ISI VE SICAKLIK Isı ve Sıcaklık • Sıcaklık maddenin bir molekülünün ortalama kinetik enerjisidir. • Isı maddenin molekülleri arasındaki toplam enerjidir. Katı Madde • Katı bir maddenin molekülleri sürekli titreşim hareketi yapar. • Sıcaklık artarsa moleküllerin hızları artar • Katı maddede moleküller birbirinden bağımsız hareket edecek kadar enerjik değildir. Sıvı Madde • Sıvı maddenin molekülleri birbirine bağlı değildir. • Katıya nazaran moleküller daha enerjiktir. • Moleküller açık hava basıncını geçip havaya karışamaz. Gaz maddeler • Gaz moleküleri kapalı kabın içinde serbestçe hareket edebilir. • Moleküller çekim gücünü yenebilecek kadar enerjiktir. Sıcaklığın ölçülmesi • Sıcaklık ölçmek için termometre kullanılır. • Termometre içinde sıvı olan ince cam bir borudur. • Sıvıların genleşmesi ilkesine göre çalışır. 212 F 80 R 373 K 100 bölme 180 bölme 80 bölme 100 bölme Termometreler 100 C 0C 32 F 0R 273 K Kaynama noktası Donma noktası Celcius Fahrenhait Reomür Kelvin Sıcaklık Artışı • Bir maddeye ısı enerjisi verdiğimizde sıcaklığı artar. • Sıcaklık artışı maddenin cinsine, kütlesine, ve verilen ısı miktarına bağlıdır. Isı alışverişi denklemi • Q: verilen veya alınan ısı enerjisi miktarı Q=m.c.Δt • m: kütle • c: özısı • Δt: sıcaklık farkı Soru 1 (ısı alışverişi) • 5 kg aliminyumun sıcaklığı -10 C tır. Sıcaklığını 90 C a çıkarmak için kaç cal ısı enerjisi verilmelidir? (aliminyumun özısısı : c=0,2 cal/gC ) Soru 2 • 200 g kütleli ve sıcaklığı 70 C olan sudan 10 kcal ısı enerjisi alınırsa, son sıcaklığı kaç C olur? (suyun özısısı 1 cal/gC) Isı Alışverişi • İki madde birbiri ile temas halinde olursa sıcak olan maddeden soğuk olan maddeye ısı enerjisi gönderilir. • Maddelerin sıcaklıkları eşit ise ısı transferi olmaz. Isı Kapasitesi (sığası) • Bir maddenin sıcaklığını 1 C arttırmak için gereken ısı enerjisi. • C=m.c • Isı sığası büyük olan maddeyi ısıtmak veya soğutmak zordur. Hal Değiştirme depozisyon Katı erime Sıvı donma buharlaşma yoğunlaşma süblimleşme Gaz Bir Maddenin ısı-sıcaklık Grafiği sıcaklık Kaynama noktası Donma noktası ısı