kulları hakkıyla korkar” ayeti eğitimin önemini vurgulamaktadır. İslam’da ilk eğitim yeri peygamberimizin mescidinin bitişiğine yaptırdığı “suffe” dir. Burada yetişen sahabelere “Ashabı suffe” denilir. İnanç özgürlüğü Bir inancı öğrenme öğretme ve ona göre ibadet etme haklarını kapsar. Atatürk din eğitiminin gerekliliği ve doğru öğreniminin önemini vurgulamak için “Her fert dinini, diyanetini, imanını öğrenmek için bir yere muhtaçtır. Orası da mekteptir demiştir.” İbadetin engellenmesi konusunda; kuranda mescitlerde ibadete engel olanlar ve onların yıkılmasına çalışanlar Zalim olarak nitelendirilmiştir. Özel yaşamın gizliliği hakkı Denilince daha çok aile mahremiyeti anlaşılır. Birilerinin özel hayatını merak etmeye Tecessüs denilir ki bu dinimizce yasaktır. Nitekim peygamberimiz “Kıyamette derecesi en düşük insan karı-koca sırlarını yayan insandır” buyurmuştur. Ekonomik haklar denilince Mülkiyet (Mala sahip olma) Çalışma ve Nafaka (Muhtaç kişilerin yakınlarından bakımlarını üstlenmelerini isteme) hakları akla gelir. Zaralı alışkanlıklar hak ve özgürlüklerin kullanımını engelleyen faktörlerdendir. Mesela Kumar mülkiyet hakkına büyük zarar vermektedir. İslam dini; Din’in (Dinden çıkmanın, Dine aykırı yaşamanın yasaklanması) Can’ın (Cinayet ve yaralamaların yasaklanması) Nesl’in (Zina ve Zinaya götüren yolların yasaklanması) Mal’ın (Her türlü Gasp ve Hırsızlığın yasaklanması) Akl’ın (İçki ve uyuşturucunun yasaklanması) Korunmasına ilkesel olarak son derece önem vermiştir İslam’dan doğan bilim dalları: Akait : İslam inanç esaslarını belirleyen ve açıklayan bilim dalıdır Kelam: İslam inanç esaslarını akli delillerle ortaya koyan, Zararlı ve bozuk inançların etkisine karşı koyan bilim dalıdır. Hadis: Peygamberimizin sünnetinin doğru olarak belirlenmesini, değerlendirilmesini ve yazılmasını sağlayan bilim dalıdır. Fıkıh:İslam ilkelerine göre ibadetler ve insan ilişkilerine yönelik kuralları belirleyen bilim dalıdır. Tefsir: Kuranın açıklanması ve yorumlanmasını konu edinen film dalıdır. Tasavvuf: Kuran ve sünnet ışığında iyi bir kul olmak için irade ve nefis terbiyesini konu edinen bilim dalıdır. Siyer: Peygamberimizin hayatını ayrıntılı bir şekilde araştırmayı konu edinen bilim dalıdır. Ek bilgiler: İslam’a göre bilginin kaynakları Akıl, Vahiy ve Duyu organlarıdır. Müslüman’ın yaratılış hikmetlerini düşünmesine Tefekkür Denilir.