2.3 Hz Hatice İle Evliliği

15.03.2010
Rahman ve Rahim Olan
Allah’ın Adıyla
HZ HATİCE İLE EVLİLİĞİ
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Ficar savaşları ve Hılful Fudul olaylarından sonra, Hz.
Muhammed (s.a.s.)’in yirmi beş yaşında iken Hatice ile
evlendiği yıla kadar başından geçen olaylar hakkında
kaynaklarda detaylı bilgi mevcut değildir.
Onun bu süre zarfında amcası Ebû Tâlib’e işlerinde
yardımcı
olduğu
anlaşılmaktadır.
Hatice
ile
evlenmeden önce onun kervanını Suriye’ye götürüp
getirdiği bilinmektedir.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Bu bölümde, önce Hatice’nin ailesi ve Hz. Muhammed
(s.a.s.)’le evlenmeden önceki hayatı hakkında kısa
bilgi vermek istiyoruz.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hz Hatice, şerefli, iffetli bir kadındı.
Soyu, beşinci göbekte Hz. Peygamber sallallahu aleyhi
vesellem'in soyu ile birleşmekteydi. Bu soy
birleşmesinden dolayı Peygamberimizle akraba idi
• Kureyş'in Esedoğulları kolundan Huveylid b. Esed’in
kızıdır.
Kilab
Zühre
Kusay
4
Abdul-Uzza
Abduddar
3
Esed
2
Amr
Hüveylid
Nevfel
1
Varaka
Abd-i Menaf
Menaf
Abd-i
Haşim
Haşim
(Amr)
(Amr)
(Şeybe)
Abdulmuttali
b
Hz Abdullah
El-Avvam
HZ HATİCE’NİN SOYU
Ez-Zubeyr
Ö:656
Hz
Hatice
Hz
Muhammed
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hz. Muhammed (s.a.s.)’le evlenmeden önce başından
iki evlilik geçmişti.
• Önce Ebû Hâle ile,
• Onun ölümü üzerine Atîk b. Âbid ile evlenmişti.
Hz. Hatice'nin her iki evlilikten de çocukları dünyaya
gelmişti.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hatice,
İkinci kocasının da ölmesi üzerine kendini çocuklarına
ve işine vermişti.
Diğer zengin Kureyşliler gibi kendi adına Suriye ve
Yemen’e ticaret kervanları gönderiyordu.
Akıllı, zeki, namuslu, zengin ve güzel olduğu için
Kureyş'in ileri gelenleri kendisiyle evlenmek istiyorlar,
fakat o, bütün teklifleri reddediyordu.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Her ikisi de Mekkeli olduğu için Hatice ile Hz.
Muhammed
(s.a.s.)’in
birbirlerini
tanıdıkları
muhakkaktır.
Ancak evlenmeden kısa bir müddet önce, birbirlerini
daha yakından tanımaya vesile olan önemli bir fırsat
doğdu.
Bu da Hz. Muhammed (s.a.s.)’in Hatice’nin ticaret
kervanını ücret karşılığında Suriye’ye götürmesidir.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hz. Muhammed (s.a.s.)'in Suriye seyahatinden önce
de Hatice adına Meysere'nin eşliğinde Hicaz-Yemen
kervan yolu üzerinde kurulan Hubâşe Panayırı'na
ticaret
maksadıyla
gittiği
kaynaklarımızda
nakledilmektedir.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hz. Muhammed (s.a.s.) 25 yaşında iken Hatice’nin,
kervanını Suriye’ye götürmek üzere adam aradığını
öğrenen Ebû Tâlib, yeğenine durumu anlattı ve
Hatice’den iş istemesini söyledi.
Konu kendisine iletilince, Hatice hemşehrileri arasında
güvenilir ve doğru sözlü bir şahsiyet olarak şöhret
bulan
Hz.
Muhammed
(s.a.s.)’e
kervanını
memnuniyetle teslim etti.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Kaynaklarda onun Hz. Muhammed (s.a.s.)'in
doğruluğunu, güvenilirliğini ve ahlakını öğrenmesi
üzerine kendisine iş teklif ettiği de nakledilmektedir.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hz. Hatice, kölesi Meysere’yi de onun yanına verdi.
Aynı tür hizmet için diğer şahıslara iki genç deve
verdiği halde, Hz. Muhammed (s.a.s.)’e bunun iki
mislini, yani dört deve vermeyi kabul etti.
Hz. Muhammed (s.a.s.), Suriye’de bulunan Busrâ’ya
kadar giderek Mekke’den götürdüğü malları sattı ve
istediği malları da satın alarak Meysere ile birlikte
Mekke'ye döndü.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Getirdiği malları Hatice’ye teslim etti.
Hz. Muhammed (s.a.s.)’in yönettiği bu kervan, daha
önceki seferlerin iki misli kârla dönmüştü.
Meysere, Hatice’ye
övgüyle bahsetti.
Hz.
Muhammed
(s.a.s.)’den
Sonuçtan son derece memnun olan Hatice, Hz.
Muhammed (s.a.s.)’e vadettiği ücretin iki katını verdi.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hatice bundan sonra Hz. Muhammed (s.a.s.)’e evlilik
teklifinde bulundu. Bu evliliğe Hz. Hatice'nin
arkadaşlarından Nefîse bint Ümeyye'nin aracılık ettiği
de söylenmektedir.
Nefise binti Ümeyye anlatıyor.
Muhammed ((a.s.)) Hatice'nin Şam ticaretinden
döndükten sonra, Hatice, kendisiyle evlenmek isteyip
istemeyeceğini anlamak maksadıyla yoklama yapmak
üzere, beni Muhammed ((a.s.))'e gönderdi.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Ona:
'Ey Muhammedi Seni evlenmekten alıkoyan nedir?'
diye sordum.
'Elimde param yok! Ben nasıl evlenebilirim?' dedi.
'Eğer sana evlenme masrafı sağlansa da, sen cemale,
mala, şerefe, denkliğe davet olunsan, icabet etmez
misin?' diye sordum.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
'Kim bu kadın?' dedi.
'Hatice'dir!' dedim.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
'Bu, sence, benim için nasıl olabilir? dedi.
'Orası, bana düşen bir vazifedir dedim.
'O halde, ben de senin dediğini yaparım!' dedi.
Hemen gidip durumu Hatice'ye bildirdim.“
Hz. Hatice, Nefise Hatun aracılığıyla yaptığı yoklama
sonucunda Peygamberimiz (a.s.) in kendisiyle
evlenmeye razı olacağını anladı.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
"Ey amcamın oğlu!
Akrabam olduğun, kavminin arasında şerefli, emniyetli,
güzel huylu ve doğru sözlü olduğun için seninle
evlenmeyi arzu etmiş bulunuyorum.
Amcam Amr b. Esed'e gidip beni iste!
Sen de, şu saatte gel!" diyerek Peygamberimiz (a.s.)a;
nikâhını kıyması için de amcası Amr b. Esed, b.
Abduluzza, b. Kusayy'a haber gönderdi.
Kilab
Zühre
Kusay
4
Abdul-Uzza
Abduddar
3
Esed
2
Amr
Hüveylid
Nevfel
1
Varaka
Abd-i Menaf
Menaf
Abd-i
Haşim
Haşim
(Amr)
(Amr)
(Şeybe)
Abdulmuttali
b
Hz Abdullah
El-Avvam
HZ HATİCE’NİN SOYU
Ez-Zubeyr
Ö:656
Hz
Hatice
Hz
Muhammed
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Muhammed de kendisine yapılan bu teklifi amcalarıyla
istişâre etti. Sonunda kabul etti; nikah ve düğün için bir
gün kararlaştırıldı.
Hz. Muhammed (s.a.s.), amcası Ebû Tâlib ve Hamza
ile birlikte Hatice’nin evine gitti. Kureyş'in ileri gelenleri
de merasimde hazır bulundular.
Hz Adem
Hz İbrahim
MÖ:1800
Kusay
Abd-i Menaf
Hz Saad
Halide B.
Esved
Hz Amine
bint Vehb
Hz Abdullah
Hz Muhammed
(s.a.v)
2.1.1 HZ MUHAMMED’İN SOY
KÜTÜĞÜ
Haşim
5 Erk-5 Kız
(Şeybe)
Abdulmuttali
b
Hz Abbas
Ebu Talip
(İslamı Red)
Ebu Leheb
(İslamı Red)
Hz Hamza
Zübeyr
(isl.önce öl)
Haris
(isl.önce öl)
Kusem
Dırar
Mukavvim
Hacl
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hatice, babası Huveylid, Ficâr savaşlarından önce
öldüğü için, amcası Amr b. Esed’e haber gönderdi.
Amcasının oğlu Varaka b. Nevfel de orada hazır
bulundu.
Kilab
Zühre
Kusay
4
Abdul-Uzza
Abduddar
3
Esed
2
Amr
Hüveylid
Nevfel
1
Varaka
Abd-i Menaf
Menaf
Abd-i
Haşim
Haşim
(Amr)
(Amr)
(Şeybe)
Abdulmuttali
b
Hz Abdullah
El-Avvam
HZ HATİCE’NİN SOYU
Ez-Zubeyr
Ö:656
Hz
Hatice
Hz
Muhammed
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Arap örf ve âdetlerine göre törende Ebû Tâlib ve
Varaka b. Nevfel birer konuşma yaptılar.
Ebû Tâlib konuşmasında Hz. Muhammed (s.a.s.)’in
üstün ahlakından bahsederek Hatice’yi amcasından
istedi ve mehrini zikretti. Mehir yirmi deve veya beş
yüz dirhem gümüş idi.
Varaka b. Nevfel de yaptığı konuşmada bu evliliğin
kendileri için bir şeref olduğunu söyledi. Ebû Tâlib
develer keserek düğün yemeği verdi.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Aradan birkaç gün geçtikten sonra Hz. Muhammed
(s.a.s.), eşinin evinde ikamet etmek üzere Ebû Tâlib’in
evinden ayrıldı.
İkisi arasında mutlu bir aile hayatı geçti.
Sevgi, saygı, bağlılık ve iyi geçim üzerine kurulan bu
evlilik İslâm Tarihi boyunca, günümüze dek, örnek aile
yuvası olarak gösterilmiştir.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hz. Muhammed (s.a.s.), Hatice ile evlendikten sonra
geçim sıkıntısından kurtuldu ve müreffeh bir hayat
sürmeye başladı
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Bu arada gençliğini yanında geçirdiği amcası Ebû
Tâlib’i de unutmadı.
Otuz altı yaşında iken, amcasının yükünü hafifletmek
amacıyla, o sıralarda beş yaşında olan Ali’yi yanına
alarak bakımını üstlendi.
Ali bundan sonra hicrete kadar Hz. Muhammed
(s.a.s.)’in yanında kaldı. Hz. Muhammed (s.a.s.) aynı
zamanda Ali’nin kardeşi Câfer’i de öteki amcası
Abbas’ın yanına vermeyi sağladı.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hz. Muhammed (s.a.s.) Hatice ile evlendiği sırada
yirmi beş yaşında bulunuyordu.
Hatice'nin ise kırk, kırk altı ve yirmi sekiz yaşında
olduğuna dair rivayetler de mevcuttur.
Genellikle kırk yaşında olduğu kabul edilmektedir.
Bununla birlikte, yirmi sekiz yaşında olduğunu ileri
sürenlerin görüşü, biyolojik gerçekler çerçevesinde
kuvvet kazanmaktadır.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Çünkü Hz. Hatice’nin Hz. Muhammed (s.a.s.)’den altı
çocuğu olmuştur.
Bu, kırk yaşından sonra imkansız olmamakla birlikte,
evlendiklerinde yirmi sekiz yaşında olması gerçekle
bağdaşmakta ve daha makul görülmektedir.
Nitekim bunu kabul eden yazarlar da vardır. Mesela
Ahmed et-Tâcî,
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
"Şayet Hatice, Hz. Muhammed (s.a.s.)'le evlendiğinde
kırk yaşında idiyse,
Hz. Muhammed (s.a.s.)'e vahiy geldiğinde elli beş
yaşında olması gerekir.
Bu yaşta bir kadın nasıl doğum yapar? Halbuki
Abdullah adlı çocuğunu peygamberlikten sonra
doğurduğu kesindir" değerlendirmesini yaparak,
evlendiğinde yirmi sekiz yaşında olduğuna dair rivayeti
diğerine tercih ettiğini belirtmektedir.
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Hz. Muhammed (s.a.s.)’in Hatice’den ikisi erkek,
dördü kız olmak üzere altı çocuğu dünyaya geldi.
Erkek çocuklarının adları Kâsım ve Abdullah,
Kızlarının adları ise Zeyneb, Rukıye, Ümmü Gülsüm
ve Fâtıma’dır.
2.1.1 HZ MUHAMMED’İN SOY KÜTÜĞÜ
Hz Muhammed
(s.a.v)
Hz Hatice
M25/H40
Sevde b.
Hz Aişe
Zem’a (Dul) M53
H1-H2 evlendi
623-624
Hz Ümmü
Seleme
Hz Hafsa b.
Ömer
Hz Zeynep
b. Hüzeyme
Hz Zeynep
b. Cahş
Hz Ümmü
Habibe (H7)
Hz Cüveyriye
b.Haris
Hz Safiyye
b. Huyey (H7)
Hz Meymune
b. Haris (H7)
Hz Mariyetül
Kıptiyye
Ebu Leheb’in çocukları
ilkEşi:
Utbe
İlk Eşi:
Uteybe
Zeynep
(600-630)
Rukiye
(603-625)
Ümmü
Gülsüm
(22)
Eşi :
Ebu’l As
Eşi:
HzOsman
Hz
Ümame
Abdullah
2 yaş ölm.
ÇOCUKLARI
Kasım
(596-598)
Ali
Öl: çocuk
TORUNLARI
EŞLERİ
Muhsin
Öl: Bebek
Hz Hasan
Fatıma
(605,633)
Eşi:
Hz Ali
Hz
Hüseyin
TORUNLARI
Abdullah
(3 ay)
Ümmü
Gülsüm
Hz
Zeynep
İbrahim
(17 Ay)
2. PEYGAMBERLİĞİNE KADAR HZ
MUHAMMED
2.3 Hz Hatice İle Evliliği
Erkek çocukları daha bebek iken vefat etmişlerdir.
Hz. Muhammed (s.a.s.)’in kızlarından Rukıye, Zeynep
ve Ümmü Gülsüm, babalarının sağlığında çeşitli
aralıklarla, Fâtıma ise babasından altı ay sonra vefat
etmiştir.
Araplarda ilk doğan çocuğa nispetle künye alma ve bu
künye ile anılma adet olduğundan, Hz. Muhammed
(s.a.s.) de Hatice’den olma ilk oğlu Kâsım’a nisbetle
Ebü’l-Kâsım künyesini almıştır