NORMAL GEBELER İLE GESTASYONEL DİYABETLİ GEBELERDE GLİKASYON SON ÜRÜNLERİ VE RESEPTÖRLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Dr.Özlem ŞİMŞEK TANIN Bozok Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı GİRİŞ Gestasyonel Diyabetes Mellitus (GDM), gebelik sırasında başlayan ya da ilk tanısı gebelik sırasında ortaya konan çeşitli derecelerdeki karbonhidrat intoleransıdır . Gebelikte en sık rastlanan tıbbi komplikasyondur. Metzger BE et al 2007 PATOFİZYOLOJİ Plasental hormonlar ( hPL, progesteron, prolaktin, CRH, GH) Periferik insülin rezistansı Hiperinsulinizme adaptasyon gösterememe Hiperglisemi Carla J et al 2003 NEDEN TARAMALI? PERINATAL VE MATERNAL MORBIDITE Fetal nedenler • • • • • • • • • Makrozomi Doğum travması (omuz distosisi) Polihidramnioz Fetal organomegali (hepatomegali, kardiyomegali) Fetal ölüm Prematürite Asfiksi Neonatal morbidite Respiratuvar distres sendromu ve metabolik komplikasyonlar (Hipoglisemi, hipokalsemi, hiperbiluribinemi) Gregory KD et al 1993 Maternal nedenler Preeklampsi Polihidramnios Hipertansiyon Travmatik doğum Üriner sistem enfeksiyonu İleride aşikâr diyabet gelişme riski TARAMA-TANI GDM taraması için dünyada kullanılan en sık iki tip tarama testi vardır; İki aşamalı 50 gr- 100gr glukoz yükleme testi Tek aşamalı 75 gr glukoz yükleme testidir. ACOG ve ADA Diyabetik Gebelik Çalışma Grubu (EDPSG) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) İLERİ GLİKASYON SON ÜRÜNLERİ (AGE-CML) Kronik hiperglisemi tablosunda glukoz kökenli dikarbonil prekürsörlerle amino grubu içeren amino asit, protein, peptid, fosfolipid ve nükleik asit gibi makromoleküllerin non-enzimatik glikasyonu (Maillard reaksiyonu) Proteinlerin glikasyonu; moleküler yapıyı, enzim aktivitesini, reseptör fonksiyonlarını olumsuz etkiler. Vasküler Renal Retinal Nöral komplikasyonlara sebep olur. Singh V P et al 2014 AMAÇ Hastanemizde 2015-2016 yıllarında yapılan 50 gram tarama ve 100 gram tanı testlerini tarayarak sonuçlarını değerlendirdiğimiz GDM’li gebeler ile bozulmuş glukoz intoleransı olan gebelerde ileri glikasyon ürünleri ve reseptörlerini inceleyerek kontrol grubu ile karşılaştırdık MATERYAL VE METOD Dünyada ve ülkemizde en sık uygulanan 24-28. haftalarda iki aşamalı taramada; Önce 50 gram oral glukoz yükleme,sonuç >140mg/dl çıkarsa 100 gram OGTT yapıldı. Eşik değeri olarak ADA ve ACOG’ un plazmada kan şekeri eşik değeri olarak önerdiği 140 mg/dl kullanıldı. 100 gram OGTT ADA’nın 2003’de önerdiği gibi Carpenter ve Coustan’ın tanı kriterleri ile değerlendirildi. GRUPLARIN OLUŞTURULMASI Araştırmamıza kabul edilen 180 gebe arasında 3 grup; GDM grubu n: 59 BGT grubu n: 50 Kontrol grubu n: 71 GRUPLARIN OLUŞTURULMASI (ÇALIŞMAYA DAHİL EDİLMEME KRİTERİ) Tip 1 ve tip 2 diyabeti olanlar Çoğul gebeler Tanısı konmuş endokrinopatisi olanlar Böbrek ve karaciğer hastaları 18 yaş altı gebeler İnsülin salgılanmasına veya duyarlılığına etki edebilecek ilaç kullananlar PARAMETRELER Serum Human Advanced Glycation End Products (AGEs) düzeyleri Carboxymethyl Lysine (CML) düzeyleri Receptor for Advanced Glycation End Products (RAGE/AGER) düzeyleri Açlık kan şekeri (AKŞ) Yaş Vücut kitle indeksi (VKİ) Gebelik yaşı Sistolik-diyastolik kan basıncı değerleri Gebelik parametresi Aile öyküsü/ GDM öyküsü İSTATİSTİKSEL ANALİZ SPSS 15,0 Kolmogorov-Simirnov One-Way ANOVA testi Kruskal Wallis testi Ki-kare testi DEMOGRAFİK VERİLER Ortalama değerler ve standart sapmalar Parametreler Kontrol n: 71 BGT n: 50 GDM n: 59 P Yaş 30,93±3,43 32,92±5,46 32,34±5,43 0,059 VKİ (kg/m²) 27,58±4,64 30,98±4,63 33,43±5,96 0,000 Gebelik Haftası 26,5±1,3 27,2±1,8 27,4±1,7 0,689 Sistol (mmHg) 112,01±13,71 116,96±16,71 121,36±15,02 0,002 Diastol (mmHg) 70,75±14,30 73,40±10,61 74,58±9,88 Önceki gebelikte GDM öyküsü ∞ Ailede DM öyküsü ∞ Gebelik Parametreleri X 0,178 AKŞ-AGE-CML-RAGE/ AGER Ortalama değerler ve standart sapmalar Parametreler Kontrol n: 71 BGT n: 50 GDM n: 59 AKŞ 86,79±14,43 99,76±30,28 104,58±38,36 0,001 AGE 69,91±8,84 82,78±12,46 93,99±16,70 0,000 CML 433,01±57,49 530,14±100,74 865,60±174,70 0,000 RAGE/ AGER 676,19±97,51 840,35±182,85 954,29±216,24 0,000 P SON Elde ettiğimiz sonuçlar AGE, RAGE ve CML değerlerinin, GDM taraması ve erken tanısında katkısı olabileceğini düşündürmüştür. İleride tarama ve tanıda bu parametrelerin kullanılabilmesi için maliyet analizine dayalı, sensitivite, spesifiteye uygunluğunu belirleyen geniş çaplı çalışmalara ihtiyaç vardır. TEŞEKKÜRLER…