DEFTERDARLAR TOPLANTISI Maliye Bakanı MEHMET ŞİMŞEK 7 Ocak 2012 – Sapanca Değerli Çalışma Arkadaşlarım, Konuşmama başlarken hepinizi saygıyla selamlıyorum. Bakanlığımızın 2011 yılı faaliyetlerini değerlendirmek ve 2012 yılı hedeflerini görüşmek amacıyla biraraya gelmiş bulunmaktayız. 2011 yılı global ekonomik belirsizliklerin yaşandığı bir yıl oldu. Ancak, Türkiye bu olumsuz koşullara rağmen ekonomik performansı bakımından global ölçekte başarılara imza atabilmiştir. Aynı şekilde 2011 yılı bütçe sonuçları bakımından da mali disiplini güçlendirdiğimiz bir yıl olmuştur. 2012 yılı ise global ekonomik belirsizliklerin azalmadığı tersine arttığı bir yıl olacaktır. Bu ortamda ekonomide büyüme ve istihdama odaklanan, cari açığı sürdürülebilir seviyelere çekmeyi hedefleyen ve mali disiplini güçlendiren orta vadeli programı ve mali planı uygulamaya koyduk. 2012 yılı bütçesini de aynı hedefler çerçevesinde hazırladık. 2012 yılı bütçesi ile ortaya koyduğumuz hedefleri gerçekleştirmek hususunda Bakanlık olarak önemli görev ve sorumluluklarımız bulunmaktadır. Bakanlığımız merkez ve taşra birimlerinin tam bir koordinasyon ve işbirliği içinde bu hedeflere odaklanması büyük bir önem arz etmektedir. Değerli Defterdarlar, Sizler yurdumuzun her köşesinde Maliye Bakanlığını temsil ediyorsunuz. Sizlerle istişare etmek için buradayız. Sizlerin görüş ve önerilerinizi çok fazla önemsediğimizi bilmenizi isterim. Bu gibi toplantıların yeni fikirlerin ortaya çıkması bakımından çok faydalı ve yararlı olacağını düşünüyorum. Hazine Taşınmazlarının Yönetimi Değerli Defterdarlar, Ekonomik büyüme ve artan yatırımlar nedeniyle gayrimenkul sektörünün önemi giderek artmaktadır. Bu kapsamda, kamu taşınmazlarının etkin ve verimli kullanılması büyük önem arz etmektedir. Bilindiği üzere Hazine taşınmazları; Yatırımların ve istihdamın teşvik edilmesi, 2 Bölgelerarası ekonomik ve sosyal farklılıkların giderilmesi, Ekonomik ve sosyal kalkınmanın gerçekleştirilmesi, Toplu konut üretimi, Çarpık kentleşmenin önlenmesi amacıyla kullanılabilmektedir. Hazine taşınmazlarının yönetiminde Bakanlığımız, konunun öneminin bilinci ile yeniden yapılanma sürecine girmiştir. Bu kapsamda, talep odaklı, merkeziyetçi ve işlemleri bizzat yapan bir yapıdan vazgeçiyoruz. Bunun yerine taşınmazların yerinden yönetilmesine önem veren, politika belirleyen, arz odaklı ve sonuçları izleyen proaktif bir yapı benimsiyoruz. Bu doğrultuda, illerinizdeki taşınmazların nerede, hangi amaçlı kullanımlara uygun ve değerinin ne kadar olduğunu bilerek yönetmeniz büyük önem taşımaktadır. İlk olarak kazandırılabilecek Hazine taşınmazlarından nitelikte olanlar ekonomiye belirlenmeli ve bunlardan maksimum gelir sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Bu şekilde tespit edilen taşınmazların; satış, irtifak hakkı tesisi, kira ve yatırımlara tahsis edilmesine ilişkin 3 olarak görsel ve yazılı medya da dahil olmak üzere gerekli tanıtım çalışmalarının yapılması gerekir. Nitekim, Hazine taşınmazlarının yönetimine ilişkin olarak illeriniz için tespit edilen 2012 yılı gelir hedefleri bu yeni yaklaşımın bir ürünüdür. Bu hedefler performans kriteri olarak tespit edilen gelir kalemlerinden belirlenmiş olup, buna ilişkin gerçekleşmeler periyodik olarak takip edilecektir. Bu nedenle; belirlenen hedeflerin gerçekleştirilmesi için gerekli çalışmaların yapılması ve takibine ilişkin mekanizmaların oluşturulması gerekmektedir. Hazine Taşınmazlarının Yerinden Yönetimi Yeni yönetim anlayışımız çerçevesinde Hazine taşınmazlarının yerinden yönetilmesine ilişkin mevcut yetki devirleri artırılacaktır. Devredilen yetkilerin verimli ve etkili bir şekilde kullanılması ve sorumluluktan kaçınılmaması gerekmektedir. Orman Vasfını Yitirmiş Hazine Arazileri Bilindiği üzere kamuoyunda 2/B olarak adlandırılan orman sınırları dışına çıkarılan Hazine arazilerinin satışına ilişkin bir yasa tasarısı hazırladık. 4 Bu yasa ile Devlet ile vatandaş arasında uzun süreden beri devam eden ihtilafların çözülmesini amaçlıyoruz. Yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte hak sahiplerinin talepleri doğrultusunda satış işlemlerine başlanacaktır. Yasa çerçevesinde, kentsel dönüşüm ve gecekondu önleme bölgesi olarak ilan edilecek alanlarda bulunan 2/B taşınmazlarının ilgili idarelere ve belediyelere tahsis ve devri de söz konusu olacaktır. Söz konusu yasa tasarısında Hazineye ait tarım arazilerinin satışı ile ilgili bir düzenlemeye de yer verilmiştir. Bu düzenleme ile köylülerimizin daha büyük arazilerde tarımsal faaliyetlerde bulunmaları ve Hazine portföyünde bulunan atıl durumdaki arazilerin ekonomiye kazandırılması amaçlanmıştır. Bu tasarının yasalaşması halinde, söz konusu taşınmazlara ilişkin işlemlerin süratli, doğru ve itiraza sebep olmayacak bir şekilde neticelendirilmesi Bakanlığımız açısından büyük önem arz etmektedir. 2/B arazilerinin tasarısında altı aylık satışına süre ilişkin içerisinde işlemlerin yasa tamamlanması öngörülmektedir. Bu doğrultuda hazırlık yapılmasını ve gerekli hassasiyeti göstererek çalışmalara hız vermenizi bekliyorum. 5 Hazine Taşınmazlarının Tespiti Değerli Defterdarlar, Bilindiği üzere Hazine taşınmazlarının yönetiminde en önemli unsurlardan birisi tespit çalışmalarıdır. Bu kapsamda, gerekli çalışmaların düzenli aralıklarla yapılarak; hem Hazine taşınmazlarının üzerindeki işgallerin önlenmesi hem de belediye mücavir alan sınırları içerisinde bulunan tescilsiz arazilerin idari yoldan tescilinin sağlanması son derece önemlidir. Özellikle, Hazine taşınmazlarının işgaline imkan verilmemesi ve bu hususun sıkı bir şekilde takibi büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmaların etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesi için arazi şartlarına uygun, gerekli ekipman ve donanıma sahip 100 adet panel aracın alımına 2012 yılı Yatırım Programında yer verilmiştir. Hazine Taşınmazlarının Yönetiminde Kurumlararası İşbirliği Gerek kamu taşınmazlarının yönetilmesine ilişkin görev ve yetki karmaşasının deneyimlerin önlenmesi, paylaşılarak büyük gerekse kurumsal kapsamlı taşınmaz projelerinin üretilebilmesi için kurumlararası işbirliği büyük önem taşımaktadır. 6 Bu noktada karşılaşabileceğiniz sorunlarla ilgili görüş ve önerilerinizi Bakanlığımıza intikal ettirmenizi bekliyoruz. Ayrıca, iş ve işlemlerin daha hızlı ve vatandaşların talepleri dikkate alınmak suretiyle neticelendirilmesi, karşılanamayan taleplerin gerekçelerinin ise net bir şekilde vatandaşlarımıza iletilmesi gerekmektedir. Bu hususta da özel çaba göstermenizi bekliyoruz. Milli Emlak Otomasyon Projesi Hazine taşınmazlarının daha etkin ve verimli yönetilmesi amacıyla Milli Emlak Otomasyon Projesinin yenilenmesi çalışmalarına devam edilmektedir. Bu kapsamda; Projenin uygulama yazılımının reorganizasyonu, Taşınmaz ihalelerinin harita üzerinde gösterilmesi, Coğrafi bilgi sistemi, gayrimenkul değerleme yazılımlarının geliştirilmesi, Tespit işlemlerinde saha entegrasyonu, Evrak doküman ve yönetim sistemine ilişkin çalışmalar yürütülmektedir. Önümüzdeki dönemde taşınmazların tamamen elektronik ortamda yönetildiği bir yapıya geçmiş olacağız. 7 Döner Sermaye Mali Yönetim Sistemi Değerli Defterdarlar, Döner sermayeli işletmelerin bütçe, muhasebe, harcama, gelir ve taşınır işlemlerini kapsayan ve veriye dayalı karar verme süreçlerini içeren Döner Sermaye Mali Yönetim Sisteminin test uygulamalarına başlanmıştır. Döner sermaye işletmelerine ilişkin verilerin hızlı ve sağlıklı alınabilmesi için bu sistemin uygulanması büyük önem taşımaktadır. Sistemin uygulanmasını takip etmenizi ve çıkabilecek sorunlarla yakından ilgilenmenizi bekliyoruz. Ödemelerin Elektronik Ortamda Yapılması Bu yılın ortasına kadar, tüm ödeme ve tahsilata ilişkin nakit işlemlerinin günlük olarak gerçekleştirileceği ve ödemelerin Merkez Bankası üzerinden elektronik ortamda yapılacağı bir sisteme geçeceğiz. Halen merkez muhasebe birimlerinde uygulanan bu sistemin kapsamına tüm muhasebe birimlerimiz dahil edilecektir. Sistemin uygulamaya alınmasında ve yürütülmesinde sizlere büyük görev düşmektedir. 8 Sistemdeki tüm kullanıcılar, Merkez Bankası sertifikasyonuyla yetkilendirilecektir. Yetkilendirme süreci, sizlere gönderilecek sertifikalarla başlatılacaktır. Bu sertifikalarla “Kurum Sorumlusu” rolüyle sisteme bağlanacak ve ilinizde bulunan muhasebe yetkililerini sistemde yetkilendireceksiniz. Türkiye genelinde tüm ödeme talimatlarının elektronik ortamda Merkez Bankası üzerinden gerçekleştirileceği göz önüne alındığında, yetkilendirme işlemi oldukça önem arz etmektedir. Bu anlamda, ilinizde görevli muhasebe yetkililerinin göreve başlayış ve ayrılış durumlarının takip edilerek, sistemde güncellemelerin zamanında yapılması hususlarında gerekli önem ve hassasiyetin gösterilmesini bekliyoruz. Mahalli İdareler Mali İstatistikleri Mahalli idarelere ilişkin mali veriler Bakanlığımızca aylık olarak derlenmektedir. Bu veriler ulusal ve uluslararası düzeyde birçok kurumla paylaşılmaktadır. Bu verilerin zamanında derlenmesi ve doğruluğunun sağlanması anlamında sizlere çok iş düşmektedir. Bu noktada gerekli hassasiyeti göstermenizi bekliyorum. 9 Vergi Denetimi Değerli Defterdarlar, Bildiğiniz üzere 646 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Bakanlığımız bünyesinde yer alan vergi denetim birimlerini Vergi Denetim Kurulu çatısı altında birleştirdik. Böylece, vergi denetiminde etkinliği artırarak, bir yandan kayıt dışı ekonomi ile mücadelede diğer yandan vergi incelemeleri, teftiş, soruşturma ve diğer çalışmalarda kalite ve verimliliği artırmayı hedefliyoruz. Vergi Denetim Kurulu teşkilatının en kısa sürede bütün organları ile işler hale gelmesi Bakanlığımızın en önemli önceliklerinden birisidir. Bu çerçevede, sizlerin Vergi Denetim Kurulu ile tam bir eşgüdüm ve işbirliği içerisinde hareket etmenizi bekliyoruz. Böylece, vergi denetiminde etkinliğin artırılmasına katkı sağlamış olacaksınız. Değerli Defterdarlar, Vergi incelemelerinde uyulacak esasları belirledik. Vergi incelemelerinde şeffaflığı sağlıyoruz. Vergi incelemelerini belirli bir standarda kavuşturmak ve şeffaflığı sağlamak adına bir dizi düzenleme yaptık. Bu kapsamda; 10 Tebliğ ve sirkülerlere aykırı rapor yazılamayacağını yasa ile belirledik. Vergi incelemelerinin belirli sürelerde bitirilmesini öngördük. Tam incelemelerin 1 yıl, sınırlı incelemelerin de 6 ay içerisinde bitirilmesini kurala bağladık. Yanlış görüş verilmesi veya içtihat değişikliği gibi idareden kaynaklanan hatalar nedeniyle mükellefe ceza kesilmeyeceği gibi mükellefin yüklendiği gecikme faizi de tahsil edilmeyecektir. Düzenlenen vergi inceleme raporlarının uygulamaya konulmadan önce mevzuata uygunluğunu ve uygulama birliğini sağlamak için rapor değerlendirme komisyonları kurduk. Mahkeme kararı olmaksızın idarece yurt dışı çıkış yasağı koyma uygulamasına son verdik. Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı mali yapılandırması olan Vergi Barışını başarıyla gerçekleştirdik. 6111 sayılı Kanun ile otuza yakın kamu kurum ve kuruluşunun alacaklarının mükelleflere ödeme yeniden kolaylıkları yapılandırılmasına, ve çeşitli vergisel avantajlar sunulmasına olanak sağlayan düzenleme hayata geçirilmiştir. 11 Bu düzenleme sayesinde bir yandan mahkeme ve idarelerin iş yükünü azaltırken diğer yandan mükelleflerin birikmiş borçlarını, ödemelerine ve cari yükümlülüklerini işletme kayıtlarının aksatmadan gerçek durumu kapsayacak şekilde düzeltilmesine imkan sağladık. Kanundan yararlanmak için 5 milyonun üzerinde mükellef başvurmuştur. Geçmişteki benzer uygulamalarla kıyaslandığında tahsilatımız rekor düzeydedir. Uygulama başarıyla devam etmektedir. Gösterdiğiniz çaba ve işbirliğiniz için sizlere teşekkür ediyorum. Ayrıca, vergiye gönüllü uyumu artırarak kaliteli, hızlı ve kapsamlı hizmet sunmaya devam ediyoruz. Bu hususta da sizlerden işbirliği bekliyoruz. Hukuk Danışmanlığı ve Muhakemat Hizmetleri Değerli Defterdarlar, Bilindiği üzere, hukuk danışmanlığı ve muhakemat hizmetlerinin etkin bir şekilde yerine getirilmesi amacıyla çok sayıdaki hukuki düzenlemeyi tek bir yasal düzenlemede birleştirdik. Bakanlığımız merkez ve taşra birimlerinin taraf olduğu davaların takip ve savunmasının etkin, verimli ve gereği gibi yapılabilmesi önemlidir. 12 Bunun için Bakanlığımız merkez ve taşra birimleri ile Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü, Muhakemat Müdürlükleri veya Hazine Avukatlıkları arasında gerekli koordinasyon ve işbölümünün sağlanmasında yarar bulunmaktadır. Avrupa Birliği Süreci ve Projeler Değerli Defterdarlar, Bildiğiniz üzere, Bakanlığımız Avrupa Birliği ile ilişkiler alanında kamu alımları, vergilendirme, mali kontrol, mali ve bütçesel hükümler fasıllarında koordinatörlük görevini yürütmektedir. Bu süreçte, teknik konularda sürdürülen müzakerelerin yanı sıra Bakanlığımızın çeşitli birimlerince AB fonlarından finanse edilen çok sayıda proje yürütülmüştür. Sadece Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı olarak kullandığımız fon miktarı 27.674.000 Euro’ya ulaşmıştır. Beklentimiz önümüzdeki dönemde taşra teşkilatımızın da AB kaynaklı projeler üretmesi, proje yönetimi konusunda deneyim kazanmasıdır. Bu kapsamda, taşra teşkilatımızın, projelerin geliştirilmesi ve yürütülmesi konusunda daha donanımlı hale gelmesi gerekmektedir. 13 Bu çalışmalarda merkez teşkilatın ilgili tüm birimleri sizlere destek vermeye hazır olacaktır. Bakanlık İnsan Kaynakları Politikaları Değerli Defterdarlar, Bildiğiniz gibi insan kaynakları politikamızın temelini Uzman ve nitelikli personel istihdamı, Birimler arasında dengeli dağılım yoluyla verimlilik artışı, Hızlı ve kaliteli hizmet sunumu, Eğitime verilen önem ve Çalışan memnuniyetinin artırılması oluşturmaktadır. İstihdam edilen insan kaynağının sayısından ziyade, niteliği önem arz etmektedir. İnsan kaynağı ihtiyacının belirlenmesinde ve planlanmasında bu husus göz önünde bulundurulmaktadır. İki yıl önce yaptığım konuşmada merkez ve taşra teşkilatında uzman personel istihdamına gidilmesi gereğine işaret etmiştim. Bu doğrultuda, geçtiğimiz Kasım ayında kamuda yeniden yapılanma kapsamında çıkardığımız kararnameler ile; 14 kanun hükmünde Bakanlığımız merkez uzmanlıkları maliye uzmanlığı unvanı altında birleştirilmiş, Taşra teşkilatı için ise defterdarlık uzmanlığı ihdas edilmiştir. Defterdarlık uzmanlarının etkin ve verimli çalışmasında sizlerin destek ve katkıları büyük önem arz etmektedir. Defterdarlık birimlerindeki diğer görevlerinin yanı sıra genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel bütçeli idareler ve bunlara bağlı işletmelerdeki saymanlıklar ve defterdarlık birimlerinde denetim ve inceleme görevleri de verilebilecek olan defterdarlık uzmanlarına ilişkin yönetmelik çalışmaları devam etmektedir. Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatında görevde yükselme eğitimleri ve sınavları neticesinde unvanlı kadrolarda görev yapacak insan kaynağının artırılmasına yönelik uygulamalara devam edeceğiz. Bu bağlamda, 2012 yılında Bakanlığımız ihtiyaçları doğrultusunda değişik unvanlarda görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavları açılacaktır. Değerli Defterdarlar, Kendisine güvenen ve kendisine güvenilen personele sahip olmak birinci önceliğimizdir. 15 Bakanlık olarak kaliteli ve etkin kamu hizmeti sunmak amacıyla “önce insan” anlayışı ekseninde, halka hizmet bilinci ilkesini benimseyen insan kaynakları politikalarımızı uygulamaya devam edeceğiz. Sizlerden beklentim mevcut insan kaynağınızı etkin ve verimli bir şekilde çalıştırmak suretiyle, en iyi hizmeti sunmanızdır. Değerli Defterdarlarım ve Çalışma Arkadaşlarım, Konuşmamı tamamlarken bu iki gün boyunca yapacağınız çalışmaların verimli geçmesini temenni ediyor, görüş ve önerileriniz ile azami katkıyı sağlayacağınıza inanıyorum. 2012 yılının Bakanlığımıza getirmesini diliyorum. 16 ve ülkemize hayırlar